PATOFIZJOLOGIA UKŁADU ENDOKRYNNEGO
Podział hormonów:
Podział hormonów ze względu na budowę chemiczną:
Podział hormonów na zakres i miejsce działania:
Przyczyny podstawowych zaburzeń w układzie endokrynnym:
· Kretynizm – niedobór enzymów np. utleniających – jodki,
· Zespół nadnerczowo - płciowy – brak enzymów enzymów syntezie kortyzonu,
· Cukrzyca typu drugiego
· Zespół Kinefelttera – występuje u kobiet, jest przyczyną hipogodatyru pierwotnego.
· Zespół Tunera – zaburzenia chromosomowe wywołane zaburzeniami we wszystkich tkankach pochodzenia mezenchymalnego oraz znacznie morfologiczne i czynnościowe zaburzenia gruczołów płciowych.
Wybrane przyczyny chorób układu dokrewnego:
Przyczyny
Przykłady
Nowotwory
Rak oskrzela zwłaszcza drobno komórkowy, rak trzustki, dróg moczowych, stercza, nowotwory OUN.
Choroby OUN
Zakaźne zapalenie mózgu, opon mózgowych ropne, inne choroby zapalne OUN, choroby naczyniowe mózgu, zanik starczy mózgu, wodogłowie, urazy OUN, ostre psychozy.
Choroby Płuc
Zakażenie gruczolakiem, zapalenie płciowe, ropnie, ostra niewydolność oddechowa, sztuczna wentylacja.
Leki
Octan desmopresyny (wazopresyna) klafibarl, karbonmazapina, winkryzyna, winblastyna.
Przyczyny swoiste
Rozpoczynają się po wykryciu innych przyczyn.
Zaburzenia układu dokrewnego:
· Nadczynność:
o Pierwotna – jest zwiększone wydzielanie hormonu w następstwie procesu patologicznego, przebiega w tym gruczole.
o Wtórna – jest zwiększone wydzielanie hormonów tego gruczołu w następstwie nadmiernego pobudzenia.
· Niedoczynność:
o Pierwotna – jest niedostatecznym wydzielaniem odpowiedniego hormonu procesu chorobowego, bezpośrednio dotyczy tego gruczołu.
o Wtórna – niedostateczne wydzielanie odpowiedniego hormonu lub wielu hormonów, spowodowane brakiem hormonu tropowego.
· Zaburzenia wzrostu,
· Zespół feminizujących jąder,
· Niedobór wewnątrz komórkowych nośników hormonalnych.
· Zespół Schwartza i Borttera,
· Rak oskrzelowy.
Układ przysadkowo – podwzgórzowy:
Zaburzenia hormonalne pochodzenia podwzgórzowego:
Przysadka:
Zaburzenia hormonalne pochodzenia przysadkowego:
· Niedobór wazopresyny: moczniówka prosta, objawia się przede wszystkim wielomoczem bez cukromoczu, jest najczęściej skutkiem urazów czaszki, nowotworów lub ograniczonego uszkodzenia podwzgórza,
· Nadmiar wazopresyny: opisywanej w przypadku urazów czaszkowo – mózgowego, również zapalenia opon mózgowych, zapalenie mózgu, wydzielani wazopresyny zdarza się obecnie w przypadku owsiano komorowego raka płuc (zespół Schwartza i Battera).
· Karłowatość przysadki,
· Gigantyzm,
· Akromegalia.
Tarczyca budowa, położenie:
1. Regulacja czynności tarczycy,
2. Kontrola wydzielania TRH przez podwzgórze i TSH,
3. Skutki fizjologiczne działania hormonów tarczycy,
4. Nadczynność, niedoczynność, wole tarczycowe,
5. Próby czynnościowe gruczołu tarczowego.
Nadczynność tarczycy – wynik badań klinicznych:
Objawy podmiotowe
Niepokój, upośledzenie koncentracji, wzmożony apetyt, zła tolerancja ciepła, słabość mięśniowa, męczliwość, spadek masy ciała, kołatanie serca.
Objawy przedmiotowe
Nadpobudliwość, słabość mięśni proksymalnych kończyn, drżenie drobnofalowe, objawy oczne, zaakcentowana liczba tonów serca, duszności, szybka mowa.
Badania laboratoryjne
TSH w surowicy, wychwytywanie izotopowe jonów przez tarczyczny cholesterol całkowity tarczycy.
Zaburzenia hormonalne pochodzenia tarczycowego:
· Kretynizm – np. u dzieci, jest to niedorozwój umysłowy i upośledzenie wzrostu. Jego konsekwencją jest wrodzona postać niedoczynności gruczołu tarczowego – kretynizm, karłowatość tarczycy, wygląd, niedorozwój umysłowy, upośledzenie słuchu,
· Kretynizm spontaniczny, – którego przyczyną jest wrodzony brak gruczołu tarczowego lub dziedziczenie uwarunkowane metabolizmem, defekty syntezy T3 i T4.
Zaburzenia hormonalne przytarczyczne, patogenne tężyczki hipokalcetomicznej:
· Pierwotna – może być skutkiem wrodzony, lub dziedziczny ich niedorozwój,
· Wtórna – bywa najczęściej następstwem usunięcia gruczołu przytarczycowego czasie zabiegów chirurgicznych dokonywanych na gruczole tarczowym. Głównym objawem niedoczynności gruczołu trzytarczowego jest tężyczka hipokalcemiczna,
· Rzekoma – jest rzadką chorobą dziedziczną, polega przeważnie na defekcie komórkowych mechanoreceptorów tkanek docelowych, nie odpowiada na PTH.
· Naruszenie ogólnej gospodarki fosforowo – wapniowej organizmu, przeważnie nowotworowych, rzadziej gruczołów trzytarczowych.
Przyczyny hiperaldosteronizmu:
· Niedokrwienie nerek:
· Spadek objętości wewnątrz naczyniowej:
· Utrata sodu:
Działanie glikokortykosteroidów.
Zaburzenia hormonalne nadnerczy:
· Cukrzyca steroidowi,
· Brak reakcji na leczenie.
· Hiperaldosteronizm pierwotny – jak gruczolak kory nadnerczy, zespół Coma, przerost kory nadnerczy,
· Hiperaldosteronizm wtórny:
Nadmiar i niedobór hormonu androgennego:
Ogólna niewydolność nadnerczy:
scared