Zapobieganie-wypadkom-zwiazanym-z-transportem-w-miejscach-pracy.pdf

Europejska Agencja Bezpieczeƒstwa i Zdrowia w Pracy

w miejscach pracy

Ka˝dego roku w Unii Europejskiej w wypadkach zwiàzanych z pracà

ginie oko∏o 5 500 osób, przy czym oko∏o jedna trzecia wypadków

Êmiertelnych ∏àczy si´ z transportem 1) . Wypadki te zazwyczaj wià˝à

si´ z: potràceniem lub przejechaniem ludzi przez poruszajàce si´ po-

jazdy (np. podczas cofania), upadkami osób z pojazdów, uderzenia-

mi przez przedmioty spadajàce z pojazdów lub przewracaniem si´

pojazdów. Wypadkom tym mo˝na zapobiec poprzez efektywne

zarzàdzanie i zastosowanie Êrodków zapobiegawczych.

Zapobieganie wypadkom zwiàzanym z transportem

3. Oceniç ryzyko zwiàzane z ka˝dym zagro˝eniem – prawdopodo-

bieƒstwo, ˝e dojdzie do urazów cia∏a oraz ich ci´˝koÊç. Czy ist-

niejàce Êrodki prewencyjne sà odpowiednie, czy nale˝y zrobiç

wi´cej w tej kwestii?

4. Ustaliç priorytety dzia∏aƒ i zrealizowaç te dzia∏ania.

5. Okresowo powtarzaç szacowanie ryzyka, w szczególnoÊci tam,

gdzie wprowadzono jakieÊ zmiany – np. nowe Êrodki transpor-

tu, zmiany tras transportu.

Ryzyko zdarzeƒ wypadkowych jest wi´ksze w ma∏ych i Êrednich

przedsi´biorstwach, które zatrudniajà mniej ni˝ 50 pracowni-

ków. Wskazania (rady) zamieszczone w niniejszej publikacji

i w ca∏ym raporcie Agencji dotyczà Êrodków transportu w przed-

si´biorstwach wszystkich rodzajów i wielkoÊci.

Nale˝y przede wszystkim uwzgl´dniç zbiorowe Êrodki eliminowa-

nia zagro˝eƒ, jak np. ulepszenie projektu i zmiany rozmieszczenia

stanowisk pracy, prowadzàce do zminimalizowania ryzyka wypad-

ków zwiàzanych z transportem. Znaki ostrzegawcze nale˝y stoso-

waç jako Êrodki zast´pcze, jeÊli zagro˝eƒ nie da si´ wyeliminowaç

w inny sposób. Poni˝ej przedstawiono kilka wskazówek do rozwa˝e-

nia przy szacowaniu ryzyka i wyborze Êrodków zapobiegawczych.

Zakres odpowiedzialnoÊci pracodawców

Stosownie do wymagaƒ okreÊlonych w dyrektywach europejskich 2)

obejmuje on:

stosowanie si´ do minimalnych wymagaƒ bhp w miejscu pracy lub

na terenie budowy, dotyczàcych dróg i wyjÊç awaryjnych, tras trans-

portu, powierzchni niebezpiecznych, platform za∏adunkowych, ramp

Bezpieczne miejsca isystemy pracy

Eliminowaç potrzeb´ zawracania Êrodków transportu, poprzez:

lepszà organizacj´ miejsca pracy, zastosowanie bezpiecznych sys-

temów dotyczàcych zawracania pojazdów.

Zapewniç bezpieczne systemy pracy przy ∏adowaniu i roz∏adowy-

waniu pojazdów.

Zadbaç, aby rozmieszczenie dróg dojazdowych by∏o odpowied-

nie do stosowanych Êrodków transportu i aktywnoÊci pieszych.

Tam, gdzie to mo˝liwe, rozdzieliç ruch pieszy od ruchu Êrodków

transportu. JeÊli nie jest to mo˝liwe, nale˝y umieÊciç odpowiednie

znaki ostrzegawcze. Nale˝y zadbaç, aby wzd∏u˝ tras transportu by-

∏a wystarczajàca liczba przejÊç dla pieszych. Nale˝y rozwa˝yç

wprowadzenie ruchu jednokierunkowego, w celu ograniczenia ry-

zyka kolizji Êrodków transportu.

Zadbaç o dostosowanie dróg do rodzaju i liczby Êrodków trans-

portu korzystajàcych z nich. Zadbaç, aby drogi by∏y dostatecznie

szerokie i aby pod∏o˝e i powierzchnia dróg by∏a utrzymywana

w dobrym stanie. Tam gdzie to mo˝liwe, nale˝y usunàç wszelkie

przeszkody, w przeciwnym przypadku nale˝y zadbaç, aby prze-

szkody by∏y dobrze widoczne. Przy projektowaniu dróg nale˝y uni-

kaç ostrych zakr´tów. Na zakr´tach z ograniczonà widocznoÊcià

nale˝y zainstalowaç odpowiednie lustra.

Sprawdziç, czy zosta∏y wprowadzone odpowiednie Êrodki bezpie-

czeƒstwa. Mogà byç potrzebne ograniczenia kierunku i pr´dkoÊci

oraz odpowiednie znaki informacyjne i ostrzegawcze. Ustaliç, czy

konieczne jest wprowadzenie fizycznego ograniczenia pr´dkoÊci,

np. poprzez instalacj´ progów na drodze. Kraw´dzie platform za-

∏adunkowych, wykopów, itd. nale˝y oznaczyç w przejrzysty sposób

i jeÊli to mo˝liwe, wyposa˝yç w barier´ ochronnà.

Zadbaç o utrzymanie Êrodków transportu w nale˝ytym stanie.

Niezb´dne jest wprowadzenie programów konserwacji. Kierowcy

przed u˝yciem Êrodków transportu powinni przeprowadziç pod-

stawowà kontrol´, np. sprawdziç hamulce i oÊwietlenie przed roz-

pocz´ciem swojej zmiany.

zapewnienie pracownikom bezpiecznego wyposa˝enia

(z uwzgl´dnieniem jego dostosowania do wykonywanej pracy,

w∏aÊciwego doboru cech bezpieczeƒstwa oraz bezpieczeƒstwa

u˝ywania, szkoleƒ i udost´pniania informacji, kontroli i konser-

wacji). Istniejà minimalne wymagania dotyczàce u˝ytkowania

sprz´tu mobilnego (ruchomego), np. zapobiegajàce przewraca-

niu si´ wózków wid∏owych

umieszczenie znaków ostrzegawczych bhp w miejscach, w któ-

rych nie mo˝na uniknàç ani dostatecznie ograniczyç zagro˝eƒ

przy zastosowaniu innych Êrodków zapobiegawczych

udost´pnienie Êrodków ochrony indywidualnej (he∏my, ubrania

odblaskowe, itd.). Ârodki powinny byç odpowiednie do zagro˝eƒ

i nale˝y je stosowaç tam, gdzie zagro˝eƒ nie mo˝na wyelimino-

waç innymi Êrodkami. Ârodki ochrony indywidualnej powinny byç

wygodne i utrzymane w nale˝ytym stanie, a ich stosowanie nie

powinno powodowaç innych zagro˝eƒ

stosowanie si´ do ogólnych przepisów i wytycznych regulujà-

cych zarzàdzanie bezpieczeƒstwem i higienà pracy, uwzgl´dnia-

jàc: szacowanie i zapobieganie ryzyku zawodowemu, nadawanie

priorytetu Êrodkom ochrony zbiorowej ograniczajàcym ryzyko,

udost´pnianie informacji i szkolenia oraz konsultowanie si´ pra-

codawcy z pracownikami i koordynacj´ dzia∏aƒ z zakresu bhp

z podwykonawcami.

Minimalne wymagania ustalone w dyrektywach zosta∏y wprowa-

dzone do prawa krajowego. Krajowe przepisy mogà zawieraç do-

datkowe ustalenia.

Pracownicy zobowiàzani sà do aktywnej wspó∏pracy z pracodawca-

mi, stosowania wprowadzonych przez nich Êrodków ostro˝noÊci i po-

st´powania zgodnie z instrukcjami przekazanymi im na szkoleniach.

Konsultowanie dzia∏aƒ z pracownikami jest niezb´dne. Wyko-

rzystanie ich wiedzy pozwala na skuteczne wykrywanie zagro˝eƒ

i w∏aÊciwà realizacj´ przyj´tych rozwiàzaƒ w miejscu pracy.

Praktyczne zapobieganie wypadkom

Pierwszym krokiem jest dokonanie stosownego i wystarczajàce-

go szacowania ryzyka. W tym celu nale˝y:

1. Zidentyfikowaç zagro˝enia zwiàzane z pracà Êrodków transpor-

tu – np. zawracaniem, ∏adowaniem i roz∏adowywaniem. Odpo-

wiedzieç na pytanie: Co mo˝e pójÊç nie tak i kiedy? Na przyk∏ad:

czy ludzie mogà zostaç potràceni lub przejechani? Czy ludzie

mogà spaÊç z pojazdu w trakcie jego ∏adowania?

2. Zidentyfikowaç osoby, które sà nara˝one na ka˝de z zagro˝eƒ.

Najcz´Êciej b´dà to kierowcy i inny pracownicy. Mogà to byç

równie˝ goÊcie lub inne osoby postronne.

Wypadki zwiàzane z pracà w Unii Europejskiej w 1996 r., Statistics in Focus, Temat 3 – 4/2000, Eurostat.

Na witrynie WWW http://europe.osha.eu.int/legislation znajdujà si´ linki do stron zawierajàcych prawodawstwo Unii Europejskiej, szczegó∏owe informacje dotyczàce dyrektyw Komisji Europejskiej dla

ma∏ych i Êrednich przedsi´biorstw, szacowania ryzyka, oraz linki do witryn paƒstw cz∏onkowskich Unii Europejskiej, gdzie mo˝na znaleêç przepisy prawne i wytyczne obowiàzujàce w tych paƒstwach.

http://agency.osha.eu.int

Europejska Agencja Bezpieczeƒstwa i Zdrowia w Pracy

Praktyka kierowania ipracy Êrodkami transportu

Zadbaç, aby dobór i charakter procedur szkoleniowych zapewnia∏

zdolnoÊç kierowców do bezpiecznej pracy. Kierowcy powinni mieç

kwalifikacje w zakresie obs∏ugi swoich Êrodków transportu i wykony-

wania ich codziennej konserwacji. Kierowcy powinni mieç orzecze-

nia lekarskie o w∏aÊciwym stanie zdrowia, powinni mieç dobry s∏uch

oraz wzrok i sprawnoÊç. Tylko ludzie dobrani, przeszkoleni i upraw-

nieni mogà byç dopuszczani do kierowania Êrodkami transportu.

Zadbaç o odpowiednie oÊwietlenie i widocznoÊç, zapewniajàce

bezpieczne przejÊcia w miejscu pracy (zarówno wewnàtrz jak i na ze-

wnàtrz obiektu). Miejsca potencjalnych zagro˝eƒ, np. skrzy˝owania

dróg, przejÊcia dla pieszych i przeszkody muszà byç dobrze widocz-

ne. JeÊli praca kierowców i/lub pieszych nie mo˝e zostaç nale˝ycie

rozgraniczona, pracownicy powinni nosiç ubrania odblaskowe.

Bezpieczna jazda

W obszarach o du˝ym nat´˝eniu ruchu niezb´dne jest wprowa-

dzenie ograniczenia pr´dkoÊci, szczególnie tam, gdzie ruch pie-

szych i ruch Êrodków transportu nie jest rozgraniczony.

Drogi powinny byç utrzymywane w czystoÊci i wolne od Êmieci

i ruchomych przeszkód.

Nale˝y unikaç ostrego zakr´cania. Przy zakr´tach z ograniczo-

nà widocznoÊcià, których nie da si´ wyeliminowaç, nale˝y zain-

stalowaç lustra poprawiajàce widocznoÊç.

Podczas pracy lub prowadzenia wózka nale˝y obserwowaç oto-

czenie.

Nale˝y uwa˝aç przy wyjazdach, przejÊciach i Êcie˝kach,

przy których nagle mogà si´ pojawiaç piesi i pojazdy.

Lista kontrolna dotyczàca kierowców

Bezpieczeƒstwo Êrodków transportu

Zadbaç, aby stosowane Êrodki transportu by∏y bezpieczne i odpo-

wiednie do wykonywanej pracy. Zakupione Êrodki transportu po-

winny mieç odpowiednie urzàdzenia zabezpieczajàce i byç zgodne

z dotyczàcymi ich normami. Muszà byç zapewnione bezpieczne

Êrodki dost´pu do pojazdu oraz wejÊcia i wyjÊcia z pojazdu. Kie-

rowca mo˝e potrzebowaç ochrony przed przewróceniem si´ lub

uderzeniem przez spadajàce przedmioty. Nale˝y rozwa˝yç wpro-

wadzenie dêwi´kowych urzàdzeƒ ostrzegawczych (np. podczas

zawracania ci´˝arówek) oraz migajàcych lamp na Êrodkach trans-

portu, zwi´kszajàcych ich widocznoÊç.

Kierowca nie powinien prowadziç pojazdu, gdy jego sprawnoÊç

jest ograniczona, np. przez z∏y stan zdrowia lub s∏aby wzrok.

Nale˝y si´ upewniç, ˝e kierowca rozumie procedury pracy

i ograniczenia pracy Êrodka transportu, zwiàzane z bezpieczeƒ-

stwem.

Nale˝y przeprowadzaç codzienne kontrole i zg∏aszaç pojawie-

nie si´ wszelkich problemów. Nale˝y znaç przepisy i procedury

obowiàzujàce w miejscu pracy, w szczególnoÊci procedury awa-

ryjne, i zgodnie z nimi post´powaç.

Kierowca powinien rozumieç system sygna∏ów.

Nale˝y utrzymywaç pr´dkoÊç Êrodków transportu w ustalonych

granicach bezpieczeƒstwa. Nale˝y uwa˝aç przy zbli˝aniu si´

do zakr´tów.

Bezpieczeƒstwo u˝ywania wózków podnoÊnikowych (wid∏owych)

Wózki podnoÊnikowe (wid∏owe) uczestniczà w wielu wypadkach

w pracy, cz´sto podczas zawracania. Do czynników zwi´kszajà-

cych prawdopodobieƒstwo wypadku nale˝à: nieodpowiednie

przeszkolenie pracowników, nieodpowiednie znaki ostrzegaw-

cze, z∏y stan wózka, niedostateczne oÊwietlenie lub brak miejsca.

Przed przystàpieniem do zawracania nale˝y sprawdziç, czy

za pojazdem nie ma pieszych, innych pojazdów i przeszkód.

W miejscach ograniczonej widocznoÊci kierowca powinien ko-

rzystaç z instalacji zwi´kszajàcych widocznoÊç (np. luster) lub

z pomocy innych osób, sygnalizujàcych jego przejazd. W przy-

padku gdy sygnalizator stanie si´ niewidoczny dla kierowcy lub

widocznoÊç kierowcy zostanie drastycznie ograniczona, kierow-

ca powinien si´ zatrzymaç!

Tam, gdzie rozdzielenie ruchu pieszych iruchu pojazdów nie jest mo˝-

liwe, nale˝y:

Przed przystàpieniem do wprowadzenia jakichkolwiek popra-

wek lub usuwania zabezpieczeƒ pojazdu nale˝y wy∏àczyç silnik.

UmieÊciç odpowiednie znaki ostrzegawcze i przejrzyste ozna-

kowanie wskazujàce, ˝e drogi majà wielorakie przeznaczenie.

Rozwa˝yç przeznaczenie jednej strony drogi dla pieszych

i oznaczyç Êcie˝k´.

Dalsze informacje

Dalsze informacje dotyczàce praktyk dobrego zarzàdzania sà do-

st´pne na witrynie WWW Agencji: http://osha.eu.int .

Wszystkie publikacje Agencji mo˝na pobraç bezp∏atnie z jej witry-

ny. Tematem Europejskiego Tygodnia Bezpieczeƒstwa i Zdrowia

w Pracy, prowadzonego przez paƒstwa cz∏onkowskie Unii Europej-

skiej w paêdzierniku 2001 r., by∏o „Zapobieganie wypadkom zwià-

zanym z pracà”. Wi´cej informacji na ten temat mo˝na znaleêç

na stronie WWW Agencji: http://osha.eu.int/ee2001/ .

Na witrynie WWW Agencji znajdujà si´ tak˝e linki do witryn WWW

paƒstw cz∏onkowskich Unii Europejskiej, gdzie mo˝na znaleêç opis

aktów prawnych i wymagaƒ, obowiàzujàcych w poszczególnych

paƒstwach.

Zadbaç, aby skrzy˝owania by∏y wyraênie oznakowane i widocz-

ne dla pieszych i dla kierowców wózków.

Wprowadziç ruch jednokierunkowy, jeÊli ograniczy on ryzyko kolizji.

Zwróciç uwag´ na miejsca, gdzie wózki podnoÊnikowe (wid∏o-

we) mogà spotykaç si´ z innymi uczestnikami ruchu lub urzàdze-

niami bàdê pojazdami, np. przy platformach za∏adunkowych.

Z∏a widocznoÊç

Wózki podnoÊnikowe (wid∏owe) powinny byç widoczne dla prze-

bywajàcych w ich pobli˝u ludzi. Mo˝na to osiàgnàç np. poprzez

zainstalowanie na wózkach migajàcych lamp, reflektorów i Êwia-

te∏ zawracania. Podobnie, ludzie powinni byç widoczni dla kie-

rowców wózków, np. dzi´ki noszeniu ubrania odblaskowego.

Nale˝y w∏àczaç pulsujàce Êwiat∏a ostrzegawcze, gdy wózek jest

w u˝yciu.

Nale˝y rozwa˝yç wprowadzenie sygna∏ów dêwi´kowych,

w szczególnoÊci w ruchliwych i g∏oÊnych miejscach. Nale˝y za-

tràbiç przed wyjazdem np. z drzwi, w pobli˝u zakr´tów z ogra-

niczonà widocznoÊcià i przed przystàpieniem do zawracania.

Nale˝y zminimalizowaç potrzeb´ zawracania, np. poprzez wpro-

wadzenie ruchu jednokierunkowego. Aby zapewniç kierowcom

dobrà widocznoÊç drogi, w odpowiednich miejscach nale˝y zain-

stalowaç lustra i zadbaç, aby kierowcy z nich korzystali.

Ka˝dy pracujàcy w pobli˝u wózków podnoÊnikowych (wid∏o-

wych) mui zadbaç, aby kierowca go dostrzeg∏. Nie nale˝y cho-

dziç za wózkami.

Europejska Agencja Bezpieczeƒstwa i Zdrowia w Pracy

Gra Via, 33, E-48009 Bilbao, Spain

tel. (34) 944 79 43 60, Fax: (34) 944 79 43 83

information@osha.eu.int

Centralny Europejskiej Agencji Bezpieczeƒstwa i Zdrowia w Pracy: Centralny Instytut Ochrony Pracy – Paƒstwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa,

Tel. (0-22) 623 36 77, Fax (0-22) 623 36 93, Internet: www.bp.edu.pl, E-mail: focalpoint@ciop.pl

http://agency.osha.eu.int

Fakty

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: