Sztuka Protorenesans.pdf

Obejmuje w latach 1290-1400, charakteryzujący się znaczącymi zmianami w

kulturze europejskiej.

WŁOCHY

1. Cimabue 1240-1303

Tworzył mozaiki, freski i obrazy. Tylko wyłącznie religijny.



Maesta 1280

- zastosowano dwóch punktów widzenia-dolnego i

górnego, który łączy iluzjonistyczna architektura w formie

apsydy na archiwoltach

- Matka Boska ujęta frontalnie, siedzącą na wyszukanie

ozdobnym tronie

- otoczona ją osiem aniołów, rozmieszczonych

symetrycznie, wyznaczających odległości między

kolejnymi planami tronu

- tuż obok w prawej stronie stoi św. Franciszek

Maesta

2. Giotto di Bondone 1266-1337

 Freski z kaplicy Scrovegnich w Padwie 1303-1306

- ściany wewnątrz są gładkie, a w nim zdobione malarsko

- ściany boczne nawy zawierają 36 scen z dziejami

Joachima i Anny, życiem Maryi oraz historią Jezusa aż do

zmartwychwstania

- sceny te ułożone są w trzech pasach na każdej ze ścian

- ozdobiono malowanym cokołem z marmurowymi

płytami i malowanym posągami siedmiu cnót i wad

między nimi

- na wejściem umieszczono scenę sądu ostatecznego

 Spotkanie przy Złotej Bramie ok.1305

- historia rodziców Marii i jej samej pochodziła głównie z

trzynastowiecznej Złotej Legendy autorstwa Jakuba de

Voragine’a

- intymna scena pocałunku stanowiła jedną z

najważniejszych scen dla wiary w niepokalanie i czystości

Marii

- Za Joachimem sługa, Annie towarzyszy grupa czterech

kobiet o radosnych twarzach

 Pocałunek Judasza 1305

- historia Jezusa

- Judasz w żółtej szacie symbolizującej zdradę

- wokół nich wymieszany tłum, apostołów z kapłanami i

najemnikami

- ich rysy twarzy są wyraziste, ostre, toporne. Twarzy

Jezusa są delikatne a zaś Judasz jest wyjątkowo

grubiańska

Kaplica Scrovegnich w Padwie

SpotkanieprzyZłotejBramie

PocałunekJudaza

3. Duccio di Buoninsegna 1260-1318

Pierwszy malarz ze Sieny i założyciel szkoły. Jego cechy:

schematem kompozycyjnym, złotym tłem, izokefalizmem (układ

wielofigurowy)



Maesta z katedry w Sienie 1308-1311

- ołtarz główny katedry w Sienie

- Matki Boskiej z Dzięciąkiem na tronie pomiędzy

aniołami i świętymi

- kompozycja i technika widać wpływ malarstwa

bizantyjskiego

- postacie modelowane są delikatnie i łagodnie, szaty

układają się w miękkie zwoje, a hieratyczność całej

grupy, umieszczonej na złotym tle.

Maesta z katedry w Sienie

4. Simone Martini 1284-1344



Zwiastowanie 1333

- namalowane zostały na złotym tle, opatrzone

świetlistymi barwami i złocistymi refleksami

- Maria wygięta i skręcona ukazuje się zaskoczone i

przestrach przesłaniem archanioła.

- Archanioł ze wspaniałą wzorzystą szatę i wieniec na

głowie, symbol płodności

- Symbolicznym atrybutem Gabriela była gałązka lilii,

Martina zastąpił ją jednak gałązką oliwną

Zwiastowanie

5. Bracia Lorenzetti (Ambrogio 1290-1348, Pietro 1280-1348)

 Alegoria dobrych i złych rządów 1338-1340

- kompozycja całkowiecie świeczka ukazująca, poprzez

alegorie i personifikacje, sens i skutki

- w górnej strefie znalazły się personifikacje: na lewo

Sprawiedliwości nad którą unosi się Mądrość trzymająca

wagę z anioła na szalach. Poniżej siedzi Zgoda, która

łączy sznurów biegnące od aniołów i wręcza je

urzędnikom. W górnej strefie na prawo znajduje się

personifikacja Sieny pod postacią brodatego starca na

tronie. Nad nim unoszą się Wiara, Miłość i Nadzieje.

Obok niego siedzą Pokój, Męstwo, Roztropność,

Wielkoduszność, Umiarkowanie i Sprawiedliwość.

- Fresk miał przypominać władzom miasta o potrzebie

przestrzegania cnót, składających się na dobre rządy

legoriadobrychizłych

rządów

NIDERLANDY

6. Robert Campin 1380-1444

Jako pierwszy malarz przyjął trójwymiarowość za podstawię

widzenia plastycznego.

 Ołtarz z Merode 1420-1428

- Lewy panel: para donatorów, klęczących i

przypatrujących się przez uchylone drzwi. Za nimi, przed

otwartą bramą, stoi brodaty mężczyzna.

- Środkowy panel: Zwiastowanie Marii. Młoda,

nieświadoma, pogrążona jest w lekturze biblii. Na stole

leży otwarta księga.

- Prawy panel: św. Józef podczas pracy. Wokół niego

znajduje się różne narzędzie stolarskie, a za oknem jest

życie codziennie mieszczan.

OłtarzzMerode

7. Roger van der Weyden 1399-1435

Malował o tematyce religijnej i portretowej, łącząc w nich cechy

gotyckie i renesansowe.

 Zdjęcie z krzyża 1435

- kompozycja zamknięta

- dynamiczna, przewaga elementów ukośnych, układ

draperii tkanin, elementy wydają się być ruchome

- scena zdjęcia z krzyża, omdlenia Maryi oraz

podtrzymującego ją mężczyznę; ludzie zebrana za główną

sceną; mężczyzna na drabinie

- przeważają kolory ciepłe; kolory ziemi z wyjątkiem

niebieskiej szaty Marii

- barwy chromatyczne: odcienie żółci, czerwieni, oranżu,

oliwkowej zieleni i ciemnych odpowiedników tych

kolorów

- kolor stonowane

- światło naturalne, pada z lewej strony obrazu. Postać

Chrystusa zdaje się być dodatkowo oświetlona, efekt

lśnienia.

- cierpienie oddane poprzez gestykulację poszczególnych

postaci oraz mimikę;

- tchnienie cierpienia, nastrój pełen bólu, wyczuwa się

pewną kameralność, intymność

Zdjciezkrzyża



Tryptyk Zwiastowanie

- 86x92 cm (środkowa) 87x36,5 (skrzydła)

-trójwymiarowość wnętrz

- ożywanie kompozycje, dynamiczny

Zwiastowanie

 Sąd ostateczny 1455-1464

- całkowicie rozmiary 215x560 cm, poliptyk

- składa się z obrazu środkowego podzielonego na trzy

części, z najwyższą osią środkową oraz dwóch par

skrzydeł ruchomych, większych umieszczonych na dole i

mniejszych zamykającej górną część obrazu środkowego.

- ołtarz otwarty licząc dziewięć kwater otwarty poliptyk

- gama intensywna barw, z przewagą kolorów

płomiennego światła

Sądotateczny

8. Jan van Eyck 1390-1441

Stosował technik olejną.



Madonna kanonika van der Paele 1436

- Maryja na tronie w otoczeniu św. Donacjana (patrona

kościoła Sint Donaas w Brugii), donator van der Paele,

św. Jerzy (jego patronem z prawej).

- rozgrywa się w prezbiterium kościoła

- kompozycja realizuje schemat sacra conversazione,

stanowiący w malarstwie renesansowym ślad tradycji

gotyckiej.

Madonna kanonika van der

Paele

 Ołtarz gandawski 1432

- składa się z 24 kwater, po otwarciu szerokich na ponad 5

m, a wysokich na blisko cztery.

- Dolna strefa awersu to cztery nisze, z których skrajne

zajmują donatorzy, Joduc Vyd, gandawski finansista i

rajca, oraz jego żona Izabela; górna strefa przedstawia

Zwiastowanie .

- w centrum rewersu widnieje Adoracja Baranka

Mistycznego , a nad nią – Chrystus tronujący pomiędzy

modlącymi się Matką Boską i św. Janem Chrzcicielem.

- 1934r skradziona część prawa dolna kwatera rewersu,

Sprawiedliwi sędziowie , dziś zastępuję ją kopia

OłtarzGandawki- otwarte



Madonna kanclerza Rolin 1435

- Madonna z Dzieciątkiem i naprzeciwko niej klęczącego

donatora – kanclerza Rolin

- za potrójną arkadą oratorium widać ogród, a dalej

rozciąga się widok miasto i rzekę

OłtarzGandawki–

zamknite

 Małżeństwo Arnolfinich 1434

- kompozycja: pozorne symetryczna i centralna,

wieloplanowa, zamknięta, zwarta

- światło pada z okna. Światło delikatnie modeluje formy,

ale wyraziste.

- szeroka gama barw, harmonijna.

- Atmosfera spokoju oraz z zastosowaniem perspektywy

- w obrazie niektóre przedmioty się symbolizuje np. psa-

wierności małżeńskiej i miłości, świeca- obecność

Chrystusa, owoce na szafce pod oknem – płodność,

czystość i wygnania pierwszych ludzi z raju

Madonna kanclerza Rolin

Małżeńtwornolinich

9. Hans Hemling 1435-1494

 Sąd ostateczny 1467-1471

- tryptyk: trzy części

- kontrast kolorystyczna widziany na obrazie pozwala na

odróżnienie dobra (jasnej części) od złej (ciemnej części)

- lewo skrzydło: raj, prawe: piekło i centralna: scena rządu

- ma bardzo wyważoną, harmonijną kompozycję

SądOtateczny

10. Matthias Grunewald 1480-1528

 Ołtarz z Isenheim 1506-12

- dla kościoła klasztornego Antonitów w Isenheim

- ołtarz był szafą z drzewa lipowego z dwoma parami

skrzydeł

- widok pierwszy: Ukrzyżowanie Jezusa, po bokach stoją

Św. Antoni i poprzebijany strzałami Św. Sebastian

- widok drugi: Narodziny dzieciątka Jezus z koncertem

Aniołów, po bokach sceny zwiastowania i

zmartwychwstania

- widok trzeci: lewe to wizyta św.Antoniego u św. Pawła,

prawe to Kuszenie Św. Antoniego

OłtarzzIenheim– widok 1

OłtarzzIenheim– widok 2

11. Hieronim Bosch 1450-1516

Jego twórczość charakteryzuje złożona symbolika, dotycząca w

wielu przypadkach grzeszności i niedoskonałości człowieka,

poprzez swą zawiłość nie do końca jasna dla odbiorców.

Stworzył licznych motyw fantastycznych, rzeczywistych

przedmiotów i przyrody, które mają w różnym stopniu określoną

symbolikę.

 Ogród rozkoszy ziemskich 1500

- przedstawia Stworzenie Świata oraz wpływa zła i

grzechu na ludzi.

- Lewa panel-Ziemski Raj, Prawa Panel-Piekło, środkowy

panel-ogród rozkoszy

OłtarzzIenheim– widok 3



Syn Marnotrawny

- przypowieści biblijnej

- ubrany w szarą i podartą symbolizuje godzine

nawrócenie, kapelusz który trzyma wskazuje drogę do

domu;

- w tle widać delikatnie wzniesienia i piaszczyste tereny, a

niebo błękitny;

- nastrój jest smutny i nieco ponury

Ogródrozkozyziemkich

 Tryptyk Kuszenie św. Antoniego 1501

- wg legendy żyjąc na pustyni był odwiedzany przez

demony w postaci nagich kobiet i potworów

- ukazuje sceny z życia św, którego przepełnione są

prawdziwymi jak i wyimaginowanymi postaciami

zwierzęcymi

- trzech panelach rozgrywają się na przestrzeni czterech

żywiołów

Syn Marnotrawny

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: