Deschner Karlheinz - I znowu zapiał kur t.1 - 2. przypisy.pdf - eBook - artuditu2010

Przypisy

Pene tytuy najwaniejszych antycznych pism ródowych znajduj si w wykazie

zamieszczonym po przypisach w tomie drugim; to samo dotyczy penych tytuów prac

nalecych do literatury przedmiotu. Autorzy jednego tylko dziea wykorzystanego tutaj s

wymieniami wycznie z nazwiska.

Ksiga Pierwsza

Rozdzia 1

1. Cyt. w: Garden, s. 136.

2. Nietzsche, Der Antichrist, s. 44.

3. Ta rozmowa w: F. von Muller, 180 i ijast.

4. Tak pisz Friedell i H. Bahr w: Friedell, Der historische Jesus Christus, s. 6; 13.

5. C. F. Volney, Les Rulnes ou Meditation sur les Revolutions des Empires, 1791. Ch. F. Dupuis,

Origine de tous les cul-tes ou Rligion universelle, 1794. Na ten temat: A. Schweitzer, Leben-Jesu-For-schung,

s. 444 i nast.

6. Drews, Die Leugnungder Geschichtlich-keit Jesu, s. 6.

7. Friedrich d. Gr. (Fryderyk Wielki), Ge-danken uber Religion, 1893, s. 87; 92. Cyt. wg: Drews,

Christusmythe II, s. 186.

8. G. E. Lessing, Die Erziehung des Men-schengeschlechts § 77.

9. Por.: C. Schmitt, s. 176.

10. Por.: Pfannmuller, s. 440, gdzie jest nawizanie do F. X. Kiefla. Por. take: Pfiannmuller, s. 452 i

nast.

11. A. Schweitzer, Leben-Jesu-Forschung, s. 61.

12. B. Bauer, Kritik der evangelischen Ge-schichte, 4 tomy, od 1840; Kritik der Paulinischen Briefe,

1850-52; Kritik der Evangelien und Geschichte ihres Ur-sprungs, 1850. Radykalnie w: Christus und die

Caesaren. Der Ursprung des Christentums aus dem rómischen Grie-chentum, 1877.

13. Allard Pierson, Samuel Adrian Naber i Abraham Dirk Loman. OdnoGne dane bibliograficzne w: A.

Schweitzer, Leben-Jesu-Forschung, s. 446 i nast. Por. take: Drews, Die Leugnung, s. 57 i nast.

14. Miarodajnymi rzecznikami tego pogldu byli: Woch Milesbo (Emilio Bossi), Gesu non e mai

esistito, 1904. Szkocki socjolog John M. Robert-son, Christianity and Mythology, 1900; A Short History of

Christianity, 1902 (wyd. niem. 1910); Pagan Christs, 1902; The Histo/cal Jesus, 1916; The Jesus Problem,

1917; Jesus and Judas, 1927. AmerykaIski matematyk i filozof Wil-liam B. Smith, Der vorchristliche Jesus

nebst weiteren Vorstudien zur Ent-stehungsgeschichte des Urchristentums, 1906; Ecce Deus, 1911. Holenderski

filozof G. I. P. I. Bolland, Gnosis en Evangelie, 1906; Het lijden en sterven van Jezus Christus, 1907; Het Evan-

gelie, 1909; De groote vraag voor de Christenheid onzer dagen, 1911. Holenderski teolog Van den Bergh van

Ey-singa, Radical Views About the New Testament, 1912; Voorchristlijk Christen-dom, 1918. Polski pisarz

Andrzej Nie-mojewski, Bóg Jezus w wietle bada/ cudzych i w4asnych, 1909; Warum eilten die Junger nach

Emmaus? 1911; Astmie Geheimnisse des Urchristentums, 1913, który swym domniemaniem, e gówne

elementy opowieGci ewangelicznych zostay odczytane z gwiadzistego nieba, nawizuje do tez Francuzów Ch.

Dupuis i C. F. Volneya. Pisarz Samuel Lu-blinski, Der urchristliche Erdkreis und sein Mythos. BremeIski pastor

Friedrich Steudel, Das Christusproblem und die Zukunft des Protestantismus, 1929; Im Kampf um die

Christusmythe, 1910. Angielski duchowny Gilbert T. Sadler, Has Jesus Christ Lived on Earth? 1914; The Inner

Meaning of the Four Gospels, 1920; Behind the New Testament, 1921. Sawny duIski historyk literatury Georg

Brandes, Die Jesus-Sage, 1925; Urchri-stentum, 1927. Francuzi — Moutier--Rousset, Le Christ a-t-il aciste?

1922. Paul Louis Couchoud, Le Mystere de Jesus, 1924. Edouard Dujardin, Le Dieu Jesus, 1927. Ponadto

Thomas Whitta-ker, Karl Vollers, E. Bossi, B. Keller-mann, C. Promus, Christian Paul Fuhr-mann, Leopold

Feiler, R. Wipper, Ro-dzitzyn oraz orientalista z Marburga Peter Jensen, który póniej po czGci si wycofa ze

swych pogldów, a napisa Das Gilgamesch-Epos in der Weltlite-ratur, 1906; Moses, Jesus, Paulus, 1909; Hat

der Jesus der Evangelien wirklich gelebt? 1910. Powyszy wykaz autorów i tytuów jest niepeny.

15. A. Kalthoff, Das Christus-Problem, 1902; Die Entstehung des Christentums, 1904; Was wissen wir

von Jesus, 1904.

16. Die Christusmythe, 1909, take w jzykach angielskim, rosyjskim i francuskim; Die Petruslegende,

1910; Das Mar-kusevangeliutn als Zeugnis gegen die Ge~ schichtlichkeit Jesu, 1921; DerStemhim-mel in der

Dichtung und der Religion der alten Yólker des Christentums, 1923; Die Entstehung des Christentums aus dem

Gnostizismus, 1924; Die Leugnung der Geschichtlichkeit Jesu in Vergangenheit und Gegenwart, 1926.

17. 1 Kor 11, 23 i nast.

18. Rz8, 29.

19. Heiler w: „Bremer Nachrichten", 5.IV. 1955, s. 9.

20. A. Schweitzer, Leben-Jesu-Forschung, s. 512.

21. Pzillas, Die Lebenskrafte, s. 11. Nieco wczeGniej, na s. 8, wspomina on o Ra-schkem. Por. jednak

(niezbyt konsekwentn) uwag na s. 15.

22. J. Weiss, Jesus von Nazareth, s. 92.

23. Por. np. umiarkowan ironi Gibbona odnoGnie do silentium saeculi w: The Fali of the Roman

Empire, rozdz. 15. Przeciw temu nieprzekonujce argumenty Pascala w: Pensees XII, s. 786 i nast.

24. Tacit. annal. 15, 44.

25. Obszerna argumentacja podwaajca u Drewsa w: Christusmythe II, s. 28 i nast.

26. Plut. dej. or. 17. Schneider, Geistesge-schichte, I, s. 68.

27. Suet. New, 16; Claudius, 25, 4. Na ten temat Drews, Christusmythe, II, s. 25 i nast.

28. Plin. ep. 10, 96 i nast. Mówi on tylko o znanych w gminach „hymnach na czeGM Chrystusa".

29. Schuchert, s. 15.

30. Joseph, ant. jud. 18, 3, 3; take 20, 9, 1.

31. Orig. Cels. 1, 47. Comm. in Mt 10, 17.

32. E. Peterson, Friihkirche, Judentum und Gnosis, 81, z nastpujcym ograniczeniem: w postaci znanej

dziki Euseb. h. e. 1, 11, 7.

33. Drews, Christusmythe, II, 1911, s. 3.

34. France, Der Statthalter von Judda, wg: Leipoldt, Vom Jesusbilde der Gegenwart, s. 32.

35. Euseb. h. e. 1, 13.

36. Tert. apol. 21.

Rozdzia 2

1. Guardini, Das Bild von Jesus dem Christus, s. 32.

2. Iz 44, 6.

3. Cyt. w: Mensching, Toleranz und Wahr-heit, s. 144.

4. Flp 2, 11.

5. Cyt. w: Mensching, Toleranz und Wahr-heit, s. 145; temu autorowi zawdziczam ponadto wskazanie

na oba cytaty biblijne.

6. Schneider, Geistesgeschichte, I, s. 315 i nast. Leipoldt-Morenz, s. 11-12; 19 i nast.; 29-30; 40-41 i

czsto: Lancz-kowski, s. 11 i nast.

7. Leipold-Morenz, s. 30. Lanczkowski, s. 11.

8. Lanczkowski, s. 109 i nast. Por. take np.: Glasenapp, Der Pfad zur Erleuch-tung, zwaszcza s. 7 i

nast. Ring-gern/Strom, s. 262 i nast.

9. Leipold-Morenz, s. 38.

10. Tame.

11. Wittmann, s. 77-78; 147.

12. Por.: Barrett, s. 91 i nast.

13. J. J. Griesbach, Synopsis Evangeliorum Matthaei, Marci et Lucae, 1774-76, II wyd. 1797, III wyd.

1809, IV wyd. 1822.

14. Hebbel als Denker, wyd. B. Mttnz, 1913, s. 123.

15. Por. np.: Staerk, II, s. 158 i nast.; 231 i nast.

16. Widengren, I, s. 48. Por. take II, s. 50-51. Abegg, s. 203 i nast. Guntert, s. 395 i nast.

17. Nigg, Das ewige Reich, s. 13. Por. take: Ringgren/Stróm, s. 173-174.

18. Nigg, tame.

19. Cyt. za: Staerk, II, s. 238.

20. Cyt. za: Zenhren, s. 299. Por. na ten temat: Mk 1, 15.

21. Iz 11,1 i nast. Gressmann, Der Messias, s. 195 i nast.; 272 i nast. Nestle, Griechi-sche Religiositat,

s. 58 i nast. Por. take: Howlett, s. 138-139. Hyde, s. 153-154.

22. Nyberg, s. 308 i nast. Widengren, s. 44. Por. take: Hirsch, Die Auferstehungsge-schichten, s. 55.

Glasenapp, Glaube und Ritus, s. 92. Bertholet, s. 50, 161. Ze-hren, s. 301.

23. OdnoGnie tego: zestawienia w: Stayf-fer, Jerusalem und Rom, s. 74 i nast. por. take: Bultmann,

Geschichte und Eschatologie, s. 30 i nast.

24. Gressmann, Der Messias, s. 14; 74 i nast. Zehren, s. 303.

25. Hab. 2, 7; 7, 2; 9, 4 i nast. Na ten temat: Braun, Spdtjiidisch-hdretischer I, s. 32; przyp. 1 i 51 i nast.

II, s. 46 i nast. Elliger, s. 168-169; 189-190; 278 i nast. Por. take: zestawienie dowodów w: Schoeps,

„Zeitschrift fur Religion und Geistesgeschichte" 1951, s. 326, Wildberger, 35. Wibbing, s. 71 i nast.

26. Wiele dowodów w: Bousset, Religionen des Judentums, s. 321 i nast.

27. Jud 14 z odniesieniem do apokryficznej Ksigi Henocha 1, 9.

28. Tak pisze: Otto, Reich Gottes und Men-schensohn, s. 143 i nast; 331 i nast. Por. take: Wechssler, s.

129 i nast. Schwe-itzer, Die Mystik des Apostels Paulus, s. 58. Werner, Der protestantische Weg. I, s. 100; 103;

106.

29. Taubes, s. 50.

30. Wellhausen, Evangelium Matthaei, s. 4.

31. Ev. Hebr. fragm. 11. Schneider, Geistesgeschichte, I, s. 38 i 57. Knopf, Einfuhrung, s. 254. Dibelius,

Jesus, s. 57. Leipoldt, War Jesus Jude? s. 60 i nast. Tane, Das Gotteserlebnis Jesu, s. 11-12. Goguel, s. 385 i

nast. Wienel, Biblische Theologie, s. 42 i nast.

32. August, civ. dei 20, 9.

33. Por. np.: Schneider, Geistesgeschichte, I, s. 42. Bornkamm, Jesus von Naza-reth z: Pk 6, 20 i Mt 5,

3. Tene, Stu-dien zurAntike und Urchristentum, s. 79. Goguel, s. 385. Asmussen, s. 33. We-inel. Die Stellung

des Urch/stentums, s. 8 i nast. tene, Biblische Theologie, s. 50-51. Knopf, Einfuhrung, s. 255. Pfe-iderer, I, s.

339. Wetter, „DerSohn Gottes", s. 109.

34. Ap 21, 10. Por. take: Ap 19, 11 i nast. Na ten temat: Bietenhard, s. 14.

35. Mt 19, 28; Pk 22, 30. Por. take: Mt 26, 29.

36. Mt 6, 10.

37. Mt 11, 12.

38. Por. take: Preisker, Das Ethos des Urch/stentums, s. 22.

39. Heiler, Der Katholizismus, s. 22.

40. Bultmann, Das Urchristentum, s. 102.

41. Mk 9, 1; 1, 15; 13, 30; Mt 4, 17; 10, 7; 10, 23; 16, 28.

42. Mt 10, 23.

43. Pk 11, 51.

44. Mk 13, 30.

45. Grasser, s. 76 i nast.; 157 i nast.: 169; 178 i nast.; 199. Por. take periodyzacj w: Selby, s. 21 i nast.

46. Conzelmann, Die Mitte der Zeit, s. 80 i nast. Haenchen, Die Apostelgeschich-te, s. 87 i nast.; 114-

115. Bultmann, Geschichte und Eschatologie, s. 44-45.

47. Winklhofer, s. 200.

48. Ocena Reimarusa w: Schweitzer, Von Reimarus zu Wrede, s. 14 i nast. Klau-sner, Jesus von

Nazareth, s. 99 i nast.

49. Weiss, Die Predigt Jesu von Reiche Gottes, 1892, II wyd. 1900. Schweitzer, Das Messianitats- und

Leidensgeheimnis, 1901. Tene, Von Reimarus ze Wrede, 1906. Tene, Die Mystik des Apostels Paulus, 1930.

50. Por. oprócz wywodów wczeGniejszych na ten temat: Dalman, Die Worte Jesu, I, 75 i nast. Volz, 165

i nast.

51. Cyt. w: Heiler, Der Katholizismus, s. 3. Szczegóowe zestawienie podaje Ho!m-strom. Por. take:

Werner, Die Entste-hung, s. 36 i nast. Tene, Der protestantische Weg, 1, s. 104. Buri, Das Problem der

ausgebliebenen Parusie, s. 98 i nast. Cullmann, Parusieverzógerung und Urchristentum, s. 1 i nast. Grasser, s. 3;

74-75; 216. Heiler, Urkirche und Ostkirche, s. 37. Tene, Der Katholizi-smus, s. 21 i nast. Knopf, s. 265 z

odniesieniem do Mk 9, 1; 13, 30; 14, 62; 14,26; Pk 10,17. Hauck, s. 161. Loewe-nich, Die Geschichte der

Kirche, s. 22. Bornkamm, Jesus von Nazareth, s. 181, przyp. 40. Weinel, Biblische Theologie, s. 42. Bultmann,

Das Urchristentum, s. 102. Schweitzer, Die Mystik der Apo-stels Paulus, s. 60. Na temat eschatologicznego

bdu Jezusa por. take np.: Soden, Urchristentum und Geschichte, I, s. 63. Braun, Spatjiidisch-haretischer, II, s.

19 z odniesieniem do Pk 11, 20; Mt 12, 28; Mk 1, 15. Por. take: II, s. 49. Schoeps, Die grossen Religions-

stifter, s. 77. Tillich, II, s. 143. Ja-spers, s. 22. Schlatter, Das christliche Dogma, s. 347; 588. Wilamowitz, II, s.

529. Nestle, Krisis, s. 517. Bliiher, s. 118. Zbinden, s. 34. Wedug niektórych teologów, jak Schweitzer, Wer-

ner, Buri i inni, oczekiwanie rychego koIca Gwiata stanowio od pocztku waGciwy motyw dziaalnoGci

publicznej Jezusa. Werner, Die Entstehung, s. 68 z odniesieniem do Mk 1, 14. Tene, Der protestantische Weg,

I, s. 104; 110. Buri, Die Bedeutung der neutestamentli-chen Eschatologie. Tene, Das Problem der

ausgebliebenen Parusie, s. 97 i nast. Por. take: Strege, s. 13 i nast; 146 i nast. Apologetyczne wymówki patrz

np.: F. von Hiigel, w: Essays and Ad-resses in the Philisophy of Religion 1926, s. 21. C. H. Dodd, s. 53-54. Por.

take daremne zabiegi apologetyczne w: Mi-chaelis, Der Hen verzieht nicht die Ver-heissung, s. 36 i nast. Albo

zabiegi mediacyjne W: Althaus, Die letzten Dinge, s. 271 i nast. Meinertz, I, s. 61. Patrz przeciw temu w: M.

Barth, s. 321, przyp. 209.

52. Por. zwaszcza: Pk 17, 20-21. Nastpnie: Mk 4, 30 i nast.; Mk 13, 31 i nast.; Pk 10, 18 i nast.; Mt

12, 28; 13, 24 i nast.; 13, 47 i nast. Na ten temat np.: Werner, Um die Frage der Entstehung des christlichen

Dogmas, s. 63 i nast.

53. Pk 22, 30; Mt 8, 11; 19, 28; Mk 9, 43 i nast.

54. Por. oprócz wymienionych w przyp. 51, a take: Grasser, s. 216.

55. Arcybiskup Gróber, s. 18.

56. Schoeps, Paulus, s. 121.

57. Harnack, Das Wesen des Christentums, s. 108.

58. Por. zwaszcza: Nigg, Das ewige Reich, s. 61 i nast.

59. Por. np.: Kiimmel, Kirchenbegriff und Geschichtsbewusstsein, s. 15. Tene, Die Eschatologie der

Evangeiien, s. 239. Werner, Die Entstehung, s. 75. Tene, Der protestantische Weg, I, s. 103; 109. Dibelius,

Botschaft und Geschichte I, s. 142. Hauck, s. 161. Loewenich, Die Geschichte derKirche, s. 22. Hirsch, Die

Auferstehungsgeschichten, s. 40. Schoeps, Paulus, s. 121 i nast.

60. Ap 1, 3; 22, 10; 12, 17; 20.

61. Ef 11, 1.

62. 1 J 2, 18.

63. Barn. 4, 9; 21, 3. Por. take 10, 11.

64. 1 P 4, 7. Por. take 1, 20.

65. Hbr 10, 37; 1, 2; 9, 26.

66. Dz 2, 17. Por. take Jl 3, 1 i nast. Na ten temat: Werner, Der protestantische Weg, I, s. 136,

zwaszcza przyp. 20.

67. Jk 5, 7; 5, 9.

68. Did. 10, 6.

69. Komentarz Hipolita do Ksigi Daniela (4, 18, 1, i nast.; 19, 1 i nast.).

70. Jk 5, 7 i nast.; Hbr 10, 36 i nast.; 2 P 3; 1 Ciem. 23; 2 Ciem. 11-12; Herm. vis. 3, 8, 9; sim. 10, 4, 4.

71. 1 Ciem. 23, 3.

72. 2 P 3, 4.

73. Tame, 3, 8 i nast.

74. Tame; Orig. in Matth. Comm. ser. 111. Por. take 1 Ciem. 23, 3 i nast.; 2 Ciem. 11; 12; Just.

Tryph. 39.

75. J 21,22. Knopf, Das nachapostlische Ze-italter, s. 399-400. Nigg, Das ewige Reich, s. 66.

76. DSH 7, 7 i nast. Na ten temat: Braun, Spatjudisch-haretischer, I, s. 53 i II, s. 50. por. take: Molin, s.

91-92; 152 i nast. K. Schubert, s. 38 i nast., a zwaszcza s. 88 i nast.

77. DSD 1, 18; DSH 5, 7-8. Na ten temat: K. Schubert, s. 90 i nast.

78. Just. Tryph., 28, 2.

79. Just.Apol.,2,6{l).

80. Tame, 1, 28.

81. Tert. patient. 2.

82. Cyt. wg: Leipoldt, Geschichte des neu-testamentlichen Kanons, I, s. 47.

83. Tert. spect. 30; cultufem. 2, 9.

84. Tert. adv. Marc. 3, 24.

85. Cypr. Demetr. 3. Por. take: 4. Fortunat. 2.

86. Tert. apol. 39.

87. Herm. sim. 4, 5.

88. Tert. apol. 42.

89. Np.: 2 Ciem. 6, 3 i nast. Por. take s. 335.

90. Tert. adv. Marc. 1,14; Min. Felix 18; Me-thod symp. 2, 1.

91. Tert. apol. 37.

92. Cyryl z Jerozolimy, cat. 15, 4-5; 18; 21. por. take: Lact. div. inst. 7, 25.

93. Euseb. h. e. 3, 39, 11 i nast.

94. Por. np.: Adam, s. 90 i nast.

95. Mt 10, 23. ,

96. Tak pisze Werner, Die Entstehung, s. 72, przyp. 112. Tam potwierdzenia.

97. Mt 10, 5 i nast. Ciem. AL paed. 3, 39, 1; Euseb. dem. ev. 3, 4, 33; Theoph. 5, 21.

98. Euseb. dem. ev. 8, 1, 48.

99. Nigg, Das ewige Reich, s. 74.

100. 1 Kor 7, 31.

101. Tert. resur. carnis 32. Hilarius Pictav. de trin. 10, 42.

102. Potwierdzenia w: W. Bauer, Das Le-ben Jesu, s. 402. Por. take: Heiler, Der Katholizismus, s. 20.

Wellhausen, Evan-gelium Lucae, s. 55-56. Grasser, s. 95 i nast.

103. August, civ. Dei 20, 9.

104. Selby, s. 36.

105. Por.: Bultmann, Geschichte und Eschatologie, s. 60 i nast. Taubes, s. 71-72.

106. Dibelius, Formgeschichte, s. 9. por. take: Tene, Botschaft und Geschichte, 1, s. 221; 306-307.

Tene, Die Botschaft von Jesus Christus, s. 120-121. Ponadto: Overbeck, s. 74. Hanchen, Apostelge-schichte, s.

87. Goodspeed, A History oj Earty Christian LiteraturD, s. 1 i nast.

Rozdzia 3

1. Dibelius, Botschaft und Geschichte, 1, s. 298.

2. Werner, Die Entstehung, s. 65.

3. Goguel, s. 73.

4. Papiasz w: Euseb. h. e. 3, 39, 16. Iren. adv. haer. 3,1, 1; w: Euseb. h. e. 5, 8, 2.

5. Wikenhauser, s. 133.

6. Nietzsche, Der Antichrist, s. 44.

7. Schneider, Geistesgeschichte, II, s. 20, przyp. 1.

8. Nietzsche, Der Antichrist, s. 44.

9. Herders Werke, cz. 12, s. 38.

10. Rz 3, 7.

11. Flp 1, 15 i nast.

12. Rz 9, 1; 2 Kor 4, 2 i in.

13. 2 Kor 9, 1-5. Por. take 2 Tes 3, 8 — list, który prawdopodobnie nie jest autorstwa Pawa — z Flp

4, 16. Na ten temat: M. Smith, s. 111, przyp. 10.

14. Munck, Paulus und die Heilsgeschichte, s. 76-77. Por. na ten temat np. recenzj tej ksiki

autorstwa Bultmanna w: „Theologische Literaturzeitung", lipiec 1959, s. 481 i nast. Patrz take nawizanie do

Pawa oraz podobne stanowisko w: Ciem. Al. strom. 7, 9.

15. Joh. Chrysost. sacred. 1, 8-9. Por. take hom. 21 in Gen.

16. Orig. Cels. 4, 19,

17. Por.: Orig. hom. 1. Hier. contra Pelag. 3, 2.

18. Wikenhauser, s. 362.

19. Tame, s. 372-373.

20. Haenchen, Die Apostelgeschichte, s. 95. Por. take: Jiilicher, s. 437 i nast. Hom-mel, s. 152 i nast.

Wellhausen, Kritische Anafyse, s. 35. Vielhauer, Zum „Paulini-smus" der Apostelgeschichte, s. 2 i nast.

0 caoGci: Dibelius, Die Reden der Apostelgeschichte und die antike Geschichts-schreibung, 1949. Na

temat wartoGci bd bezuytecznoGci Dziejów Apostolskich jako róda por. take: Haenchen, Tradition und

Komposition in der Apostelgeschichte, s. 205 i nast. Wagenmann, s. 71 i nast.

21. Haenchen, Apostelgeschichte, s. 96-97. Cakiem podobnie Hommel, s. 154, Por. take: A.

Schweitzer, Die Mystik des Apostels Paulus, s. 6 i nast. Norden, Agnostos, Theos, s. 1 i nast.

22. Dz 1, 19.

23. Por. np.: C. Kuhl, Die Entstehung des Alten Testaments, s. 53 i nast.

24. Tak pisze np.: G. Hólscher, s. 86. Por. na ten temat zwaszcza: Osswald, s. 132

1 nast.; 479; 482 i nast. Por. take s. 173 i nast., a zwaszcza s. 182. Sama autorka nie wtpi w

historycznoGM Mojesza (s. 485). Na temat czasu powstania Ksigi Rodzaju np.: Eissfeldt, Die Ge-nesis der

Genesis, s. 26 i nast.

25. Buber, s. 21; okreGla w przypisie na s. 9 monografi Sigmunda Freuda o Mojeszu jako pozbawion

wartoGci naukowej, ale to co nam proponuje te jest co najmniej wtpliwe.

26. Por. co do dalszych wywodów: Bertho-let, s. 322.

27. Holscher, s. 129. J. Meinhold, Der Dekalog, s. 15. Menes, s. 47 i nast.

28. Delitzsch, Die grosse Tduschung, I, s. 52-53. Por. take: Mensching, Leben und LegendD, s. 24-25.

29. Por. np.: Taylor, s. 32; 44-45.

30. W: Euseb. h. e. 3, 39, 15. Dalszych Gwiadków Marka w dawnym KoGciele oraz potwierdzenia

tekstowe podaje Taylor, s. 3 i nast.

31. Tame. Na ten temat: Taylor, s. 32; 44-45.

32. 2 Kor 5, 16.

33. Jiilicher, s. 55. Por. co do wczeGniejszych wywodów zwaszcza: Dibelius, Formgeschichte. Tene,

Botschafi und Geschichte, I, s. 99 i nast.

34. Wikenhauser, s. 133.

35. Dibelius, Botschaft und Geschichte, 1, s. 306. Por. ponadto: Tene, Die Botschaft von Jesus

Christus, s. 123-124. Klostermann, Das Matthdusevangelium, s. 33.

36. Mt 5, 3-7, 27.

37. Wg: Klausner, Jesus von Nazareth, s. 94-95.

38. Dibelius, Die Botschaft von Jesus Christus, s. 169. Tene, Botschaft und Geschichte, I, s. 222.

Tene, Formgeschichte, s. 287.

39. Goguel, s. 96.

40. Leipoldt, Jesus und Paulus, s. 9. Cakiem podobnie Goguel, s. 115.

41. Knopf, Einfiihrung, s. 309.

42. Pfanmuller, s. 30.

43. Hirsch, Fruhgeschichte des Evangeliums, II, s. 293-294.

Deschner Karlheinz - I znowu zapiał kur t.1 - 2. przypisy.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: