26.Rok 1918-Była kiedyś taka Rada.pdf

Była kiedyś taka Rada...

Tuż po zakończeniu pierwszej wojny światowej i kilka dni po powrocie Józefa

Piłsudskiego z Magdeburga i objęciu przez niego godności Tymczasowego Naczelnika

Państwa, tak jak w większości miast Polski, także i w Błaszkach odbyły się wybory do

Rady Miasta.

Do pierwszego porozbiorowego głosowania chrześcijańska ludność Błaszek nie

przystąpiła. Dzisiaj trudno powiedzieć, jakie tego były przyczyny. Czy uważano, iż

nowopowstałe państwo nie uznawane jeszcze przez większość krajów świata nie

utrzyma się zbyt długo? Czy bliskość granicy i wieloletnie zabory spowodowały brak

patriotyzmu i niewiarę w nową, odradzającą się ojczyznę u ówczesnych mieszkańców

Błaszek?

W listopadowych wyborach 1918r. powołano nową Radę Miasta. Głosowała jedynie

ludność żydowska, stanowiąca ponad połowę stałych mieszkańców. Targana ciągłymi

sporami wewnętrznymi, stanęła na wysokości zadania i w tych pierwszych dniach

wolności potrafiła wspólnie dokonać wyboru. Na dziesięciu radnych sześciu było Żydami,

pozostałych trzech, których także wybrało społeczeństwo żydowskie było Polakami.

Burmistrz - Władysław Spiczyński pochodził z mianowania. Polacy mandatów nie

przyjęli, nie oddając głosów, nie chcieli być wybierani. Władze zdumione i zaniepokojone

takim stanem rzeczy, nakazały objęcie funkcji pod rygorem więzienia lub wysokiej

grzywny.

Nowopowołanej Rady ludność chrześcijańska nie uznawała, lekceważono wszelkie jej

postanowienia, nie stosowano się do uchwał i zaleceń podjętych przez Radę. Taki układ

istniał do grudnia 1918r. kiedy to na prośbę ludności miasta dokooptowano do istniejącej

już Rady cztery osoby, w tym trzech chrześcijan i jednego Żyda. Na burmistrza powołano

Floriana Jackowskiego, a jego zastępcą został Klemens Przybył. W ten oto sposób

błaszkowska Rada stała się dwunarodowościową, uznawali ją zarówno Żydzi jak i

Polacy, stała się organem reprezentującym dwa narody mieszkające w jednym mieście.

Przypadek Błaszek był chlubnym wyjątkiem w dziejach polskiej administracji, nie

spotkałam się nigdzie ze zdarzeniem, gdzie Rada Miejska czy jakikolwiek inny organ

samorządowy był podzielony w równy sposób miedzy narody zamieszkujące dany teren.

Nawet w miastach, gdzie większość stanowiła ludność żydowska nie było takiego

uświadomienia i tolerancji.

Halina Marcinkowska