3056.pdf

(944 KB) Pobierz
nr 8 (104) 15.04.2010 r.
BIULETYN
RACHUNKOWOŚCI
d o d a t e k n r 2
PRAWO dla księgowych
WYBRANE AKTY WYKONAWCZE
DO USTAWY O RACHUNKOWOŚCI
– TEKSTY UJEDNOLICONE
I. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW Z 12 GRUDNIA 2001 R.
W SPRAWIE SZCZEGÓŁOWYCH ZASAD UZNAWANIA,
METOD WYCENY, ZAKRESU UJAWNIANIA I SPOSOBU
PREZENTACJI INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH – Dz.U. Nr 149,
poz. 1674; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 228, poz. 1508 . . . . . . . . . . . . 3
II. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW Z 25 WRZEŚNIA 2009 R.
W SPRAWIE SZCZEGÓŁOWYCH ZASAD SPORZĄDZANIA
PRZEZ JEDNOSTKI INNE NIŻ BANKI, ZAKŁADY UBEZPIECZEŃ
I ZAKŁADY REASEKURACJI SKONSOLIDOWANYCH
SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH GRUP KAPITAŁOWYCH
– Dz.U. Nr 169, poz. 1327 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Załączniki do rozporządzenia Ministra Finansów
z 25 września 2009 r. (poz. 1327)
Załącznik nr 1. Wprowadzenie do skonsolidowanego
sprawozdania finansowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Załącznik nr 2. Skonsolidowany bilans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Załącznik nr 3. Skonsolidowany rachunek zysków i strat . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Załącznik nr 4. Skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych . . . . . . . . 43
Załącznik nr 5. Zestawienie zmian w skonsolidowanym kapitale własnym . . . . 46
Załącznik nr 6. Dodatkowe informacje i objaśnienia skonsolidowanego
sprawozdania finansowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
III. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW Z 8 KWIETNIA 2009 R.
W SPRAWIE UPRAWNIEŃ DO USŁUGOWEGO PROWADZENIA
KSIĄG RACHUNKOWYCH – Dz.U. Nr 62, poz. 508 . . . . . . . . . . . . . . 52
Załączniki do rozporządzenia Ministra Finansów
z 8 kwietnia 2009 r. (poz. 508)
Załącznik nr 1. Wzór. Wniosek o wydanie certyfikatu księgowego . . . . . . . . . 55
Załącznik nr 2. Wzór. Certyfikat księgowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Załącznik nr 3. Wzór. Wniosek o wydanie duplikatu certyfikatu księgowego . . 57
Załącznik nr 4. Szczegółowe zadania organizatora egzaminu, Komisji,
przewodniczącego Komisji, sekretarza Komisji oraz regulamin
działania Komisji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
ciąg dalszy spisu treści na następnej stronie
980374831.009.png 980374831.010.png 980374831.011.png 980374831.012.png
Załącznik nr 5. Sposób organizowania i regulamin przeprowadzania egzaminu . . . . . . 59
Załącznik nr 6. Zakres zagadnień objętych egzaminem sprawdzającym
kwalifikacje osób ubiegających się o uprawnienia do usługowego
prowadzenia ksiąg rachunkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Załącznik nr 7. Wzór. Zaświadczenie. Komisja egzaminacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
IV. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW Z 16 GRUDNIA 2008 R.
W SPRAWIE OBOWIĄZKOWEGO UBEZPIECZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI
CYWILNEJ PRZEDSIĘBIORCÓW WYKONUJĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ
Z ZAKRESU USŁUGOWEGO PROWADZENIA KSIĄG RACHUNKOWYCH
– Dz.U. Nr 234, poz. 1576 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
V. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW Z 15 LISTOPADA 2001 R.
W SPRAWIE SZCZEGÓLNYCH ZASAD RACHUNKOWOŚCI
DLA NIEKTÓRYCH JEDNOSTEK NIEBĘDĄCYCH SPÓŁKAMI HANDLOWYMI,
NIEPROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
– Dz.U. Nr 137, poz. 1539; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 11, poz. 117 . . . . . 67
Załączniki do rozporządzenia Ministra Finansów
z 15 listopada 2001 r. (poz. 1539)
Załącznik nr 1. Bilans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Załącznik nr 2. Rachunek wyników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
VI. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW Z 24 GRUDNIA 2007 R.
W SPRAWIE SZCZEGÓLNYCH ZASAD RACHUNKOWOŚCI FUNDUSZY
EMERYTALNYCH – D Z .U. N R 248, POZ .1847 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Załącznik. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym funduszu . . . 80
VII. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW Z 24 GRUDNIA 2007 R.
W SPRAWIE SZCZEGÓLNYCH ZASAD RACHUNKOWOŚCI FUNDUSZY
INWESTYCYJNYCH – Dz.U. Nr 249, poz. 1859 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Załączniki do rozporządzenia Ministra Finansów
z 24 grudnia 2007 r. (poz. 1859)
Załącznik nr 1. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym . . . . . 103
Załącznik nr 2. Zakres informacji wykazywanych w połączonym
sprawozdaniu finansowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
VIII. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW Z 28 GRUDNIA 2009 R.
W SPRAWIE SZCZEGÓLNYCH ZASAD RACHUNKOWOŚCI DOMÓW
MAKLERSKICH – Dz.U. Nr 226, poz. 1824 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
Załączniki do rozporządzenia Ministra Finansów
z 28 grudnia 2009 r. (poz. 1824)
Załącznik nr 1. Sprawozdanie finansowe domu maklerskiego . . . . . . . . . . . . . . . . 132
Załącznik nr 2. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej
domu maklerskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
3
I. ROZPORZĄDZENIE MF Z 12 GRUDNIA 2001 R.
§ 1–2
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW
z dnia 12 grudnia 2001 r.
w sprawie szczegółowych zasad uznawania,
metod wyceny, zakresu ujawniania
i sposobu prezentacji instrumentów finansowych 1)
(Dz.U. Nr 149, poz. 1674; zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 31, poz. 266,
Dz.U. z 2005 r. Nr 256, poz. 2146, Dz.U. z 2008 r. Nr 228, poz. 1508)
Na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 4 ustawy
z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości
(Dz.U. Nr 121, poz. 591, z 1997 r. Nr 32,
poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554,
Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i 934, Nr 140,
poz. 939 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 60,
poz. 382, Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 669
i Nr 155, poz. 1014, z 1999 r. Nr 9, poz. 75
i Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 60, poz. 703,
Nr 94, poz. 1037 i Nr 113, poz. 1186 oraz
z 2001 r. Nr 102, poz. 1117 i Nr 111, poz. 1195)
zarządza się, co następuje:
4) praw i zobowiązań wynikających z umów,
o których mowa w art. 3 ust. 4 ustawy,
5) umów, z których wynika obowiązek doko-
nania płatności zależnych od warunków kli-
matycznych, geologicznych lub innych
czynników naturalnych.
2. Przepisy rozporządzenia stosuje się rów-
nież do instrumentów pochodnych wbudowa-
nych w umowy, o których mowa w ust. 1 pkt 4
i 5, o ile nie są zależne od czynników wymie-
nionych w ust. 1 pkt 5, oraz do zasad wyłącza-
nia z ksiąg rachunkowych należności finansu-
jącego poddanych zamianie na papiery warto-
ściowe (sekuratyzacji) wynikających z umów,
o których mowa w art. 3 ust. 4 ustawy.
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. 1. Rozporządzenie określa szczegóło-
we zasady uznawania, metody wyceny, zakres
ujawniania i sposób prezentacji instrumentów
finansowych, z wyłączeniem:
1) instrumentów kapitałowych wyemitowa-
nych lub wystawionych przez jednostkę,
w tym udziałów, opcji na akcje własne, praw
poboru lub warrantów, praw do akcji i in-
nych instrumentów finansowych, które
zgodnie z ustawą jednostka zalicza do kapi-
tału własnego,
2) udziałów w jednostkach podporządkowa-
nych,
3) praw i zobowiązań wynikających z umów
ubezpieczeniowych w rozumieniu ustawy
z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubez-
pieczeniowej (Dz.U. Nr 124, poz. 1151),
§ 2. 1. Przepisy rozporządzenia stosuje się
odpowiednio do:
1) umów, których przedmiotem są towary, ta-
kich jak kontrakty towarowe, opcje i kon-
trakty swap, przewidujących dla jednej ze
stron prawo do rozliczenia zobowiązania
poprzez wydanie środków pieniężnych albo
innych aktywów finansowych, z wyjątkiem
przypadku, gdy jednostka:
a) zawarła umowę w celu nabycia, sprzeda-
ży lub wykorzystania towarów i nie
stwierdza zajścia okoliczności, które
uniemożliwiają wykonanie postanowień
objętych umową,
b) zawierając umowę, miała zamiar naby-
cia, sprzedaży lub wykorzystania towa-
rów,
Dodatek do B R nr 8(104)
15 kwietnia 2010 r.
980374831.001.png 980374831.002.png
4
§ 2a–3
I. ROZPORZĄDZENIE MF Z 12 GRUDNIA 2001 R.
c) oczekuje wykonania postanowień umo-
wy poprzez dostawę towarów,
2) zobowiązań, które na podstawie umowy mo-
gą być rozliczone przez jednostkę drogą wy-
dania aktywów finansowych albo własnych in-
strumentów kapitałowych, pod warunkiem że
ilość własnych papierów wartościowych nie-
zbędnych dla rozliczenia zobowiązania zmie-
nia się wraz ze zmianą ich wartości godziwej.
2. Przepisów rozporządzenia, z zastrzeże-
niem § 2a, mogą nie stosować jednostki, któ-
rych sprawozdania finansowe nie podlegają
obowiązkowemu badaniu zgodnie z art. 64
ust. 1 ustawy, jeżeli nie wywiera to istotnie
ujemnego wpływu na realizację obowiązku,
o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy.
§ 3. Użyte w rozporządzeniu pojęcia ozna-
czają:
1) ustawa – ustawę z dnia 29 września
1994 r. o rachunkowości,
2) ustawa o obrocie instrumentami finanso-
wymi – ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o ob-
rocie instrumentami finansowymi (Dz.U.
Nr 183, poz. 1538),
2a) ustawa o ofercie publicznej – ustawę
z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej
i warunkach wprowadzania instrumentów
finansowych do zorganizowanego syste-
mu obrotu oraz o spółkach publicznych
(Dz.U. Nr 184, poz. 1539),
3) krótki termin – okres do trzech miesięcy,
4) instrument pochodny – instrument finan-
sowy, którego:
a) wartość jest zależna od zmiany warto-
ści instrumentu bazowego, to jest okre-
ślonej stopy procentowej, ceny papieru
wartościowego lub towaru, kursu wy-
miany walut, indeksu cen lub stóp, oce-
ny wiarygodności kredytowej lub indek-
su kredytowego albo innej podobnej
wielkości i
b) nabycie nie powoduje poniesienia żad-
nych wydatków początkowych albo
wartość netto tych wydatków jest niska
w porównaniu do wartości innych ro-
dzajów kontraktów, których cena po-
dobnie zależy od zmiany warunków ryn-
kowych, i
c) rozliczenie nastąpi w przyszłości.
Do instrumentów pochodnych zalicza się
w szczególności transakcje terminowe, takie
jak kontrakty forward lub futures, opcje oraz
kontrakty swap,
5) kontrakt forward – umowa nakładająca na
jedną stronę obowiązek dostarczenia,
a na drugą – odbioru aktywów o określo-
nej ilości, w określonym terminie w przy-
szłości i po określonej cenie, ustalonej
w momencie zawierania kontraktu,
6) kontrakt futures – umowa o określonej
standardowej charakterystyce, będąca
przedmiotem obrotu w obrocie regulowa-
§ 2a. 1. Jednostki, o których mowa w § 2
ust. 2, opisują w dokumentacji, o której mowa
w art. 10 ustawy, przyjęte przez nie zasady uzna-
wania, metody wyceny, zakres ujawniania i spo-
sób prezentacji instrumentów finansowych.
2. Jednostki, które skorzystały z możliwo-
ści, o której mowa w § 2 ust. 2, i nie wyceniają
instrumentów finansowych w wartości godzi-
wej, zamieszczają w dodatkowych informa-
cjach i objaśnieniach:
1) dla każdej grupy pochodnych instrumen-
tów finansowych – informację o:
a) wartości godziwej tych instrumentów,
o ile wartość taka może być wiarygodnie
ustalona,
b) rodzaju i charakterystyce tych instru-
mentów,
2) dla długoterminowych aktywów finanso-
wych wykazanych w sprawozdaniu finanso-
wym w wartości bilansowej przekraczającej
ich wartość godziwą – informację o:
a) wartości bilansowej i wartości godziwej
poszczególnych składników aktywów lub
odpowiednich grup składników aktywów,
b) przyczynach niedokonania odpisów ak-
tualizujących wartość bilansową tych ak-
tywów, w tym przesłankach uzasadniają-
cych przekonanie jednostki, że wartość
bilansowa zostanie przywrócona.
www.br.infor.pl
980374831.003.png 980374831.004.png 980374831.005.png
5
I. ROZPORZĄDZENIE MF Z 12 GRUDNIA 2001 R.
§ 3
nym, nakładająca na jedną stronę obowią-
zek dostarczenia, a na drugą – odbioru ak-
tywów o określonej ilości, w określonym
terminie w przyszłości i po określonej ce-
nie, ustalonej w momencie zawierania
kontraktu,
7) opcja – kontrakt, w wyniku którego jed-
nostka nabywa prawo kupna – opcja kup-
na (call) lub sprzedaży – opcja sprzedaży
(put) aktywów podstawowych po określo-
nej z góry cenie i w określonym czasie,
8) kontrakt swap – umowa zamiany przy-
szłych płatności na warunkach z góry
określonych przez strony,
9) złożony instrument finansowy – kontrakt
składający się z instrumentu kapitałowego
oraz zobowiązania finansowego lub zobo-
wiązania o innym charakterze,
10) wbudowany instrument pochodny – wyni-
kające z zawartej umowy warunki powo-
dujące, że część lub całość przepływów
pieniężnych uzyskiwanych z umowy zmie-
nia się w sposób podobny do tego, jaki
powodowałby samodzielnie instrument
pochodny,
11) efektywna stopa procentowa – stopę, za
pomocą której następuje zdyskontowanie
do bieżącej wartości związanych z instru-
mentem finansowym przyszłych przepły-
wów pieniężnych oczekiwanych w okresie
do terminu wymagalności, a w przypadku
instrumentów o zmiennej stopie procento-
wej – do terminu następnego oszacowania
przez rynek poziomu odniesienia. Efek-
tywna stopa procentowa stanowi we-
wnętrzną stopę zwrotu składnika aktywów
lub zobowiązania finansowego za dany
okres. Przy wyliczeniu skumulowanej kwo-
ty dyskonta aktywów finansowych i zobo-
wiązań finansowych za pomocą efektyw-
nej stopy procentowej uwzględnia się
wszelkie opłaty płacone lub otrzymywane
przez strony kontraktu,
12) skorygowana cena nabycia (zamortyzowa-
ny koszt) aktywów finansowych i zobowią-
zań finansowych – cenę nabycia, w jakiej
składnik aktywów finansowych lub zobo-
wiązań finansowych został po raz pierwszy
wprowadzony do ksiąg rachunkowych
(wartość początkowa), pomniejszoną
o spłaty wartości nominalnej (kapitału pod-
stawowego), odpowiednio skorygowaną
o skumulowaną kwotę zdyskontowanej róż-
nicy między wartością początkową składni-
ka i jego wartością w terminie wymagalno-
ści, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy
procentowej, a także pomniejszoną o odpi-
sy aktualizujące wartość,
13) koszty transakcji – koszty poniesione bez-
pośrednio w związku z przeniesieniem,
nabyciem lub zbyciem aktywów finanso-
wych oraz zobowiązań finansowych. Do
kosztów transakcji zalicza się w szczegól-
ności prowizje maklerskie, w tym za po-
średnictwo w nabywaniu lub zbywaniu in-
strumentów finansowych, opłaty giełdowe
i inne nałożone przez uprawnione instytu-
cje w związku z zawarciem transakcji, pro-
wizje za doradztwo, podatki i opłaty wyni-
kające z obowiązujących przepisów,
14) uprawdopodobnione przyszłe zobowiąza-
nie – wiążące zobowiązanie do wymiany
w przyszłym terminie lub terminach ustalo-
nej ilości zasobów według ustalonej ceny,
15) umowa odkupu (odkup) – umowę, z której
wynika zobowiązanie do wymiany z inną
jednostką aktywów finansowych w za-
mian za środki pieniężne lub zapłatę w in-
nej formie oraz jednoczesne zobowiąza-
nie do odkupienia tego aktywu w przy-
szłym terminie za kwotę stanowiącą rów-
nowartość otrzymanych środków pienięż-
nych lub zapłaty w innej formie, powięk-
szoną o odsetki,
16) pozycja zabezpieczana – aktywa, zobo-
wiązania, w tym także uprawdopodobnio-
ne przyszłe zobowiązanie, lub planowana
transakcja, z którymi wiąże się ryzyko
zmiany wartości godziwej albo przyszłych
przepływów pieniężnych oczekiwanych
przez jednostkę, jeżeli spełniają warunki
określone w rozporządzeniu,
Dodatek do B R nr 8(104)
15 kwietnia 2010 r.
980374831.006.png 980374831.007.png 980374831.008.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin