przegld-morski-nr-42009.pdf

przegląd

ISSN 1897-8436

– PLAGA XXI WIEKU

str. 4

29 DARŁOWSKA ESKADRA LOTNICZA str. 22 | BSP DLA SIŁ MORSKICH

NATO str. 30 | LIKWIDOWANIE NIEWYBUCHÓW W ZATOCE GDAŃSKIEJ str. 17

morski

MIESIĘCZNIK | KWIECIEŃ 2009 | NR 4 (022)

przegląd

SOMALIJSCY PIRACI

polityka i gospodarka morska

zabezpieczenie działań

str. | 22

str. | 4

Somalijscy piraci – plaga

XXI wieku

zabezpieczenie działań

technika i uzbrojenie

str. | 30

BSP dla sił

morskich NATO

str. | 17

technika i uzbrojenie

str. | 24

Likwidowanie

niewybuchów

w Zatoce

Gdańskiej

U-Booty pod obcymi banderami

O zaletach niemieckich okrętów podwodnych przekonano się

już podczas minionych wojen światowych.

Zespół

redakcyjny

Dyrektor Redakcji Wojskowej

redaktor naczelny: Marek Sarjusz-Wolski

tel.: CA MON 845-365, 845-685; faks: 845-503

Zastępca dyrektora: ppłk Lech Mleczko

tel.: CA MON 845-685,

e-mail: lech.mleczko@redakcjawojskowa.pl

Redaktor prowadzący:

kmdr ppor. dr Mariusz Konarski

tel.: CA MON 266-207; 262-413,

e-mail: bandera@mw.mil.pl

Redaktor merytoryczny: dr Jan Brzozowski,

mjr Grzegorz Predel tel.: CA MON 845-186

Opracowanie stylistyczne:

Katarzyna Kocoń, Teresa

Wieszczeczyńska, Urszula Zdunek

Skład i łamanie: Monika Klekociuk

Kolportaż i reklamacje: Bellona SA

+4822 457-04-37, 687-90-41, CA MON 879-041

Informacje o kolportażu: Elżbieta Toczek

tel.: CA MON 840-400, +4822 684 04 00

Zastępca dyrektora, sekretarz redakcji

„Polski Zbrojnej”: Wojciech Kiss-Orski

tel.: CA MON 840-222, (0-22) 684-02-22;

e-mail: wko@redakcjawojskowa.pl

Reklama: reklama@redakcjawojskowa.pl

Zdjęcie na okładce: Marian Kluczyński

Druk: Drukuj Tanio.com

ul. Ludźmierska 29, 34-400 Nowy Targ

Przegląd Morski ukazuje się od grudnia 1928 roku.

¢ POLITYKA I GOSPODARKA MORSKA

Somalijscy piraci – plaga XXI wieku,

kmdr por. Ryszard Miler, kpt. mar. Mariusz Bojarski .........................4

Obrona przeciwrakietowa USA,

Robert Czulda .......................................................................................8

przegląd

morski

KWIECIEŃ 2009 | NR 4 (022)

Szanowni Czytelnicy!

¢ MORSKA SZTUKA WOJENNA

Rozważania o sztuce operacyjnej MW (cz. I),

dr inż. Henryk Sołkiewicz ..................................................................11

Numer otwiera artykuł

kmdr. por. Ryszarda

Milera oraz kpt. mar.

Mariusza Bojarskiego

o jednej z najwięk-

szych plag XXI wieku –

piractwie na morzu.

Autorzy omawiają m.in. metody działania

piratów oraz udział sił morskich różnych

państw w operacjach antypirackich.

Dr inż. Henryk Sołkiewicz w pierwszej czę-

ści swego opracowania omawia natomiast

obecną sytuację w morskim rodzaju sił

zbrojnych oraz zmiany w środowisku bez-

pieczeństwa, powodujące konieczność

weryfikacji sztuki operacyjnej Marynarki

Wojennej.

Likwidacja niewybuchów w Zatoce Gdańskiej

to temat artykułu kmdr. por. dr. inż. Adama

Cichockiego. Autor podjął próbę przedsta-

wienia niektórych aspektów likwidacji odnaj-

dywanych pod wodą elementów poniemiec-

kiego uzbrojenia.

Eksport niemieckich okrętów podwodnych

po II wojnie światowej opisuje kmdr ppor.

Tomasz Witkiewicz. Te konstruowane przez

niemiecki przemysł i biura projektowe

okręty posiadają uznaną markę i znajdują

nabywców na całym świecie. Wśród kon-

trahentów znajduje się również Polska.

Uzbrojenia morskiego dotyczy także artykuł

ppłk. dr. inż. Jerzego Garstki, w którym autor

omawia użycie bezzałogowych statków

powietrznych w działaniach militarnych.

Państwa uwadze polecam także pozostałe,

równie interesujące artykuły podejmujące

tematykę morską.

Życzę przyjemnej lektury i zapraszam do

podzielenia się swoimi uwagami oraz

przemyśleniami na łamach naszego cza-

sopisma.

¢ ZABEZPIECZENIE DZIAŁAŃ

Likwidowanie niewybuchów w Zatoce Gdańskiej,

kmdr por. dr inż. Adam Cichocki .......................................................17

29 Darłowska Eskadra Lotnicza,

kpt. mar. Czesław Cichy .....................................................................22

¢ TECHNIKA I UZBROJENIE

U-Booty pod obcymi banderami,

kmdr ppor. Tomasz Witkiewicz .........................................................24

BSP dla sił morskich NATO,

ppłk w st. spocz. dr inż. Jerzy Garstka ..............................................30

AKTUALNOŚCI ...................................................................................33

Satelitarne systemy nawigacji,

Przemysław Miller .............................................................................42

¢ SZKOLENIE I WYCHOWANIE

Metody geostatystyczne,

dr Beata Kloskowska, kmdr ppor. Dariusz Kloskowski ..................52

¢ SIŁY MORSKIE INNYCH PAŃSTW

Z życia flot, kmdr por. Maciej Nałęcz ...............................................57

¢ RECENZJE I OMóWIENIA

Kolejne „Komunikaty Instytutu Bałtyckiego”,

kmdr ppor. rez. dr Ireneusz Bieniecki ..............................................62

Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa, tel.: CA MON 845 365, +4822 6845365,

+4822 6845685, www.polska-zbrojna.pl, e-mail: sekretariat@redakcjawojskowa.pl,

kmdr ppor. dr

Mariusz Konarski

redaktor prowadzący

Treści numeru są dostępne na stronie internetowej www.polska-zbrojna.pl

2009/04

przegląd morski

polityka i gospodarka morska O bezpieczeństwo na morzu

kmdr por. ryszarD

MiLEr

Ośrodek Współpracy

i Doradztwa dla Żeglugi

(NCaGs)

W latach 2003–

–2006 pełnił funkcję

oficera NCAGS

w MCC - HQ

Nortwood w Wielkiej

Brytanii. Obecnie

jest szefem Ośrodka

Współpracy

i Doradztwa dla

Żeglugi w Centrum

Operacji Morskich.

Fregata FranCuSka

patrolująca rejon największej

aktywności piratów

Somalijscy piraci –

plaga XXI wieku

kpt. mar. Mariusz

BOJarsKi

Ośrodek Współpracy

i Doradztwa dla Żeglugi

(NCaGs)

Był oficerem sekcji

personalnej

Akademii Marynarki

Wojennej. Obecnie

jest młodszym

specjalistą Ośrodka

Współpracy

i Doradztwa dla

Żeglugi Centrum

Operacji Morskich.

Żegluga stała się atrakcyjnym obiektem ataków zorganizowanych

grup przestępczych. Atakom tym próbują przeciwdziałać

organizacje międzynarodowe, m.in. UE i NATO.

czącej Morze Czerwone z Oce-

anem Indyjskim przebiega jeden

z najbardziej uczęszczanych

morskich szlaków tranzytowych na świe-

cie. Wiedzie tędy najkrótsza droga z Azji

do Europy i Ameryki Północnej. Co roku

wody te przemierza około dwudziestu ty-

sięcy statków. Ze względu na częste akty

piractwa swobodna żegluga w tym rejo-

nie stała się jednak niebezpieczna.

Piraci atakujący statki pochodzą głów-

nie z leżącej nad Zatoką Adeńską Soma-

lii. Wschodnie wybrzeże tego kraju ob-

lewają wody Oceanu Indyjskiego, na któ-

rym również obserwuje się zwiększoną

aktywność piratów. Somalia jest krajem

rozdartym wewnętrznie na skutek od lat

trwających wojen domowych. Władze

państwa nie potrafią zapewnić ładu i po-

rządku społecznego.

Charakterystyka zjawiska

W okresie do 1 stycznia do 31 grud-

nia 2008 roku do International Mariti-

me Bureau–Piracy Reporting Centre

(IMB PRC) napłynęły informacje o 293 1

aktach piractwa na całym świecie, przy

1 ICC International Maritime Bureau Piracy and Armed

Robbery Against Ship Annual Report . 1 stycznia –

31 grudnia 2008 r.

przegląd morski

2009/04

P rzez wody Zatoki Adeńskiej łą-

czym aż do 111 z nich doszło w Zatoce Adeńskiej

i u wschodnich wybrzeży Somalii. Jest to liczba

prawie dwukrotnie większa niż liczba aktów pi-

ractwa z 2007 roku. W ubiegłym roku somalijscy

piraci uprowadzili dla okupu 42 różnego rodzaju

statki oraz 815 marynarzy. Do 21 stycznia bieżą-

cego roku w rękach piratów pozostawało 10 jed-

nostek handlowych z ich załogami (rys. 1).

Do wejścia na pokład porywanego statku pira-

ci zazwyczaj używali małych, szybkich łodzi o du-

żych możliwościach manewrowych, co ograni-

czało zasięg działania piratów do strefy przybrzeż-

nej. Aby uniknąć zagrożenia atakiem, zalecano

kapitanom statków utrzymywanie odległości mi-

nimum 50 mil morskich od somalijskich wybrze-

ży. Piraci opracowali jednak metodę umożliwia-

jącą im działanie nawet setki mil morskich od

brzegu. Używają tzw. statków matek – większych

statków (najczęściej kutrów rybackich porwanych

wcześniej w strefie przybrzeżnej) o dużo więk-

szym zasięgu, na których transportują małe ło-

dzie. Po zlokalizowaniu obiektu ataku – statku –

najpierw ostrzeliwują go, zmuszając kapitana do

zatrzymania. Następnie, wykorzystując łodzie,

wchodzą na pokład i przejmują statek. Przemiesz-

czają się do wybrzeży Somalii i stawiają żądania

– za uwolnienie jednostki i załogi żądają od ar-

matorów okupu, wynoszącego zazwyczaj milio-

ny dolarów.

Zdefiniowane zjawisko

W artykule 101 konwencji o prawie morza zapi-

sano:

Każdy z następujących czynów stanowi piractwo:

(a) wszelki bezprawny akt gwałtu, zatrzymania lub

grabieży popełniony dla celów osobistych przez za-

łogę lub pasażerów prywatnego statku lub samolo-

tu i wymierzony:

(i) na morzu pełnym przeciwko innemu statkowi

morskiemu lub powietrznemu albo przeciwko oso-

bom lub mieniu na pokładzie takiego statku mor-

skiego lub powietrznego;

(ii) przeciwko statkowi morskiemu lub powietrzne-

mu, osobom lub mieniu w miejscu niepodlegają-

cym jurysdykcji żadnego państwa;

(b) wszelki akt dobrowolnego udziału w korzystaniu

ze statku morskiego lub powietrznego, jeżeli jego

sprawca wiedział o okolicznościach nadających ta-

kiemu statkowi charakter pirackiego statku mor-

skiego lub powietrznego;

określonych w punktach (a) i (b) lub wszelki akt ce-

lowego ułatwiania popełnienia takich czynów.

Źródło: konwencja Organizacji Narodów Zjednoczonych o pra-

wie morza, podpisana w montego Bay 10 grudnia 1982 roku.

malii oraz podejmować wszelkie działania zwią-

zane ze zwalczaniem aktów piractwa na wodach

Zatoki Adeńskiej u wybrzeży Somalii, włącznie

z użyciem sił morskich i lotniczych.

Zgodnie z wydanymi rezolucjami Rada UE za-

decydowała w listopadzie ubiegłego roku o przy-

gotowaniu operacji morskiej pod nazwą „Atalan-

ta”. Operacja ta ma na celu:

- ochronę statków uczestniczących w progra-

mie pomocy żywnościowej WFP (World Food

Program), dostarczających pomoc humanitarną

m.in. do Somali;

- zapewnienie bezpośredniej ochrony statków

korzystających z morskich szlaków tranzyto-

wych;

- patrolowanie obszarów u wybrzeży Somalii,

w tym wód terytorialnych, na których żegluga

handlowa jest szczególnie zagrożona;

- zwalczanie aktów piractwa wszelkimi środka-

mi, włącznie z użyciem uzbrojenia.

reakcja

Próbując przeciwdziałać zagrożeniu bezpie-

czeństwa żeglugi, Unia Europejska powołała

w sierpniu ubiegłego roku w Brukseli centrum

koordynujące – Naval Coordination Cell (EU NA-

VCO). Ma ono informować kapitanów jednostek

handlowych o aktualnej sytuacji w rejonie Zato-

ki Adeńskiej oraz u wschodnich wybrzeży Soma-

lii. Coraz śmielsze działania piratów w drugiej

połowie ubiegłego roku spowodowały jednak, że

Rada Bezpieczeństwa ONZ uchwaliła rezolucję

zezwalającą UE na przeprowadzenie pierwszej

w historii operacji morskiej przeciwko piratom

w Zatoce Adeńskiej i u wybrzeży Somalii. Na mo-

cy rezolucji 1846 kraje oraz organizacje podej-

mujące we współpracy z tymczasowym federal-

nym rządem Somalii walkę z piractwem mogą

wkraczać na wody terytorialne i na terytorium So-

2009/04

przegląd morski

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: