drogi publiczne.rtf

Ustawa o drogach publicznych[1][2]

z dnia 21 marca 1985 r. (Dz.U. Nr 14, poz. 60)

tekst jednolity z dnia 26 czerwca 2000 r. (Dz.U. Nr 71, poz. 838)

tekst jednolity z dnia 24 sierpnia 2004 r. (Dz.U. Nr 204, poz. 2086)

tekst jednolity z dnia 25 stycznia 2007 r. (Dz.U. Nr 19, poz. 115)

zmiany:

Rozdzia³ 1. Przepisy ogólne

Art. 1. [Definicja] Drog¹ publiczn¹ jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której mo¿e korzystaæ ka¿dy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyj¹tkami okreœlonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.

Art. 2. [Rodzaje dróg] 1. Drogi publiczne ze wzglêdu na funkcje w sieci drogowej dziel¹ siê na nastêpuj¹ce kategorie:

1) drogi krajowe;

2) drogi wojewódzkie;

3) drogi powiatowe;

4) drogi gminne.

2. Ulice le¿¹ce w ci¹gu dróg wymienionych w ust. 1 nale¿¹ do tej samej kategorii co te drogi.

3. Drogi publiczne ze wzglêdów funkcjonalno-technicznych dziel¹ siê na klasy okreœlone w warunkach technicznych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118i Nr 170, poz. 1217), jakim powinny odpowiadaæ drogi publiczne i ich usytuowanie.

Art. 2a. [Kwestie w³asnoœci] 1. Drogi krajowe stanowi¹ w³asnoœæ Skarbu Pañstwa.

2. Drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowi¹ w³asnoœæ w³aœciwego samorz¹du województwa, powiatu lub gminy.

Art. 3. [Rozwiniêcie] Drogi publiczne ze wzglêdu na ich dostêpnoœæ dziel¹ siê na:

1) drogi ogólnodostêpne;

2) drogi o ograniczonej dostêpnoœci, w tym autostrady i drogi ekspresowe.

Art. 4. [S³owniczek] [3]U¿yte w ustawie okreœlenia oznaczaj¹:

1) pas drogowy - wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzeni¹ nad i pod jego powierzchni¹, w którym s¹ zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urz¹dzenia techniczne zwi¹zane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obs³ug¹ ruchu, a tak¿e urz¹dzenia zwi¹zane z potrzebami zarz¹dzania drog¹;

2) droga - budowlê wraz z drogowymi obiektami in¿ynierskimi, urz¹dzeniami oraz instalacjami, stanowi¹c¹ ca³oœæ techniczno-u¿ytkow¹, przeznaczon¹ do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowan¹ w pasie drogowym;

3) ulica - drogê na terenie zabudowy lub przeznaczonym do zabudowy zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w której ci¹gu mo¿e byæ zlokalizowane torowisko tramwajowe;

4) torowisko tramwajowe - czêœæ ulicy miêdzy skrajnymi szynami wraz z zewnêtrznymi pasami bezpieczeñstwa o szerokoœci 0,5 m ka¿dy;

5) jezdnia - czêœæ drogi przeznaczon¹ do ruchu pojazdów;

6) chodnik - czêœæ drogi przeznaczon¹ do ruchu pieszych;

7) korona drogi - jezdnie z poboczami, pasami awaryjnego postoju lub pasami przeznaczonymi do ruchu pieszych, zatokami autobusowymi lub postojowymi, a przy drogach dwujezdniowych - równie¿ z pasem dziel¹cym jezdnie;

8) zjazd - po³¹czenie drogi publicznej z nieruchomoœci¹ po³o¿on¹ przy drodze, stanowi¹ce bezpoœrednie miejsce dostêpu do drogi publicznej w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;

9) skrzy¿owanie dróg publicznych:

a) jednopoziomowe - przeciêcie siê lub po³¹czenie dróg publicznych na jednym poziomie,

b) wielopoziomowe - krzy¿owanie siê lub po³¹czenie dróg publicznych na ró¿nych poziomach, zapewniaj¹ce pe³n¹ lub czêœciow¹ mo¿liwoœæ wyboru kierunku jazdy (wêze³ drogowy) lub krzy¿owanie siê dróg na ró¿nych poziomach, uniemo¿liwiaj¹ce wybór kierunku jazdy (przejazd drogowy);

10) droga ekspresowa - drogê przeznaczon¹ wy³¹cznie do ruchu pojazdów samochodowych:

a) wyposa¿on¹ w jedn¹ lub dwie jezdnie,

b) posiadaj¹c¹ wielopoziomowe skrzy¿owania z przecinaj¹cymi j¹ innymi drogami transportu l¹dowego i wodnego, z dopuszczeniem wyj¹tkowo jednopoziomowych skrzy¿owañ z drogami publicznymi,

c) wyposa¿on¹ w urz¹dzenia obs³ugi podró¿nych, pojazdów i przesy³ek, przeznaczone wy³¹cznie dla u¿ytkowników drogi;

11) autostrada - drogê przeznaczon¹ wy³¹cznie do ruchu pojazdów samochodowych:

a) wyposa¿on¹ przynajmniej w dwie trwale rozdzielone jednokierunkowe jezdnie,

b) posiadaj¹c¹ wielopoziomowe skrzy¿owania ze wszystkimi przecinaj¹cymi j¹ drogami transportu l¹dowego i wodnego,

c) wyposa¿on¹ w urz¹dzenia obs³ugi podró¿nych, pojazdów i przesy³ek, przeznaczone wy³¹cznie dla u¿ytkowników autostrady;

12) drogowy obiekt in¿ynierski - obiekt mostowy, tunel, przepust i konstrukcjê oporow¹;

13) obiekt mostowy - budowlê przeznaczon¹ do przeprowadzenia drogi, samodzielnego ci¹gu pieszego lub pieszo-rowerowego, szlaku wêdrówek zwierz¹t dziko ¿yj¹cych lub innego rodzaju komunikacji nad przeszkod¹ terenow¹, w szczególnoœci: most, wiadukt, estakadê, k³adkê;

14) tunel - budowlê przeznaczon¹ do przeprowadzenia drogi, samodzielnego ci¹gu pieszego lub pieszo-rowerowego, szlaku wêdrówek zwierz¹t dziko ¿yj¹cych lub innego rodzaju komunikacji przez przeszkodê terenow¹ lub pod ni¹, w tym przejœcie podziemne;

15) przepust - budowlê o przekroju poprzecznym zamkniêtym, przeznaczon¹ do przeprowadzenia cieków, szlaków wêdrówek zwierz¹t dziko ¿yj¹cych lub urz¹dzeñ technicznych przez nasyp drogi;

16) konstrukcja oporowa - budowlê przeznaczon¹ do utrzymywania w stanie statecznoœci nasypu lub wykopu;

17) budowa drogi - wykonywanie po³¹czenia drogowego miêdzy okreœlonymi miejscami lub miejscowoœciami, a tak¿e jego odbudowê i rozbudowê;

18) przebudowa drogi - wykonywanie robót, w których wyniku nastêpuje podwy¿szenie parametrów technicznych i eksploatacyjnych istniej¹cej drogi, niewymagaj¹cych zmiany granic pasa drogowego;

19) remont drogi - wykonywanie robót przywracaj¹cych pierwotny stan drogi, tak¿e przy u¿yciu wyrobów budowlanych innych ni¿ u¿yte w stanie pierwotnym;

20) utrzymanie drogi - wykonywanie robót konserwacyjnych, porz¹dkowych i innych zmierzaj¹cych do zwiêkszenia bezpieczeñstwa i wygody ruchu, w tym tak¿e odœnie¿anie i zwalczanie œliskoœci zimowej;

21) ochrona drogi - dzia³ania maj¹ce na celu niedopuszczenie do przedwczesnego zniszczenia drogi, obni¿enia klasy drogi, ograniczenia jej funkcji, niew³aœciwego jej u¿ytkowania oraz pogorszenia warunków bezpieczeñstwa ruchu;

22) zieleñ przydro¿na - roœlinnoœæ umieszczon¹ w pasie drogowym, maj¹c¹ na celu w szczególnoœci ochronê u¿ytkowników drogi przed oœlepianiem przez pojazdy nadje¿d¿aj¹ce z kierunku przeciwnego, ochronê drogi przed zawiewaniem i zaœnie¿aniem, ochronê przyleg³ego terenu przed nadmiernym ha³asem, zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby;

23) reklama - noœnik informacji wizualnej w jakiejkolwiek materialnej formie wraz z elementami konstrukcyjnymi i zamocowaniami, umieszczony w polu widzenia u¿ytkowników drogi, niebêd¹cy znakiem w rozumieniu przepisów o znakach i sygna³ach lub znakiem informuj¹cym o obiektach u¿ytecznoœci publicznej ustawionym przez gminê;

24) dostêpnoœæ drogi - cechê charakteryzuj¹c¹ gêstoœæ po³¹czeñ danej drogi z innymi drogami przez skrzy¿owania dróg oraz zakres dostêpu do drogi przez zjazdy;

25) pojazd nienormatywny - pojazd lub zespó³ pojazdów, którego naciski osi wraz z ³adunkiem lub bez niego s¹ wiêksze od dopuszczalnych, przewidzianych dla danej drogi w przepisach niniejszej ustawy, albo którego wymiary i masa wraz z ³adunkiem lub bez niego s¹ wiêksze od dopuszczalnych, przewidzianych w przepisach o ruchu drogowym, z wy³¹czeniem autobusów w zakresie nacisków osi;

26) transeuropejska sieæ drogowa - sieæ drogow¹ okreœlon¹ w decyzji nr 1692/96 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lipca 1996 r. w sprawie wspólnotowych wytycznych dotycz¹cych rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej (Dz.Urz. WE L 228 z 09.09.1996, str. 1, z póŸn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 2, str. 364, z póŸn. zm.);

27) s³u¿by ratownicze - jednostki ochrony przeciwpo¿arowej w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpo¿arowej (Dz.U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229, z póŸn. zm.) oraz zespo³y ratownictwa medycznego w rozumieniu ustawy z dnia 8 wrzeœnia 2006 r. o Pañstwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. Nr 191, poz. 1410, z 2007 r. Nr 89, poz. 590i Nr 166, poz. 1172oraz z 2008 r. Nr 17, poz. 101).

Art. 4a. [Delegacja] 1. Rada Ministrów okreœli, w drodze rozporz¹dzenia, sieæ autostrad i dróg ekspresowych, maj¹c na uwadze potrzeby spo³eczne i gospodarcze kraju w zakresie rozwoju infrastruktury.

2. Minister w³aœciwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej okreœli, w drodze zarz¹dzenia, wykaz dróg o znaczeniu obronnym. Zarz¹dzenie to nie podlega og³oszeniu.

Art. 5. [Drogi krajowe] 1. Do dróg krajowych zalicza siê:

1) autostrady i drogi ekspresowe oraz drogi le¿¹ce w ich ci¹gach do czasu wybudowania autostrad i dróg ekspresowych;

2) drogi miêdzynarodowe;

3) drogi stanowi¹ce inne po³¹czenia zapewniaj¹ce spójnoœæ sieci dróg krajowych;

4) drogi dojazdowe do ogólnodostêpnych przejœæ granicznych obs³uguj¹cych ruch osobowy i towarowy bez ograniczeñ ciê¿aru ca³kowitego pojazdów (zespo³u pojazdów) lub wy³¹cznie ruch towarowy bez ograniczeñ ciê¿aru ca³kowitego pojazdów (zespo³u pojazdów);

5) drogi alternatywne dla autostrad p³atnych;

6) drogi stanowi¹ce ci¹gi obwodnicowe du¿ych aglomeracji miejskich;

7) drogi o znaczeniu obronnym.

2. Minister w³aœciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrami w³aœciwymi do spraw administracji publicznej, spraw wewnêtrznych oraz Ministrem Obrony Narodowej, po zasiêgniêciu opinii w³aœciwych sejmików województw, a w miastach na prawach powiatu - opinii rad miast, w drodze rozporz¹dzenia, zalicza drogi do kategorii dróg krajowych, maj¹c na uwadze kryteria zaliczenia okreœlone w ust. 1.

3. Minister w³aœciwy do spraw transportu po zasiêgniêciu opinii w³aœciwych zarz¹dów województw, a w miastach na prawach powiatu - w³aœciwych prezydentów miast, w drodze rozporz¹dzenia, ustala przebieg istniej¹cych dróg krajowych, w celu zapewnienia ci¹g³oœci dróg krajowych.

Art. 6. [Drogi wojewódzkie] 1. Do dróg wojewódzkich zalicza siê drogi inne ni¿ okreœlone w art. 5 ust. 1, stanowi¹ce po³¹czenia miêdzy miastami, maj¹ce znaczenie dla województwa, i drogi o znaczeniu obronnym niezaliczone do dróg krajowych.

2. Zaliczenie do kategorii dróg wojewódzkich nastêpuje w drodze uchwa³y sejmiku województwa w porozumieniu z ministrami w³aœciwymi do spraw transportu oraz obrony narodowej.

3. Ustalenie przebiegu istniej¹cych dróg wojewódzkich nastêpuje w drodze uchwa³y sejmiku województwa, po zasiêgniêciu opinii zarz¹dów powiatów, na obszarze których przebiega droga, a w miastach na prawach powiatu - opinii prezydentów miast.

Art. 6a. [Drogi powiatowe] 1. Do dróg powiatowych zalicza siê drogi inne ni¿ okreœlone w art. 5 ust. 1i art. 6 ust. 1, stanowi¹ce po³¹czenia miast bêd¹cych siedzibami powiatów z siedzibami gmin i siedzib gmin miêdzy sob¹.

2. Zaliczenie drogi do kategorii dróg powiatowych nastêpuje w drodze uchwa³y rady powiatu w porozumieniu z zarz¹dem województwa, po zasiêgniêciu opinii wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) gmin, na obszarze których przebiega droga, oraz zarz¹dów s¹siednich powiatów, a w miastach na prawach powiatu - opinii prezydentów miast.

3. Ustalenie przebiegu istniej¹cych dróg powiatowych nastêpuje w drodze uchwa³y rady powiatu, po zasiêgniêciu opinii wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) gmin, na obszarze których przebiega droga.

Art. 7. [Drogi gminne i lokalne] 1. Do dróg gminnych zalicza siê drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowi¹ce uzupe³niaj¹c¹ sieæ dróg s³u¿¹cych miejscowym potrzebom, z wy³¹czeniem dróg wewnêtrznych.

2. Zaliczenie do kategorii dróg gminnych nastêpuje w drodze uchwa³y rady gminy po zasiêgniêciu opinii w³aœciwego zarz¹du powiatu.

3. Ustalenie przebiegu istniej¹cych dróg gminnych nastêpuje w drodze uchwa³y rady gminy.

Art. 7a. [Termin zg³aszania opinii] 1. Organy w³aœciwe w sprawach zaliczenia do kategorii i ustalenia przebiegu dróg, przekazuj¹c propozycje zaliczenia do kategorii lub propozycje ustalenia przebiegu dróg, wyznaczaj¹ termin do przedstawienia opinii, o których mowa w art. 5-7. Wyznaczony termin zg³aszania opinii nie mo¿e byæ krótszy ni¿ 21 dni od dnia dorêczenia propozycji do zaopiniowania.

2. Niez³o¿enie opinii w przewidzianym terminie uznaje siê za akceptacjê propozycji.

Art. 8. [Drogi wewnêtrzne] 1. Drogi niezaliczone do ¿adnej kategorii dróg publicznych, w szczególnoœci drogi w osiedlach mieszkaniowych, dojazdowe do gruntów rolnych i leœnych, dojazdowe do obiektów u¿ytkowanych przez przedsiêbiorców, place przed dworcami kolejowymi, autobusowymi i portami oraz pêtle autobusowe, s¹ drogami wewnêtrznymi.

1a. Podjêcie przez radê gminy uchwa³y w sprawie nadania nazwy drodze wewnêtrznej wymaga uzyskania pisemnej zgody w³aœcicieli terenów, na których jest ona zlokalizowana.

2. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg wewnêtrznych oraz zarz¹dzanie nimi nale¿y do zarz¹dcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku - do w³aœciciela tego terenu.

3. Finansowanie zadañ, o których mowa w ust. 2, nale¿y do zarz¹dcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku - do w³aœciciela tego terenu.

4. Oznakowanie po³¹czeñ dróg wewnêtrznych z drogami publicznymi oraz utrzymanie urz¹dzeñ bezpieczeñstwa i organizacji ruchu, zwi¹zanych z funkcjonowaniem tych po³¹czeñ, nale¿y do zarz¹dcy drogi publicznej.

Art. 9. [4](uchylony)

Art. 10. [W³aœciwoœci organów] 1. Organem w³aœciwym do pozbawienia drogi dotychczasowej kategorii jest organ w³aœciwy do zaliczenia jej do odpowiedniej kategorii.

2. Pozbawienia drogi jej kategorii dokonuje siê w trybie w³aœciwym do zaliczenia drogi do odpowiedniej kategorii.

3. Pozbawienie drogi dotychczasowej kategorii, z wyj¹tkiem przypadku wy³¹czenia drogi z u¿ytkowania, jest mo¿liwe jedynie w sytuacji jednoczesnego zaliczenia tej drogi do nowej kategorii. Pozbawienie i zaliczenie nie mo¿e byæ dokonane póŸniej ni¿ do koñca trzeciego kwarta³u danego roku, z moc¹ od dnia 1 stycznia roku nastêpnego.

4. Nowo wybudowany odcinek drogi zostaje zaliczony do kategorii drogi, w której ci¹gu le¿y.

5. Odcinek drogi zast¹piony nowo wybudowanym odcinkiem drogi z chwil¹ oddania go do u¿ytkowania zostaje pozbawiony dotychczasowej kategorii i zaliczony do kategorii drogi gminnej.

6. Drogom publicznym, obiektom mostowym i tunelom nadaje siê numeracjê.

7. Numery drogom, po zaliczeniu ich do kategorii dróg publicznych, nadaj¹ odpowiednio:

1) drogom krajowym i wojewódzkim - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;

2) drogom powiatowym i gminnym - zarz¹dy województw.

8. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad oraz zarz¹dy województw prowadz¹ rejestry numerów nadanych drogom.

9. Jednolite numery inwentarzowe, zwane dalej "JNI", obiektom mostowym i tunelom nadaje, na podstawie zg³oszeñ zarz¹dców dróg, Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad.

10. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad prowadzi rejestr JNI nadanych obiektom mostowym i tunelom.

11. Dla poszczególnych kategorii dróg w³aœciwy zarz¹dca drogi prowadzi ewidencjê dróg, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów.

12. Minister w³aœciwy do spraw transportu okreœli, w drodze rozporz¹dzenia, sposób numeracji oraz zakres, treœæ i sposób prowadzenia ewidencji dróg publicznych, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów, a tak¿e treœæ i sposób prowadzenia rejestrów numerów nadanych drogom oraz rejestru JNI nadanych obiektom mostowym i tunelom, maj¹c na wzglêdzie potrzeby zarz¹dzania drogami publicznymi oraz gromadzenia danych o sieci tych dróg, w ramach jednolitej metodyki systemu referencyjnego.

Art. 11. (uchylony)

Art. 12. (uchylony)

Art. 13. [Op³aty] 1. Korzystaj¹cy z dróg publicznych s¹ obowi¹zani do ponoszenia op³at za:

1) parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie p³atnego parkowania;

2) przejazdy po drogach publicznych pojazdów nienormatywnych.

2. Korzystaj¹cy z dróg publicznych mog¹ byæ obowi¹zani do ponoszenia op³at za:

1) przejazdy przez obiekty mostowe i tunele zlokalizowane w ci¹gach dróg publicznych;

2) przeprawy promowe na drogach publicznych.

3.[5]Od op³at, o których mowa w ust. 1 i 2, s¹ zwolnione:

1) pojazdy:

a) Policji, Inspekcji Transportu Drogowego, Agencji Bezpieczeñstwa Wewnêtrznego, Agencji Wywiadu, S³u¿by Kontrwywiadu Wojskowego, S³u¿by Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Stra¿y Granicznej, S³u¿by Wiêziennej, S³u¿by Celnej, s³u¿b ratowniczych,

b) zarz¹dów dróg,

c) Si³ Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a tak¿e si³ zbrojnych pañstw obcych, je¿eli umowa miêdzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stron¹, tak stanowi,

d) wykorzystywane w ratownictwie lub w przypadku klêski ¿ywio³owej;

...