Pytania z prawa finansowego:
1. Jaka jest definicja pojęcia prawo finansowe ?
Definicja: jest to ogół norm prawnych regulujących działalność finansową w danym państwie. Prawo finansowe wyrosło z prawa publicznego. Prawo finansowe powstało, aby normy dawały możliwość zbierania dochodów na późniejsze ich wydatkowanie.
Podmioty prawa finansowego:
a) Publiczno prawne: Skarb Państwa, Jednostki Samorządu Terytorialnego (Gminy, Powiaty, Województwa).
b) Jednostki budżetowe, zakłady budżetowe, gospodarka pomocnicze i środki specjalne w jednostkach budżetowych oraz państwowe i samorządowe fundusze celowe.
c) ZUS.
d) Inne podmioty prywatno prawne.
2. Jaka jest systematyka prawa finansowego z podaniem przykładowych aktów prawnych ?
Prawo budżetowe: (gminy, powiat, województwo, jednostki budżetowe, zakłady) dotyczy uchwalenia budżetu państwa na dany okres czasu (przeważnie rok), czyli tzw. ustawy budżetowej, cechującej się regulacją środków wpływających do budżetu jak i dokonywaniem wydatków na cele określone niniejszą ustawą. W ramach jego mamy 2 akty prawne:
a) Ustawa o finansach publicznych.
b) Ustawa budżetowa.
Prawo podatkowe:, które dotyczy prawa publicznego, a związane jest z stosunkiem podatkowym pomiędzy podatnikiem a państwem, a nie stanowi następstwa woli podmiotu zobowiązaniowego. W sposób naturalny wyłączyło się z prawa finansowego. Określenie podatków oraz ich podział. W ramach jego mamy 2 grupy:
c) Prawo podatkowe materialne: reguluje materię danego podatku
i. Ustawa o podatku od towarów i usług.
ii. Ustawa o podatku akcyzowym.
iii. Ustawa o podatku dochodowych od osób prawnych.
iv. Ustawa o podatku dochodowych od osób fizycznych.
d) Prawo podatkowe proceduralne:
i. Ordynacja podatkowa.
Prawo celne:, które reguluje zasady i tryb przywozu towarów na polski obszar celny oraz wywozu towarów z polskiego obszaru celnego, oraz związane z tym prawa i obowiązki osób wraz z uprawnieniami i obowiązkami organów celnych. W ramach jego mamy akty prawne:
e) Ustawa prawo celne (zawiera regulacje specyficzne).
f) Wspólnotowy Kodeks Celny.
Prawo finansowe ubezpieczeń gospodarczych(1) i społecznych(2):, czyli zależności finansowe na poziomie instytucji państwowych.(2)Prawo ubezpieczeń społecznych. W tym zakresie mamy:
g) Regulacje ubezpieczeń.
W zakresie ubezpieczeń gospodarczych mamy do czynienia z podmiotami prywatno prawnymi Np. Zakłady ubezpieczeń. W ramach jego mamy akty prawne:
h) Ustawa o działalności ubezpieczeniowej.
i) Kodeks Cywilny.
Prawo finansowe jednostek samorządu terytorialnego:, czyli zależności finansowe samorządów terytorialnych. Chodzi o regulacje Gmin, Powiatów i Województw, ale tylko w zakresie dochodów. W tym zakresie mamy:
j) Ustawa o podatku dochodowych od osób fizycznych (w pewnym zakresie dotyczy gmin).
k) Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych (podatek od nieruchomości, od posiadania psów).
Prawo walutowe(1) i dewizowe(2): (1) dotyczące organizacji porządku pieniężnego, który określa jednostkę pieniężna stosunek do złota lub walut innych państw. (2) dotyczące regulacji norm prawnych związanych z pieniądzem poza granicami państwa, oraz zagranicznymi środkami płatniczymi. (2)W tym zakresie mamy:
l) Ustawa prawo dewizowe (uległa dużym zmianom, gdy Polska weszła do UE, aby mógł powstać swobodny przepływ kapitału, ludzi i towaru).
Prawo bankowe: określające zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia i organizacji banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych oraz zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania naprawczego, likwidacji i upadłości banków. Prawo finansowe w sposób bezpośredni wskazuje, czym mogą zająć się banki. W tym zakresie mamy:
m) Ustawa prawo bankowe.
n) Ustawa o NBP.
Prawo finansowe podmiotów gospodarczych: dotyczące finansowych spraw pomiędzy firmami, spółkami czy wzajemnymi relacjami pomiędzy nimi a skarbem państwa. W tym zakresie mamy:
o) Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej.
3. Omów budowę normy prawno – finansowej.
a) Hipoteza:
i. Powoływanie się na akt normatywny (źródła prawa, z którego wynika jej obowiązywanie).
ii. Powołanie się na stan faktyczny, uzasadniający dyspozycję.
b) Dyspozycja:
i. Przedmiot normy: określone zachowanie stanowiące uprawnienie jednego podmiotu a zobowiązanie drugiego, może być ono szczegółowo określone, co do miejsca i sposobu jego wykonania.
ii. Podmioty normy: czynny (uprawniony) i bierny (zobowiązany).
c) Sankcje:
i. Z reguły są to dolegliwości karne lub materialne.
4. Jaka jest klasyfikacja i przykłady źródeł prawa finansowego ?
1. Ustrojowe
2. Prawa materialnego
3. Prawa formalnego
4. Prawa państwowego
5. Prawa lokalnego
5. Finanse publiczne a finanse prywatne – podobieństwa i różnice.
a) Fundusze publiczne gromadzone na zasadzie przymusu i przeznaczone na zaspokojenie potrzeb publicznych.
b) Szeroki zakres znaczeniowy.
c) Operacje finansowe dokonywane w zakresie finansów publicznych rzutują na ogólna równowagę finansową państwa.
6. Jakie procesy obejmują finanse publiczne ?
a) Pobierania i gromadzenia środków
b) Wydatkowania środków publicznych
c) Finansowania deficytu
d) Zaciąganie zobowiązań
e) Zarządzania
7. Jakie są zasady gospodarki finansów publicznych – sposoby realizacji, zasady jawności ?
Jawność finansów publicznych jest realizowana w szczególności przez:
a) Jawność sejmowej debaty budżetowej i debat budżetowych jednostek samorządu terytorialnego.
b) Jawność sejmowej debaty nad sprawozdaniem z wykonania budżetu państwa i debat nad wykonaniem sprawozdań budżetowych jednostek samorządu terytorialnego.
c) Podanie do publicznej wiadomości:
v Kwot dotacji udzielanych z budżetu państwa i budżetu jednostek samorządu terytorialnego.
v Zbiorczych danych dotyczących finansów publicznych przez Ministra Finansów.
Udostępnianie corocznych sprawozdań dotyczących finansów i działalności jednostek należących do sektorów finansów publicznych.
8. Charakterystyka form organizacyjnych finansów publicznych:
a) jednostki budżetowe – definicja, tworzenie, zasady, gospodarka finansowa
Jednostki budżetowe – jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
Jednostki budżetowe tworzą, łącza i likwidują:
b) Ministrowie, kierownicy urzędów centralnych wojewódzkich oraz inne organy działające na podstawie odrębnych przepisów – państwowe jednostki budżetowe.
c) Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego np. rade gminy lub powiatu – gminne, powiatowe lub wojewódzkie jednostki budżetowe.
d) zakłady budżetowe - ~ „ ~ ~” ~ ~’ ~ ~” ~
Zakłady budżetowe – jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które:
v Odpłatnie wykonują wyodrębnione zadania.
v Pokrywają koszty swojej działalności z przychodów własnych za wyjątkiem sytuacji, gdy otrzymują:
o Dotacje przedmiotową z budżetu
o Dotację podmiotową lub dotacje celową na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji.
Zakłady budżetowe tworzą, łączą i likwidują:
v Ministrowie, kierownicy urzędów centralnych lub wojewódzkich oraz inne organy działające na podstawie wybranych przepisów – podstawowe zakłady budżetowe.
v Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego – gminne, powiatowe lub wojewódzkie zakłady budżetowe.
e) gospodarstwa pomocnicze - ~ „ ~ ~” ~ ~’ ~ ~” ~
Gospodarstwem pomocniczym jest wyodrębniona z jednostki budżetowej pod względem organizacyjnym i finansowym, część jej podstawowej działalności lub działalność uboczna.
Gospodarstwo pomocnicze pokrywa koszty swojej działalności z uzyskiwanych przychodów własnych za wyjątkiem przypadku, gdy otrzyma z budżetu dotacje podmiotowe.
Gospodarstwo podmiotowe tworzy i likwiduje kierownik jednostki budżetowej, po uprzednim uzyskaniu zgody:
v Właściwego ministra, kierownika urzędu centralnego lub wojewody w przypadku gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budżetowych.
9. Jakie metody stosowane są w ramach gospodarki finansowej ?
Definicja: tworzenie, gromadzenie, dzielenie i wydatkowanie zasobów pieniężnych.
Metoda bezzwrotna: polega na nieodpłatnym i bezzwrotnym wyposażeniu szczególnych podmiotów w środki pieniężne i ma zastosowanie przede wszystkim do jednostek budżetowych świadczących - co do zasady – oznaczonego terminu.
Metoda zwrotna: polega na utworzeniu, gromadzeniu zasobów pieniężnych na czas oznaczony, z obowiązkiem ich zwrotu po upływie oznaczonego terminu.
10. Charakterystyka budżetu państwa:
a) definicja – budżet państwa
Definicja: budżet państwa jest ręcznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów:
b) jakie podmioty finansowane są w PL z budżetu państwa ?
a) Organów władzy państwowej, kontroli i ochrony praw.
b) Sądów i trybunałów.
c) Administracji rządowej.
c) w jakiej formie prawnej i przez kogo zostaje uchwalony budżet państwa ?
Budżet państwa jest uchwalany w formie ustawy budżetowej na okres roku kalendarzowego, zwanego dalej „rokiem budżetowym”. Do budżetu państwa włączone są środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi i wydatki z nich finansowane.
11. Jaka jest zawartość treściowa ustawy budżetowej ?
a) Dochody budżetu państwa według ważniejszych źródeł, części i działów klasyfikacji budżetowej.
b) Wydatki budżetu państwa.
c) Deficyt budżetu państwa oraz źródła jego pokrycia.
d) Limity zatrudnienia w administracji rządowej (publicznej).
e) Przychody i rozchody budżetu państwa.
f) Zestawienie przychodów i wydatków zakładów budżetowych gospodarstw jednostek budżetowych i środków specjalnych.
g) Plany przychodów i wydatków państwowych funduszy celowych.
h) Zestawienie dotacji dla państwowych agencji i fundacji z udziałem Skarbu Państwa.
v Zakres i kwoty dotacji przedmiotowych
...
OsakaMotel