ROZDZIAŁ l ZASADY OGÓLNE
1. Musztra - to ćwiczenia wojskowe, które uczą, jak przyjmować postawę zasadniczą i swobodną, oddawać honory, poruszać się z bronią i bez broni, formować szyki oraz zachowywać się w szyku i poza nim.
Rozróżnia się musztrę indywidualną i zespołową pieszą oraz z pojazdami (wozami bojowymi).
Musztra indywidualna przygotowuje żołnierza do wystąpień służbowych oraz do działania w zespole.
Musztra zespołowa przygotowuje pododdziały i oddziały do wystąpień służbowych oraz działania w szyku pieszym i z pojazdami.
2. Pododdziały i oddziały występują i działają w odpowiednim ugrupowaniu i szyku.
Ugrupowanie w musztrze - to ustawienie żołnierzy, pododdziałów i oddziałów pieszych lub z pojazdami w szyku odpowiednim do wykonania określonych ctem w jednym kierunku, w nakazanym szyku, w odstępach określonych w regulaminie lub w rozkazie dowódcy.
Pododdziały przyjmują je w czasie wystąpień służbowych oraz uroczystości wojskowych i państwowych. Ugrupowanie marszowe - to ustawienie oddziału, pododdziału lub pododdziałów (pojazdów, żołnierzy) w kolumnach (kolumnie) do marszu.
W ugrupowaniu mogą być stosowane różne szyki.
3. Szyk - to określone w regulaminie ustawienie żołnierzy (pojazdów) lub pododdziałów - do wspólnego wykonywania czynności — w ugrupowaniu rozwiniętym lub marszowym*.
Żołnierze (pojazdy) ustawiają się w szyku zgodnie z podziałem organizacyjnym lub w sposób nakazany przez dowódcę. Niektóre szyki może już tworzyć dwóch żołnierzy (dwa pojazdy), np.: szereg, rząd. Na szyk składają się następujące elementy (rys. l):
- skrzydło - prawe i lewe zakończenie szyku;
- front - kierunek ustawienia żołnierzy (pojazdów);
- odstęp - oddalenie między żołnierzami (pojazdami), pododdziałami lub oddziałami, mierzone wzdłuż frontu szyku;
- odległość - oddalenie między żołnierzami, szeregami i pododdziałmi (pojazdami), mierzone w głąb szyku;
- szerokość - odstęp między skrzydłami szyku;
- głębokość - odległość od czoła do ogona szyku;
- czoło kolumny - początek kolumny;
- ogon kolumny - koniec kolumny;
- kierunkowy - to poruszający się w nakazanym kierunku żołnierz, pojazd lub pododdział, do którego dostosowują swój ruch inni żołnierze (pododdziały, pojazdy). W kolumnie dwójkowej, trójkowej, czwórkowej itd. - to żołnierz (pojazd) na prawym skrzydle czoła kolumny (pierwszego szeregu). Podczas oddawania honorów w marszu na komendę „Na lewo - PATRZ" kierunkowym jest żołnierz lewoskrzydłowy;
- zamykający - żołnierz (pojazd) lub pododdział znajdujący się w ostatnim szeregu kolumny na lewym skrzydle. Czynności żołnierzy w szyku: - krycie - ustawienie się żołnierzy (pojazdów) lub pododdziałów w rzędzie, w linii prostej;
- równanie - ustawienie się żołnierzy (pojazdów) lub pododdziałów w szeregu, w linii prostej;
- odstępowanie - zwiększanie odstępów między żołnierzami (pododdziałami) w szyku o określoną liczbę kroków;
- łączenie - powrót do szyku poprzedniego (przed odstępowaniem).
4. Szereg - to szyk, w którym: a) żołnierze stoją obok siebie w odstępie równym szerokości dłoni (mierzonym na wysokości łokci), frontem w jednym kierunku, w linii prostej;
b) pojazdy są rozmieszczone jeden obok drugiego w odstępie trzech kroków, przodem w jednym kierunku, w linii prostej.
5. Dwuszereg - to szyk, w którym dwa szeregi żołnierzy stoją jeden za drugim, frontem w jednym kierunku, w odległości równej półtorej długości wyciągniętej ręki z wyprostowanymi palcami (około 1,2 m). Żołnierze drugiego szeregu kryją swoich poprzedników.
Dwuszereg jest pełny, jeżeli żołnierza lewoskrzydłowego pierwszego szeregu kryje żołnierz drugiego szeregu; niepełny - jeżeli nie kryje.
W razie potrzeby do wykonania określonych zadań można formować również inne szyki, np. trójszereg itp.
* Rozróżniamy także ugrupowania przedbojowe i bojowe, które są opisane w „Regulaminie działań taktycznych wojsk lądowych".
Rys. l. Elementy szyku: a) w ugrupowaniu rozwiniętym , b) w ugrupowaniu marszowym
6. Kolumna - to szyk, w którym żołnierze - stojąc frontem w jednym kierunku, jeden za drugim, w odległości około l ,2 m - tworzą rząd (kolumnę pojedynczą) lub dwa i więcej rzędów (kolumnę dwójkową, trójkową itp.) ustawionych w odstępach równych szerokości dłoni. Pojazdy rozmieszcza się jeden za drugim w odległości piętnastu kroków, przodem w jednym kierunku. Odległość między pojazdami w kolumnie mierzy się od tylnej części pojazdu lub holowanego sprzętu (np. od końca lufy armaty) do przedniej części następnego pojazdu. Zależnie od warunków odległości miedzy pojazdami mogą być zmienione (zmniejszone lub zwiększone).
Głębokość kolumny pieszej nie może być mniejsza niż jej szerokość.
7. Linia kolumn - to szyk, w którym kolumny pododdziałów (pojazdów) stoją jedna obok drugiej na tej samej wysokości, w ustalonych odstępach, czołem (przodem) w jednym kierunku.
8. Rozkazy i komendy w musztrze przekazuje się ustnie lub przez środki łączności.
W marszu komendy i rozkazy przekazują wzdłuż kolumny dowódcy pododdziałów (pojazdów) lub obserwatorzy.
9. W szyku dowódca ugrupowania zajmuje miejsce, z którego może najdogodniej dowodzić. Dowódcy niższych szczebli znajdują się w miejscach przewidzianych dla nich w regulaminie i mogą występować z szyku tylko na komendę lub za zezwoleniem dowódcy ugrupowania.
Dowódca, podając komendę żołnierzom w ugrupowaniu rozwiniętym, stoi na środku przed frontem szyku w odległości umożliwiającej obserwowanie skrzydeł lub większej części szyku bez konieczności odwracania głowy.
Dowódca maszerujący na czele pododdziału podaje komendy bez zatrzymywania się, zwracając głowę w lewo.
W czasie marszu mogą wychodzić z szyku - aby podać komendy i sprawdzić sposób ich wykonania - tylko dowódcy od szczebla kompanii wzwyż. Dowódcy niższych szczebli podają komendy ze swoich miejsc. Mogą je opuścić, jeśli zezwoli na to dowódca kompanii.
Podczas samodzielnego marszu plutonu lub drużyny ich dowódcy mogą wychodzić z szyku, aby podać komendy i sprawdzić ich wykonanie.
W ugrupowaniu rozwiniętym z pojazdami pojazd dowódcy znajduje się na prawym skrzydle pododdziału, a w ugrupowaniu marszowym - na czele kolumny. Jeżeli dowodzenie pododdziałem (żołnierzem) przejmuje inny dowódca, poprzedza to zapowiedzią zawierającą nazwę tego pododdziału (stopień i nazwisko żołnierza) oraz zwrotem - „Na moją komendę".
10. Komenda - to krótki rozkaz - podany słownie lub przez środki łączności - do natychmiastowego wykonania, a gdy dotyczy grupy żołnierzy lub pododdziału (oddziału) - również jednoczesnego i jednolitego.
Komenda składa się z zapowiedzi i hasła. Jest kilka komend zawierających tylko hasło, np.: „BACZNOŚĆ", „SPOCZNIJ".
Zapowiedź komendy podaje się wyraźnie, głosem donośnym, przeciągając ostatnią zgłoskę.
Haslo komendy (wydrukowane w regulaminie dużymi literami) podaje się po krótkiej przerwie, głośno, wyraźnie, krótko i dobitnie. Po haśle należy wykonać komendę.
Aby zwrócić uwagę pododdziałów lub poszczególnych żołnierzy, w zapowiedzi komendy wymienia się nazwę pododdziału lub stopień i nazwisko żołnierza, np.: „Pierwsza kompania (pluton, drużyna), w szeregu
- ZBIÓRKA", „Szeregowy Malinowski, w prawo
- ZWROT".
11. Wszystkie komendy podawane pododdziałom (żołnierzom) w miejscu poprzedza się komendą „BACZNOŚĆ". Wyjątkiem są te, które składają się z samego hasła, i wezwania skierowane do pododdziałów (np. „Pierwsza drużyna") lub do żołnierza (np. „Szeregowy Król").
12. Komendy przekazywane przez środki łączności, dotyczące wszystkich pododdziałów, przyjmują i natychmiast podają swoim pododdziałom ich dowódcy.
13. Aby przerwać niewłaściwie wykonywaną czynność, powrócić do poprzedniego położenia oraz umożliwić poprawne jej wykonanie, podaje się komendę „WRÓĆ".
14. Podczas podawania komend i wydawania rozkazów poszczególnym żołnierzom - do wykonania czynności musztry - wymienia się jedynie stopień i nazwisko żołnierza lub jego funkcję.
15. Żołnierze (pododdziały, oddziały) wyposażeni w inne niż wymienione w regulaminie rodzaje sprzętu i uzbrojenia wykonują czynności musztry zgodnie z ustaleniami przełożonych.
16. Dowódcy od szczebla oddziału wzwyż mogą organizować pokazy musztry paradnej. Przedmiotem pokazu mogą być wybrane elementy musztry zespołowej (formowanie szyków, zwroty, marsz, chwyty bronią itp.) z udziałem orkiestry.
Dowódcy podejmujący decyzję w sprawie zorganizowania pokazu powinni ustalić:
a) dowódcę odpowiedzialnego za prowadzenie pokazu;
b) elementy pokazu (układ ćwiczeń) i kolejność ich wykonania; c) czas i miejsce pokazu; . d) liczbę i skład pododdziałów; e) ubiór, uzbrojenie i wyposażenie ćwiczących.
17. Kompania reprezentacyjna WP oraz pododdziały reprezentacyjne okręgów wojskowych i rodzajów sił zbrojnych mogą maszerować krokiem defiladowym i zwykłym, wykonywać chwyty sztandarem i bronią, odpalać salwę honorową, a dowódcy podawać komendy związane z tymi czynnościami - w odmienny sposób, który określają właściwi przełożeni.
ROZDZIAŁ 2 MUSZTRA INDYWIDUALNA
POSTAWA ZASADNICZA I SWOBODNA
18. Postawa zasadnicza (rys. 2) — to pozycja przyjmowana przez żołnierzy do wykonania nakazanych czynności lub do wystąpień służbowych.
W postawie zasadniczej żołnierz stoi nieruchomo. Ciężar dała spoczywa równomiernie na obu stopach. Pięty są złączone, stopy zaś rozwarte na szerokość środkowej części podeszwy buta. Nogi w kolanach wyprostowane, mięśnie nóg lekko naprężone. Tułów wyprostowany. Brzuch lekko wciągnięty, ramiona cofnięte do tylu - na jednakowej wysokości i równolegle do linii frontu. Ręce opuszczone i wyprostowane w łokciach. Palce zwarte i wyprostowane; palec środkowy ułożony wzdłuż szwu spodni. Głowa podniesiona, wzrok skierowany na wprost, usta zamknięte.
Żołnierz przyjmuje postawę zasadniczą na komendę „BACZNOŚĆ" oraz bez tej komendy w następujących przypadkach:
a) na zapowiedź komendy nie poprzedzonej komendą „BACZNOŚĆ";
b) po wykonaniu komendy „ZBIÓRKA" i podczas:
c) wydawania lub przyjmowania rozkazów;
d) składania meldunku i przedstawiania się;
e) oddawania honorów w miejscu;
f) podawania komend w miejscu
Rys. 2. Żołnierz w postawie zasadniczej bez broni. Widok: a) z przodu; b) z boku
Rys. 2. Żołnierz w postawie zasadniczej bez broni. Widok: c) ułożenia dłoni z boku; d) ułożenia dłoni z przodu
19. Postawa zasadnicza z bronią (rys. 3) różni się od postawy zasadniczej bez broni innym ułożeniem prawej ręki trzymającej broń (z wyjątkiem położenia „przez plecy"). Karabinek trzyma się w położeniu „na pas" (z kolbą złożoną — lufą do dołu, z kolbą rozłożoną oraz drewnianą - lufą do góry), natomiast pistolet maszynowy — w futerale na pasie głównym, na prawym biodrze. Ręczny granatnik przeciwpancerny trzyma się w położeniu „na pas" nasadką do dołu. Pas broni żołnierz trzyma prawą ręką między kciukiem a palcem wskazującym, łokciem zaś przyciska broń do tułowia. Zamknięta dłoń znajduje się na wysokości górnego wszycia górnej kieszeni kurtki munduru.
Karabin wyborowy i karabin maszynowy trzyma się przy prawej nodze, językiem spustowym do przodu, tył trzewika kolby opierając o ziemię. Kolba dotyka stopy prawej nogi. Przód trzewika kolby znajduje się na linii czubków butów, broń lekko przyciśnięta do biodra. Kciukiem opuszczonej prawej ręki obejmuje się broń od strony wewnętrznej, pozostałymi palcami - zwartymi i wyprostowanymi - od zewnętrznej.
Rys. 3. Żołnierz w postawie zasadniczej z: a) karabinkiem z kolbą drewnianą; b) karabinkiem z kolbą składaną;
c) ręcznym granatnikiem przeciwpancernym; d) karabinem wyborowym
20. Postawa swobodna (rys. 4a) - to pozycja umożliwiająca żołnierzowi częściowy odpoczynek podczas wykonywania regulaminowych czynności i wystąpień służbowych, przede wszystkim podczas parad i uroczystości wojskowych. Przyjmuje się ją na komendę „SPOCZNIJ" oraz samoczynnie w sytuacjach określonych w regulaminach, np. po odliczeniu.
Na komendę „SPOCZNIJ" żołnierz energicznie wysuwa lewą nogę w lewo w skos na odległość równą połowie długości stopy.
Ciężar dała spoczywa na prawej nodze. Ręce opuszczone swobodnie, pa...
polhawk