Rozdzial2.pdf

Podstawowe Zabiegi Resuscytacyjne

ytacyjne

ROZDZIAÿ

Cele:

17% tlenu. Tlen (najlepiej nawilŇony) powinien byę

dostarczony jak najszybciej kaŇdemu dziecku z

zatrzymaniem krĢŇenia. Przeszkoleni pracownicy sþuŇby

zdrowia muszĢ umieę wentylowaę workiem

samorozprħŇalnym z maskĢ twarzowĢ (z tlenem) i

wdroŇyę takĢ wentylacjħ tak szybko jak tylko sprzħt jest

dostħpny.

Po przeczytaniu tego rozdziaþu czytelnik

powinien:

€ Rozumieę, Ňe zapobieganie zatrzymaniu

krĢŇenia jest sprawĢ priorytetowĢ podczas

zaopatrywania dzieci chorych i po urazach

Jednak wentylacja workiem samorozprħŇalnym z maskĢ

twarzowĢ wymaga wiħkszych umiejħtnoĻci niŇ

wentylacja usta-usta lub usta-maska i powinna byę

wykonywana tylko przez personel, ktry byþ uczony tej

techniki wentylacji.

BLS z dodatkowymi przyrzĢdami obejmuje uŇycie worka

samorozprħŇalnego z maskĢ twarzowĢ (zobacz rozdziaþ

3), przedmiotw chroniĢcych przed bezpoĻrednim

kontaktem z poszkodowanym i uŇycie automatycznych

defibrylatorw zewnħtrznych (AED zobacz rozdziaþ

6 i 7).

€ Wiedzieę, Ňe wczesne wdroŇenie

efektywnych Podstawowych Zabiegw

Resuscytacyjnych (BLS) z

powiadomieniem sþuŇb ratownictwa a

nastħpnie wdroŇeniem Zaawansowanych

Zabiegw Resuscytacyjnych (wþĢczajĢc w

to stabilizacjħ stanu pacjenta, transport i

rehabilitacjħ) to kluczowe etapy, ktrych

celem jest zredukowanie ĻmiertelnoĻci i

zachorowalnoĻci w przypadkach

zatrzymania krĢŇenia i oddechu

WPROWADZENIE

€ Znaę sekwencji poszczeglnych krokw w

postħpowaniu w pediatrycznym BLS i

zadþawieniu (FBAO)

W postħpowaniu z dzieęmi z zapaĻciĢ, istnieje wiele

kluczowych czynnikw zwiħkszajĢcych szanse na

przeŇycie i dobry wynik koıcowy. NajwaŇniejsze jest

wczesne rozpoznanie i optymalne postħpowanie u

dzieci, u ktrych wystħpujĢ objawy niedomogi

oddechowej lub niewydolnoĻci krĢŇenia. Zapobieganie

zatrzymaniu krĢŇenia poprzez optymalne postħpowanie

w przypadku niedomogi oddechowej lub niewydolnoĻci

krĢŇenia poprawi rokowanie (zobacz rozdziaþ 1).

€ Rozumieę powody stosowania rŇnych

technik BLS u niemowlĢt i dzieci

Uwaga: za wyjĢtkiem, gdzie wyraŅnie to stwierdzono

terminem dziecko okreĻla siħ w tym rozdziale

zarwno niemowlħta (<1 roku Ňycia) jak i dzieci (od 1

roku Ňycia do pokwitania)

Zawsze bħdzie pewna grupa dzieci, u ktrych nie

moŇna przewidzieę ani zapobiec zatrzymaniu krĢŇenia

lub oddechu. Niemniej jednak, dla tych dzieci wczesny,

BLS, szybkie powiadomienie odpowiednich sþuŇb

ratowniczych i pŅniejsze wdroŇenie Zawansowanych

Zbiegw Resuscytacyjnych sĢ kluczowe w zmniejszeniu

ĻmiertelnoĻci i zachorowalnoĻci. BLS moŇe byę

wykonywany bez Ňadnych dodatkowych przyrzĢdw.

Podstawowe zabiegi resuscytacyjne (BLS) to zþoŇone

czynnoĻci i umiejħtnoĻci, ktre bez uŇycia dodatkowych

przyrzĢdw, pozwalajĢ na rozpoznanie osoby z

zatrzymaniem krĢŇenia lub oddechu i zyskanie czasu

zanim ofiara otrzyma bardziej zaawansowane leczenie.

BLS powinien byę rozpoczħty najszybciej jak to

moŇliwe. Jego gþwnym celem jest zapewnienie

wystarczajĢcego natlenowania, aby zapobiec

uszkodzeniu mzgu i innych Ňyciowo waŇnych

narzĢdw. ZnajomoĻę zasad BLS oraz praktyczna

umiejħtnoĻę prowadzenia resuscytacji przez wszystkich

obywateli byþaby sytuacjĢ idealnĢ. Sekwencja

postħpowania w BLS jest nazywana resuscytacjĢ

krĢŇeniowo-oddechowĢ (RKO). BLS jest bardziej

efektywny, jeĻli ratownik jest biegþy w jego

wykonywaniu, ale nawet nie do koıca doskonaþa RKO

daje lepsze rezultaty niŇ nie podejmowanie RKO w

ogle.

Dla celw BLS, niemowlħciem nazywamy dzieci do 1.

roku Ňycia, a terminu dziecko uŇywamy dla pacjentw

pomiħdzy 1. rokiem Ňycia a okresem pokwitania.

NiewþaĻciwe i niepotrzebne jest formalne ustanawianie

poczĢtku pokwitania, jeĻli ratownik jest przekonany, Ňe

pacjentem jest dziecko, powinien uŇyę wytycznych dla

pacjenta pediatrycznego.

Pojedynczy ratownicy bez wyksztaþcenia medycznego

powinni stosowaę identycznĢ sekwencjħ BLS jak dla

dorosþych, za wyjĢtkiem wykonania u dzieci 5.

wstħpnych oddechw ratowniczych (preferowane

postħpowanie) i prowadzenia czynnoĻci

resuscytacyjnych przez 1 minutħ zanim udadzĢ siħ po

pomoc (jeĻli sĢ sami). Sekwencja opisana poniŇej ma

BLS moŇe byę wykonywany bez Ňadnych dodatkowych

przyrzĢdw, ale wydychane powietrze zawiera tylko 16-

EPLS 19

Podstawowe Zabiegi Resusc

Rozdziaþ 2 Podstawowe Zabiegi Resuscytacyjne

zastosowanie dla ratownikw z wyksztaþceniem

medycznym, ktrzy zwykle pracujĢ w zespoþach.

ChociaŇ BLS moŇe byę þatwo przyswojony nawet przez

6. latkw jest zþoŇonĢ umiejħtnoĻciĢ psychomotorycznĢ.

Wymaga nie tylko odpowiedniego i efektywnego

nauczania z uŇyciem specjalnie zaprojektowanych

manekinw pediatrycznych, ale rwnieŇ czħstego

uaktualniania i odĻwieŇania umiejħtnoĻci i technik.

BezpieczeĶstwo

W warunkach pozaszpitalnych, najpierw zapewnij

bezpieczeıstwo sobie, nastħpnie dziecku. Na przykþad,

jeĻli istnieje koniecznoĻę wykonywania RKO w pobliŇu

drogi, upewnij siħ, Ňe jest to bezpieczna lokalizacja.

W przypadku urazu, dziecko nie powinno byę

przemieszczane. MoŇe to byę jednak konieczne, jeŇeli

istnieje zagroŇenie dla ratownika albo dla

poszkodowanego. Traktuj wszystkie pþyny ustrojowe

jako potencjalne Ņrdþo zakaŇenia. UŇywaj rħkawiczek i

innych Ļrodkw chroniĢcych przed kontaktem z

poszkodowanym, uŇywaj worka samorozprħŇalnego z

maskĢ twarzowĢ, jeĻli to tylko moŇliwe.

JA DZIAÿAĵ W

PODSTAWOWYCH ZABIEGACH

JA DZIAÿAĵ W

PODSTAWOWYCH ZABIEGACH

RES

USCYTACYJNYCH U

DZIECI

USCYTACYJNYCH U

DZIECI

JeĻli jest obecny wiħcej niŇ jeden ratownik, jeden z nich

powinien natychmiast poszukaę pomocy i powiadomię

zespþ ratownictwa medycznego, inni natomiast

rozpoczynajĢ BLS.

W przypadku pojedynczego ratownika istotne jest, aby

BLS byþ wykonywany przez jednĢ minutħ zanim

rozwaŇy on pozostawienie dziecka i wezwanie pomocy.

Uzasadnienie powyŇszego opiera siħ gþwnie na dwch

przesþankach:

Ratownik podchodzĢc do dziecka, zanim jeszcze je

dotknie, powinien szybko poszukaę jakichkolwiek

wskazwek ĻwiadczĢcych o przyczynie tego nagþego

zdarzenia. To moŇe mieę wpþyw na dalsze

postħpowanie z poszkodowanym (np. podejrzenie urazu

gþowy/krħgosþupa zrodzi koniecznoĻę stabilizacji

odcinka szyjnego krħgosþupa).

Stymulacja

1. WiħkszoĻę zatrzymaı krĢŇenia u dzieci wynika z

hipoksji i dlatego natychmiastowe natlenowanie

(poprzez BLS) jest najpilniejszĢ potrzebĢ

WaŇnym elementem w postħpowaniu z dzieckiem z

zapaĻciĢ jest ocena jego reakcji, poniewaŇ nie musi ono

byę w stanie zagroŇenia Ňycia.

2. Najczħstszym zaburzeniem rytmu serca

obserwowanym w zatrzymaniach krĢŇenia u dzieci

jest znaczna bradykardia przechodzĢca w asystoliħ,

dlatego skuteczny BLS jest waŇniejszy niŇ szybki

dostħp do defibrylatora.

OdpowiedŅ dziecka, ktre wydaje siħ byę nieprzytomne

powinna byę oceniona na podstawie reakcji na bodziec

sþowny i delikatnĢ stymulacjħ. Nigdy nie naleŇy

potrzĢsaę dzieckiem. WþaĻciwym manewrem

(zapewniajĢcym rwnieŇ czħĻciowĢ stabilizacjħ

krħgosþupa szyjnego) jest ustabilizowanie gþowy

poprzez poþoŇenie rħki na czole dziecka, drugĢ rħkĢ

moŇna potrzĢsnĢę za ramiħ lub delikatnie pociĢgnĢę

wþosy. W tym samym czasie gþoĻno naleŇy zawoþaę

dziecko po imieniu, powiedzieę, aby siħ obudziþo, albo

zapytaę siħ: áczy coĻ siħ staþo"?

Mimo tego, Ňe przypadki, kiedy pierwotnym

zaburzeniem rytmu w zatrzymaniu krĢŇenia u dzieci jest

migotanie komr lub czħstoskurcz komorowy bez tħtna

sĢ rzadkie mogĢ siħ jednak zdarzyę.

JeĻli taka sytuacja jest prawdopodobna, na przykþad

nagþe zatrzymanie krĢŇenia przy Ļwiadkach u dziecka

ze znanym schorzeniem dotyczĢcym serca, wwczas

wynik postħpowania zaleŇy od wczesnej defibrylacji. W

takim przypadku preferowanym postħpowaniem bħdzie

zawiadomienie sþuŇ ratowniczych przed rozpoczħciem

BLS i uŇycie AED, jeĻli jest dostħpny.

JeŇeli dziecko odpowiada poruszajĢc siħ, pþaczĢc lub

mwiĢc, dalsze dziaþania mogĢ nie byę konieczne.

Powinno siħ powtarzaę ocenħ stanu klinicznego dziecka

i zwracaę uwagħ na potencjalne zagroŇenia i jeĻli

zajdzie potrzeba poszukaę odpowiedniej pomocy.

JeŇeli dziecko nie reaguje, przejdŅ do kolejnych

krokw BLS tak jak to opisano poniŇej.

WoĀanie o pomoc.

BLS powinien byę wykonywany ákrok po krokuÑ (Rycina

2.1 i 2.20). KolejnoĻę dziaþaı jest waŇna, poniewaŇ

niewþaĻciwe wykonanie jednej czynnoĻci moŇe wpþywaę

na nieskutecznoĻę nastħpnej wykonywanej czynnoĻci

WoĀanie o pomoc.

Zawoþaj o pomoc i podejmij natychmiast BLS. Nie

zostawiaj na tym etapie dziecka, aby wezwaę pomoc.

JeŇeli dostħpne sĢ jeszcze inne osoby, ktre mogĢ

wezwaę zespþ ratownictwa medycznego upewnij siħ,

Ňe potrafiĢ one przekazaę nastħpujĢce informacje:

Bezpieczeıstwo

Stymulacja

Woþanie o pomoc

Drogi oddechowe

Oddech

KrĢŇenie

Ponowna ocena

€ dokþadne okreĻlenie miejsca zdarzenia

€ numer telefonu, z jakiego wzywa siħ pomocy

€ rodzaj wypadku lub zdarzenia (niemowlħ znalezione

z zatrzymaniem krĢŇenia podczas snu, poraŇenie

prĢdem elektrycznym, wypadek samochodowyÈ)

Rycina 2.1 Sekwencja pediatrycznego BLS

EPLS 20

SEKWENC

SEKWENCJA DZIAÿAĵ W

PODSTAWOWYCH ZABIEGACH

RES

RESUSCYTACYJNYCH U

Stymulacja

€ liczba i wiek poszkodowanych Î np. czy

poszkodowanymi sĢ dzieci

U starszych dzieci konieczne bħdzie wiħksze odchylenie

gþowy (pozycja wħszĢca) (Rycina 2.4 i 2.5).

€ ciħŇkoĻę i powaga sytuacji Î np. czy dziecko

wymaga ALS

PoþŇ opuszki palcw drugiej rħki na kostnej czħĻci

Ňuchwy dziecka i unieĻ podbrdek ku grze.

Osoba wzywajĢca pomoc zespoþu ratownictwa powinna

zakoıczyę rozmowħ tylko, jeĻli dostanie takie polecenie

od dyspozytora odbierajĢcego wezwanie.

WaŇne jest, aby palcami drugiej rħki nie uciskaę

miħkkich tkanek pod podbrdkiem, poniewaŇ moŇe to

zablokowaę drogi oddechowe dziecka poprzez

przesuniħcie jħzyka do tyþu i do gry.

Takie dziaþanie ma zapewnię, Ňe zostanĢ przekazane

wszystkie konieczne informacje. Osoba aktywujĢca

system ratownictwa medycznego powinna wrcię na

miejsce zdarzenia i zapewnię ratownika, Ňe pomoc

zostaþa wezwana. Ta sekwencja czynnoĻci powinna

zostaę wykonana nawet, jeĻli do wezwania zespoþu

ratownictwa medycznego uŇywa siħ telefonu

komrkowego.

POJEDYNCZY RATOWNIK

AKTYWACJA SYSTEMU RATOWNICTWA

MEDYCZNEGO

PO 1 MINUCIE BLS

DZIECI I OFIARY UTONIĦCIA W KAņDYM WIEKU

Rycina 2.3 Odgiħcie gþowy i uniesienie Ňuchwy u

niemowlħcia

NAJPIERW AKTYWACJA SYSTEMU

RATOWNICTWA MEDYCZNEGO W CELU

WCZESNEJ DEFIBRYLACJI

W KAņDYM WIEKU: NAGýA UTRATA

PRZYTOMNOĺCI PRZY ĺWIADKACH

WIĦKSZA ILOĺĘ RATOWNIKìW

1 RATOWNIK WYKONUJE BLS, 1 RATOWNIK W

TYM SAMYM CZASIE AKTYWUJE SYSTEM

RATOWNICTWA MEDYCZNEGO

Rycina 2.2 Wzywanie zespoþu ratownictwa

medycznego w zaleŇnoĻci od okolicznoĻci

zatrzymania krĢŇenia.

Drogi oddechowe

Rycina 2.4 Odgiħcie gþowy i uniesienie Ňuchwy u

maþego dziecka

Drogi oddechowe

UdroŇnienie drg oddechowych

U nieprzytomnych dzieci jħzyk zwykle przynajmniej

czħĻciowo zamyka drogi oddechowe. Dlatego, ratownik

musi najpierw udroŇnię drogi oddechowe. MoŇna to

osiĢgnĢę na dwa sposoby:

Odgiħcie gþowy-uniesienie podbrdka

Jest to prosty i skuteczny manewr.

PodejdŅ do dziecka z boku, poþŇ jednĢ rħkħ na czole

dziecka i delikatnie odchyl gþowħ do tyþu.

U niemowlĢt (<1 roku Ňycia) gþowa powinna znajdowaę

siħ w pozycji neutralnej (oĻ uszu powinna byę

rwnolegþa z osiĢ klatki piersiowej) (Rycina 2.3).

Rycina 2.5 Odgiħcie gþowy i uniesienie Ňuchwy u

dziecka

EPLS 21

Rozdziaþ 2 Podstawowe Zabiegi Resuscytacyjne

PoĻwieę do 10 sekund na oglĢdanie, sþuchanie i

wyczucie oddechu.

JeĻli dziecko oddycha spontanicznie i efektywnie,

utrzymuj droŇnoĻę drg oddechowych i wezwij pomoc.

JeŇeli nie ma podejrzenia urazu krħgosþupa szyjnego,

uþŇ dziecko w pozycji bezpiecznej (patrz niŇej)

JeĻli dziecko nie oddycha efektywnie lub wydaje

pojedyncze westchniħcia, zacznij oddechy ratownicze.

Rycina 2.6 Wysuniħcie Ňuchwy

Wysuniħcie Ňuchwy

To jeden z najskuteczniejszych sposobw udraŇniania

drg oddechowych u dzieci i metoda z wyboru, jeĻli

podejrzewamy uraz krħgosþupa szyjnego. UþŇ rħce po

obu stronach gþowy dziecka. Dwa albo trzy palce kaŇdej

rħki powinny byę poþoŇone pod kĢtami Ňuchwy dziecka,

a nastħpnie unosi siħ Ňuchwħ do gry, kciuki opieramy

delikatnie na koĻciach policzkowych. ýokcie ratownika

powinny spoczywaę na podþoŇu, na ktrym leŇy dziecko,

aby uþatwię wykonanie tego manewru.

Rycina 2.7 Sprawdzanie oddechu u niemowlĢt:

patrz, sþuchaj i czuj, gþowa w pozycji neutralnej

Inspekcja drg oddechowych

NiezaleŇnie od sposobu udroŇnienia drg

oddechowych, waŇne jest sprawdzenie czy w jamie

ustnej nie znajduje siħ ciaþo obce. Palce do jamy ustnej

moŇemy wþoŇyę, jeŇeli widoczne jest w niej ciaþo obce i

jesteĻmy pewni, Ňe moŇemy je usunĢę jednym

delikatnym ruchem palca. Ryzyko spowodowania

uszkodzenia tkanek miħkkich lub dalszego przesuniħcia

ciaþa obcego powoduje, Ňe nigdy nie wolno podejmowaę

prby usuniħcia ciaþa obcego ána ĻlepoÑ. (Postħpowanie

w przypadku zadþawienia (FBAO) zostaþo omwione w

dalszej czħĻci tego rozdziaþu).

Rycina 2.8a Sprawdzanie oddechu u maþego

dziecka: patrz, sþuchaj i czuj, gþowa w pozycji

áwħszĢcejÑ

Kiedy udroŇniono i oceniono drogi oddechowe (A),

ratownik powinien przejĻę do kolejnego punktu,

Oddychanie (B).

Ocena Oddychania: patrz, sþuchaj i

czuj

UdroŇnij drogi oddechowe (tak jak opisano powyŇej) i

poszukuj oznak spontanicznego oddychania.

UþŇ swj policzek kilka centymetrw ponad ustami i

nosem poszkodowanego i spjrz na ciaþo dziecka. W tej

pozycji poszukuj unoszenia i opadania klatki piersiowej,

nasþuchuj szmerw oddechowych i staraj siħ wyczuę na

swoim policzku ruch powietrza (Rycina 2.7 i 2.8).

Rycina 2.8b Sprawdzanie oddechu u dziecka: patrz,

sþuchaj i czuj, gþowa w pozycji áwħszĢcejÑ

EPLS 22

Oddychanie

Technika usta-usta

Oddechy ratownicze

U dzieci umieĻę swoje usta ponad ustami dziecka tak,

aby zapewnię szczelnoĻę. ZaciĻnij nozdrza rħkĢ bliŇszĢ

czoþa dziecka, aby zapobiec ucieczce powietrza przez

nos (Rycina 2.11).

Powinno siħ dostarczyę piħę poczĢtkowych oddechw

ratowniczych. KaŇdy oddech powinien byę dostarczony

wolno (przez okoþo 1-1,5 sekundy). To maksymalizuje

iloĻę tlenu dostarczanĢ do pþuc dziecka i minimalizuje

ryzyko rozdħcia ŇoþĢdka. Zwiħksz iloĻę tlenu i zmniejsz

iloĻę dwutlenku wħgla obecnego w twoim wydychanym

powietrzu poprzez gþħboki wdech przy kaŇdym oddechu

ratowniczym.

Technika usta-usta i nos

Jest to metoda zalecana w celu dostarczania

wydychanego powietrza podczas oddechw

ratowniczych u niemowlĢt. UþŇ swoje usta nad ustami i

nosem niemowlħcia tak, aby uzyskaę szczelnoĻę i

wdmuchnij powietrze tak jak opisano to powyŇej.

(Rycina 2.9 i 2.10) JeŇeli nie jest to moŇliwe ratownik

moŇe wdmuchiwaę powietrze albo przez usta, albo

przez nos niemowlħcia. W tym drugim przypadku usta

muszĢ byę zamkniħte, aby zapobiec ucieczce

powietrza.

Rycina 2.11a Oddechy ratownicze u maþego dziecka

technikĢ usta-usta, z zaciĻniħtym nosem

Rycina 2.11b Oddechy ratownicze u dziecka

technikĢ usta-usta, z zaciĻniħtym nosem

Celem wykonywanych oddechw ratowniczych jest

dostarczenie wydychanego powietrza (okoþo 16-17%

tlenu) do pþuc dziecka. Ratownik musi dostosowaę

ciĻnienie i objħtoĻę wydechu do charakterystyki

poszkodowanego dziecka, tak, aby uniknĢę rozdħcia

jego ŇoþĢdka. EfektywnoĻę oddechw ratowniczych

moŇna ocenię jedynie poprzez obserwowanie unoszenia

siħ i opadania klatki piersiowej; waŇne jest, aby

obserwowaę ruch klatki piersiowej przy kaŇdym wdechu.

JeŇeli przy oddechu ratowniczym nie obserwuje siħ

unoszenia klatki piersiowej, ratownik musi poprawię

udroŇnienie drg oddechowych przed kolejnym

wdechem.

JeĻli pomimo ponownego udroŇnienia drg

oddechowych, nie udaje siħ zaobserwowaę unoszenia

klatki piersiowej przy ponownym oddechu ratowniczym,

powinno siħ rozwaŇyę prawdopodobieıstwo zadþawienia

i przejĻę do uciskania klatki piersiowej. (Postħpowanie w

zadþawieniu omwiono w dalszej czħĻci rozdziaþu).

Ryciny 2.9 i 2.10 Oddechy ratownicze u niemowlĢt

technikĢ usta-usta i nos.

Po dostarczeniu wstħpnych oddechw ratowniczych

ratownik powinien przejĻę do kolejnego punktu Î

KrĢŇenie (C).

EPLS 23

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: