osłona wylotu lufy.pdf

mgrinŜ.JerzyKOWALEWSKI

mjrmgrinŜ.TomaszGŁOGOWSKI

WojskowyInstytutTechnicznyUzbrojenia

JEDNORAZOWAOSŁONAWYLOTULUFY

KARABINUSZTURMOWEGO

W artykule omówiono konstrukcję i wyniki wstępnych

badańopracowanejwWITUjednorazowejosłonywylotulufy

karabinuszturmowego,któramazazadaniechronićprzewód

lufy przed zanieczyszczeniami zewnętrznymi. Zaprezentowana

osłona, zabezpieczając przewód lufy, umoŜliwia jednocześnie

bezpieczneoddaniestrzałubezjejzdejmowaniazlufywnagłej

sytuacjibojowej.

1.Wprowadzenie

EksploatowanywWojskuPolskim5,56mmkarabinszturmowywz.1996BERYLnie

ma zabezpieczeń przed dostaniem się zanieczyszczeń stałych do wnętrza lufy (od strony

wylotowej). Wdotychczasowych pracach nad tą bronią, nie uwzględniano skrajnych

warunkóweksploatacji,wktórychzanieczyszczenieatmosferynp.„lotnym”piachembędzie

utrudniałobezpieczneoddaniestrzału.PolscyŜołnierzeuŜytkującytenkarabinwwarunkach

bojowychnapustyni(Irak)mająpowaŜneproblemyzutrzymaniembroni(przewodulufy)w

stanieczystościzapewniającejwłaściweibezpiecznejejwykorzystaniewnagłychsytuacjach

zagroŜenialubwregularnejwalce.Posiłkująsięwięcmetodamizastępczymi(nieformalnymi)

np. wykorzystując metalowe kapturki z zapalnika WP7 (Rys. 1). W związku z tym w

Wojskowym Instytucie Technicznym Uzbrojenia podjęto prace, które miały na celu

opracowanie i wykonanie modelu jednorazowej i jednocześnie taniej osłony wylotu lufy,

która pomogłaby uŜytkownikowi broni utrzymać ją w czystości i zapewnić jednocześnie

pełnągotowośćdobezpiecznegoinatychmiastowegouŜycia,czylioddaniastrzału.

Rys. 1. Zabezpieczenie przewodu lufy przed

zanieczyszczeniami zewnętrznymi za

pomocą metalowej osłony zapalnika

WP7.

2.Zanieczyszczenieprzewodulufyizapobieganiezanieczyszczaniu

2.1.Zanieczyszczeniaprzewodulufy

Problemzanieczyszczeniaprzewodulufyijegowpływunastantechnicznybronioraz

bezpieczeństwostrzelającegoistniejeodpojawieniasiępierwszychegzemplarzybronipalnej.

Zanieczyszczeniabroni,wtymprzewodulufy,moŜnaogólniepodzielićnadwiegrupy:

zewnętrzne pochodzące z otoczenia w czasie codziennej eksploatacji, bez oddawania

strzałów tj. w trakcie przechowywania, transportu, przenoszenia, wykonywania zadania

(słuŜby,walki),treningówzesprzętem;

wewnętrzne pochodzące od produktów spalania prochu w trakcie prowadzenia ognia

wwalce,treningachstrzeleckich.

W okresie powszechnego stosowania prochu czarnego zanieczyszczenia przewodów luf

wiązały się głównie z powstawaniem duŜej ilości cząstek stałych podczas jego spalania.

Wówczas duŜe ilości stałych produktów spalania powstawały juŜ przy niewielkiej ilości

oddanych strzałów. Zanieczyszczenia stałe pochodzące z otoczenia były problemem

drugoplanowym. Strzelec większość czasu przeznaczał na utrzymanie dobrego stanu

technicznegobroniorazpoświęcałnawłaściwewyczyszczenieprzewodulufyiinnychczęści

bronizproduktówspalaniaprochuczarnego.

Wprowadzenie prochu bezdymnego spowodowało znaczny postęp w moŜliwości

utrzymania broni w odpowiedniej czystości nawet w przypadku wielokrotnego jej uŜycia

(oddania duŜej liczby strzałów). W tej sytuacji na pierwszy plan wysunął się problem

utrzymania czystości przewodu lufy podczas codziennej eksploatacji broni (ochrona przed

zanieczyszczeniami zewnętrznymi): w czasie jej przechowywania, noszenia, bezpośrednio

przedstrzelaniem.CelemstałosięutrzymaniebroniwpełnejgotowościdouŜyciaiwtakim

stanietechnicznym,któryzapewniłbyjejdługoletniąeksploatację.

Zanieczyszczeniaprzewodulufycząstkamistałymipochodzeniazewnętrznego,któremogą

wpływaćnabezpieczeństwostrzału,dotyczą:

drobingleby,piasku;

lodu,śniegu;

liści,gałązek;

fragmentówczyściwa,smarów;

fragmentówmateriałówstosowanychwamunicji;

innychzanieczyszczeńnp.pochodzącychzfuterałów.

Mogą one gwałtownie zmniejszyć prędkość pocisku w lufie lub nawet go zatrzymać.

Powoduje to niekontrolowany (nieprzewidywalny) wzrost ciśnienia gazów prochowych,

przekroczenienapręŜeńdopuszczalnychmateriałulufyijejrozerwanielubrozdęciebroń

ulega trwałemu uszkodzeniu (Rys. 2). Konsekwencją takiego zdarzenia jest zazwyczaj

zranienie strzelca lub osoby postronnej, a w skrajnym przypadku spowodowanie u nich

obraŜeńśmiertelnych.

Rys.2. WidokbroniuszkodzonejnawysokościkomorynabojowejistoŜkaprzejściowego(bęben

nabojowy)wwynikuzanieczyszczeniaprzewodulufycząstkamistałymipochodzącymiz

materiałówamunicji

2.2.Zapobieganiezanieczyszczeniuprzewodulufyzotoczenia

Producenci uzbrojenia, w instrukcjach uŜytkowania, określają zasady i sposoby

czyszczenialufy.ZalecająrównieŜodpowiedniemateriałyoraznarzędziadowykonaniatych

czynności. Wraz zzakupioną bronią dostarczają standardowe zestawy czyszczące, często

proponująrównieŜzestawydodatkowe(Rys.3).

Wszystkie te pomoce mają zapewnić uŜytkownikowi pełny komfort weksploatacji broni

iumoŜliwić maksymalnie skutecznie usunięcie zanieczyszczeń zewnętrznych oraz

zanieczyszczeńproduktamispalaniaprochu.Wbronistosowanejdotreningówstrzeleckich

np. strzelań sportowych, utrzymanie przewodu lufy w naleŜytej czystości jest stosunkowo

łatwe. ZaleŜy ono wyłącznie od indywidualnej dbałości strzelca oraz przestrzegania

podstawowych zasad eksploatacyjnych. UŜytkownik nie jest limitowany czasem ani

miejscem, gdzie moŜe bezpiecznie wyczyścić przewód lufy, jeŜeli uzna to za niezbędne.

PonadtodomiejscauŜyciabroniprzenosijązapakowanąwspecjalnyfuterałtransportowy

(skrzynkę,torbę)zabezpieczonąprzedprzypadkowymiuszkodzeniami(Rys.4)zdołączonym

zestawem czyszczącym. Broń ze względów bezpieczeństwa i braku potrzeby gotowości

przenosisięrozładowaną.

Inaczej jest w przypadku wykorzystywania broni np. na polowaniach. Myśliwy

transportuje broń na polowanie w futerale, osłoniętą przed wpływem czynników

zewnętrznych, ale uczestnicząc w polowaniu zaczyna się z nią przemieszczać w terenie

porośniętym drzewami lub trawami. Broń jest wtedy naraŜona na przypadkowe

zanieczyszczenie np. cząstkami roślin czy gleby. UŜytkownik broni, aby zachować ją

wgotowości do oddania strzału w chwili pojawienia się zwierzyny, musi systematycznie

sprawdzaćczystośćprzewodulufyiwraziepotrzebyoczyścićgo.Tylkowtensposóbnie

naraŜabroninauszkodzenia,asobieiotoczeniuzapewniabezpieczeństwo.

Rys.4.Brońdługaumieszczonawspecjalnym

futeraletransportowym

Specjalnym przypadkiem jest zapewnienie czystości broni wykorzystywanej

wrealizowaniu zadań „słuŜbowych” np.: pełnienie słuŜby na ulicach miasta czy

Rys.3.Dodatkowyzestaw(kit)doczyszczenialufypistoletufirmySIGSAUER

wykonywanie zadań bojowych w warunkach polowych. W trakcie ich realizacji potrzeba

oddaniastrzałumoŜepojawićsięwkaŜdejchwili,afunkcjonariuszczyŜołnierzczęstoniema

moŜliwości kontrolowania stanu czystości broni np. z powodu dynamiki i ilości

następującychposobie zdarzeń.WtakimprzypadkuuŜytkownikmusizwracaćszczególną

uwagęnato,wjakisposóbbrońpodczasprzenoszeniajestzabezpieczonaprzedkontaktem

z przedmiotamizotoczenialubpodłoŜem.

Broń krótka transportowana jest w róŜnego rodzaju futerałach przystosowanych do

noszeniapodubraniemlubnaumundurowaniu(Rys.5).WzaleŜnościodcharakteruzadania

realizowanego przez uŜytkownika jest ona mniej lub bardziej odsłonięta, co powoduje jej

naraŜenienawiększelubmniejszezanieczyszczaniazewnętrzne

Broń wojskowa krótka, uŜywana w pododdziałach ogólnowojskowych, przenoszona jest

najczęściejwfuterałachzamkniętychprawiecałkowiciejąosłaniających.Wprzypadkubroni

indywidualnej długiej nie stosuje się specjalnych zabezpieczeń. Jest ona przenoszona

odsłonięta na pasie transportowym. W przerwach między realizowanymi zadaniami

bojowymiŜołnierzmusiprzejrzećkarabinijeŜelijesttokonieczne,częścioworozłoŜyćoraz

oczyścić.OdstanutechnicznegoiczystościbronizaleŜyjegoŜycie.

Niektóre armie w celu zminimalizowania moŜliwości zanieczyszczenia uzbrojenia

wszczególnie trudnych warunkach eksploatacji stosują specjalne preparaty do czyszczenia

broni „na sucho”. Dzięki małej wilgotności i lepkości środka czyszczącego, osadzanie się

zanieczyszczeń zewnętrznych na współpracujących mechanizmach, jest zminimalizowane.

Często jednak prowadzenie długotrwałych działań bojowych przez Ŝołnierza, kiedy jest on

przez długi czas wraz z bronią w stanie ciągłej gotowości, uniemoŜliwia dokonywanie

jakichkolwieksprawdzeństanuprzewodulufy.ProblemnarastazwłaszczawterenieoduŜym

zanieczyszczeniupyłami,lotnympiachemczyśniegiem.

3.ZałoŜeniaprzyjętewprojekcieosłonylufy

Wychodząc naprzeciw potrzebom pododdziałów Wojska Polskiego, które prowadzą

działaniabojowewtrudnychwarunkachterenowychiatmosferycznych,wWITUstworzono

koncepcjęmetodyzabezpieczeniaprzewodulufywoparciuoosłonęnakładanąnaurządzenie

wylotowebroni.

OsłonapowinnaspełnićnastępującezałoŜenia:

1.Zabezpieczaćprzewódlufyodstronywylotowejprzedzanieczyszczeniamizotoczeniana

poziomieumoŜliwiającymbezpieczneoddaniestrzału.

2.UmoŜliwiaćbezpieczneoddaniestrzałuzosłonąnałoŜonąnabroń.

Rys.5. Brońkrótkaumieszczonawfuterale„częściowootwartym”

3.Miećniewielkiewymiarygabarytowetak,abyuŜytkownikmógłłatwoprzenosićją,nawet

wilości23sztuk,np.wkieszeniachumundurowania.

4. Mieć prostą budowę – osłona załoŜona na urządzenie wylotowe broni powinna być

jednoznaczniepozycjonowanaipewniezamocowana.

5.Byćprostotaweksploatacji–zakładanieizdejmowaniezurządzeniawylotowegobroni

prosteijednoznacznedokonywanejednąręką.

6.Miećniskiekosztywyprodukowania.

7. Być elementem jednorazowego uŜytku, przy przyjęciu moŜliwości kilku lub

kilkunastokrotnegozałoŜeniaizdjęciazbronibezistotnejutratywłaściwościuŜytkowych.

8. Mieć zewnętrzne kształty i kolorystykę nie odbiegającą od wyglądu broni tak, aby

zachowaćjejdotychczasowąestetykęiniedemaskowaćstrzelca.

Zaprojektowana osłona miałaby być elementem broni o charakterze pomocniczym tzn. jej

uŜycie nie powinno mieć wpływu na podstawowe działanie mechanizmów karabinu i jego

parametry taktyczno techniczne. Dzięki odpowiedniej „dystrybucji” powinna być

powszechniedostępnadlaŜołnierzywyposaŜonychwkarabinywz.1996.

4.Koncepcjarozwiązaniaosłonywylotulufy

Wstępnieokreślono,Ŝeosłoniezostanienadanyprostykształtcienkościennego„kubka”

owymiarachzewnętrznych:około55mmdługościiokoło24mmśrednicy.Denko„kubka”

będzie przylegało bezpośrednio do powierzchni czołowej (wylotowej) urządzenia

wylotowegokarabinu(Rys.6).Wymiarywewnętrzneosłonyzapewniąścisłejejprzyleganie

do urządzenia na całej długości ścianki bocznej. Utrudni to przedostawanie się

zanieczyszczeń od tyłu ku jego przedniej części. Na wewnętrznej obwodowej powierzchni

elementu,odotwartejstrony„kubka”,wykonanazostaniekrawędźzatrzaskowapoprawiająca

szczelność. Podstawowym zadaniem krawędzi zatrzaskowej jest jednoznaczne

pozycjonowanie osłony i pewne jej utrzymywanie na urządzeniu wylotowym. Dzięki niej

osłonazarównoprzyręcznymzakładaniuizdejmowaniubędziewymagałauŜyciaokreślonej

siłydającejstrzelcowiodczuciepewnościumieszczeniaelementunabroni.

Rys.6.WidokOsłonyurządzeniawylotowegokarabinuszturmowegowz.1996wfazie

tworzeniarysunkówkonstrukcyjnychmodelu.PrzekrójAApokazujeosłonę

umieszczonąnaurządzeniuwylotowymkarabinu

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: