program_autorski.doc

Katarzyna Palonka                                                                                                                              Warszawa, wychowawca świetlicy

Szkoła Podstawowa nr 258

PROGRAM AUTORSKI

ZAJĘĆ SOCJOTERAPEUTYCZNYCH

DLA UCZNIÓW Z KLAS I – III

Z PROBLEMAMI W ADAPTACJI

Główne cele programu:

·         podniesienie umiejętności adaptacji

·         rozwój zdolności do współpracy w grupie

Cele te są realizowane w czasie zajęć socjoterapeutycznych. Podczas kolejnych spotkań uczestnicy mogą zaspokajać swoje potrzeby wynikające z wieku, sytuacji osobistej lub fazy rozwojowej. Poznają i kształtują różne role i umiejętności społeczne. Dostarcza im się doświadczenia korygujące, a także pozwala odreagować napięcia emocjonalne i ćwiczyć nowe formy zachowań.

Program ten zmierza do osiągnięcia następujących celów w trzech  obszarach:

1. rozwojowe

·            zaspokajanie potrzeby bezpieczeństwa i akceptacji u uczestników grupy,

·            zaspakajanie potrzeby przynależności do grupy,

·            zaspakajanie potrzeby aktywności i twórczości,

·            uczenie akceptowanych społecznie sposobów aktywności;

2. edukacyjne

·            kształcenie umiejętności współpracy i współdziałania w grupie,

·            uczenie umiejętności wyrażania własnych uczuć, opinii i myśli,

·            uczenie się sposobów rozwiązywania konfliktów,

·            uczenie się pełnienia ról;

3. terapeutyczne

·           pokazywanie korzyści wynikających z współpracy w grupie,

·           umożliwienie odreagowania napięć emocjonalnych,

·           dawanie możliwości doświadczania sukcesu w wyniku wykonania zadania,

·           dostarczanie doświadczeń korygujących własny obraz na tle grupy.

Zadania programu:

·         zwiększenie wiedzy na własny temat przez uczestników

·         odkrycie własnych zainteresowań i rozwijanie ich

·         poznanie zalet, mocnych stron i zdolności

·         nabycie umiejętności prezentowania poglądów na forum rówieśników

·         przekształcenie postawy „nie umiem” , „nie dam rady” na „mogę”

·         zdobycie zdolności obserwacji, nazywania i wyrażania uczuć

·         znajomość postaw i reakcji społecznych na określone zachowania

·         rozwijanie umiejętności społecznych

Do realizacji zadań prowadzący wykorzystają następujące oddziaływania:

-          działania informacyjne- zmierzają do dostarczenie wiedzy na temat zachowań, jakimi ludzie kierują się w ocenie drugiego człowieka, postaw: asertywnej, agresywnej i biernej oraz ich wpływu na reakcje innych ludzi

-          działania edukacyjne- mają na celu nabycie umiejętności społecznych: współpracy, wyrażania opinii na forum, przedstawiania siebie w sposób atrakcyjny dla innych

-          działania alternatywne- służą stworzeniu warunków do odkrywania własnej wartości i budowania swego wizerunku w bezpiecznej atmosferze i akceptacji ze strony innych. Dzięki temu zachowania mające wzbudzić zainteresowanie ze strony innych, a nie akceptowane społecznie (np. popisywanie się w trakcie zajęć) zostaną zastąpione zachowaniami akceptowanymi.

-          działania o charakterze wczesnej interwencji- dostarczenie pomocy w rozwiązaniu problemów w rozmowie indywidualnej z dziećmi

-          działania o charakterze zmian środowiskowych- rozmowa z rodzicami na temat czynników ryzyka występujących w środowisku rodzinnym i szkolnym sprzyjających zaniżonej samoocenie oraz czynników sprzyjających jej podnoszeniu.

Uczestnicy programu

Odbiorcami programu będą uczniowie klas I-III z problemami z adaptacją w grupie rówieśniczej. Będą to wychowankowie, który wyrazili zgodę na uczestnictwo w zajęciach, zostali wytypowani przez nauczycieli lub zgłoszeni przez rodziców. Zgoda na udział dziecka w zajęciach będzie potwierdzona pisemnie przez jego opiekunów (aneks 1).

Wychowankowie typowani na tego typu zajęcia mają problemy w zachowaniu wynikające z uogólniania ich wcześniejszych doświadczeń urazowych. Trudności te dotyczą głównie kontaktów z rówieśnikami i wykonywania zadań wyznaczonych przez nauczyciela.

W związku z tymi towarzyszą im następujące uczucia: lęk, strach, nieufność, wstyd, bezradność, irytacja, złość i niechęć.

Uczucia te związane są z takimi sądami o sobie, jak: nic nie umiem zrobić, nikt się nie chce ze mną bawić, jestem gorszy niż inni, to jest za trudne dla mnie, nikt mnie nie lubi, muszą się ze mnie śmiać, żeby mnie zauważyli, zawsze muszę wygrać, jestem głupi.

Co prowadziło do poniższych zaburzeń w zachowaniu: nieśmiałość, unikanie kontaktów z rówieśnikami, agresja słowna, naśladowanie we wszystkim kolegów, niechęć do współpracy, unikanie nowych zadań, przemoc fizyczna i wycofywanie się z rozpoczętych działań.

Przewidziano grupę 10 osobową. Uczniów nie może być więcej ponieważ zajęcia oparte są na scenkach i ćwiczeniu umiejętności wymagają, aby liczba uczestników pozwalała każdemu dziecku wziąć aktywny udział w każdych zajęciach.

Sposób realizacji programu

Zaplanowano 10 spotkań po 1,5 godziny dla całej grupy, ponadto dla każdego dziecka i jego rodziców przewidziano rozmowy indywidualne, celem rozpoznania sytuacji rodzinnej oraz omówienia problemów ucznia w funkcjonowaniu w środowisku szkolnym i rówieśniczym.

Zajęcia grupowe przebiegać będą według następującego planu (szczegółowe scenariusze aneks 2):

Spotkanie 1 – zapoznanie ze sobą uczestników i prowadzących, zajęcia integracyjne

Spotkanie 2 – budowanie w grupie klimatu zaufania i bezpieczeństwa, integracja

Spotkanie 3 – wprowadzenie norm, ustalenie kodeksu grupy

Spotkanie 4 – określenie zainteresowań w oparciu o mocne strony i umiejętności

Spotkanie 5 – kształtowanie umiejętności nawiązywania kontaktów i zdolności współpracy Spotkanie 6 – rozwijanie umiejętności współdziałania, integracja grupy przez uświadomienie podobieństw między ludźmi

Spotkanie 7 – nabywanie zdolności rozpoznawania, nazywania i wyrażania różnych uczuć

Spotkanie 8 – ćwiczenie umiejętności w radzeniu sobie z negatywnymi uczuciami w uznawany społecznie sposób i zdolności do przewidywania efektów własnych czynów

Spotkanie 9 – komplementowanie i udzielanie wzmocnień pozytywnych przez uczestników sobie nawzajem

Spotkanie 10 – gry i zabawy utrwalające umiejętność współpracy w grupie, poznanie przez prowadzących struktury grupy

Podsumowanie zajęć. Ewaluacja.

W trakcie trwania zajęć wykorzystane zostaną następujące metody pracy: praca indywidualna, praca w grupach, gry i zabawy psychologiczne, dyskusje, miniwykłady, scenki, elementy dramy, konkursy, praca w kręgu, "rundki", "burza mózgów", twórczość plastyczna, inscenizacje i różne techniki zabawowe.

Realizatorzy

mgr Katarzyna Palonka – (wychowawca świetlicy, ukończone studia o kierunku socjoterapia) odpowiedzialna za stworzenie programu socjoterapeutycznego, prowadząca nabór dzieci, organizująca i prowadząca zajęcia.

mgr Joanna Nieścier – (wychowawca świetlicy, ukończone studia o kierunku socjoterapia) wspierająca w naborze dzieci oraz przy organizacji i prowadzeniu zajęć.

Miejsce realizacji programu

Program będzie realizowany w salce świetlicowej na terenie Szkoły Podstawowej nr 258, przy ul. B. Brechta 8 w Warszawie. W czasie zajęć pomieszczenie to będzie przystosowywane do tego typu aktywności (zebranie krzeseł i stolików, aby pozostawić grupie jak najwięcej miejsca), a następnie przywracane do stanu początkowego.

Czas i termin realizacji

Zaplanowane zajęcia będą zrealizowane w cyklach dla kolejnych grup uczestników w okresie kolejnych lat szkolnych rozpoczynając od roku szkolnego 2007/ 2008. W ciągu jednego roku będzie przynajmniej jeden ciąg zajęć socjoterapeutycznych.

Spotkania dla uczniów odbywać się będą raz w tygodniu po 1,5 godziny. Zajęcia te będą przed lub po zajęciach lekcyjnych.

Ewaluacja

Skuteczność realizowanego programu socjoterapeutycznego zostanie oceniona za pomocą ankiet i rozmów z rodzicami i nauczycielami dzieci biorących w nim udział .

Ewaluacja zostanie przeprowadzona w każdej grupie przez autora programu i nauczyciela współprowadzącego z nim zajęcia.

Wyniki badań zostaną przedstawione na radzie pedagogicznej oraz wykorzystane do dalszej pracy profilaktycznej i wychowawczej na terenie szkoły

Aneks 1

ZAPROSZENIE

Zapraszamy Pani/Pana dziecko ……………………………….

Do skorzystania z bezpłatnych zajęć o charakterze integracyjno - adaptacyjnym, które będą się odbywały w Szkole Podstawowej nr 258, przy ul. Brechta 8.

Zajęcia mają na celu:

·       poprawę funkcjonowania dziecka w środowisku szkolnym

·       ułatwienie dziecku przystosowania się do sytuacji szkolnej

·       nawiązanie lepszych kontaktów z rówieśnikami

·       uczenie pozytywnego patrzenia na siebie i swoje otoczenie

Zajęcia będą się odbywały w każdy …………. w świetlicy szkolnej w godzinach …………..

Rozpoczęcie zajęć ………….

……………………………

  (Imię i nazwisko opiekuna)

……………………………

   (adres zamieszkania)

Wyrażam zgodę na udział mojego dziecka ………………... w zajęciach adaptacyjnych prowadzonych na terenie Szkoły Podstawowej nr 258 przy ul. Brechta 8.

…………………….

   ...