Krew.pdf

SŁOWNIK SYMBOLI BAŚNIOWYCH

S ymbol życia, przemijalności, nieczystości, płodności.

W przeciwieństwie do wody, będącej symbolem kobiecości, krew jest zwykle w

baśniach i ceremoniach kojarzona z męską energią życia. Często także uważana

jest za siedlisko duszy i życia ("życie wszelkiego ciała jest we krwi jego" - Kpł 17,

14), a jednocześnie, będąc związana ze śmiercią, budziła lęk. Wierzono, że ten,

który wszedł z nią w kontakt, stawał się automatycznie nieczysty (dlatego

oczyszczano wojowników po walce, nie wolno było kochać się z "krwawiącymi"

kobietami, a kapłan składający krwawe ofiary był zaliczany do świata "obcego",

sfery Natury, podobnie traktowano katów). Nieczystość ta, mimo iż przynosiła

skazę śmierci, niosła ze sobą również błogosławieństwo; ten, który spożył krew

zwierzęcia, człowieka ("Jedzcie i pijcie , oto ciało i krew moja" mówił Chrystus do

swoich wyznawców) automatycznie przejmował siłę, moc tej istoty - na planie

symbolicznym stawał się nią. Uczniowie Chrystusa stawali się Nim. Zygfryd zaś

(bohater starogermańskiej legendy) po wypiciu krwi smoka wykracza poza swoje

człowieczeństwo. Staje się tym, który przekracza dualizm śmierci i życia - jest

zarówno przedstawicielem świata Natury, jak i świata Kultury.

James Frazer, pisząc o inicjacjach w afrykańskich plemionach, wspomina, iż w

jednym z nich po zakończeniu ceremonii kapłani pełniący rolę Obrzędowych Ojców

(taki Ojciec pełnił na poziomie symbolicznym rolę zarówno matki, jak i ojca, był

tym, który dawał inicjowanemu-myście życie i który wprowadzał go w świat

dorosłych), rozmazują sobie na twarzy zabarwioną na czerwono wodę-krew. Ma to

symbolizować krwawienie spowodowane przerwaniem błony dziewiczej albo też

ciężkim porodem. U Anapeszów, a także u Kikujów z Afryki, Obrzędowy Ojciec

nacina sobie ramię, a wypływającą z niego krew miesza z mlekiem kokosowym i

podaje do wypicia myście. Mysta bierze więc do ręki szarą tykwę wypełnioną do

połowy krwią z mlekiem i niczym chrześcijanin - który w świętą niedzielę "je i pije"

ciało i krew Chrystusa - unosząc dłonie, pije dar Ojców. Odradza się do nowego

życia.

Gdy Jowisz przygniótł górą Ossa zbuntowanych Gigantów, krew ich wraz z ziemią

zmieszała się i przemieniła w ludzi. Jahwe, bóg Izraela, namaszczając kapłanów,

kazał smarować krwią baranią ołtarz, a także uszy, palce i szaty kapłana (Ex.

29.12-21). Aby dostąpić zaszczytu rozmowy z duchami, Odyseusz zwabia ich do

siebie zapachem krwi zarżniętych owiec (Odyseja, ust. 11) - krew jest tutaj

pokarmem zmarłych, ponieważ zawiera w sobie to, czego zmarli nie mają -

esencję życia). Inicjanci w kultach Kybele i Mitry byli chrzczeni krwią ofiarnego

byka i, podobnie jak w późniejszych czasach rzymscy legioniści, poddawali się

oczyszczającemu prysznicowi z krwi świętego cielca. W baśniach krew smoka ma

właściwości ochronne, heros obmyty jego posoką staje się nieśmiertelny. Wróżbici

i szamani często pili krew, by wprowadzić się w stan ekstazy. Mojżesz pokropił lud

wybrany krwią, mówiąc: "To jest krew przymierza, które Pan ustanowił z wami"

(Ex. 24,8). Tak więc Ojciec Obrzędowy zawiera ze swoim "Synem" przymierze" In

Sanguine foedus - przypieczętowane krwią, krwią która jest symbolem życia,

oczyszczenia, wtajemniczenia, płodności i pokrewieństwa (bohater "Księgi dżungli"

wznosi okrzyk "Ty i ja jesteśmy jednej krwi.").

I tak jak matka karmi dziecko mlekiem swoich piersi, tak Obrzędowy Ojciec

częstuje chłopca "ciałem swego ciała" oddając mu życiodajną krew. Chłopiec, aby

stać się dorosły musi się narodzić powtórnie, ale teraz jego "Matką" jest

mężczyzna.

Te wszystkie wątki możemy na różnych poziomach zaobserwować w baśniach i

snach. Tam, gdzie się one pojawią, warto przyjrzeć się czy przypadkiem nie chodzi

o ponowne narodziny bohatera albo o proces dojrzewania - takim doskonałym

przykładem tego ostatniego jest "Śpiąca Królewna" i jej zranienie się wrzecionem

(tylko, że tutaj krew jest związana z dojrzewaniem do kobiecości), a jej krew jest

jednocześnie symbolem pierwszej miesiączki jak i ponownych narodzin - narodzin

z Obrzędowej Matki - prządki.

Inaczej to wygląda w tych baśniach, w których występuje smok i walka z nim.

Bohater po zabiciu smoka i obmyciu się w jego krwi staje się godnym królewny

(nieraz zaczyna po tym wydarzeniu rozumieć głosy zwierząt). I tutaj najpierw

należy się zastanowić jakie konsekwencje ma zabicie smoka w naszym życiu. Po

pierwsze stajemy się tak silni jak demony, smoki, które pokonamy, a po drugie,

jeśli tylko ten smok jest naprawdę potężny, to rozpoczynamy nowe życie. Jest więc

tak, że spotkanie z krwią smoka jest związane z przejęciem jego siły i z

rozpoczęciem nowego życia. Życia poza podziałami, życia boskiego, mitycznego.

Trzy krople krwi występujące w "Królewnie Śnieżce" są przede wszystkim

symbolem seksualności i początku nowego życia. Takie znaczenie krwi niosą nam

same słowa Królowej tłumaczącej Śnieżce, że bez takiego krwawienia nie może

dojść do narodzenia dziecka (warto także zwrócić tu uwagę na liczbę trzy).

Może być też tak, że krew będzie występowała jako atrybut złego bohatera - i

wtedy niesie ona w sobie przekaz związany ze śmiercią i diabłem, albo z

nieopanowaniem seksualnym. Często jako substytut krwi pojawia się w bajkach

kolor czerwony.

Asia i Edi Pyrek

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: