1) Jakie sa możliwe postacie fizykochemiczne leków do wstrzykiwań? jakie sa drogi podania (skróty)? 2) jakie są różnice w wymaganiach stawianych lekom do wstrzykiwań i plynom infuzyjnym pod względem jałowości, pirogenów, izotonii, izohydrii, izojonii? 3) dlaczego często nie może być spełnione w płynach do wstrzykiwań wymaganie izohydrii i izotonii? 4) zobrazować przykładami sposoby zwiększenia rozpuszczalności substancji leczniczych podawanych w postaci wstrzyknięć. 5) jaki jest cel stosowania roztworow olejowych jako iniekcji? jakie oleje sa stosowane? jakie są dopuszczalne drogi podania? 6 ) jakie substancje powierzchniowo czynne mogą być w lekach do wstrzykiwań? w jakim celu? 7) kiedy korzystniejsze jest dla substancji trudno rozpuszczalnych w wodzie tworzenie emulsji submikronowych niż zawiesin lub roztworów olejowych? 8) w jakim celu dodawane są do iniekcji środki konserwujące? kiedy są bezwzględnie wymagane?dlaczego nie mogą być dodawane do płynow infuzyjnych?podac przyklady stosowanych substancji konserwujących. 9) jakimi sposobami chroni się substancje lecznicze w lekach przed utlenianiem? 10) jakie są zasady przechowywania lekow do wstrzykiwań po pobraniu pierwszej dawki? 11) jakie sa ograniczenia dot. postaci leku lub obecności środków konserwujących przy podaniu lekow dordzeniowo i donaczyniowo? 12) jakie substancje pomocnicze stosowane są w zawiesinach? 13) w jakich postaciach chemicznych występują leki kortykosteroidowe w roztworach i zawiesinach dwufazowych? jaki jest cel tworzenia zawiesin dwufazowych? 14) Jaki jest mechanizm przedłuzania dzialania zawiesiny do wstrzykiwań i jak można zmieniać czas tego działania?
15) Badania w ramach kontroli jakości tabletek. Opisać sposoby czasu rozpadu tabletek dojelitowych - wymagania farmakopealne 16) granulacja w urządzeniach szybkoobrotowych 17) technologia uzyskania tabletek charak. się szybkim i jednocześnie przedłużonym uwalnianiem 18) kapsułki miękkie żelatynowe - budowa, materiał otoczki, wypełnienie, sposób porodukcji, sposób uwalniania substancji leczniczej, drogi podania 19) Wymagania dla leków pozajelitowych. Pirogeny 20) oblicz stężenie NaCl (mmol/l i mE/l) oraz glukozy w mieszance pediatrycznej 3:1. Zastosowanie 21) różnice w czasie działania i drogach podania insuliny; z czego wynikają 22) omówić leki do wstrzykiwań z kortykosteroidami 23) roztwór Ringera - skład, czy jest izotoniczny i izojoniczny 24) Oblicz stężenie jonów Mg2+ w roztworze poprzez dodanie 2 ml koncentratu MgCl2 (o,5 mol/l) do 250 ml roztworu glukozy 25) omówić preparaty w postaci MM (subs. pomocnicze, mechanizm solobilizacji, droga podania) 26) zawiesiny dwufazowe insulin - cel stosowania, składniki, czas działania, preparaty, droga i sposób podania 27) parametry kontroli w tabletkarce rotacyjnej 28) peletki- metody otrzymywania, zastosowanie 29) budowa i sposób uwalniania substancji leczniczej z tabletek o przedłużonym uwalnianiu, w których podstawowa substancja pomocnicza to hypromeloza 30) Tabletki i pastyli do ssania- rodzaje metody produkcji, substancje pomocnicze, zastosowanie, przykłady
31) proces tabletkowania bez etapu granulacji (opisac). Przykłady substancji pomocniczych rozsadzających w tabletkach. Kiedy jest możliwy taki proces tabletkowania 32) napisać jakie parametry mają znaczenie jeśli granulat użyjemy do procesu tabletkowania 33) opisać działania doustnego systemu terapeutycznego. Wskazać błąd w zdaniu: tabletka typu OROS zawierająca 50 mg substancji leczniczej uwalnia i wchłania się in vivo z szybkością 50 mikrogramów/godzinę,tzn. substancja lecznicze uwalnia się i wchłania in vivo przez 100h 34) wymienić wymagania stawiane lekom pozajelitowym?jakie wymagania nie są wymagane do leków do wstrzykiwań?dla płynów infuzyjnych?jakie są metody potwierdzające,że te wymagania są spełnione 35) kapsułki twarde 36) przykład roztworu do dializy otrzewnowej - skład wyjaśnić.dlaczego wymagana jest jałowość i apirogenność 37) jakie są sposoby zwiększenia rozpuszczalności w lekach do wstrzykiwań. Opisać micele mieszane 38) mieszanka pedriatryczna 3:1 - obliczyć stężenie glukozy o NaCl
39) wyjaśnić jaki jest cel procesu granulacji i na czym polega ten proces. Podać przykłady lepiszcza 40) cel powlakania tabletek. Wymienić stosowane metody powlekania tabletek i podać przykłady stosowanych substancji powlekających ze wskazaniem w jakim srodowisku ulegają rozpuszczeniu 41) jak uzyskuje się przedłużone uwalnianie sub. lecz. z tabletek i kapsułek? czy prawdziwe jest zdanie: jeżeli dawka substancji leczniczej w tabletce wynosi 20 mg,a masa tabletki 200mg, to w czasie 1h tabletkowania z szybkością 100tys. tabl./h zużyje się masę tabletkową zawierającą 20kg substancji pomocniczych. 42) opisać badania właściwości mechanicznych tabletek. Jakie czynniki wpływają na te właściwości i jakie praktyczne znaczenie mają te badania 43) omówić postacie leku do wstrzykiwań z kortykosteroidami 44) roztwór Ringera omówić 45) jakie jest stężenie jonów K (mmol/l) w rozstworze infuzyjnym otrzymanym po dodaniu 5 ml 15% roztworu KCl do 500ml roztworu izoosmotycznego glokozy 46) opisac metodę wyjaławiania 20% mannitolu do wlewu dożylnego oraz butelki, zakrętki i zatyczki gumowej. Wyjaśnić jak zabezpiecza się materiały przed wyjałowieniem po wyjęciu z autoklawu. Przykładowy test kontroli sprawności urządzenia wyjaławiającego, przedstaw zasadę działania testu
47) Jakie są powody wyróżniania różnych typów szkła do celów farmaceutycznych? Jakie są między nimi różnice?
48) Czym charakteryzuje się typ I szkła i dlaczego wskazany jest jako materiał fiolek lub ampułek? Jakie roztwory do wstrzykiwań nie powinny być przechowywane w pojemnikach z innych typów szkła?
49) Jakie wymagania stawia się zatyczkom gumowym/elastomerowym?
50) Jakie są wady i zalety opakowań z tworzyw sztucznych na płyny pozajelitowe. Z których polimerów wykonuje się opakowania do płynów infuzyjnych w kształcie butelek, a z których „worki”?
51) Na czym polega technologia „blow-fill-scal”?
52) Jakie znaczenie ma ciśnienie osmotyczne w płynach infuzyjnych? Jakie są wymagania dotyczące tego parametru?
53) Co to jest izojonia i jakie grupy leków pozajelitowych dotyczy to wymaganie?
54) Badania w ramach kontroli jakosci tabletek. Opisac sposoby czasu rozpadu tabletek dojelitowych- podac wymagania farmakop. dotyczące wyniku. 55) Granulacja w urządzeniach szybkoobrotowych. 56) Technologia uzyskania tabletek charakt. sie szybkim i jednoczesnie przedłuzonym uwalnianiem. 57) Kapsułki miekkie żelatynowe (budowa, materiał otoczki, wypełnienie, sposób produkcji, sposób uwalniania subst. leczniczej, drogi podania) 58) Wymagania dla lekow pozajelitowych.Pirogeny 59) Obl. stezenia NaCl (mmol/l i mEq/l) oraz glukozy w mieszance pediatrycznej 3:1. Jakie zastosowanie? 60) Róznice w czasie dzialania i drogach podania rodzajow insuliny (lispro, ultralente, izofanowa itd.) Wyjasnic z czego wynikaja 61) Omowic postacie lekow do wstrzykiwan z kortykosteroidami
62) Roztwor Ringera- sklad, czy jest izotoniczny i izojoniczny. 63) Obl. stezenie jonow Mg2+ w roztworze poprzez dodanie 2 ml koncentratu MgCl [0,5 mol/l] do 250 ml roztworu glukozy. w mEq/l 64) Omowic preparaty w postaci MM (subst. pomocnicze, mechanizm solubilizacji, droga podania) 65) Zawiesiny dwufazowe insulin- cel stosowania, skladniki, czas dzialania, preparaty, droga i sposob podania. 66) Parametry kontroli w tabletkarce rotacyjnej 67) Peletki-metody otrzymywania, zastosowanie 68) Budowa i sposob uwalniania subst. leczniczej z tabletek o przedluzonym uwalnianiu, w ktorych podstawowa substancja pomocnicza jest hypromeloza 69) Tabletki i pastylki do ssania- rodzaje, metody produkcji, substancje pomocnicze, zastosowanie, przyklady.
70) Peletki-definicja, metody otrzymywania wymienić, opisać metody tworzenia kapsułek o przedłużonym działaniu 71) Budowa i sposob uwalniania subst. leczniczej z tabletek o przedluzonym uwalnianiu, w ktorych podstawowa substancja pomocnicza jest hypromeloza 72) Tabletki i pastylki do ssania- rodzaje, metody produkcji, substancje pomocnicze, zastosowanie, przyklady. 73) opisać jakie parametry granulatów maja znaczenie przy granulatach słuzących do tabletkowania. Wymienić metody kontroli granulatów i krótko opisać ich wykonanie .
74) Rodzaje insulin i wykazać różnice w czasie działania i sposobie podania; z czego wynikają 75) Konserwanty. Rodzaje i kiedy stosujemy. 76) Wymagania względne i bezwzględne stawiane płynom infuzyjnym; opisać metody badania tych wymagań. jakich wymagań nie muszą spełniać płyny do wstrzykiwań.
77) jaki jest cel powlekania tabletek? Wymienić stosowane metody powlekania tabletek i podać przykłady stosowanych substancji powlekających ze wskazaniem w jakim środowisku ulegają rozpuszczeniu.
78) Dlaczego 0,9 % roztwór NaCl do wlewu dożylnego nie powinien być nazywany solą fizjologiczną? Jakie roztwory mają podobne zastosowanie? 79) Podać przykłady roztworów do wstrzykiwań, które nie spełniają wymagań izohydrii i ocenić bezpieczeństwo ich stosowania. 80) Dlaczego roztwór Ringera ma inne wskazanie do stosowania niż roztwór Ringera z octanem sodu? 81) Jakie są wskazania do stosowania leków w postaci wlewu dożylnego? 82) Jakie są możliwe zaburzenia gospodarki wodno - elektrolitowej, w których leczeniu stosowane są płyny infuzyjne? 83) Uzasadnić skład roztworów stosowanych w zaburzeniach równowagi kwasowo-zasadowej. 84) Jakie są podstawowe płyny do wlewów o działaniu nawadniającym? Na czym polega ich działanie? 85) Jakie jest mechanizm działania osmoterapeutyków, jakie roztwory są stosowane? 86) Jakie jest zastosowanie roztworów glukozy? 87) Jak są wyjaławiane roztwory glukozy do wlewu dożylnego? Wyjaśnić dlaczego nie są izohydryczne? 88) Co oznacza określenie, że substancja lecznicza posiada właściwości hemolityczne i jak można modyfikować skład płynów infuzyjnych aby zapobiec temu zjawisku. 89) Czy koncentraty elektrolitów można podawać we wstrzyknięciu? 90) Jaki jest mechanizm działania roztworów krwiozastępczych i jakie substancje wchodzą w ich skład? Dlaczego roztwory te wymagają dodatku substancji izotonizujących?
91) Jakie czynniki decydują o tym, że emulsje pozajelitowe są biozgodne, stabilne i mogą być podawane dożylnie. 92) Jaki etap otrzymywania emulsji dożylnych decyduje o wielkości kropli olejowych i ich stabilności? 93) Jakie jest zastosowanie emulsji submikronowych w lecznictwie? 94) Jakie są podstawowe płyny krwiozastępcze i jaki jest mechanizm ich działania. Dlaczego zawierają dodatek NaCl? 95) Jak można uzasadnić skład typowego płynu dializacyjnego? Jakie są wymagania stawiane płynowi do dializy otrzewnowej? Czy są identyczne dla płynu do hemodializy? 96) Jakie są cechy koncentratu do hemodializy i jakiej wody używa się do jego rozcieńczania.
97) Jaki jest podział leków pozajelitowych? 98) Kiedy wskazane jest podanie pozajelitowe leku? 99) Jakie są podstawowe wymagania stawiane lekom pozajelitowym. Ktore z nich są bezwzględne? 100) Czym różni sie badanie jałowości od badania czystości mikrobiologicznej? 101) Jaka jest podstawowa metoda oznaczania jałowości płynów infuzyjnych. Dlaczego? 102) Dlaczego funkcjonuje termin "pirogeny" obok terminu "endotoksyny bakteryjne"? 103) Jakie są właściwości endotoksyn bakteryjnych i jakie wynikają z nich możliwości usuwania tych zanieczyszczeń? 104) Jakie mogą być podstawowe żródła pirogenów w leku pozajelitowym? 105) Jakie są zalety testu LAL? Jak określa się dopuszczalny limit endotoksyn bakteryjnych w leku pozajelitowym? 106) Jakie są rodzaje wody wg FP VI? 107) Dlaczego istnieje podział na wodę do wszystkiwań "produkcyjną" i "w pojemnikach"? Jaki rodzaj wody musi spełniać wymóg jałowości? Dlaczego? 108) Czym różni się woda do wstrzykiwać od wody oczyszczonej i wody wysokooczyszczonej? Dlaczego nie może byc użyta do produkcji leku pozajelitowego woda oczyszczona? 109) Jakie znaczenie ma badanie endotoksyn bakteryjnych w wodzie do wstrzykiwań? 110) Jakie są badania określające zanieczyszczenia chemiczne w wodzie? 111) Jaki są metody otrzymywania wody do wsztrzykiwań i oczyszczonej? Dlaczego istnieją różnice? 112) Dlaczego produkcyjna woda do wstrzykiwań nie musi byc jałowa? Jak może byc przechowywana woda do wstrzykiwań? 113) Jakie etapy produkcji są wymagane, by uzyskać wodę do wstrzykiwań jałową (w pojemnikach)?
114) Jaka jest wielkość cząstek nierozpuszczalnych, które oznacza się w płynach pozajelitowych? Jak można je policzyć?
115) Dlaczego bezwzględny wymóg pirogenności dotyczy tylko płynów infuzyjnych oraz iniekcji podawanych w większych ilościach?
116) Jak otrzymywane są zawiesiny do wstrzykiwań?
117) Jakie są leki dostępne w postaci mikrosfer do wstrzykiwań? W jakiej formie są przechowywane? Jaką droga są podawane mikrosfery i jak często?
118) Jakie są rodzaje implantów stosowanych w lecznictwie? Jaki jest czas działania tej postaci leku?
119) Czym różni się budowa liposomu od budowy miceli i jakie wynikają z tego zalety liposomów jako nośników leku?
120) Jakie są leki stosowane w lecznictwie w postaci liposomów? Dlaczego odznaczaja się mniejszą toksycznością niż roztwory? Jaka jest ich forma aplikacyjna i jaką drogą są podawane?
121) Jakie są etapy sporządzania małych liposomów jednowartościowych? Jaka jest ich wielkość?
ODPOWIEDZI
62)
Roztwór Ringera (Płyn Ringera) – rodzaj płynu infuzyjnego, jeden z krystaloidów, izotoniczny w stosunku do krwi człowieka. Izohydryczny. Nie jest izojoniczny
· 1000 ml roztworu Ringera zawiera:
o 8,6 g chlorku sodu,
o 0,3 g chlorku potasu,
o 0,48 g (sześciowodnego) chlorku wapnia
o Woda do injekcji – do 1000,0 ml
· Co odpowiada następującym stężeniom jonów:
o 147,2 mEq jonów sodu (Na+) = 147,2 mmol/l,
o 155,7 mEq jonów chlorkowych (Cl-) = 155,7 mmol/l, => nadmiar
o 4,0 mEq jonów potasu (K+) = 4,0 mmol/l,
o 4,4 mEq jonów wapnia (Ca2+) = 2,2 mmol/l.
· pH = 5,0 – 7,5
· osmolarność = 309 mOsmol/l
Zastosowania: odwodnienie izoosmotyczne i hipoosmotyczne, nośnik subst. leczniczych podawanych we wlewie dożylnym. Nie podawać w kwasicy.
63)
64)
Mieszane micele to nośnik leków otrzymany z udziałem fosfolipidów (lecytyna) i soli kwasów żółciowych (dezoksycholan sodu). Także syntetyczne surfaktanty: polisorbat i Cremophor. Obecności soli kwasów żółciowych wpływa na stabilność miceli i solubilizację nierozpuszczalnych fosfolipidów (lecytyna jest słabym emulgatorem). Fizjologiczna kompatybilność i zdolności rozpuszczające mieszanych miceli dają szerokie spektrum do ich zastosowania jako solubilizatora dla leków o słabej rozpuszczalności. Biozgodny skład i wielkość submikronowa fosfolipidowych struktur pozwala użycie wodnej dyspersji mieszanej miceli do stosowania pozajelitowego. Metoda przygotowania mieszanych miceli jest podobna do technologii liposomów. Istnieje kilka pozajelitowe leków w tej postaci dostępnych na rynku. Przykłady:
- Witamina K (dla noworodków)
- diazepam (bez etanolu, można podawać dzieciom)
- witaminy w żywieniu pozajelitowym
Cernevit – liofilizat, do żywienia pozajelitowego:
witamina A, D3, E, C, B, PP – 250 mg
glicyna - 250 mg
Kwas glikocholowy - 140 mg
Fosfolipidy soi - 112 mg
66)
Parametry kontroli w tabletkarce rotacyjnej: rodzaj stempli. średnica stempli, rodzaj matrycy, położenie stempli prekompresji i kompresji głównej, zasyp matrycy, opór ruch stempla, podciśnienie instalacji odpylania. Kontrola skomputeryzowana: siła kompresji wstępnej i głównej, siła wyrzutu tabletki, wydajność procesu tabletkowania. Możliwa też automatyczna kontrola masy i wymiarów tabletek z jednoczesną selekcją nie odpowiadających zaprogramowanym normom. Siłę zgniotu można w precyzyjny sposób zmierzyć wykorzystując taśmy tensjometryczne lub zjawisko piezoelektryczności.
67)
Peletki to jedna ze stałych postaci leku; odmiana granulatu. Przeznaczona do stosowania doustnego. Peletki są to małe (o średnicy: 0,5-2,0 mm) kulki, w których zawarty jest lek wraz z substancjami pomocniczymi. Ta forma leku jest popularna w sporządzaniu leków o przedłużonym uwalnianiu oraz preparatów homeopatycznych. Peletki wytwarza się na drodze peletyzacji.
Pierwszym etapem jest przygotowanie mieszaniny rdzeni, z reguły są to kryształy używanej w danych peletkach substancji pomocniczej, najczęściej sacharozy. Rdzenie te są powlekane roztworem lub zawiesiną substancji leczniczej mającej się znaleźć w gotowym leku. Substancję leczniczą można też nanosić na rdzenie w formie proszku, jeśli jednocześnie będzie się ją zwilżało odpowiednim roztworem. Gotowe peletki można jeszcze dodatkowo powlekać substancjami utrudniającymi i spowalniającymi uwalnianie substancji leczniczej w organizmie.
Pierwszym etapem jest przygotowanie mieszaniny substancji leczniczej i substancji pomocniczych. Przygotowaną mieszaninę granuluje się w granulatorach z szybkoobrotowym mieszadłem przy pomocy wody lub innego rozpuszczalnika. W urządzeniu tym gotowe peletki od razu się suszą. Również takie peletki można jeszcze dodatkowo powlekać.
Jest podobna do metody "na mokro". Różnica polega na tym, że zamiast rozpuszczalnika, do granulacji używa się stopionej substancji opóźniającej uwalnianie (np. monostearynianu glicerolu). Uzyskuje się w ten sposób peletki o przedłużonym uwalnianiu.
Pierwszym etapem jest przygotowanie mieszaniny substancji leczniczej i lepiszcza (substancji zlepiającej). Mieszaninę przeciera się przez sito uzyskując podobne do makaronu "nitki" o średnicy 0,5-1,2 mm – ekstruzja. Ten etap może być zastąpiony granulacją. Następnie przeprowadza się sferonizację, czyli nadaje peletkom kulisty kształt. Proces ten przebiega w komorze sferonizatora, w której znajduje się talerz trący (odpowiednio wyżłobiony, pokryty teflonem). Peletki uzyskują pożądany kształt przez obtaczanie na powierzchni szybko wirującego talerza. O wielkości i jakości uzyskiwanych tą metodą peletek w dużym stopniu decyduje wilgotność granulatu poddawanego sferonizacji, rodzaj i ilość lepiszcza użytego, czas sferonizacji, wielkosć wsadu do sferonizatora, czas i temperatura suszenia. Gotowe peletki są następnie suszone, mogą też być później powlekane.
68)
Z hypromelozą – modyfikowane uwalnianie substancji leczniczej przez inkorporowanie.
Zawieszenie substancji leczniczej w nośniku opóźniającym uwalnianie. Metoda powszechnie stosowana. Hypromeloza jest nośnikiem hydrofilowym. Mechanizm uwalniania substancji leczniczej z takiej tabletki na nośniku hydrofilowym polega na tym, że tabletka pęcznieje w środowisku płynów żołądkowo-jelitowych zwiększając swoją objętość kilkukrotnie. Pęcznieje. Tworzy się hydrożel, który jest czynnikiem kontrolującym szybkość dyfuzji substancji leczniczej.
nienawilżony rdzeń => pęcznienie => hydrożel kontrolujący uwalnianie subst. leczniczej
Może to być substancja lecznicza rozpuszczalna w wodzie – uwalnianie w formie roztworu, bądź nierozpuszczalna w wodzie – dyfuzja przez hydrożel w formie zawiesiny.
Przykłady na bazie hypromelozy: Nitroglicerinum prolongatum, Sorbonit prolongatum, Cardonit prolongatum, Coragin, Effox long, Mononit retard, Tertensif SR.
Inne substancje (nośniki do inkorporowania) hydrofilowe: karmeloza sodu, metyloceluloza, powidon, kopolimery kwasu metakrylowego.
69)
Uwalnianie substancji leczniczej z tych tabletek jest spowolnione, dzięki dodatkowi substancji spowalniających rozpuszczanie. W tej formie stosuje się leki o działaniu miejscowym na błonę śluzową jamy ustnej i gardła, np. środki antyseptyczne w leczeniu zakażeń jamy ustnej i gardła, środki ściągające, miejscowo znieczulające, olejki eteryczne. Zawierają substancje spowolniające proces rozpuszczania a nie zawierają substancji rozsadzających. Tabletki do ssania mogą mieć postać tabletek prasowanych lub pastylek.
· Substancje wypełniające - używa się ich, jeśli masa substancji leczniczej jest zbyt mała alby można było wykonać z niej tabletkę. Substancje te nie mogą ...
karsic