repet.pdf

REPETYTORIUM

Mapa jest dokþadniejsza, jeĻli skala jest wiħksza

tzn. mapa w skali 1:5.000 (skala duŇa) ma

wiħcej szczegþw niŇ mapa w skali 1:100.000

(skala maþa)

odczytywanie z mapy wysokoĻci n.p.m

(wysokoĻę bezwzglħdna)

obliczanie rŇnicy wysokoĻci n.p.m (wysokoĻę

wzglħdna)

odczytywanie nachylenia stoku i uksztaþtowania

terenu na podstawie ukþadu poziomic

zamiana skali liczbowej na mianowanĢ

obliczanie powierzchni i odlegþoĻci na mapie

np. 1:50.000 ŗ 1cm = 500m = 0,5 km

1 ha = 10.000 m 2

1 ar = 100 m 2

okreĻlanie wspþrzħdnych geograficznych

(dþugoĻci geogr. -

l = 0 Î 180 0 E lub W

j = 0 Î 90 0 N lub S

obliczanie rozciĢgþoĻci poþudnikowej i

rwnoleŇnikowej

1. Obliczamy rŇnicħ dþugoĻci geograficznej

(nn) lub rŇnicħ

szerokoĻci geograficznej (

n).

2. Otrzymany wynik w stopniach mnoŇymy przez

111 km ( )

Poziomica (izohipsa), izobata, generalizacja, skala liczbowa, mianowana, wysokoĻę wzglħdna i

bezwzglħdna, krzywa hipsograficzna, dþugoĻę i szerokoĻę geograficzna

Na pþkuli N sþoıce gruje po poþudniowej

stronie nieba

Na pþkuli S sþoıce gruje po pþnocnej stronie

nieba

Czas obiegu Ziemi wokþ Sþoıca 365 dni 5

godzin i 49 minut ŗ rok przestħpny co 4 lata

Siþa Coriolisa

MiejscowoĻci leŇĢce na tym samym poþudniku

majĢ ten sam czas

NajwiħkszĢ prħdkoĻę obrotowĢ majĢ punkty

znajdujĢce siħ na rwniku, w miarħ oddalania

siħ od niego prħdkoĻę ta maleje, aŇ do 0 km/h

na biegunach

Latem na pþkuli pþnocnej dzieı jest coraz

dþuŇszy im bliŇej bieguna N

ZimĢ na pþkuli pþnocnej dzieı jest coraz

dþuŇszy im bliŇej rwnika

obliczanie wysokoĻci growania Sþoıca w

poþudnie 21 III, 22 VI, 23 IX i 22 XII

obliczanie szerokoĻci geograficznej na

podstawie wysokoĻci Sþoıca nad horyzontem

21 III, 22 VI, 23 IX i 22 XII

21 III ŗ h s = 90 0 - j

23 III ŗ h s = 90 0 - j

22 VI ŗ h s = 90 0 - j + 23 0 27 Ó

22 XII ŗ h s = 90 0 - j - 23 0 27 Ó

22 VI ŗ h s = 90 0 - j - 23 0 27 Ó

22 XII ŗ h s = 90 0 - j + 23 0 27 Ó

nastħpstwa ruchu obiegowego i obrotowego

Ziemi

obliczanie rŇnic czasu sþonecznego na Ziemi

obliczanie dþugoĻci geograficznej na podstawie

rŇnic czasu sþonecznego miħdzy

miejscowoĻciami

1. Obliczamy rŇnicħ dþugoĻci geograficznej

miħdzy miejscowoĻciami.

2. Otrzymany wynik w stopniach mnoŇymy przez 4

min ( n).

3. Zamieniamy minuty na godziny.

4. Otrzymane godziny jeŇeli

miejscowoĻę poþoŇona jest na lub

jeŇeli miejscowoĻę poþoŇona jest na

s od danej miejscowoĻci.

ŗ poczĢtek nn na pþkuli

ŗ poczĢtek na pþkuli ina

n Gnomon, czas strefowy, urzħdowy i sþoneczny, przesilenie letni i zimowe, rwnonoc wiosenna i jesienna

W miarħ wzrostu wysokoĻci ciĻnienie maleje

W miarħ wzrostu wysokoĻci temperatura maleje

Î w troposferze w tempie 0,6 0 C/100 m

Wraz ze wzrostem wysokoĻci opady rosnĢ

Im bliŇej morza lub oceanu tym klimat

þagodniejszy (bardziej morski)

Im dalej od morza lub oceanu tym klimat

bardziej ostry (bardziej kontynentalny)

RŇnice temp. na Ziemi wynikajĢ gþwnie z kĢta

oĻwietlenie Ziemi w ciĢgu roku

daty rozpoczħcia pr rok

dþugoĻę dnia i nocy w ciĢgu roku

kĢty padania promieni sþonecznych w dniach

21 III, 22 VI, 23 IX i 22 XII na rwniku,

zwrotnikach i koþach podbiegunowych

Obliczanie rŇnic temperatury miħdzy punktami

o rŇnych wysokoĻciach n.p.m

Obliczanie amplitudy temperatur

Ukþady baryczne Î krĢŇenie powietrza w wyŇu i

niŇu na pþkuli N i S

Powstawanie monsunw

Powstawanie wiatrw fenowych Î np. halnego

Cyrkulacja powietrza na Ziemi (pasaty,

antypasaty)

l i szerokoĻci geogr. -

padania promieni sþonecznych (szerokoĻci

geogr.)

Wzrostowi temp. towarzyszy spadek ciĻnienia

Spadkowi temperatury towarzyszy wzrost

ciĻnienia

PrzyczynĢ rŇnic ciĻnienia (wiatrw) jest

niejednakowe nagrzewanie siħ Ziemi

Wiatr wieje zawsze z wyŇu do niŇu

Fronty atmosferyczne Î ciepþe, zimne

Odczytywanie stanu pogody z mapy

synoptycznej (temp., kierunku i siþy wiatru,

wartoĻci ciĻnienia, opadw itp.)

Masy powietrza ksztaþtujĢce klimat w Polsce

Przyczyny zrŇnicowania pogody i klimatu

Odczytywanie klimatogramw (wykresw

przedstawiajĢcych rozkþad temp. i opadw w

ciĢgu roku)

n Amplituda, izoterma, izobara, kondensacja , temperatura punktu rosy, feny, pasaty

Zasolenie wd oceanicznych najwiħksze wokþ

zwrotnikw, poniewaŇ wiħksze parowanie i

cieplejsza woda, przy rwniku intensywne opady

wysþadzajĢ nieznacznie wody

Najcieplejsze wody miħdzy zwrotnikami

n morskie powodujĢ spadek temp.

powietrza, wzrost ciĻnienia atm. i tym samym

morskie powodujĢ wzrost temp.

powietrza, spadek ciĻnienia atm. i tym samym

WysokoĻę granicy wiecznego Ļniegu najwyŇsza

jest na zwrotnikach, trochħ niŇsza na rwniku, a

w miarħ zbliŇania siħ ku biegunom spada do

poziomu morza

Od czego zaleŇy zasolenie wd oceanicznych

Powstawanie i wpþyw prĢdw morskich na klimat

Przyczyny, skutki i rejony wystħpowania tsunami

Powstawanie i rodzaje pþyww

Typy zasilania (reŇimu) rzek

Rodzaje wd podziemnych

Typy jezior Î zanikanie jezior

Formy wystħpowania lodu na Ziemi

Zasiħgi zlodowaceı na terenie Polski

Geneza Morza Baþtyckiego

Obieg wody w przyrodzie

Obliczanie spadku rzeki

Od czego zaleŇy wysokoĻę granicy wiecznego

Ļniegu

Zasolenie 33 â oznacza 33 g soli mineralnych

rozpuszczonych w 1 kg wody morskiej

()

Spadek rzeki obliczamy w :

1000

H 2 Î wys. Ņrdþa [m]

H 1 Î wys. ujĻcia [m]

L Î dþugoĻę rzeki [m]

n LĢdold, wieczna zmarzlina, wody artezyjskie i subartezyjskie, reŇim rzek, eutrofizacja jezior, jeziora

morenowe i rynnowe, zlewisko, dorzecze, obszar bezodpþywowy, granica wiecznego Ļniegu, bilans wodny

Wraz ze wzrostem gþħbokoĻci roĻnie

temperatura, ciĻnienie i għstoĻę skaþ.

NajczħĻciej trzħsienia ziemi i wulkany wystħpujĢ

w strefie stykania siħ pþyt kontynentalnych

Dowodem na ruch pþyt skorupy ziemskiej jest

dopasowanie linii brzegowej kontynentw,

podobna budowa geologiczna lub podobieıstwo

skamieniaþoĻci na rŇnych kontynentach

Budowa Ziemi Î geosfery i ich skþad chemiczny

Od czego zaleŇy stopieı geotermiczny

Obliczanie temperatury pod powierzchniĢ ziemi

majĢc podany stopieı geotermiczny

Rodzaje skaþ (magmowe, osadowe,

metamorficzne Î przykþady)

Zjawiska plutoniczne (krzepniħcie magmy w

obrħbie litosfery)

Budowa pþytowa litosfery

Wulkany Î budowa, produkty i wystħpowanie

Trzħsienia ziemi Î rodzaje, przyczyny i

wystħpowanie

Hipoteza Wegenera (hipoteza dryftu Î wħdrwki

kontynentw)

Ruchy grotwrcze

Ruchy epejrogeniczne

ĺredni stopieı geotermiczny na Ziemi to , co

oznacza Ňe na gþħbokoĻci temperatura

n o

n stopieı geotermiczny SIAL, SIMA, nieciĢgþoĻę MOHO, budowa jawnokrystaliczna i skrytokrystaliczna skaþ,

strefa ryftu, strefa subdukcji (pþyta oceaniczna podchodzi pod kontynentalnĢ), strefa obdukcji (pþyta

kontynentalna podchodzi pod oceanicznĢ), epicentrum, hipocentrum, astenosfera, gry faþdowe, gry

zrħbowe, batolity

Ostatnie zlodowacenia Ziemi miaþy miejsce w

plejstocenie

Wħgiel kamienny tworzyþ siħ w karbonie

Sl kamienna w Polce pochodzi z permu

Z reguþy skaþy starsze leŇĢ gþħbiej pod

powierzchniĢ Ziemi

Podziaþ dziejw Ziemi na ery i okresy Î

skamieniaþoĻci dla okresw

Gþwne wydarzenia w dziejach Ziemi

Gþwne orogenezy w dziejach Ziemi Î czas,

wypiħtrzone þaıcuchy grskie

Czytanie przekrojw geologicznych Î

porzĢdkowanie zdarzeı geologicznych

n SkamieniaþoĻę przewodnia, wiek wzglħdny i bezwzglħdny skaþ, orogenezy w dziejach Ziemi

SiþĢ sprawczĢ czynnikw wewnħtrznych jest

energia pochodzĢca z wnħtrza Ziemi

SiþĢ sprawczĢ czynnikw zewnħtrznych jest

energia sþoneczna

Siþa rzeki zaleŇy od iloĻci i prħdkoĻci pþynĢcej

Rodzaje wietrzenia Î fizyczne, chemiczne,

biologiczne

Kras Î jako przykþad wietrzenia chemicznego Î

powstawanie, formy krasowe (stalaktyt,

stalagmit, wywierzyska, ponory itp.)

Spadek rzeki obliczamy w :

1000

H 2 Î wys. Ņrdþa [m]

wody, czyli od spadku rzeki

UjĻcia lejowate (estuaria rzek) Î powstajĢ przy

ujĻciu rzeki do gþħbokiego morza lub oceanu o

silnych pþywach lub prĢdach przybrzeŇnych

Barchany wystħpujĢ w klimacie suchym i

gorĢcym (na pustyniach)

Procesy eoliczne (wiatrowe) Î przykþady

dziaþalnoĻci erozyjnej (niszczĢcej) i

akumulacyjnej (budujĢcej) wiatru

DziaþalnoĻę wd pþynĢcych Î erozja wgþħbna,

boczna, wsteczna, dziaþalnoĻę budujĢca rzek

DziaþalnoĻę fali i prĢdw morskich Î typy

wybrzeŇy morskich

DziaþalnoĻę lodowcw i wd polodowcowych

Pradoliny w Polsce

Zasiħgi zlodowaceı w Polsce (podlaskie,

poþudniowopolskie, Ļrodkowopolskie i

pþnocnopolskie) Î rzeŅba mþodoglacjalna i

staroglacjalna

H 1 Î wys. ujĻcia [m]

L Î dþugoĻę rzeki [m]

n Procesy endogeniczne i egzogeniczne, akumulacja (osadzanie), denudacja (zrwnywanie), wydma

paraboliczna, barchan, meander, delta, estuarium, abrazja (proces niszczenia wybrzeŇa morskiego przez

fale morskie), pradolina, oz, morena, kem, sandr, glacjaþ (okres zlodowaceı), interglacjaþ (okres ocieplenia)

Rozwj gleby uwarunkowany jest rzeŅba terenu,

rodzajem skaþ, wodami powierzchniowymi,

czynnikami klimatycznymi, roĻlinnoĻciĢ i

dziaþalnoĻciĢ czþowieka

Powstawanie gleb Î proces glebotwrczy od

czego zaleŇy

Poziom glebowy Î poziom prchniczny, poziom

wymywania (eluwialny), poziom wmywania

(iluwialny), zwietrzelina, skaþa macierzysta

Gþwne typy gleb Î strefowe i astrefowe

ņyznoĻę gleby Î od czego zaleŇy

Klimat polarny ŗ gleby arktyczne, tundrowe

Klimat umiarkowany ŗ bielice , pþowe, czarnoziemy

Klimat podzwrotnikowy ŗ cynamonowe, kasztanowe

Klimaty pustynne ŗ szaroziemy

Klimat rwnikowy ŗ czerwonoziemy, Ňþtoziemy

s nie zwiĢzane ze strefĢ

klimatycznĢ: gleby bagienne, mady (doliny i delty

rzek), czarne ziemie (duŇa wilgotnoĻę podþoŇa),

gleby wulkaniczne, gleby grskie, rħdziny (zwiĢzane

z podþoŇem wħglanowym np.: wapieniami), gleby

antropogeniczne (wyksztaþcone przez czþowieka)

n Pedosfera, zwietrzelina, skaþa macierzysta, gleby astrefowe i strefowe, terra rosa (gleby czerwone

Ļrdziemnomorskie)

Strefy roĻlinne Ziemi:

Klimat rwnikowy ŗ czerwonoziemy, Ňþtoziemy, lateryty ŗ snsn(np. s - Ameryce Pþd., sn Î pþn. Australia)

Klimat podrwnikowy ŗlateryty, cynamonowe, czerwonoziemy ŗ suche lasy podrwnikowe (np. n w Brazylii) lub snn

Klimat zwrotnikowy ŗ obszary bezglebowe, szaroziemy ŗ pustynie i pþpustynie (kaktusy, opuncje)

Klimat podzwrotnikowy (Ļrdziemnomorski) ŗ Ňþtoziemy, cynamonowe ŗ roĻlinnoĻę twardolistna Î krzewiaste zaroĻla tzw.

Klimat podzwrotnikowy wilgotny ŗ cynamonowe, terra rosa ŗ wiecznie zielone lasy podzwrotnikowe (rŇanecznik, araukaria)

Klimat umiarkowany oceaniczny ŗ brunatne, pþowe ŗ wiecznie zielone lasy klimatu umiarkowanego (buk, eukaliptus)

Klimat umiarkowany kontynentalny ŗ czarnoziemy ŗ s (s nazwa stepu w Eurazji Î od Wħgier, Ukrainħ, Mongoliħ, ÎAmeryka Pþn., Î

Ameryka Pþd.)

Klimat umiarkowany ŗ brunatne, bielicowe ŗ lasy zrzucajĢce liĻcie na zimħ (dĢb, buk, brzoza, klon) Î zach. i wsch. Europa, Ameryka Pþn.

Klimat umiarkowany chþodny ŗ bielicowe ŗ lasy iglaste tzw. (lasy iglaste w Rosji i Kanadzie to )

Klimat podbiegunowy ŗ tundrowe ŗ n (bezleĻna formacja roĻlinna skþadajĢca siħ z mchw i krzewinek)

Klimat okoþobiegunowy ŗ sþabo wyksztaþcone) ŗ sporadycznie wrzosy i trawy na terenach polarnych brak roĻlinnoĻci Î sn

Biosfera, epifity (roĻliny samoŇywne wyrastajĢce bezpoĻrednio na innych), lasy mangrowe (namorzynowe),

selva, puszta, preria, tundra, tajga, sawanna

paıstwa (wysokorozwiniħte) cechuje

ns snn, ns

n oraz lub ns

paıstwa n (sþaborozwiniħte) cechuje

s snn, s

n oraz snn

miasta cechuje niŇszy przyrost naturalny,

mniejsza liczebnoĻę rodzin, pŅniejsze

zawieranie maþŇeıstw,

wieĻ cechuje wyŇszy przyrost naturalny, wiħksza

liczebnoĻę rodzin, wczeĻniejsze zawieranie

maþŇeıstw,

w spoþeczeıstwach biednych (tzw.

przedprzemysþowych) przewaŇa zatrudnienie w

rolnictwie (I sektorze)

w spoþeczeıstwach bogatych (tzw.

poprzemysþowych) przewaŇa zatrudnienie w

cechy 3 gþwnych ras ludzkich, klasyfikacja ras

na: europejskĢ, indyjskĢ, azjatyckĢ,

amerykaıskĢ, polinezyjskĢ, afrykaıskĢ,

australijskĢ, melanezyjska

rasy mieszane (mulat, metys, zambos)

religie na Ļwiecie

mierniki ruchu naturalnego ludnoĻci,

piramida wieku i pþci Î interpretacja i

przewidywane spoþeczne skutki spoþeczeıstwa

mþodego i starego

wspþczynnik feminizacji (liczba kobiet

przypadajĢcych na liczbħ mħŇczyzn) i

maskulinizacji (liczba mħŇczyzn przypadajĢcych

na liczbħ kobiet)

przyczyny eksplozji demograficznej

fazy rozwoju demograficznego

snn: snnn:

W =

snn:

1000

L U Î liczba urodzeı; L Z Î liczba zgonw

L O Î oglna liczba ludnoĻci

przyczyny nierwnomiernego rozmieszczenia

ludnoĻci

snn Î stosunek liczby

mieszkaıcw do powierzchni danego terytorium

usþugach (III sektorze)

do miast napþywa ludnoĻę mþoda i mniej

zamoŇna

z miast emigruje ludnoĻę starcza i bardziej

zamoŇna

obliczanie għstoĻci zaludnienia

sektorowy podziaþ gospodarki (V sektorw)

poziom rozwoju gospodarczego paıstw a

zatrudnienie

przyczyny i skutki bezrobocia

rodzaje migracji

kierunki migracji na Ļwiecie i w Polsce

przyczyny i skutki migracji

obliczanie ss ( )

=(liczba urodzeı Î liczba zgonw) + (liczba

imigrantw Î liczba emigrantw)

n Apartheid (RPA), wyŇ i niŇ demograficzny, eksplozja demograficzna, stopa bezrobocia, emigracja,

imigracja, deportacja, repatriacja, reemigracja, stopa bezrobocia, drenaŇ mzgw

paıstwa (wysokorozwiniħte) cechuje

ssnnÎ wiħcej ludnoĻci

miejskiej

paıstwa n (sþaborozwiniete) cechuje ns

snnÎ mniej ludnoĻci miejskiej

na Ļwiecie roĻnie liczba ludnoĻci miejskiej a

maleje liczba ludnoĻci wiejskiej

urbanizacja ekonomiczna, dezurbanizacja i

reurbanizacja cechuje kraje bogate

suburbanizacja cechuje kraje biedne

(przeludnienie miast, dzielnice nħdzy-SLUMSY)

osadnictwo wiejskie Î typy wsi

urbanizacja wsi (umiastowienie wsi)

miasto, funkcje miast, dzielnice funkcjonalne

miast

typy zespoþw miejskich wraz z przykþadami

pojħcie urbanizacji Î pþaszczyzny urbanizacji:

demograficzna, przestrzenna, ekonomiczna,

spoþeczna

rodzaje urbanizacji Î ekonomiczna,

suburbanizacja, dezurbanizacja, reurbanizacja

mierniki urbanizacji

pojħcie deglomeracji wraz z przykþadami

problemy wielkich miast

Mierniki urbanizacji:

wskaŅnik urbanizacji - odsetek ludnoĻci miejskiej

liczba miast

n Ulicwka, owalnica, okolnica, wielodroŇnica, rzħdwka, przysiþek, aglomeracja monocentryczna,

aglomeracja policentryczna (konurbacja), megalopolis,

w Polsce najdþuŇszy okres wegetacji w

poþudniowo-zachodniej czħĻci kraju, kotliny

podkarpackie (220-230 dni), najkrtszy okres

wegetacji suwalszczyzna, Karpaty, Sudety (180

dni)

w paıstwach wysokorozwiniħtych, o stosunkowo

maþej powierzchni gruntw ornych przewaŇa

rolnictwo intensywne

paıstwa sþabo rozwiniħte, o duŇej powierzchni

gruntw ornych lub uprawach plantacyjnych

stosujĢ rolnictwo ekstensywne

w Polsce z roku na roku roĻnie Ļrednia

powierzchnia gospodarstw rolniczych

ŇywnoĻci na Ļwiecie jest wystarczajĢco Î

problem gþodu polega na tym Ňe kraje bogate

produkujĢ jej za duŇo, a kraje biedne nie majĢ jej

za co kupię

Czynniki przyrodnicze warunkujĢce produkcjħ

rolniczĢ (wpþyw klimatu, uksztaþtowania terenu,

gleb, wd powierzchniowych itp.)

Czynniki pozaprzyrodnicze warunkujĢce

produkcjħ rolniczĢ (wielkoĻę i wþasnoĻę

gospodarstw, nawoŇenie, mechanizacja, sposb

uprawy)

Typy gospodarowania Î rolnictwo intensywne i

ekstensywne

Struktura wielkoĻci gospodarstw w Polsce i jej

wpþyw na wydajnoĻę

Kierunki produkcji rolnej: roĻlinny i zwierzħcy

Problem gþodu na Ļwiecie Î obszary gþodu,

przyczyny, skutki, sposoby przeciwdziaþania

Gþwne regiony rolnicze Ļwiata i PolskiÎ

uwarunkowania lokalizacji, gþwne uprawy

Gleby o wysokiej ŇyznoĻci i przydatnoĻci

rolniczej: n, , i

s (nn)

Gleby o Ļredniej ŇyznoĻci i przydatnoĻci

rolniczej: sn, nn, n

, n,

Gleby o niskiej ŇyznoĻci i przydatnoĻci rolniczej:

, s, ,

Najlepsze þowiska w miejscach styku prĢdw

ciepþych z zimnymi oraz zaniku wd ciepþych lub

zimnych Î sĢ to wody silnie natlenione, w

ktrych silnie rozwija siħ plankton

W poþowach sþonowodnych utrzymuje siħ

tendencja spadkowa, rosnĢ natomiast poþowy

sþodkowodne

Podziaþ mrz i oceanw Î wody wewnħtrzne,

wody terytorialne, wody strefy przylegþej wody,

wyþĢcznej strefy ekonomicznej,

Wystħpowanie najlepszych þowisk na Ļwiecie Î

poþowy ryb

W Polsce lesistoĻę z roku na rok n

NiekorzystnĢ cechĢ drzewostanw w Polsce jest

maþe zrŇnicowanie gatunkowe (monokultura

sosny i modrzewia) i mþody wiek drzew

DuŇo wiħksze zrŇnicowanie gatunkowe lasw

rwnikowych niŇ lasw szerokoĻci

umiarkowanych

Trudniejsza eksploatacja lasw w strefie

rwnikowej gdyŇ wystħpujĢ one pojedynczo i w

duŇym rozproszeniu

Funkcje (znaczenie) lasu

Najwiħksze kompleksy leĻne na Ļwiecie

ZrŇnicowanie lesistoĻci w Polsce

Cechy drzewostanw w Polsce

Eksploatacja lasw w strefie rwnikowej

Najwiħksi producenci drewna uŇytkowego

Cenne gatunki drzew lasw okoþorwnikowych:

n, n, ,

ss, s, s, ,

n Okres wegetacji, rolnictwo ekstensywne i intensywne (rynkowe), roĻliny alimentacyjne (Ňywieniowe),

ázielona rewolucjaÑ, monokultura upraw, marikultura (uprawa mrz), lesistoĻę

Rewolucje przemysþowe:

V rewolucja przedprzemysþowa (II poþ. XVIw.)

Î wprowadzenie wħgla kamiennego jako

Ņrdþa ciepþa w domach + wprowadzenie

MANUFAKTURY (podziaþ pracy rħcznej)

V I rewolucja przemysþowa (koniec XVIIIw.) Î

wynalezienie maszyny parowej (Newcomen),

produkcja na masowĢ skalħ

V II rewolucja przemysþowa (koniec XIXw.) Î

wynalezienie Ňarwki (Edison) Î era

elektrycznoĻci Î wynalezienie sposobu

rafinacji ropy naftowej (ýukasiewicz)

V III rewolucja (II poþ. XXw.) Î era atomowa,

rozwj elektroniki i przemysþu HIGHT-TECH

Ropa naftowa stanowi gþwne Ņrdþo energii na

Ļwiecie

Czynniki przyrodnicze lokalizacji przemysþu

Czynniki techniczno-ekonomiczne lokalizacji

przemysþu

Czynniki spoþeczno-polityczne lokalizacji

przemysþu

Przemysþ zaawansowanych technologii (HIGHT-

TECH) Î cechy, czynniki lokalizacji, oĻrodki

Rozmieszczenie i wydobycie surowcw

energetycznych Ļwiata (wħgiel kamienny,

brunatny, ropa, gaz, uran)

Surowce mineralne Polski

Okrħgi przemysþowe Polski Î czynniki lokalizacji

Alternatywne Ņrdþa energii

OĻrodki HIGHT-TECH: Krzemowa Dolina (USA),

Orange County (USA), Krzemowa Wyspa (JAP),

Korytarz Zachodni (GB), Droga 128 (USA)

Struktura pozyskiwania energii w Polsce

Û w. kamienny Î 49,3 %

Û w. brunatny Î 13,0 %

Û ropa Î 19,6 %

gaz Î 12 %

odnawialne Î 6,1 %

Przemysþ Hight-tech, okrħg przemysþowy, oĻrodek przemysþowy

transport ĻrdlĢdowy w Polsce sþabo rozwiniħty

na skutek zaniedbaı drg wodnych

w transporcie kolejowym w Polsce spadek

dþugoĻci linii kolejowych oraz spadek przewozw

pasaŇerskich i towarowych

zrŇnicowanie għstoĻci linii kolejowych w Polsce

wynikiem czynnikw historycznych - odmiennej

polityki gospodarczej byþych zaborcw

szybkie koleje to efekt staraı o wzrost

przewozw pasaŇerskich

transport lotniczy dobrze rozwiniħty jest w

paıstwach bogatych lub tych, ktre maja

poþoŇenie wyspiarskie

rozwj transportu lotniczego w Polsce Î duŇy

wzrost liczby pasaŇerw

þĢcznoĻę jeden z najszybciej rozwijajĢcych siħ

dziaþw gospodarki

wady i zalety transportu wodnego,

samochodowego, kolejowego, lotniczego,

przesyþowego

wpþyw poszczeglnych form transportu na

Ļrodowisko przyrodnicze

gþwne szlaki morskie i kanaþy ĻrdlĢdowe w

Polsce i na Ļwiecie

najwaŇniejsze porty morskie i ĻrdlĢdowe w

Polsce;

pojħcie átania banderaÑ

gþwne linie kolejowe w Polsce

autostrady w Polsce

porty lotnicze w Polsce

najwaŇniejsze rurociĢgi w Polsce (gazociĢgi i

ropociĢgi)

nowoczesne sposoby przekazywania informacji

(telekomunikacja satelitarna, telefonia

komrkowa, Internet)

Mierniki rozwoju sieci kolejowej i drogowej:

oglna dþugoĻę linii kolejowych (drg) w kraju

[tys. km]

għstoĻę linii kolejowych (drg) na 100 km 2

powierzchni kraju;

liczba osb przypadajĢca na jeden samochd,

liczba samochodw (tylko transport

samochodowy)

Miernik rozwoju þĢcznoĻci:

uŇytkownicy telefonw stacjonarnych lub

komrkowych na 1000 mieszkaıcw

uŇytkownicy komputerw i Internetu na 1000

mieszkaıcw;

n ýĢcznoĻę, telekomunikacja, tania bandera, CMK, CMW, LHS,

turystyka to mþody dziaþ gospodarki, rozwijajĢcy

siħ na szerszĢ skalħ od II poþowy XX wieku

turystyka jest waŇnym dziaþem gospodarki, w

niektrych paıstwach dochd z turystyki stanowi

ponad 50 % wpþyww do budŇetu (Wyspy

Bahama, Antigua)

Polska ma duŇy potencjaþ turystyczny, nie do

koıca jeszcze wykorzystany

przyczyny rozwoju turystyki w II poþ. XX wieku

podziaþ turystyki;

atrakcyjnoĻę turystyczna i zagospodarowanie

turystyczne;

gþwne regiony turystyczne Polski;

zmiany ekonomiczne i ekologiczne

powodowane przez turystykħ;

Mierniki ruchu i zagospodarowania turystycznego:

liczba wyjazdw i przyjazdw do kraju;

liczba miejsc noclegowych na 10 tys.

mieszkaıcw;

% wykorzystania miejsc noclegowych;

liczba sprzedawanych biletw do parkw

narodowych, muzew i innych zabytkw kultury

dþugoĻę szlakw turystycznych

wpþywy do budŇetu z turystyki

n Zagospodarowanie turystyczne, atrakcyjnoĻę turystyczna

Gþwne przyczyny nierwnomiernego rozwoju

paıstw:

kolonializm

sytuacja polityczna, konflikty zbrojne

kapitaþ zagraniczny

szara strefa

kryteria podziaþu paıstw Ļwiata

ekonomiczny podziaþ paıstw Ļwiata

przyczyny nierwnomiernego rozwoju paıstw

Mierniki zrŇnicowania spoþ.-ekonom. Ļwiata

PKB i roczne tempo wzrostu PKB

struktura zatrudnienia

udziaþ usþug, przemysþu, rolnictwa w tworzeniu

PKB

udziaþ danego kraju w Ļwiatowej produkcji

Ļr. dþugoĻę Ňycia, odsetek analfabetw,

ĻmiertelnoĻę niemowlĢt

dzienne spoŇycie kalorii, liczba þŇek

szpitalnych, liczba ludnoĻci na 1-go lekarza

PKB, neokolonializm, szara strefa, tygrysy azjatyckie, grupa G8

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: