Wybrane aspekty ochrony przeciwpożarowej w budynkach.pdf

(191 KB) Pobierz
B_pracy-2008_02-sklad1.indd
BEZPIECZEŃSTWO PRACY 2/2008
Wybrane aspekty
ochrony przeciwpo¿arowej
w budynkach
Pojawienie siê po¿aru w miejscach pracy stwarza ogromne niebezpieczeñstwo dla wszystkich ludzi przebywaj¹cych w budynku. Z jednej strony zagra¿aj¹ im oparzenia
wywo³ane przez p³on¹ce materia³y i bardzo wysok¹ temperaturê powierzchni, z drugiej strony zdolnośæ do ewakuacji jest czêsto ograniczona ze wzglêdu na dym,
powstaj¹cy i rozprzestrzeniaj¹cy siê w pomieszczeniach ze znaczn¹ prêdkości¹, który, ze wzglêdu na du¿¹ zawartośæ substancji toksycznych, mo¿e doprowadziæ
do zaczadzenia i zatrucia. W artykule przedstawiono wybrane aspekty ochrony pracowników przed skutkami zatrucia dymem oraz wymagania, jakie powinien
spe³niaæ system wentylacji oddymiaj¹cej.
Selected aspects of fire protection in buildings
When a fire breaks out in the workplace, it is dangerous for everybody present in the building. On the one hand people are impeded by burning materials and very
high temperature of surfaces; on the other, evacuation is often limited by smoke rising and dispersing quickly in rooms, which may lead to infection or poisoning
with carbon monoxide. This paper presents practical aspects of employee protection against smoke poisoning by utilizing smoke ventilation system.
Zjawisko po¿aru,
schemat
bezpiecznego postêpowania
Warunkiem rozpoczêcia i podtrzymania
po¿aru jest jednoczesne wystêpowanie
trzech czynników: ciep³a (energii), tlenu
i paliwa, natomiast rozmiar po¿aru uzale¿-
niony jest w g³ównej mierze od dostêpności
tlenu i paliwa. Przy braku któregokolwiek
z tych sk³adników po¿ar gaśnie. Zapalenie
paliwa w budynku powoduje rozprzestrze-
nianie siê p³omieni oraz gor¹cego dymu
w kierunku od pod³ogi do sufitu, po prze-
kroczeniu temperatury 600 o C mo¿liwe
jest przerzucenie ognia nawet na znaczne
odleg³ości od źród³a ciep³a i ogarniêcie przez
po¿ar ca³ego pomieszczenia lub budynku.
Ograniczenie tego zjawiska nastêpuje przy
zastosowaniu wentylacji po¿arowej (oddy-
miaj¹cej), która usuwa znaczne ilości dymu
od momentu rozpoczêcia po¿aru i urucho-
mienia instalacji. Rozró¿nia siê 2 rodzaje
po¿aru [1]:
– limitowany przez wentylacjê (ilośæ
powietrza w pomieszczeniach jest niewy-
starczaj¹ca do procesu spalania) oraz
– limitowany przez ilośæ paliwa (rozwój
po¿aru zale¿y od szybkości przemieszczania
siê p³omieni).
Elementem skutecznego zabezpieczenia
przeciwpo¿arowego budynku jest zaplano-
wanie prawid³owego scenariusza rozwoju
zdarzeñ w czasie po¿aru [2]. Scenariusz ten
powinien zawieraæ nastêpuj¹ce elementy
(modyfikowane w zale¿ności od budyn-
ku):
– wykrycie źród³a po¿aru
– odciêcie strefy objêtej po¿arem – u¿yt-
kownicy przyleg³ych stref mo¿liwie d³ugo
nie powinni byæ alarmowani, a ich ewentu-
alna ewakuacja powinna zostaæ rozpoczêta
dopiero po podjêciu odpowiedniej decyzji
przez s³u¿by ratownicze
– zaalarmowanie stra¿y po¿arnej w przy-
padku, gdy s³u¿by ochrony budynku stwier-
dz¹, ¿e zagro¿enie nie mo¿e zostaæ opano-
wane w³asnymi si³ami
– ewakuacjê u¿ytkowników strefy objêtej
po¿arem do przestrzeni zabezpieczonej
przed po¿arem i jego skutkami w taki
sposób, aby ewakuowani nie byli nara¿eni
na dzia³anie dymu i gor¹cych gazów, a tak¿e,
aby dym i gor¹ce gazy nie wydosta³y siê poza
strefê objêt¹ po¿arem
– rozpoczêcie akcji gaśniczej przez s³u¿by
ratownicze – podczas akcji gaśniczej dym
i gor¹ce gazy nie powinny utrudniaæ inter-
wencji s³u¿b ratowniczych, a tak¿e wydosta-
waæ siê poza strefê objêt¹ po¿arem
– ewakuacjê ludzi z pozosta³ych stref,
nie objêtych po¿arem
– zabezpieczenie mienia i samego bu-
dynku.
Skuteczne przeprowadzenie tych dzia-
³añ wymaga prawid³owego zaplanowania
poszczególnych elementów ochrony prze-
ciwpo¿arowej budynku.
Dym jako zagro¿enie
¿ycia cz³owieka
Dym – zgodnie z PN-B-02856:1989 [3]
– jest to „faza produktów rozk³adu termicz-
nego i spalania materia³ów rozpraszaj¹cych
świat³o, sk³adaj¹ca siê z cz¹stek, które
stanowiæ mog¹ kropelki cieczy, fragmenty
cia³a sta³ego oblepione ciecz¹ lub substancj¹
smolist¹”. Dym jest wiêc mieszanin¹ sk³ada-
j¹c¹ siê z fazy sta³ej (niedopalonych czêści
sta³ych), ciek³ej (aerozoli i pary wodnej) oraz
gazowej (gazowych produktów spalania).
W zale¿ności od udzia³u poszczególnych faz
2
dr in¿. ANNA BOGDAN
Centralny Instytut Ochrony Pracy
– Pañstwowy Instytut Badawczy
mgr in¿. MARTA CHLUDZIÑSKA
Politechnika Warszawska
125832264.025.png 125832264.026.png 125832264.027.png 125832264.028.png 125832264.001.png 125832264.002.png 125832264.003.png 125832264.004.png 125832264.005.png
BEZPIECZEŃSTWO PRACY 2/2008
dym mo¿e przybieraæ barwê bia³¹ (bogaty
w aerozole i parê wodn¹), szar¹ (aerozole
i cz¹stki sta³e) albo czarn¹ (g³ównie cz¹stki
sta³e). Produktami procesów zachodz¹cych
podczas spalania w obiektach budowlanych
s¹ (poza wymienionymi we wcześniejszej
czêści artyku³u): cz¹steczki niespalonych
materia³ów palnych oraz gazy toksyczne,
tj. cyjanowodór (HCN), chlorowodór (HCl),
bromowodór (HBr), fluorowodór (HF),
tlenki azotu oraz akroleina (zwi¹zek z grupy
aldehydów nienasyconych). G³ówne zagro-
¿enia zwi¹zane z po¿arem to:
– oddzia³ywanie termiczne i bezpośrednie
oddzia³ywanie p³omieni
– silne oddzia³ywanie toksyczne pro-
duktów zawartych w dymie, po³¹czone
z obni¿eniem zawartości tlenu
– zmniejszenie widzialności, powoduj¹ce
spowolnienie ewakuacji.
Tabela
MINIMALNA WIDOCZNOŚÆ ZAPEWNIAJ¥CA BEZPIECZEÑSTWO EWAKUACJI [6,7]
Minimum visibility provides safe evacuation [6, 7]
Stopieñ znajomości budynku
Widocznośæ
Budynek znany
3-5 m
Budynek nieznany
15-20 m
Rodzaj pomieszczenia
Widocznośæ
Ma³e pomieszczenie
5
Inne pomieszczenia lub przestrzenie
10
ilościach, jest bezwonny i powoduje utratê
świadomości i przytomności. Równie istotny
jest spadek stê¿enia tlenu w pomieszczeniach
objêtych po¿arem, który stanowi sk³adnik
procesu spalania i w nied³ugim czasie jego
stê¿enie spada poni¿ej 10% [4]. Poch³anianie
tlenu do procesu spalania nie nastêpuje tylko
w otwartym p³omieniu, ale równie¿ w przy-
padku dopalania siê cz¹stek unosz¹cych siê
wraz z dymem. Czêsto to w³aśnie nie p³o-
mienie stanowi¹ bezpośrednie zagro¿enie
¿ycia i zdrowia, lecz rozprzestrzeniaj¹cy siê
w budynku dym, toksyczne gazy i obni¿enie
zawartości tlenu w powietrzu. Jak wynika
z przeprowadzonych badañ [5], na tok-
syczne w³aściwości CO ma wp³yw nie tylko
jego stê¿enie, lecz tak¿e towarzysz¹ca mu
procentowa zawartośæ CO 2 w mieszaninie
gazów. Efektywna toksycznośæ tlenku
wêgla rośnie wraz ze wzrostem stê¿enia
ditlenku wêgla, co zosta³o przedstawione
na rysunku.
Widocznośæ
Widocznośæ jest elementem pośrednio
wp³ywaj¹cym na zagro¿enie ¿ycia ludzi,
jednak nale¿y pamiêtaæ, ¿e osoby porusza-
j¹ce siê w zadymionych pomieszczeniach
potrzebuj¹ znacznie wiêcej czasu na wydo-
stanie siê z budynku ni¿ mia³oby to miejsce
w przypadku normalnego u¿ytkowania
obiektu, gdy¿ do czasu swobodnego opusz-
czenia budynku przez pracowników nale¿y
dodaæ czas wynikaj¹cy z zaskoczenia, stresu
i dezorientacji. Wymagane jest, aby gêstośæ
dymu nie przekroczy³a wartości umo¿liwia-
j¹cej poruszanie siê z prêdkości¹ 0,3 m/s,
czyli z teoretyczn¹ prêdkości¹ poruszania
siê w ciemności [1], przy czym przyjmuje siê,
¿e utrudnienie ewakuacji nastêpuje przy
widoczności poni¿ej 4 m. Dla poszczegól-
nych budynków i pomieszczeñ określono
graniczne, minimalne wartości widoczności,
jakie musz¹ byæ zachowane podczas po¿aru
(tabela).
Nale¿y pamiêtaæ równie¿ o tym, ¿e gorsza
widocznośæ to d³u¿szy czas ewakuacji, a tym
samym d³u¿szy czas ekspozycji na niebez-
pieczne gazy i wiêksza inhalacja powodo-
wana przyspieszonym oddechem.
Toksyczne w³aściwości dymu
Oprócz podstawowych produktów spa-
lania, w budynkach wydzielaj¹ siê bardzo
du¿e ilości innych gazów dra¿ni¹co-dusz¹-
cych oddzia³uj¹cych na organizm. Wp³yw
ten jest uzale¿niony od czasu ekspozycji
oraz stê¿enia danej substancji. Do najbardziej
niebezpiecznych gazów dusz¹cych nale¿y
tlenek wêgla (CO), który powstaje w du¿ych
Rys. Śmieræ spowodowana ekspozycj¹ wy³¹cznie na tlenek wêgla oraz na mieszaninê tlenku i dwutlenku wêgla [5]
Fig. Death caused by exposure strictly on carbon monoxide and composite of carbon monoxide and
carbon dioxide [5]
Temperatura i p³omienie
Zak³ada siê, ¿e kontakt z dymem o tem-
peraturze powy¿ej 120 °C stanowi bezpo-
średnie zagro¿enie dla cz³owieka, jednak¿e
dym tak¿e o ni¿szej temperaturze jest l¿ejszy
od powietrza w pomieszczeniu i unosi siê
do góry, gromadz¹c w strefie pod sufitem
[4]. Umo¿liwia to w pocz¹tkowej fazie
po¿aru stosunkowo bezpieczn¹ ewakuacjê
i mniejsze ryzyko poparzenia, lecz przy
braku wentylacji po¿arowej warstwa gro-
3
125832264.006.png 125832264.007.png 125832264.008.png 125832264.009.png 125832264.010.png 125832264.011.png 125832264.012.png 125832264.013.png 125832264.014.png
 
BEZPIECZEŃSTWO PRACY 2/2008
madz¹cego siê pod sufitem dymu mo¿e siê
na tyle zwiêkszyæ, ¿e temperatura w strefie
przebywania ludzi przekroczy dopuszczalny
poziom.
[10] określono czynności zabronione i obo-
wi¹zki w zakresie przeciwpo¿arowym oraz
wymagania dotycz¹ce dróg ewakuacyjnych,
przeciwpo¿arowych instalacji wodoci¹-
gowych, czy sta³ych urz¹dzeñ gaśniczych.
Nieprzypadkowo po³o¿ono w nim nacisk
na zabezpieczenie dróg ewakuacyjnych
przed zadymieniem (§11 ust. 1, pkt 4). Nie-
spe³nienie tego warunku zgodnie z §12 ust. 1,
pkt 5 daje podstawê do uznania obiektu
za zagra¿aj¹cy ¿yciu ludzi w nim przeby-
waj¹cych.
tylacyjne itp. Elementami ograniczaj¹cymi
strefy po¿arowe powinny byæ elementy
wykonane z materia³ów o najwy¿szych
klasach odporności ogniowej, np. odpor-
nośæ ogniowa drzwi powinna wynosiæ
co najmniej EI 30. Zgodnie z § 232 ust.
1 rozporz¹dzenia ministra infrastruktury
[9], ściany i stropy stanowi¹ce elementy
oddzielenia przeciwpo¿arowego, powinny
byæ wykonane z materia³ów niepalnych,
a wystêpuj¹ce w nich otwory obudowane
przedsionkami przeciwpo¿arowymi lub
zamykane za pomoc¹ drzwi przeciwpo¿a-
rowych b¹dź innego zamkniêcia przeciw-
po¿arowego.
Wielkości stref po¿arowych zale¿¹
od rodzaju budynku i dla budynków
niskich (do 12 m lub 4 kondygnacji) wyno-
sz¹ maksymalnie 8000 m 2 , dla średniego
(od 12 do 25 m lub 4 do 9 kondygna-
cji) – 5000 m 2 , a dla wysokiego (od
25 do 55 m lub od 9 do 18 kondygnacji)
– 2500 m 2 (§227 ust. 1) [9]. Parametr ten
jest szczególnie istotny, gdy¿ z wielkości¹
stref po¿arowych zwi¹zana jest rozpiêtośæ
instalacji wentylacji po¿arowej i im wiêkszy
przyjêty rejon oddymiania obs³ugiwany
przez jedn¹ instalacjê, tym wiêksze jest ry-
zyko jej wadliwego dzia³ania.
Wymagania
dotycz¹ce ochrony
przeciwpo¿arowej budynków
Przepisy reguluj¹ce wymagania ochrony
przeciwpo¿arowej budynków (bez uwzglêd-
niania wymagañ stawianych wyrobom
budowlanym i elementom instalacji we-
wnêtrznych) zawarte s¹ w ustawie – Prawo
budowlane [8], a tak¿e rozporz¹dzeniach
odpowiednich ministrów: w sprawie wa-
runków technicznych, jakim powinny
odpowiadaæ budynki i uch usytuowanie [9]
oraz w sprawie ochrony przeciwpo¿arowej
budynków, innych obiektów budowlanych
i terenów [10].
Prawo budowlane [8] stanowi, i¿ ka¿dy
obiekt budowlany powinien byæ pro-
jektowany, budowany, u¿ytkowany
i utrzymywany zgodnie z przepisami,
w tym techniczno-budowlanymi oraz
zasadami wiedzy technicznej, w taki
sposób, aby spe³nione by³y podstawowe
wymagania dotycz¹ce bezpieczeñstwa
po¿arowego (art. 5 ust. 1 pkt 1b [8]).
Natomiast §207 ust. 1 rozporz¹dzenia mi-
nistra infrastruktury [9], mówi, ¿e budynek
i urz¹dzenia z nim zwi¹zane, powinny byæ
zaprojektowane i wykonane w sposób za-
pewniaj¹cy w razie po¿aru:
1) nośnośæ konstrukcji przez czas wynika-
j¹cy z wymagañ dla danego typu budynku,
2) ograniczenie rozprzestrzeniania siê
ognia i dymu w budynku,
3) ograniczenie rozprzestrzeniania siê
po¿aru na inne budynki,
4) mo¿liwośæ ewakuacji ludzi,
a tak¿e uwzglêdniaj¹cy bezpieczeñstwo
ekip ratowniczych.
W dalszej czêści tego rozporz¹dzenia
[9] s¹ tak¿e postanowienia dotycz¹ce
m.in. podzia³u budynków wed³ug kategorii
zagro¿enia ludzi (ZL), podzia³u na strefy
po¿arowe, określenia wymagañ odnośnie
oddzieleñ po¿arowych, d³ugości dróg
ewakuacyjnych oraz określenia odporności
po¿arowej budynku.
W rozporz¹dzeniu ministra spraw we-
wnêtrznych i administracji w sprawie
ochrony przeciwpo¿arowej budynków,
innych obiektów budowlanych i terenów
Wentylacja po¿arowa
– wymagania
Mianem wentylacji po¿arowej określa siê
instalacjê oddymiaj¹c¹:
– wywiewn¹, która usuwa dym oraz
gor¹ce gazy
– instalacjê nawiewn¹, dostarczaj¹c¹ po-
wietrze do strefy zadymionej, dziêki czemu
rozprzestrzenianie dymu bêdzie skierowane
w stronê otworów wywiewnych, a na miej-
sce zanieczyszczonego powietrza usuwa-
nego bêdzie dostarczane czyste powietrze
kompensacyjne.
Wentylacja po¿arowa zabezpiecza
przed zadymieniem takie drogi ewakuacji
osób, jak: klatki schodowe, przedsionki
przeciwpo¿arowe i szyby dźwigowe u¿y-
wane przez ekipy ratownicze oraz kory-
tarze ewakuacyjne. Prawid³owe dzia³anie
instalacji wentylacji po¿arowej jest pod-
stawowym warunkiem przeprowadzenia
sprawnej ewakuacji ludności z budynku
podczas po¿aru. Takie zabezpieczenie
jest szczególnie wa¿ne w przypadku bu-
dynków wysokościowych (tj. o wysokości
powy¿ej 55 m i powy¿ej 8 kondygnacji),
gdzie podjêcie akcji ratowniczej dla wy¿ej
zlokalizowanych kondygnacji jest mo¿liwe
tylko poprzez wewnêtrzne korytarze i klatki
schodowe.
Drogi ewakuacji
Z ka¿dego pomieszczenia w budyn-
ku powinna byæ zapewniona mo¿liwośæ
sprawnego wyjścia na zewn¹trz lub/i
do s¹siedniej strefy po¿arowej. Wyma-
gania odnośnie przejśæ (dróg) ewakuacji
reguluje §237 rozporz¹dzenia ministra
infrastruktury [9]. Maksymalna d³ugośæ
przejścia ewakuacyjnego powinna wynosiæ
nie wiêcej ni¿ 40 m, a jednocześnie przejście
ewakuacyjne nie powinno prowadziæ ³¹cznie
przez wiêcej ni¿ trzy pomieszczenia. Szero-
kośæ przejścia określana jest proporcjonalnie
do liczby osób, które w razie po¿aru bêd¹
tamtêdy uciekaæ. Przyjmuje siê co najmniej
0,6 m na 100 osób, lecz nie mniej ni¿ 0,9 m,
a w przypadku przejścia s³u¿¹cego do ewa-
kuacji do 3 osób – nie mniej ni¿ 0,8 m
(§237 ust. 8 i 10) [9]. Liczba wyjśæ ewaku-
acyjnych w ka¿dym pomieszczeniu zale¿y
od jego powierzchni. I tak, np. w pomiesz-
czeniach o powierzchni powy¿ej 300 m 2 ,
powinny byæ zaplanowane co najmniej dwa
wyjścia ewakuacyjne, oddalone od siebie
o co najmniej 5 m (§238 pkt 2) [9]. Dodat-
Elementy sk³adaj¹ce siê
na prawid³owe zabezpieczenie
pracowników przed dymem:
Strefy po¿arowe
W budynku powinny byæ wydzielone
przestrzenie, poza które nie bêdzie mo¿-
liwości przedostania siê po¿aru. Stref¹
po¿arow¹ mo¿e byæ zatem: kondygnacja,
klatka schodowa, szyby dźwigowe i wen-
4
125832264.015.png 125832264.016.png 125832264.017.png 125832264.018.png 125832264.019.png 125832264.020.png 125832264.021.png
BEZPIECZEŃSTWO PRACY 2/2008
kowo, w budynkach wysokich i wysoko-
ściowych, maj¹cych kondygnacjê u¿ytkow¹
na wysokości powy¿ej 25 m, przynajmniej
jeden dźwig w ka¿dej strefie po¿arowej
powinien byæ przystosowany dla ekip ra-
towniczych (minimalna nośnośæ 1000 kg,
wymiary poziome kabiny nie mniejsze ni¿
1,1 m x 2,1 m), dziêki czemu zapewniona
bêdzie ewakuacja rannych na noszach. Szyb
dźwigu dla ekip ratowniczych powinien byæ
wyposa¿ony w urz¹dzenia zapobiegaj¹ce
zadymieniu lub s³u¿¹ce do usuwania dymu
(§255) [9].
powinny byæ odpowiednio nadawane
w tych strefach, z których prowadzona
jest ewakuacja, a ich natê¿enie powinno byæ
ustawione na takim poziomie, aby nie by³y
s³yszalne w pozosta³ych strefach po¿a-
rowych. W tamtych strefach, w sytuacji,
w której ich u¿ytkownicy mogliby poczuæ
siê powa¿nie zaniepokojeni, powinny
byæ nadawane komunikaty z poleceniem
pozostania na swoich miejscach i apelem
o zachowanie spokoju.
pó³sztywnym oraz zawory hydrantowe
52 (bez wyposa¿enia), umieszczone na pio-
nach nawodniowych.
Najistotniejszym elementem w ochronie
po¿arowej osób jest prawid³owe wspó³dzia-
³anie wszystkich zainstalowanych w obiekcie
systemów, które dzia³aj¹c wed³ug wcześniej
ustalonego scenariusza zapewni¹ sprawn¹
i szybk¹ ich ewakuacjê, a tak¿e pozwol¹ s³u¿-
bom stra¿y po¿arnej na skuteczne podjêcie
dzia³añ gaśniczych.
System urz¹dzeñ
wentylacji po¿arowej
Jak wspomniano wcześniej, wentylacja
po¿arowa jest niezbêdnym elementem za-
bezpieczenia budynku przed zadymieniem:
klatek schodowych, przedsionków przeciw-
po¿arowych i szybów dźwigów dla ekip ra-
towniczych oraz korytarzy ewakuacyjnych,
dziêki czemu mo¿liwe jest przeprowadzenie
akcji ratowniczej. Wymagania dotycz¹ce
instalacji wentylacji po¿arowej zosta³y
określone w rozporz¹dzeniu ministra in-
frastruktury [9]. Urz¹dzenia zastosowane
w systemie wentylacji po¿arowej powinny
zapewniæ odpowiedni „nadciśnieniowy”
rozk³ad powietrza na klatkach schodowych
i w przedsionkach w stosunku do pozio-
mych dróg ewakuacji, przy jednoczesnym
usuwaniu dymu w liczbie co najmniej
10 wymian w ci¹gu godziny (§270 pkt 1) [9].
Wywiew powietrza powinien byæ po³¹czony
z jednoczesnym nawiewem powietrza,
wspomagaj¹cym skuteczne usuwanie
zadymionego powietrza (§270 pkt 2) [9].
Wszystkie elementy, z których wykonana
jest instalacja (np: przeciwpo¿arowa, klapy
odcinaj¹ce, urz¹dzenia sygnalizacji po¿aro-
wej, sta³e urz¹dzenia gaśnicze, wentylatory
do oddymiania) powinny mieæ certyfikat
zgodności [11] lub deklaracjê zgodności
z wymaganiami norm polskich lub aprobat
technicznych.
Podsumowanie
Wentylacja oddymiaj¹ca jest jednym
z najistotniejszych systemów w budynku.
W przypadku, gdy jest prawid³owo zapro-
jektowana i wykonana oraz sprawdzona
wieloma testami, z jednej strony zapewni
poczucie bezpieczeñstwa u¿ytkownikom
budynku, z drugiej – pomo¿e w sytuacji
wyst¹pienia po¿aru, ograniczyæ do minimum
potencjalne straty.
System detekcji dymu
Rozpoczêcie ewakuacji ludności z bu-
dynku oraz akcji gaśniczej zale¿y od czasu
uruchomienia systemu ochrony przeciw-
po¿arowej, tak wiêc dobór odpowiednich
czujek dymu i ognia powinien byæ potrak-
towany nadrzêdnie. Przy doborze czujek
nale¿y przeprowadziæ analizê typu po¿aru,
jaki mo¿e zaistnieæ w danym budynku – je-
¿eli jest wiele mo¿liwości powstania po¿aru
projektanci zazwyczaj dobieraj¹ jonizacyjne
czujki dymu, które, jak wynika z testów
po¿arowych, s¹ bardziej uniwersalne ni¿
czujki optyczne. Jednak¿e ze wzglêdu
na du¿¹ wra¿liwośæ na znaczne prêdkości
powietrza, mog¹ one wywo³aæ fa³szywy
alarm. W niektórych przypadkach zamiast
czujek jonizacyjnych lub optycznych
bezpieczniej jest stosowaæ czujki dwusen-
sorowe: optyczno-temperaturowe. Czujka
ta ma czu³ośæ podobn¹ do optycznej przy
wykrywaniu dymów w niskiej temperatu-
rze, jednak ma znacznie wy¿sz¹ czu³ośæ
w wy¿szej temperaturze oraz podczas
po¿aru bezdymnego. Z tego powodu czujki
te s¹ stosowane w nowych budynkach biu-
rowych z lokalami pod wynajem, bowiem
nie wiadomo, jakie przeznaczenie docelowe
bêd¹ mia³y poszczególne pomieszczenia.
Zgodnie z rozporz¹dzeniem MSWiA [10],
w budynkach u¿yteczności publicznej
oraz zamieszkania zbiorowego jest wy-
magane stosowanie systemu sygnalizacji
po¿arowej oraz dźwiêkowego systemu
ostrzegawczego. Poniewa¿ ewakuacja
nie musi obejmowaæ jednocześnie ca³ego
budynku (przy budynkach o znacznej
powierzchni w pierwszym etapie ewakuuje
siê pracowników ze strefy, w której wykryto
po¿ar, a w dalszej kolejności ze stref nie ob-
jêtych po¿arem), sygna³y ostrzegawcze
PIŚMIENNICTWO
[1] D. Brzeziñska, R. Jêdrzejewski Wentylacja po¿arowa
budynków wysokich i wysokościowych – poradnik ,
Szczecin 2003
[2] Rozporz¹dzenie Ministra Spraw Wewnêtrznych
i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie
uzgadniania projektu budowlanego pod wzglêdem
ochrony przeciwpo¿arowej (DzU nr 121 poz. 1137)
[3] PN-B-02856:1989 – Ochrona przeciwpo¿arowa
budynków – Metoda badania w³aściwości dymotwór-
czych materia³ów
[4] P. Chardot Le Guide du Désenfumage . CNPP 1998
[5] J.H. Klote, J.A. Milke Principles of Smoke Management.
ASHRAE 2002
[6] B. Mizieliñski Systemy oddymiania budynków. WNT
Warszawa 1999
[7] Fire safety engineering in buildings. Part 1. Giude
to the application of fire safety principles. Draft for
Development. DD240: Part 1:1997
[8] Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane
(T. jedn. DzU z 2003 r. nr 207, poz. 2016)
[9] Rozporz¹dzenie Ministra Infrastruktury z dnia
12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych,
jakim powinny odpowiadaæ budynki i ich usytuowanie
(DzU nr 75 poz. 690 ze zm.)
[10] Rozporz¹dzenie Ministra Spraw Wewnêtrznych
i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie
ochrony przeciwpo¿arowej budynków, innych obiektów
budowlanych i terenów (DzU nr 80 poz. 563)
[11] Rozporz¹dzenie Ministra Spraw Wewnêtrznych
i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wy-
kazu wyrobów s³u¿¹cych zapewnieniu bezpieczeñstwa
publicznego lub ochronie zdrowia i ¿ycia oraz mienia,
a tak¿e zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów
do u¿ytkowania (DzU nr 143, poz. 1002)
Wspó³praca systemów
ochrony przeciwpo¿arowej
budynku
Zgodnie z rozporz¹dzeniem MSWiA
[10], w budynkach zamieszkania zbioro-
wego oraz u¿yteczności publicznej nale¿y
instalowaæ sta³e urz¹dzenia gaśnicze,
wodne – tryskaczowe lub zraszaczowe,
jak równie¿ hydranty wewnêtrzne z wê¿em
5
125832264.022.png 125832264.023.png 125832264.024.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin