Piorun kulisty w kuchence mikrofalowej Serwis naukowy MYZLAB Piorun kulisty pod sufitem kuchenki mikrofalowej Co to jest Piorun kulisty jest to zjawisko, kt�re mo�na zaobserwowa� w przyrodzie, cho� jest to niezwyle trudne. Jest to �wiec�ca kula o �rednicy od kilku do kilkudziesi�ciu centymetr�w. Kolor jest r�ny, od czerwono-pomara�czowego do niebiesko-fioletowego i mo�e si� zmienia�. Piorun kulisty wydaje si� by� r�wnie� nieco l�ejszy od powietrza. Mo�e si� porusza� we wszystkich kierunkach, wydaje r�wnie� dzwi�k (syczenie lub warczenie). Powstaje przewa�nie podczas burzy, podczas wy�adowania pioruna liniowego i w okolicach lini wysokiego napi�cia. Czas �ycia pioruna to od kilku do kilkudziesi�ciu sekund. Po tym czasie piorun po prostu znika, niekt�rzy twierdz�, �e ko�cow� faz� �ycia pioruna jest eksplozja. Wiele os�b widzia�o pioruny kuliste, na ca�ym �wiecie uda�o si� nawet zrobi� kilkana�cie zdj��. Nikt jednak nie wie czym dok�adnie jest piorun kulisty. Ze wzgl�du na niesamowito�� tego zjawiska, jego badanie jest niezwykle trudne. Wiadomo natomiast czym piorun kulisty nie jest. Nie jest to zjawisko chemiczne. Nie jest to spalaj�ca si� kula gaz�w, nie jest to r�wnie� �adna odparowana krzemionka lub co� w tym rodzaju. Piorun kulisty jest zjawiskiem fizycznym. Jest to w jaki� spos�b zgromadzona energia w ma�ej obj�to��i o�rodka (powietrza). Tak jak w zwyk�ym piorunie (liniowym), �adunki elektryczne przep�ywaj� wzd�u� pioruna, tak w piorunie kulistym �adunki wydaj� si� p�ywa� w k�ko, powoduj�c �wiecenie si� o�rodka. Jest tylko jeden ma�y problem, jak to jest mo�liwe, �e pr�d p�ynie sobie w k�ko tak po prostu i to w powietrzu. Gdy w jednym punkcie zostanie skupiona du�a ilo�� energii, a dzieje si� tak np. podczas skupiania dobrze skolimowanej wi�zki laserowej du�ej mocy, mo�na zaobserwowa� ciekawe zjawisko. W miejscu gdzie znajduje si� ognisko soczewki skupiaj�cej wi�zk�, skupiona jest energia o ogromnej g�sto�ci. Z fali elektromagnetycznej zostaje uwolniona enegria w postaci punktowego wy�adowania elektrycznego w powietrzu. Piorun kulisty nie jest jednak takim punktowym wy�adowaniem elektrycznym, ale mo�e mie� jednak co� wsp�lnego z tym zjawiskiem. Przygotowanie kuchenka mikrofalowa Piorun kulisty mo�na wytworzy� samemu w domu, o ile dysponuje si� kuchenk� mikrofalow�. Ca�e zjawisko mo�e by� obserwowane tylko i wy��cznie wewn�trz kuchenki, za zamkni�tymi drzwiczkami. Ka�da kuchenka ma zabezpieczenie niepozwalaj�ce na jej uruchomienie gdy jej drzwiczki s� otwarte (i bardzo dobrze, gdy� mikrofale s� niebezpieczne dla zdrowia). Kuchenka mikrofalowa dostarcza energii w postaci fali elektromagnetycznej o cz�stotliwo�ci 2450 MHz, co odpowiada cz�stotliwo�ci drgania cz�steczek wody i dzi�ki temu mo�liwe jest podgrzewanie na wskutek rezonansu. Wytwarzaj�cy mikrofale magnetron ma moc (w zale�no�ci od mocy kuchenki) od 700 do 1600 W. Piorun kulisty mo�na wygenerowa� w ka�dej kuchence mikrofalowej, powstaje ju� przy mocy 400W. Drug� rzecz� niezb�dn� do wytworzenia pioruna kulistego jest �r�d�o wysokiej temperatury. Wysoka to w tym sensie ponad 500 stopni C, p�omie� zapa�ki ma 450, a wiec za ma�o. Generalnie, wystarcza pal�cy si� ma�y kawa�ek drewna, ale z racji na nisk� temperatur� spalania, czasami na piorun trzeba troch� poczeka�, a czasami nie powstaje wcale. Gwarancj� sukcesu jest zastosowanie ognia sztucznego, kt�rego temperatura spalania przewy�sza 1000 stopni. W tym przypadku uzyskuje si� pioruny od razu, ale ze wzgl�du na to, �e ogie� sztuczny wytwarza du�o gor�cych iskier, tworz� si� ca�y czas nowe pioruny, kt�re �yj� bardzo kr�tko, nawet kr�cej ni� jedn� sekund�. Mo�na r�wnie� zastosowa� �wieczk�, z nieco zu�ytym knotem. Na samym czubku knota, gdzie jest on ju� prawie zw�glony, na wskutek ogrzewania go najgor�tsz� cz�ci� p�omienia �wiecy, zaczyna on �wieci� na bia�o. To w�a�nie w tym miejscu rodz� si� pioruny. Nie ka�da jednak �wieca do tego si� nadaje. Oczywi�cie mo�na zastosowa� inne �r�d�o wysokiej temperatury. Jak zrobi� piorun kulisty Tak naprawd� to nie ma stu-procentowej pewno�ci, �e opisywany tutaj piorun kulisty jest tym samym piorunem kulistym obserwowanym w przyrodzie. powstanie pioruna kulistego, moment jego oderwania od p�omienia Wiele jednak wskazuje na to, �e jest to to samo zjawisko. Samo powstanie pioruna kulistego jest bardzo proste. Do czystej kuchenki mikrofalowej trzeba w�o�y� jakie� �r�d�o wysokiej temperatury, mo�e to by� np. zapalona �wieczka z d�ugim knotem lub kawa�ek pal�cego si� drewienka (wyka�aczki). Ow� pal�c� si� rzecz nale�y trzyma� z dala od �cianek i sufitu kuchenki, aby jej nie osmali�. P�omie� nie powinien by� du�y, czym mniejszy tym lepiej. Drzwiczki kuchenki nale�y zamkn�� - bez obawy - p�omie� nie zga�nie. Kuchenk� najlepiej jest nastawi� na majwi�ksz� moc i w��czy�. Niech si� stanie... Je�eli wszystkie warunki s� spe�nione, po chwili powinien by� s�yszalny dosy� g�o�ny d�wi�k przypominaj�cy ci�g�e wy�adowanie elektryczne. W miejscu gdzie jest �r�d�o wysokiej temperatury powinna pojawi� si� �wiec�ca kula o �rednicy kilku centymetr�w - to w�a�nie jest nasz piorun kulisty. Jego kolor jest najcz�ciej ��to-bia�y lub bia�o-fioletowy. Jego obrze�a nie s� wyra�ne. Kszta�t jest zbli�ony do kuli, chocia� rzadko jest to doskona�a kula. Taki kszta�t sugerowa�by istnienie napi�cia powierzchniowego. Jako �e piorun jest najprawdopodobniej l�ejszy od powietrza, szybko unosi si� do g�ry i trwa przez kilka-kilkana�cie sekund pod sufitem kuchenki. Piorun wydaj� si� zachowywa� niespokojnie, jakby nie wiedzia� gdzie chce lecie�, wi�c raczej pozostaje w miejscu. Po kilku-kilkunastu sekundach piorun przestaje istnie�. Na zdj�ciu obok wida� moment oderwania si� ma�ego pioruna od p�omienia pal�cego si� drewienka. Obra�enia jakie dokonuje piorun dla kuchenki s� prawie �adne, to sugeruje, �e nie jest on z zewn�trz bardzo gor�cy. W�a�ciwie nie ma co si� obawia� o kuchenk�, piorun nie powinien wyrz�dzi� jej �adnej krzywdy. Mo�e si� jednak zda�y�, �e kuchenka nie b�dzie chcia�a si� znowu w��czy�. Trzeba wtedy poczeka� kilkana�cie minut, gdy� zadzia�a�o najpradopodobniej zabezpieczenie przed przegrzaniem si� magnetronu. Piorun kulisty w kuchence wydaje si� bardzo obci��a� magnetron, przez co ten bardzo si� grzeje. Niekt�rzy twierdz�, �e niezdrowe jest d�ugie wpatrywanie si� przez szybk� kuchenki, je�li nie chcesz o�lepn��, r�b cz�sto przerwy, skorzystasz i ty i kuchenka. Sam piorun kulisty nie wytwarza �adnego zapachu, ale z racji tego, �e w kuchence pali sie ma�e ognisko, wydziela si� dym, kt�ry mo�e zasmrodzi� ca�� kuchni�, wypada wi�c otworzy� okno na czas eksperymentu. �ycz� wszystkim mi�ego odkrywania tego fascynuj�cego zjawiska jakim jest piorun kulisty.
ROKERS5