ANNALES
UNIVERSITATIS  MARIAE  CURIE-SKŁODOWSKA
LUBLIN - POLONIA

VOL.LIX, SUPPL. XIV, 37              SECTIO D              2004

Studium Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego

Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego*

Department of Social Medicine and Public Health, Wroclaw

Medical University 

Institute of Pedagogics, University of Wroclaw*

Bolanowski Wojciech, Kwiatkowski Piotr*,
Bolanowska Monika, Waszkiewicz Ludmiła

Separation of Features of Home,
Promoting Negative Health Behaviours in High School Children Aged 16-17 Living with Both Parents

Wyodrębnienie cech domu rodzinnego sprzyjających
negatywnym zachowaniom zdrowotnym licealistów w rodzinach pełnych

Wstęp

              W literaturze można znaleźć termin „zdrowy dom – dom sprzyjający pożądanej kondycji człowieka, określanej zdrowiem [6]. Jeżeli termin zdrowie oznacza dla nas „kompletny, fizyczny, psychiczny i społeczny dobrostan człowieka” (definicja WHO) to możemy innymi słowami wyrazić się, iż „zdrowy dom” to taki, który możliwie najlepiej, najpełniej sprzyja zaspokajaniu istotnych ludzkich potrzeb. „Dom chory” to dom utrudniający lub uniemożliwiający zaspokajanie takich potrzeb. Badania pokazują, że zdrowy dom daje lepsze wsparcie osobie chorej i odwrotnie, jest też odporniejszy na obciążenie, jakim jest osoba chora w rodzinie. Zdrowy dom kształtuje w młodych ludziach wysokie standardy zdrowia fizycznego i psychicznego [3, 5, 7], jest też według niektórych autorów pierwszym poziomem opieki zdrowotnej, gdyż autodiagnoza i samoleczenie wyprzedzają często pierwszy kontakt z lekarzem i medycyną.

              Zbadanie czy i jak dom rodzinny wpływa na postawy zdrowotne młodzieży nie jest proste. W naszych poprzednich badaniach ankietowych stosunek do domu rodzinnego nie okazał się czynnikiem wyjaśniającym stosunek do własnego zdrowia [1], dlatego teraz postanowiliśmy przeprowadzić nieco pogłębioną analizę nie tylko więzi z domem rodzinnym, ale też „dobroci” domu rodzinnego. Postanowiliśmy uwzględnić fakt, że silna więź z domem, który daje negatywne wzorce zachowań, nie jest czynnikiem jednoznacznie pozytywnym, dlatego „więź z domem” i „dobroć domu” powinno się traktować jako oddzielne czynniki kształtujące postawy młodzieży. Należało również wziąć po uwagę to, że deklaracja pozytywnego stosunku do rodziców często nie idzie w parze z codziennymi dobrymi relacjami międzyludzkimi w domu i chęcią naśladowania zachowań rodziców [4]. W próbie budowania miary „dobroci domu rodzinnego” wzięto pod uwagę różne cechy środowiska rodzinnego [2]. W budowie ankiety i analizie wyników uwzględniono wyniki badań...