C-6                                                                                                  Patofizjologia                                          10.12.2007                           

Układ oddechowy

•                     Wymiana gazowa

•                     Regulacja oddychania

•                     Niewydolność oddychania

•                     Zespoły zaburzeń czynności płuc

•                     ARDS

•                     Astma oddechowa

•                     Rozedma płuc

•                     Pylice płuc

•                     Gruźlica

Przenoszenie O2

O2

jest przenoszony we krwi dwoma sposobami:

•                    Związany z hemoglobiną (98.5% tlenu we krwi)

•                    Rozpuszczony w osoczu (1.5%)

Przenoszenie CO2

CO2 jest przenoszony we krwi 3 sposobami:

–      wodorowęglan (HCO3-) (70%)

–      rozpuszczony w osoczu (10%)

–      karbaminohemoglobina (20%)

Ruchy oddechowe

Rytmiczne ruchy oddechowe wdechu i wydechu

powstają w złożonym mechanizmie współdziałania

wszystkich struktur nerwowych przy udziale

mięśni wdechowych pobudzanych przez

neurony ruchowe rdzenia kręgowego

Odpowiedzialne neurony

- rdzeń przedłużony – ośrodki  wdechu i wydechu

- most - (tylna część) – ośrodek apneustyczny odpowiedzialny za    toniczne pobudzanie wdechów

- twór siatkowy mostu – ośrodek pneumotaksyczny

hamuje ośrodek wdechowy

Prężność dwutlenku węgla, jonów wodorowych i tlenu zawartych we krwi stanowi główny mechanizm regulacji humoralnej

Dane docierają do neuronów oddechowych w mózgu drogami aferentnymi od chemoreceptorów głównie z kłębków zatoki szyjnej i łuku aorty.

Również w mózgu zlokalizowane są neurony wrażliwe na zwiększoną prężność dwutlenku węgla (obszary chemowrażliwe).

Impulsacja z okolicy chemoreceptorów pobudza

ośrodek oddechowy.

regulacja humoralna
 

•                      chemoreceptory centralne – rdzeń przedłużony,

•                      chemoreceptory rozwidlenia tętnic szyjnych i aorty

•                     prężność dwutlenku węgla, jonów wodorowych i tlenu zawartych we krwi stanowi główny mechanizm regulacji humoralnej

-dane docierają do neuronów oddechowych w mózgu drogami afernetnymi

od chemoreceptorów głównie z kłębków zatoki szyjnej i łuku aorty 

-również w mózgu zlokalizowane są neurony wrażliwe na zwiększoną prężność dwutlenku węgla (obszary chemowrażliwe)

impulsacja z okolicy chemoreceptorów pobudza

ośrodek oddechowy 

mechanizmy regulacji obwodowej

•                     mechanoreceptory płuc i oskrzeli

•                     receptory podnabłonkowe -zlokalizowane pod błona śluzową oskrzeli

pobudzenie przenoszone przez n. błędny powoduje pogłębienie i przyspieszenie ruchów oddechowych (hyperwentylacja, westchnienie)

podstawowe ogniwo odruchu kaszlu

nadmierna pobudliwość tych receptorów może być następstwem przewlekłego lub ostrego stanu zapalnego jak i zwiększonej przepuszczalności bł. śluzowej w przebiegu reakcji alergicznych

•                      receptory J (juxtacapillary) w ścianie pęcherzyków płucnych

reagują na bodźce mechaniczne wywołane obecnością płynu zewnątrzkomórkowego

-obrzęk

pobudzenie receptorów J powoduje zwolnienie akcji serca, obniżenie RR, skurcz krtani

•                      pobudzenie mechanoreceptorów wrażliwych na rozciąganie

(stretch receptors) powoduje skrócenie wdechu na rzecz wydechu

WYMIANA GAZOWA

•                    wentylacja

•                    dyfuzja

•                    perfuzja

•                    rozdział gazów

Patologia przestrzeni martwej

•                    Anatomiczna

–       Nagłe spłycenie oddechu

•                    Pęcherzykowa

–       ostra zatorowość płucna

–       spadek rzutu sercowego

–       ostre nadciśnienie płucne

•                    Wentylacja w dodatnim ciśnieniem

•                    Uszkodzenie bariery pęcherzykowej (pochp)

Hipowentylacja pęcherzykowa
przyczyny

•                    Osłabienie mięśni

•                    Choroby połączenia mięśniowo-nerwowego

•                    Zwolnienie czynności oddechowej

•                    Zmniejszenie sprężystości ściany klatki piersiowej

ZABURZENIA DYFUZJI

szybkość dyfuzji CO2 jest 20 x większa niż O2

•                      stosunek wentylacji do perfuzji (Q) - V/Q,

spadek czynnej powierzchni wymiany gazowej pęcherzyków płucnych i łożyska naczyń włosowatych

rozedma, zatorowość, zapalenie, niedodma

przyczyny

•                      przyspieszenie pasażu przez naczynia włosowate

oplatające pęcherzyki płucne

•                      wzrost pojemności wyrzutowej serca

nadczynność tarczycy, wysiłek

•                      zmniejszenie łożyska naczyń włosowatych (rozedma)

•                      wydłużenie drogi przenikania O2 przez barierę

obrzęk płuc, zastój, włóknienie

Zmniejszenie dyfuzji płucnej- przyczyny

•                    Śródmiąższowe choroby płuc

•                    Obrzęk płuc

•                    Zmniejszenie pojemności płuc

•                    Rozedma

•                    Resekcja płuca

ZABURZENIA PERFUZJI

•                    zaburzenia w dopływie krwi tętniczej   zatory płuc

•                    zmniejszenie łożyska naczyniowego  zanik włośniczek w chorobach płuc  zapalenie naczyń (vasculitis)

•                    zaburzenia w odpływie żylnym  niewydolność lewokomorowa serca 

wady serca

Efekt Bohra

•                     odwracalne wiązanie O2 zależy od powinowactwa Hb do O2

•                     powinowactwo rośnie wraz ze wzrostem pH

•                     powinowactwo rośnie kiedy temperatura maleje

Przeciek tętniczo-żylny
przyczyny

•                    Wewnątrzpłucny

–       ARDS

–       Zapalenie płuc

–       Obrzęk płuc

•                    Zewnątrzpłucny

•         Wrodzone wady serca

•         Schorzenia naczyń płucnych

BADANIA SPIROGRAFICZNE
testy statyczne

•                     VC – pojemność życiowa

•                      po głębokim wydechu po uprzednim głębokim wdechu lub na odwrót

•                      FVC – objętość powietrza wydychanego podczas natężonego wydechu, następująca po najgłębszym wdechu

•                      FRC – pojemność zalegająca czynnościowa 

•                      zostaje po spokojnym wydechu

•                      RV – objętość zalegająca

•                      VC + RV = TLC - ilość gazu po głębokim wdechu

testy dynamiczne

•...