Fizyka - zwierciadła - vademecum.doc

1. Zwierciadła to gładka powierzchnia,

Która prawie w całości odbija

Padające na nią światło. Zwierciadła

Wykonane są ze szkła lub metalu,

Pokrytego cienką warstwą odbijającą,

Np. gliną, srebro. Ze względu na kształt

Wyróżniamy zwierciadła płaskie, kuliste.

Zwierciadła płaskie to takie zwierciadła,

Których powierzchnia odbijająca jest

Płaszczyzną, np. lustro.

2. Zwierciadło kuliste jest to część

Powierzchni kulistej, która jest

Wypolerowana i pokryta warstwą

Odbijającą.

Zwierciadło kuliste-wklęsłe- gdy

Promienie świetlne odbijają się od

Wewnętrznej powierzchni czaszy kulistej.

Ognisko- jest to punkt leżący na osi głównej,

W której przecinają się wszystkie promienie

Odbite od zwierciadła, które przed odbiciem

Biegły równolegle do osi głównej.

Ogniskowa-jest to odległość od ogniska F

Do zwierciadła.

Oś optyczna-jest to linia łącząca środek kuli

O ze środkiem czaszy S.

3. Zwierciadła kuliste-wypukłe- promienie

Świetlne odbijają się od zewnętrznej strony

Czaszy kulistej.

W zwierciadle kulistym-wypukłym mamy

Do czynienia z ogniskiem pozornym.

Jest to punkt przecięcia przedłużeń

Promieni odbitych od zwierciadła, które

Przed odbiciem biegły równolegle do

Osi optycznej.

4. Równanie zwierciadła kulistego:

1/f=2/r                   1/x+1/y=1/f

x- odległość zwierciadła od

y- odległość obrazu od zwierciadła

f- ogniskowa

r- promień

p=y/x                    p=h2/h1

p- powiększenie

h1- wysokość przedmiotu

h2- wysokość obrazu

• Zwierciadło płaskie (Z) wytwarza

zawsze obraz pozorny, prosty
i takiej samej wielkości. Konstrukcję

tego obrazu przedstawiono na rysunku:



• Zwierciadło kuliste wklęsłe jest

fragmentem sfery, w której

powierzchnią odbijającą jest

powierzchnia wewnętrzna. Typowe

parametry zwierciadeł wklęsłych to:

– promień krzywizny r – promień sfery,

której fragmentem jest zwierciadło,

– główna oś optyczna – prosta przechodząca

przez środek krzywizny zwierciadła i przez

geometryczny środek zwierciadła,

– środek krzywizny zwierciadła – środek

sfery,

– ognisko F – punkt, w którym skupiają się

promienie odbite od zwierciadła, biegnące

przed zwierciadłem równolegle do jego osi

optycznej,

– ogniskowa f – odległość ogniska od środka

zwierciadła.

• Obrazy w zwierciadle kulistym wklęsłym

mogą być rzeczywiste
i pozorne, proste i odwrócone oraz

powiększone i pomniejszone. Charakter

obrazu zależy od odległości x przedmiotu od

zwierciadła. Możliwe są następujące przypadki:

a) przedmiot 1 znajduje się przed zwierciadłem

w odległości większej od podwójnej

ogniskowej (x > 2f) – obraz 1' jest

rzeczywisty, pomniejszony i odwrócony,

b) przedmiot 2 znajduje się przed

zwierciadłem w odległości równej promieniowi

krzywizny, czyli x = r = 2f – obraz 2' jest

rzeczywisty, tej samej wielkości i odwrócony,
c) przedmiot 3 znajduje się pomiędzy

ogniskiem i środkiem krzywizny zwiercia

dła (f < x < 2f) – obraz 3' jest rzeczywisty,

powiększony i odwrócony,

d) przedmiot znajduje się w odległości równej

ogniskowej zwierciadła (x = f) – obraz 4' nie powstaje,

e) przedmiot 5 znajduje się w odległości

mniejszej od ogniskowej zwierciadła

(x < f) – obraz 5’ jest pozorny,

powiększony i prosty.

O – środek krzywizny

F – ognisko

a) x > 2f



b) x = 2f


c) f < x < 2f



d) x = f

                                                                                                                   



e) x < f


• Zwierciadło kuliste wypukłe jest fragmentem

sfery, w której powierzchnią odbijającą jest

powierzchnia zewnętrzna. Zwierciadło

wypukłe posiada ognisko pozorne F’.

Jest to punkt, w którym przecinają się

przedłużenia promieni odbitych od

zwierciadła (wiązka odbita jest bowiem rozbieżna).

• Obraz w zwierciadle kulistym wypukłym

ma zawsze te same cechy: jest pozorny, prosty

i pomniejszony.

Jego wielkość wzrasta, gdy przedmiot

zbliżamy do zwierciadła.

Konstrukcję typowego obrazu w takim

zwierciadle przedstawiono na rysunku.

 

5. Światło wywołuje doznania odbierane

Przez zmysł wzroku. Światło przenosi

Energię od źródła do odbiorcy.

Źrodłami światła są ciała, które wytwarzają

Światło kosztem innej energii i wysyłają

Je w przestrzeń. Źródła dzieli się na naturalne

(słońce, błyskawica) i sztuczne(żarówka, laser)

Światło ma dwoistą naturę: zarówno falową,

Jak i korpuskularną. Jest równocześnie falą

Elektromagnetyczną oraz strumieniem cząstek

(kwantów), zwanych fotonami. Fala

Elektromagnetyczna to rozchodzące się w

Przestrzeni zaburzenie pól elektrycznego

I magnetycznego.

2

Pobrano z www.lo-goldap.prv.pl