Scharakteryzuj jedno z zagrożeń występujących na stanowisku pracy i zaproponuj sposoby eliminacji lub ograniczenia tego zagrożenia - Hałas(3).pdf - Techniczne Bezpieczeństwo Pracy - Krzysztofbhp

Techniczne bezpieczeństwo pracy

Scharakteryzuj jedno z zagrożeń

występujących na dowolnym

stanowisku pracy. Zaproponuj

sposoby eliminacji lub ograniczenia

tego zagrożenia.

Hałas jako zagrożenie w środowisku pracy

Hałasem przyjęto określać wszelkie niepożądane, nieprzyjemne, dokuczliwe,

uciążliwe lub szkodliwe dźwięki oddziałujące na narząd słuchu i inne zmysły oraz części

organizmu człowieka.

Z fizycznego punktu widzenia, dźwięki są to drgania mechaniczne ośrodka

sprężystego (gazu, cieczy lub ośrodka stałego). Drgania te mogą być rozpatrywane jako

oscylacyjny ruch cząstek ośrodka względem położenia równowagi, wywołujący zmianę

ciśnienia ośrodka w stosunku do wartości ciśnienia statycznego (atmosferycznego).

Ta zmiana ciśnienia, (czyli zaburzenie równowagi ośrodka) przenosi się w postaci

następujących po sobie lokalnych zagęszczeń i rozrzedzeń cząstek ośrodka w przestrzeń

otaczającą źródło drgań, tworząc falę akustyczną. Różnica między chwilową wartością

ciśnienia w ośrodku przy przejściu fali akustycznej a wartością ciśnienia statycznego

(atmosferycznego) jest zwana ciśnieniem akustycznym p, wyrażanym w Pa.

Ze względu na przebieg w czasie, hałas określa się jako ustalony lub nieustalony

(zmienny w czasie, przerywany). Rodzajem hałasu nieustalonego jest tzw. hałas impulsowy,

składający się z jednego lub wielu zdarzeń dźwiękowych, każde o czasie trwania mniejszym

niż 1 s.

Ze względu na charakter oddziaływania hałasu na organizm człowieka, wyróżnia się

hałas uciążliwy nie wywołujący trwałych skutków w organizmie oraz hałas szkodliwy

wywołujący trwałe skutki lub powodujący określone ryzyko ich wystąpienia.

Istnieją również inne podziały hałasu np. podział uwzględniający przyczynę jego

powstania i klasyfikację jego źródeł. Wyróżnia się np.: hałas aerodynamiczny, powstający w

wyniku przepływu powietrza lub innego gazu oraz hałas mechaniczny, powstający wskutek

tarcia i zderzeń ciał stałych, w tym głównie części maszyn.

Stosowany jest także podział ze względu na środowisko, w którym hałas występuje.

Hałas w przemyśle, zwany jest hałasem przemysłowym, hałas w pomieszczeniach

mieszkalnych, miejscach użyteczności publicznej i terenach wypoczynkowych - hałasem

komunalnym, a w środkach komunikacji - hałasem komunikacyjnym.

Skutkiem działania hałasu na organizm ludzki jest:

uszkodzenie struktur anatomicznych narządu słuchu powodujące spadek sprawności

słuchu, aż do głuchoty włącznie,

nerwice,

zwiększona pobudliwość,

bezsenność i bóle głowy,

przedłużenie czasu reakcji na bodziec (zmniejszony refleks),

nadciśnienie tętnicze krwi,

choroby wrzodowe żołądka i dwunastnicy,

osłabienie czynności narządów trawiennych,

wzmożone napięcie mięśni,

obniżenie odporności na choroby,

zaburzenie wzroku, równowagi, dotyku.

Hałas o stosunkowo niewielkiej intensywności (75-85 dB), ale działający

nieprzerwanie przez dłuższy okres (kilka lub kilkanaście lat), może być przyczyną powstania i

rozwinięcia się w organizmie chorób o podłożu nerwicowym.

Dopuszczalne wartości, ze względu na ochronę słuchu, wynoszą:

poziom ekspozycji na hałas odniesiony do 8-godzinnego dnia pracy lub tygodnia

pracy nie powinien przekraczać 85 dB (zalecany próg działania 80 dB),

maksymalna wartość skuteczna dźwięku (maksymalny poziom dźwięku) występująca

w czasie obserwacji nie jest większa niż 115 dB,

maksymalna wartość chwilowa poziomu dźwięku (szczytowy poziom dźwięku) nie

przekracza 135 dB.

Stan zagrożenia hałasem w Polsce

W Polsce szacuje się, że na szkodliwe, bądź uciążliwe oddziaływanie hałasu

narażonych jest około 13 milionów osób co stanowi ponad jedną trzecią ogółu ludności W

raporcie NIK dotyczącym wyników badań Inspekcji Ochrony Środowiska przeprowadzonych

w ramach „Państwowego monitoringu środowiska” stwierdzono, że w 87% punktów

badanych występują przekroczenia wartości dopuszczalnych hałasu (w większości

przypadków o więcej niż 10 dB).

Podstawowym źródłem danych dotyczących zagrożenia hałasem w środowisku pracy

jest opracowanie przygotowywane corocznie przez Główny Urząd Statystyczny. Powstaje

ono na podstawie sprawozdań o warunkach pracy wykonywanych przez zobowiązane do tego

podmioty gospodarcze na podstawie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 11

września 2003 r. (Dz.U. Nr 146, poz. 1227). W 2003 r. badaniami objęto 4708384 osób

zatrudnionych w 59,9 tys. zakładów pracy (w tym 52,6 tysięcy zakładów sektora prywatnego

i 7,3 tysiąca zakładów sektora publicznego).

Jednym z podstawowych czynników stanowiących zagrożenie w środowisku pracy

jest hałas. Ilustruje to wykres 1, na którym przedstawiono liczbę osób zatrudnionych w

warunkach zagrożenia czynnikami szkodliwymi i niebezpiecznymi odniesionych do 1000

zatrudnionych. Jak widać zarówno w 2002 jak i 2003 roku, mimo niewielkiego spadku liczby

osób, hałas jest dominującym czynnikiem szkodliwym środowiska pracy.

Na wykresie 2 przedstawiono liczbę stwierdzonych trwałych ubytków słuchu w

działach gospodarki o najwyższych wskaźnikach zapadalności. Najniekorzystniejsza sytuacja

występuje w przetwórstwie przemysłowym (337 stwierdzonych chorób zawodowych) oraz w

górnictwie i kopalnictwie (194). Dużą liczbę przypadków zarejestrowano również w

budownictwie (92). Zaskakującym, może się wydać fakt, że wśród zagrożonych

wystąpieniem trwałego ubytku słuchu gałęzi gospodarki znalazło się rolnictwo, łowiectwo i

leśnictwo (23 przypadki stwierdzenia choroby zawodowej).

Wykres 1. Zatrudnieni w warunkach zagrożenie czynnikami

szkodliwymi i niebezpiecznymi na 1000 zatrudnionych

Wykres 2. Trwały ubytek słuchu, w Polsce w 2003 r.

w najbardziej zagrożonych działach gospodarki

Zagrożenie hałasem w rolnictwie

Opinia na temat zawodów rolniczych nie odzwierciedla jak powszechnym

zagrożeniem w tym sektorze jest hałas. Powstaje on podczas pracy takich maszyn, jak:

ciągniki współpracujące z zespołami maszyn rolniczych (doczepianych lub zawieszanych na

ciągniku), samobieżne maszyny rolnicze (kombajny zbożowe, kombajny buraczane,

sieczkarnie, kosiarki pokosowe), maszyny rolnicze stacjonarne (młocarnie, śrutowniki,

gniotowniki, razdrabniacze, mieszalniki, sortowniki do ziemniaków, dojarki) oraz maszyny

warsztatowo-budowlane (pilarki łańcuchowe spalinowe, pilarki tarczowe, sprężarki,

przecinarki do metalu, szlifierki, wiertarki, spawarki, betoniarki). Ponieważ podstawową

jednostką napędową, najczęściej wykorzystywaną w rolnictwie jest ciągnik rolniczy, maszyna

ta jest głównym źródłem hałasu w środowisku rolnym.

Zagrożenie hałasem rolników indywidualnych jest problemem mało znanym w Polsce

i w dużym stopniu niedocenianym. Wynika to z braku odpowiednich przepisów prawnych

umożliwiających prowadzenie nadzoru nad warunkami pracy w tej gałęzi gospodarki (przez

Państwową Inspekcję Pracy oraz stacje sanitarno-epidemiologiczne), niewykonywania badań

środowiskowych i profilaktycznych badań lekarskich oraz braku świadomości wśród samych

rolników indywidualnych o istniejącym zagrożeniu (ubytek słuchu spowodowany hałasem nie

stwarza bólu, postępuje powoli i najczęściej niezauważalnie). O wadze problemu świadczy

znaczna liczba hałaśliwych ciągników eksploatowanych na polskiej wsi (ponad 1.3 mln

zarejestrowanych egzemplarzy) oraz duża populacja osób narażonych (około 3 mln rolników

w około 2 mln gospodarstw rodzinnych). Tymczasem oficjalne statystyki KRUS nie

wykazują od 1995 roku żadnych przypadków zawodowego ubytku słuchu w grupie rolników

indywidualnych.

Natomiast w rolnictwie uspołecznionym zarejestrowano w 1997 roku (wg danych

Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi) 25 uznanych przypadków uszkodzenia słuchu,

wywołanego hałasem, na ogólną liczbę 250 jednostek wszystkich zanotowanych chorób

zawodowych w tym sektorze rolnym (wg danych szacunkowych w rolnictwie

uspołecznionym zatrudnionych jest obecnie 250 tysięcy pracowników).

Przeprowadzone badania hałasu emitowanego podczas pracy różnych maszyn

używanych w rolnictwie wykazały, że największa zagrożenie dla narządu słuchu stwarzają,

ciągniki rolnicze, których średnio 1-godzinna ekspozycja na hałas (E A,1h ) zawiera się w

przedziale: 0,05-4.80 (Pa 2 *h) w zależności od typu, stanu technicznego ciągnika i producenta.

Hałas występujący na stanowisku obsługi ciągnika rolniczego i samojezdnej

maszyny rolniczej charakteryzuje się dużą zmiennością w czasie. Jego poziom zależy przede

wszystkim od szybkości obrotowej silnika napędowego, elementów roboczych, a także od

stopnia obciążenia silnika, a więc wiąże się bezpośrednio z rodzajem wykonywanej pracy

przez określoną maszynę. Dla przykładu: w przypadku ciągników o średniej mocy najwyższe

wartości 1-godzinnej ekspozycji na hałas (E A,1h ) zanotowano podczas transportu dwóch

załadowanych przyczep (4,80 Pa 2 *h). W trakcie cięcia kukurydzy rozdrabniaczem Orkan (3

21 Pa 2 *h), kultywacji (2,53 Pa 2 *h) i bronowania (2.35 Pa 2 *h), natomiast najniższe - podczas

ładowania liści (0,16 Pa 2 *h).

Scharakteryzuj jedno z zagrożeń występujących na stanowisku pracy i zaproponuj sposoby eliminacji lub ograniczenia tego zagrożenia - Hałas(3).pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: