Rząd
Pokrój
Typ rozgałęzień
Ułożenie elementów na łodydze
Budowa anatomiczna
Wyrostki
Położenie zarodni
Zróżnicowanie zarodników
Inne cechy
Przedstawiciele
Ważne pojęcia
Płonne (liście)
Zarodnionośne (sporangiofory)
Hyeniales (praskrzypowce)
- kłącze + pędy nadziemne (Hyenia)
- drzewiasty (Calamophyton, Ibyka)
- dychotomiczne (Hyenia, Calamophyton)
- monopodialne (Ibyka)
- spiralne (prawie okółkowe – Hyenia, Ibyka)
- okółkowe (Calamophyton)
- wiązki taśmowate (Calamophyton)
- aktynostela (Ibyka)
- klinowate, wcięte na szczycie (Hyenia)
- obłe, dychotomicznie podzielone w różnych płaszczyznach (Calamophyton)
- obłe, nitkowate, dychotomicznie podzielone (Ibyka)
dychotomicznie rozgałęzione trzoneczki
- anatropowo-terminalne; na sporangioforach (Hyenia, Calamophyton)
- terminalne na sporangioforach (Ibyka)
?
- wiązki przewodzące w kształcie liter V, U, W, J, C, I – u Calamophyton
- wg nowszych badań rząd Hyeniales powinien znajdować się w podgromadzie Polypodiophytina
- środkowy dewon
- Hyenia elegans
- Calamophyton primaevum
- Ibyka amphikoma
Anatropowo-terminalne położenie zarodni
Sphenophyllales (klinolisty)
pęd + liście
okółkowe
protostela
klinowata, zwykle nie podzielona blaszka
- zebrane w strobil
- strobil składał się ze sporangioforów i liści okrywających
anatropowo-terminalne
-
- słaby przyrost na grubość
- liście wspierające sporangiofory zrośnięte ze sobą i tworzące kubeczkowatą osłonę
- największy rozkwit w górnym karbonie; wymarcie na początku paleozoiku
Sphenophyllum dawsonii
strobil
Equisetales (skrzypowce)
kłącze + wzniesiony pęd
monopodialne
- eustela (Equisetaceae, Calamitaceae)
- syfonostela (Archaeocalamitaceae)
- drobne
- tworzą pochwę wokół węzłów
- tarczowate liście zarodnionośne
na spodzie tarczowatego sporofila
- rodzina Equisetaceae:
o jedyny żyjący rodzaj - Equisetum
o pęd (także kłącze) zróżnicowany na węzły i międzywęźla
o z węzłów kłącza wyrastają liście i korzenie, a z węzłów pędu wzniesionego – liście i odgałęzienia
o centralny kanał zastępuje miękiszowy rdzeń (kanał rdzeniowy); mniejsze kanaliki tworzą się w obrębie kory (kanały walekularne) i drewna (rozerwane elementy protoksylemu – kanały karenalne)
o bardzo słaby przyrost na grubość lub brak
o wielowiciowe plemniki
o zarodnie o ścianach wtórnie jednowarstwowych (degeneracja ścian wewnętrznych)
o zarodniki z hapterami (4)
o zarodniki wypadają grupowo, połączone wstęgami episporium
o jednakozarodnikowe (jednak zróżnicowane płciowo!)
- rodzina Archaeocalamitaceae :
o pokrój drzewiasty
o słaby przyrost na grubość
o sporofile przypominały tarczowate sporofile
o strobil z liśćmi wspierającymi
o liście dychotomicznie podzielone
- rodzina Calamitaceae :
o wielkie byliny
o silny przyrost wtórny dzięki działalności merystemów stelarnego i korowego
o liście zwykle niepodzielone, często zrośnięte w pochewkę
o strobil z liśćmi wspierającymi i tarczowatymi sporofilami
o jednako- i różnozarodnikowe
o zdarzała się redukcja liczby makrospor do 1
o zarodniki z hapterami
- Equisetum
- Calamocarpon
- Annularia
- Calamostachys
- kanał rdzeniowy
- kanały karynalne
- kanały walekularne
- tarczowaty sporofil
- strobil
- haptery
- pęd letni
- pęd wiosenny
- episporium
GROMADA: EQUISETOPHYTA
paulinka88x