© European Communities (Wspólnoty Europejskie), 2003-2004, http://europa.eu.int/eur-lex
Wyłącznie prawodawstwo Wspólnot Europejskich opublikowane w drukowanej wersji Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej uznawane jest za autentyczne.
Dz.U.UE.L.89.393.1
Dz.U.UE-sp.05-1-358
DYREKTYWA RADY
z dnia 30 listopada 1989 r.
dotycząca minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy (pierwsza szczegółowa dyrektywa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG)
(89/654/EWG)
(Dz.U.UE L z dnia 30 grudnia 1989 r.)
RADA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,
uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, w szczególności jego art. 118a,
uwzględniając wniosek Komisji(1) przedłożony po konsultacji z Komitetem Doradczym ds. Bezpieczeństwa, Higieny i Ochrony Zdrowia w Miejscu Pracy,
we współpracy z Parlamentem Europejskim(2),
uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(3),
a także mając na uwadze, co następuje:
artykuł 118a Traktatu stanowi, iż Rada przyjmuje w trybie dyrektyw minimalne wymagania mające na celu poprawę, szczególnie środowiska pracy, w celu zapewnienia wyższego poziomu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników;
na mocy tego artykułu dyrektywy takie muszą unikać narzucania ograniczeń administracyjnych, finansowych i prawnych, które mogłyby powstrzymywać powstawanie i rozwój małych i średnich przedsiębiorstw;
komunikat Komisji dotyczący jej programu w zakresie bezpieczeństwa, higieny i ochrony zdrowia w miejscu pracy(4) przewiduje przyjęcie dyrektywy zapewniającej gwarancję bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników w miejscu pracy;
w swojej uchwale z dnia 21 grudnia 1987 r. w sprawie bezpieczeństwa, higieny i ochrony zdrowia w miejscu pracy(5) Rada przyjęła do wiadomości intencję Komisji przedłożenia jej w najbliższej przyszłości minimalnych wymagań dotyczących organizacji stanowisk pracy;
zgodność z minimalnymi wymaganiami przewidzianymi dla zagwarantowania lepszych standardów bezpieczeństwa i zdrowia w miejscu pracy jest niezbędna dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników;
niniejsza dyrektywa jest dyrektywą szczegółową w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy(6); w związku z tym przepisy tej ostatniej dyrektywy mają w pełni zastosowanie do miejsca pracy, bez uszczerbku dla bardziej rygorystycznych i/lub bardziej szczegółowych przepisów niniejszej dyrektywy;
niniejsza dyrektywa stanowi praktyczny wkład w kształtowanie społecznego wymiaru rynku wewnętrznego;
zgodnie z decyzją 74/325/EWG(7), zmienioną ostatnio Aktem Przystąpienia z 1985 r., Komisja skonsultuje się z Komitetem Doradczym ds. Bezpieczeństwa, Higieny i Ochrony Zdrowia w Miejscu Pracy w sprawie sporządzania projektów w tym obszarze,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
SEKCJA I
PRZEPISY OGÓLNE
Artykuł 1
Przedmiot dyrektywy
1. Dyrektywa niniejsza stanowi pierwszą szczegółową dyrektywę w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG i określa minimalne wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy zgodnie z definicją zawartą w art. 2.
2. Dyrektywa ta nie obejmuje:
a) środków transportu użytkowanych na zewnątrz i/lub wewnątrz przedsiębiorstwa oraz stanowisk pracy wewnątrz środków transportu;
b) sezonowych lub zmiennych stanowisk pracy;
c) przemysłu wydobywczego;
d) łodzi rybackich;
e) pól, lasów i innych gruntów tworzących część przedsiębiorstwa rolnego i leśnego, usytuowanych poza terenem zabudowanym przedsiębiorstwa.
3. Przepisy dyrektywy 89/391/EWG mają w pełni zastosowanie do zakresu określonego w ust. 1, bez uszczerbku dla bardziej rygorystycznych i/lub szczegółowych przepisów niniejszej dyrektywy.
Artykuł 2
Definicja
W niniejszej dyrektywie "miejsce pracy" oznacza miejsce w budynkach przedsiębiorstwa i/lub zakładu przeznaczone do wykorzystania jako stanowiska pracy, łącznie z każdym miejscem na terenie przedsiębiorstwa i/lub zakładu, do którego pracownik ma dostęp w trakcie pracy.
SEKCJA II
OBOWIĄZKI PRACODAWCY
Artykuł 3
Miejsca pracy użytkowane po raz pierwszy
Przekazywane do użytkowania po dniu 31 grudnia 1992 r. miejsca pracy muszą spełniać minimalne wymagania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia określone w załączniku I.
Artykuł 4
Miejsca pracy już użytkowane
Miejsca pracy użytkowane przed dniem 1 stycznia 1993 r. muszą najpóźniej w ciągu trzech lat od powyższej daty spełniać minimalne wymagania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia określone w załączniku II.
Jednakże w przypadku Republiki Portugalskiej miejsca pracy użytkowane przed dniem 1 stycznia 1993 r. muszą spełniać minimalne wymagania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia określone w załączniku II najpóźniej w ciągu czterech lat od powyższej daty.
Artykuł 5
Zmiany w miejscach pracy
Gdy miejsca pracy są modernizowane, rozbudowywane i/lub zmieniane po dniu 31 grudnia 1992 r., pracodawca podejmuje środki niezbędne w celu zapewnienia, aby te modyfikacje, rozbudowy i/lub zmiany były zgodne z odpowiednimi minimalnymi wymaganiami zawartymi w załączniku I.
Artykuł 6
Wymogi ogólne
W celu zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników pracodawca zapewnia, aby:
– wyjścia ewakuacyjne i wyjścia zapasowe oraz prowadzące do nich drogi były zawsze całkowicie wolne,
– była wykonywana techniczna obsługa miejsc pracy oraz maszyn i urządzeń, zwłaszcza wymienionych w załącznikach I i II, a każda zauważona usterka mogąca zagrozić bezpieczeństwu i zdrowiu pracowników była usuwana w możliwie najszybszym terminie,
– miejsca pracy oraz maszyny i urządzenia - w szczególności te wymienione w załączniku I pkt 6 i w załączniku II pkt 6 - były regularnie czyszczone w celu utrzymywania należytego poziomu higieny,
– był regularnie konserwowany i sprawdzany sprzęt służący zapewnieniu bezpieczeństwa oraz urządzenia eliminujące zagrożenia, a w szczególności urządzenia wymienione w załącznikach I i II.
Artykuł 7
Informowanie pracowników
Bez uszczerbku dla przepisów art. 10 dyrektywy 89/391/EWG pracownicy i/lub ich przedstawiciele zostają poinformowani o wszystkich przedsięwzięciach dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy.
Artykuł 8
Konsultacje i współudział pracowników
Zgodnie z art. 11 dyrektywy 89/391/EWG w konsultacjach dotyczących wszystkich spraw objętych zakresem tej dyrektywy i jej załączników pracodawcy zapewniają uczestnictwo pracowników i/lub ich przedstawicieli.
SEKCJA III
PRZEPISY RÓŻNE
Artykuł 9
Zmiany załączników
Zmiany załączników natury technicznej, wynikające z:
– przyjęcia dyrektyw dotyczących technicznej harmonizacji i normalizacji projektowania, wytwarzania lub budowy części miejsc pracy, i/lub
– postępu technicznego, rozwoju międzynarodowych przepisów lub specyfikacji oraz wiedzy dotyczącej miejsc pracy,
przyjmowane są zgodnie z procedurą zawartą w art. 17 dyrektywy 89/391/EWG.
Artykuł 10
Przepisy końcowe
1. Państwa Członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne konieczne do osiągnięcia zgodności z niniejszą dyrektywą przed dniem 31 grudnia 1992 r. i niezwłocznie powiadamiają o tym Komisję.
Jednakże dla Republiki Greckiej stosuje się datę 31 grudnia 1994 r.
2. Państwa Członkowskie przekazują Komisji teksty prawa krajowego, które przyjmują bądź które zostały już przyjęte na podstawie niniejszej dyrektywy.
3. Państwa Członkowskie składają Komisji co pięć lat sprawozdanie dotyczące wprowadzenia w życie przepisów niniejszej dyrektywy, uwzględniające stanowiska pracodawców i pracowników.
Komisja informuje Parlament Europejski, Radę, Komitet Ekonomiczno-Społeczny oraz Komitet Doradczy ds. Bezpieczeństwa, Higieny i Ochrony Zdrowia w Miejscu Pracy.
4. Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu okresowe sprawozdanie dotyczące zastosowania niniejszej dyrektywy, z uwzględnieniem ust. 1-3.
Artykuł 11
Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.
Sporządzono w Brukseli, dnia 30 listopada 1989 r.
W imieniu Rady
J. P. SOISSON
Przewodniczący
______
(1) Dz.U. C 41 z 30.5.1988, str. 6, Dz.U. C 115 z 8.5.1989, str. 34 i Dz.U. C 284 z 10.11.1989, str. 8.
(2) Dz.U. C 326 z 19.12.1988, str. 123 i Dz.U. C 256 z 9.10.1988, str. 51.
(3) Dz.U. C 175 z 4.7.1988, str. 28.
(4) Dz.U. C 28 z 3.2.1988, str. 3.
(5) Dz.U. C 28 z 3.2.1988, str. 1.
(6) Dz.U. L 183 z 29.6.1989, str. 1.
(7) Dz.U. L 185 z 9.7.1974, str. 15.
ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK I
MINIMALNE WYMOGI BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA W NOWYCH MIEJSCACH PRACY, OKREŚLONE W ART. 3 NINIEJSZEJ DYREKTYWY
1. Uwaga wstępna
Obowiązki podane w niniejszym załączniku stosuje się, gdy wymaga tego charakterystyka miejsca pracy, rodzaj pracy, warunki pracy lub typ zagrożenia.
2. Stabilność i trwałość
Budynki, w których znajdują się stanowiska pracy, muszą mieć trwałą strukturę, dostosowaną do ich przeznaczenia.
3. Instalacje elektryczne
Instalacje elektryczne muszą być zaprojektowane i zamontowane w taki sposób, aby nie stanowiły zagrożenia pożarowego lub wybuchowego; pracownicy muszą być w dostatecznym stopniu chronieni przed porażeniem prądem elektrycznym w następstwie bezpośredniego lub pośredniego kontaktu.
Projekt, konstrukcja i wybór materiałów oraz urządzeń ochronnych muszą być dostosowane do wysokości napięcia, warunków zewnętrznych oraz do poziomu kwalifikacji osób mających dostęp do różnych części instalacji.
4. Drogi i wyjścia ewakuacyjne
4.1. Drogi i wyjścia ewakuacyjne muszą być zawsze wolne i muszą prowadzić możliwie jak najkrótszą drogą na zewnątrz budynku lub do innej bezpiecznej przestrzeni.
4.2. W przypadku niebezpieczeństwa musi istnieć możliwość szybkiej ewakuacji pracowników ze wszystkich stanowisk pracy najbezpieczniej jak tylko możliwe.
4.3. Liczba, rozmieszczenie oraz wymiary dróg i wyjść ewakuacyjnych oraz wyjść zapasowych zależą od sposobów używania sprzętu, rozmiarów miejsc pracy i maksymalnej liczby osób, które mogą być obecne.
4.4. Drzwi ewakuacyjne muszą otwierać się na zewnątrz.
Drzwi rozsuwanych i obrotowych nie wolno stosować, jeżeli są z założenia przeznaczone do ewakuacji.
Drzwi ewakuacyjnych nie należy tak zamykać, aby nie mogły być one łatwo i natychmiast otwarte przez jakąkolwiek osobę, która chce z nich skorzystać jako z wyjścia awaryjnego.
4.5. Drogi i wyjścia przeznaczone wyłącznie do ewakuacji muszą być oznakowane za pomocą znaków zgodnych z przepisami krajowymi transponującymi dyrektywę 77/576/EWG(1).
Znaki te muszą być umieszczone w odpowiednich miejscach i muszą być trwałe.
4.6. Drzwi ewakuacyjnych nie wolno zamykać na klucz.
Drogi i wyjścia ewakuacyjne oraz prowadzące do nich drogi i drzwi muszą być wolne, aby można było z nich w każdej chwili skorzystać bez przeszkód.
4.7. Drogi i wyjścia ewakuacyjne wymagające oświetlenia muszą być na wypadek awarii oświetlenia zaopatrzone w oświetlenie awaryjne o dostatecznym natężeniu.
5. Wykrywanie ognia i gaszenie pożaru
5.1. Miejsca pracy muszą być wyposażone w odpowiedni sprzęt do gaszenia pożaru oraz, stosownie do potrzeb, w system detektorów i alarmów pożarowych, dostosowany do wymiarów i przeznaczenia budynku, znajdującego się w nim wyposażenia, fizycznych i chemicznych właściwości obecnych substancji oraz maksymalnej możliwej liczby obecnych osób.
5.2. Gaśnice nieautomatyczne muszą być łatwo dostępne i proste w użyciu.
Gaśnice muszą być oznakowane za pomocą znaków zgodnych z przepisami krajowymi transponującymi dyrektywę 77/576/EWG.
6. Wentylacja miejsc pracy bez swobodnego dopływu powietrza
6.1. W celu zapewnienia dostatecznej ilości świeżego powietrza w miejscu pracy muszą być podjęte działania uwzględniające metody pracy oraz wysiłek fizyczny pracownika niezbędny do jej wykonania.
Jeżeli zastosowany jest system wentylacji mechanicznej, musi być stale sprawny.
Każda awaria musi być zasygnalizowana za pomocą systemu kontrolnego, jeżeli wymaga tego ochrona zdrowia pracownika.
6.2. Jeśli stosuje się klimatyzację lub wentylację mechaniczną, muszą one działać tak, aby nie narażać pracowników na uciążliwe dla nich przeciągi.
Wszelkie zanieczyszczenia lub osady w dostarczanym powietrzu, które stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia pracowników, muszą być szybko usunięte.
7. Temperatura pomieszczeń
7.1. W czasie pracy temperatura pomieszczeń, w których znajdują się stanowiska pracy, musi być odpowiednia dla organizmu ludzkiego, z uwzględnieniem metody pracy oraz wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania.
7.2. Temperatura pomieszczeń przeznaczonych do wypoczynku, pomieszczeń dla strażników, toalet, stołówek i pomieszczeń pierwszej pomocy musi być dostosowana do przeznaczenia tych pomieszczeń.
7.3. Okna, świetliki i szklane ściany działowe nie powinny przepuszczać nadmiernej ilości promieni słonecznych, uwzględniając rodzaj i miejsce wykonywania pracy.
8. Naturalne i sztuczne oświetlenie pomieszczeń
8.1. Miejsca pracy muszą mieć w miarę możliwości oświetlenie naturalne oraz być wyposażone w oświetlenie sztuczne - dostateczne dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracownika.
8.2. Instalacje oświetleniowe w pomieszczeniach, w których znajdują się stanowiska pracy, oraz w korytarzach muszą być zainstalowane tak, aby nie narażały pracownika na niebezpieczeństwo wypadku wynikające z rodzaju zainstalowanego oświetlenia.
8.3. Miejsca pracy, w których w razie awarii oświetlenia pracownicy będą szczególnie zagrożeni, muszą mieć oświetlenie awaryjne o odpowiednim natężeniu.
9. Podłogi, ściany, sufity i dachy pomieszczeń
9.1. Podłogi w pokojach nie mogą mieć niebezpiecznych występów, dziur lub nierówności, nie mogą być śliskie, nie mogą się ruszać i muszą być stabilne.
Miejsca pracy zawierające stanowiska pracy muszą posiadać właściwą izolację cieplną, przy uwzględnieniu typu przedsiębiorstwa i rodzaju wykonywanych czynności.
9.2. Powierzchnia podłóg, ścian i sufitów musi być taka, aby było możliwe jej czyszczenie lub odnowienie w celu zapewnienia odpowiedniego poziomu higieny.
9.3. Przezroczyste i przeświecające ściany działowe, w szczególności jednolite powierzchnie szklane, znajdujące się w obszarze stanowisk pracy albo wzdłuż przejść muszą być jednoznacznie oznaczone oraz wykonane z bezpiecznego materiału lub tak osłonięte, aby niemożliwe było zetknięcie się pracownika ze ścianą lub jego zranienie w razie jej rozbicia.
9.4. Dostęp na dachy wykonane z materiałów o niedostatecznej trwałości musi być zabroniony, chyba że zostanie udostępniony sprzęt, który zapewni bezpieczne wykonanie pracy.
10. Okna i świetliki
10.1. Należy umożliwić pracownikom bezpieczne otwieranie i zamykanie okien, świetlików i lufcików. Otwarte okna muszą być tak usytuowane, aby nie stanowiły zagrożenia dla pracowników.
10.2. Okna i świetliki należy tak zaprojektować, by uwzględniona była możliwość użycia sprzętu myjącego lub wyposażyć w urządzenia pozwalające na ich mycie bez zagrożeń, zarówno dla pracowników wykonujących tę pracę, jak i innych osób znajdujących się wewnątrz lub w...
ludwik72