Zapobieganie-poslizgnieciom-potknieciom-i-upadkom-w-miejscu-pracy.pdf

Europejska Agencja Bezpieczeƒstwa i Zdrowia w Pracy

Zapobieganie poÊlizgni´ciom, potkni´ciom i upadkom

w miejscu pracy

PoÊlizgni´cia, potkni´cia i upadki 1) nale˝à do najcz´stszych przyczyn wy-

padków wÊród pracowników zatrudnionych we wszystkich sektorach

gospodarki, od przemys ¸ u ci´˝kiego do pracy biurowej. W paƒstwach

cz ¸ onkowskich Unii Europejskiej czynniki te stanowià g ¸ ówne przyczyny

wypadków powodujàcych nieobecnoÊç w pracy d ¸ u˝szà ni˝ 3 dni 2) .

Typowy proces zarzàdzania sk ¸ ada si´ z nast´pujàcych etapów:

Identyfikacja problemów i planowanie

Nale˝y zidentyfikowaç najwa˝niejsze miejsca zagro˝one poÊlizgni´cia-

mi, potkni´ciami i upadkami – takie jak: nierówna pod ¸ oga, s ¸ abo oÊwie-

tlone schody – i wyznaczyç kierunki poprawy. Nale˝y dobraç odpowied-

nie wyposa˝enie i zastosowaç sposoby (procedury) pracy, umo˝liwiajàce

likwidacj´ tych zagro˝eƒ lub zapewniajàce kontrol´ nad nimi.

Ryzyko zdarzeƒ wypadkowych jest wi´ksze dla osób zatrudnionych

w ma ¸ ych i Êrednich przedsi´biorstwach, szczególnie w przedsi´-

biorstwach zatrudniajàcych mniej ni˝ 50 pracowników. Zastoso-

wanie prostych Êrodków zapobiegawczych pozwala na ograni-

czenie ryzyka wypadków w wyniku poÊlizgni´ç i potkni´ç.

Porady zamieszczone w niniejszej publikacji dotyczà wszystkich

przedsi´biorstw, bez wzgl´du na ich rodzaj i wielkoÊç.

Organizacja

Nale˝y jasno ustaliç, na kim spoczywa odpowiedzialnoÊç za zapew-

nienie bezpieczeƒstwa i ochron´ zdrowia osób na ró˝nych stanowi-

skach pracy.

Zakres odpowiedzialnoÊci pracodawców

Kontrola

Niezb´dne jest sprawdzanie, czy sposoby (procedury) pracy i proce-

sy sà w ¸ aÊciwie realizowane. Nale˝y prowadziç rejestr dzia ¸ aƒ, takich

jak czyszczenie i konserwacja.

Wymagania zawarte w dyrektywach europejskich 3) (np. ustalenia od-

noÊnie do miejsc pracy, znaków ostrzegawczych, Êrodków ochrony in-

dywidualnej oraz wytycznych ramowych w zakresie bezpieczeƒstwa),

dotyczàce zapobiegania poÊlizgni´ciom i potkni´ciom, obejmujà:

zapewnienie, jeÊli to tylko mo˝liwe, ˝e miejsca pracy b´dà nale˝y-

cie oÊwietlone Êwiat ¸ em naturalnym i wyposa˝one w oÊwietlenie

sztuczne, odpowiednie dla zapewnienia bezpieczeƒstwa i zdrowia

pracowników

Monitorowanie i przeglàdy

Niezb´dne jest cykliczne przeprowadzanie przeglàdów. Czy liczba

wypadków si´ zmniejsza? Czy w trakcie przeglàdu stanu bezpie-

czeƒstwa wykrywa si´ mniej potencjalnych zagro˝eƒ?

Pracodawcy powinni przeprowadzaç identyfikacj´ zagro˝eƒ i ocen´

ryzyka dotyczàcego pracowników i innych osób (w tym goÊci, pod-

wykonawców i osób postronnych), które mogà si´ znaleêç w strefie

zagro˝enia poÊlizgni´ciami i upadkami. Wyniki oceny ryzyka powin-

ny byç poddawane regularnym przeglàdom, szczególnie tam, gdzie

dokonano istotnych zmian, jak wprowadzenie nowego wyposa˝enia

lub sposobu (procedur) pracy.

zapewnienie, aby pod ¸ ogi w miejscu pracy by ¸ y nieruchome, sta-

bilne i wypoziomowane, nie mia ¸ y garbów, dziur ani nadmiernych

spadków i nie by ¸ y Êliskie

umieszczenie znaków ostrzegawczych tam, gdzie nie mo˝na wy-

eliminowaç zagro˝eƒ lub odpowiednio ich ograniczyç innymi

Êrodkami zapobiegawczymi

udost´pnienie Êrodków ochrony indywidualnej (tj. obuwia

ochronnego) odpowiednich do istniejàcych zagro˝eƒ, tam gdzie

zagro˝eƒ tych nie mo˝na wyeliminowaç innymi sposobami. Stoso-

wane Êrodki ochrony powinny byç wygodne i utrzymywane w na-

le˝ytym stanie i nie powinny powodowaç innych zagro˝eƒ

Dobra praktyka pracy

Tam gdzie to mo˝liwe, nale˝y dà˝yç do eliminowania zagro˝enia u je-

go êród ¸ a (np. dokonujàc wyrównania powierzchni pod ¸ óg). Kolejnà

preferowanà opcjà jest zastàpienie (np. wykorzystanie innych mniej

niebezpiecznych metod czyszczenia pod ¸ o˝a), a nast´pnie oddzielenie

(np. wprowadzenie barier utrzymujàcych pracowników z dala od mo-

krych pod ¸ óg). Ostatecznym Êrodkiem zapobiegawczym jest ochrona

(np. noszenie obuwia z podeszwami antypoÊlizgowymi). Stosowanie

Êrodków ochrony indywidualnej powinno byç ostatnià formà ochrony,

po wyczerpaniu wszystkich innych Êrodków organizacyjnych i technicz-

nych. Cz´sto mo˝na wykorzystaç proste i równoczeÊnie skuteczne

Êrodki ograniczania lub eliminowania zagro˝enia poÊlizgni´ciami i po-

tkni´ciami. Do dzia ¸ aƒ zapobiegawczych nale˝à:

Utrzymanie obiektu w dobrym stanie – z ¸ y stan obiektu lub ogól-

ny nieporzàdek sà g ¸ ównà przyczynà poÊlizgni´ç i potkni´ç. Nale˝y

utrzymywaç porzàdek i czystoÊç w obiektach, a pod ¸ ogi i drogi do-

st´pu powinny byç wolne od przeszkód. Nale˝y regularnie usuwaç

Êmieci, nie dopuszczajàc do ich nadmiernego gromadzenia.

stosowanie si´ do ramowych wytycznych dotyczàcych zarzàdza-

nia bezpieczeƒstwem i higienà pracy, obejmujàcych ocen´ ryzyka

i zapobieganie zagro˝eniom, nadanie priorytetu dzia ¸ aniom kom-

pleksowym zmierzajàcym do eliminowania zagro˝eƒ, zapewnienie

informacji i szkoleƒ oraz konsultacji kierownictwa z pracownikami

i koordynacj´ dzia ¸ aƒ z zakresu bhp z podwykonawcami.

Minimalne wymagania okreÊlone w dyrektywach zosta ¸ y wprowa-

dzone do prawa krajowego. Krajowe przepisy mogà zawieraç do-

datkowe wymagania.

Konsultowanie dzia ¸ aƒ z pracownikami jest niezb´dne. Wykorzy-

stanie ich wiedzy pozwala na prawid ¸ owà identyfikacj´ zagro˝eƒ

i w ¸ aÊciwà realizacj´ przyj´tych rozwiàzaƒ.

OdpowiedzialnoÊç za utrzymanie Êrodowiska pracy zgodnego z wy-

maganiami nie spoczywa wy ¸ àcznie na kierownictwie. Tak˝e pra-

cownicy majà obowiàzek wspó ¸ pracy na tym polu i troski o bezpie-

czeƒstwo w ¸ asne i wspó ¸ pracowników, zgodne instrukcjami

przekazanymi im podczas szkoleƒ. Wszystkich nale˝y zach´caç, aby

przyczyniali si´ do poprawy bezpieczeƒstwa i higieny pracy.

Zapobieganie wypadkom –zarzàdzanie ryzykiem

Dobry system zarzàdzania bhp pozwala zapobiec wypadkom

poprzez:

identyfikacj´ zakresu problemów

podejmowanie decyzji i zgodne z nimi dzia ¸ anie

sprawdzanie, czy podj´te dzia ¸ ania by ¸ y skuteczne.

Termin upadki odnosi si´ do upadków z ma ¸ ej wysokoÊci, tzn. mniejszej ni˝ 2 metry

Stan Bezpieczeƒstwa i Higieny Pracy w Unii Europejskiej – badania pilota˝owe w 2000 r . The State of Occupational Safety and Health in the European Union . Europejska Agencja Bezpie-

czeƒstwa i Zdrowia w Pracy. ISBN 92-828-9272-7.

Na witrynie WWW http://europe.osha.eu.int/legislation znajdujà si´ linki do stron zawierajàcych prawodawstwo Unii Europejskiej, szczegó ¸ owe przewodniki (wytyczne) Komisji Europejskiej dla ma ¸ ych

i Êrednich przedsi´biorstw, dotyczàce oceny ryzyka oraz linki do witryn paƒstw cz ¸ onkowskich Unii Europejskiej, gdzie mo˝na znaleêç obowiàzujàce w tych paƒstwach przepisy prawne i wytyczne.

http://agency.osha.eu.int

Europejska Agencja Bezpieczeƒstwa i Zdrowia w Pracy

Czyszczenie i konserwacja – regularne czyszczenie i konserwowanie

prowadzi do minimalizacji ryzyka. Nale˝y regularnie usuwaç Êmieci

i utrzymywaç miejsca pracy w czystoÊci. Metody czyszczenia i wyposa-

˝enie powinno byç odpowiednie do utrzymywanej powierzchni. W trak-

cie czyszczenia i prac konserwacyjnych nale˝y zadbaç, aby nie tworzyç

nowych zagro˝eƒ, szczególnie mo˝liwoÊci poÊlizgni´cia i potkni´cia.

OÊwietlenie – nale˝y zapewniç w ¸ aÊciwe funkcjonowanie oÊwietle-

nia oraz rozmieszczenia opraw oÊwietleniowych, które zagwarantu-

jà wymagany poziom oÊwietlenia oraz równomierne oÊwietlenie

powierzchni pod ¸ óg w przejÊciach i wszystkich miejsc potencjalnych

zagro˝eƒ, np. przeszkód lub rozlanych cieczy. Zainstalowanie

oÊwietlenia na zewnàtrz pomieszczeƒ mo˝e byç wymagane, jeÊli

stanowiska tam usytuowane muszà byç oÊwietlone.

Pod ¸ ogi – nale˝y regularnie kontrolowaç pod ¸ ogi w celu wykrycia

uszkodzeƒ i tam gdzie to konieczne, przeprowadzaç ich konserwacj´

lub napraw´. Miejsca potencjalnego zagro˝enia poÊlizgni´ciami i po-

tkni´ciami to dziury, szpary, luêne dywany i wyk ¸ adziny. W ka˝dym

miejscu pod ¸ o˝e powinno byç dostosowane do wykonywanej pracy,

np. powinno byç odporne na oleje i Êrodki chemiczne, je˝eli te

substancje sà stosowane w procesach produkcyjnych. W ¸ aÊciwoÊci

antypoÊlizgowe pod ¸ óg mo˝na poprawiç, pokrywajàc je warstwà

ochronnà lub impregnujàc Êrodkami chemicznymi. Pod ¸ ogi powinny

byç utrzymywane w czystoÊci.

Schody – wiele wypadków ma miejsce na schodach. Por´cze, odporne

na poÊlizgni´cia pokrycia stopni, dobra widocznoÊç, antypoÊlizgowe

pokrycie przednich kraw´dzi stopni i dostateczne oÊwietlenie zapobie-

gajà potkni´ciom i poÊlizgni´ciom na schodach. Inne zmiany poziomu

pod ¸ o˝a, takie jak rampy, sà cz´sto trudne do zauwa˝enia. Nale˝y je w ¸ a-

Êciwie oznaczyç za pomocà odpowiednich znaków ostrzegawczych.

Rozlanie cieczy – rozlane ciecze nale˝y niezw ¸ ocznie usuwaç stosu-

jàc odpowiednie metody (mo˝e byç konieczne czyszczenie chemicz-

ne). Tam gdzie pod ¸ oga jest mokra, nale˝y umieÊciç odpowiednie

znaki ostrzegawcze i wyznaczyç obejÊcia. Co doprowadzi ¸ o do roz-

lania cieczy? Czy mo˝na zmieniç procedury pracy lub miejsce pracy,

tak aby zminimalizowaç rozlania w przysz ¸ oÊci?

Przeszkody – tam gdzie to mo˝liwe, nale˝y usuwaç przeszkody, aby

wyeliminowaç ryzyko potkni´cia si´ o nie. JeÊli usuni´cie przeszkody

nie jest mo˝liwe, nale˝y zastosowaç odpowiednie bariery i/lub znaki

ostrzegawcze.

Przewody i instalacje – wyposa˝enie, takie jak przewody, nale˝y

umieszczaç w takich miejscach, aby nie przecina ¸ y dróg dla pieszych.

Nale˝y zastosowaç os ¸ ony przewodów umo˝liwiajàce bezpieczne

przytwierdzenie przewodów do pod ¸ o˝a.

Obuwie – pracownicy powinni mieç obuwie odpowiednie do ich

Êrodowiska pracy. Nale˝y wziàç pod uwag´ rodzaj wykonywanej

pracy, powierzchni´ pod ¸ ogi, typowe warunki pod ¸ o˝a oraz w ¸ aÊci-

woÊci przeciwpoÊlizgowe podeszew.

Miejsca pracy na wolnym powietrzu – zewn´trzne miejsca pracy

nale˝y zorganizowaç w taki sposób, aby zminimalizowaç ryzyko

potkni´ç i poÊlizgni´ç, np. stosujàc Êrodki antypoÊlizgowe

przy oblodzonym pod ¸ o˝u lub odpowiednie obuwie.

Badanie przypadku

Pracownik potknà ¸ si´ o przewód do spr´˝onego powietrza, pozo-

stawiony w przejÊciu. Nie zosta ¸ on usuni´ty po u˝yciu. PrzejÊcie

by ¸ o s ¸ abo oÊwietlone, a wypadek mia ¸ miejsce w nocy. Zgodnie

z wynikami dochodzenia przedsi´biorstwo zainstalowa ¸ o oÊwietle-

nie szerokostrumienne w s ¸ abo oÊwietlonych miejscach i przemie-

Êci ¸ o przewód powietrza. Obecnie sà przeprowadzane szkolenia

i rozwijana jest wÊród personelu ÊwiadomoÊç zagro˝eƒ zwiàza-

nych z poÊlizgni´ciami i potkni´ciami.

Dalsze informacje

Dalsze informacje dotyczàce praktyk dobrego zarzàdzania sà

dost´pne na witrynie WWW Agencji: http://osha.eu.int .

Wszystkie publikacje Agencji mo˝na pobraç z jej witryny bezp ¸ atnie.

Tematem Europejskiego Tygodnia Bezpieczeƒstwa i Zdrowia w Pracy,

prowadzonego przez paƒstwa cz ¸ onkowskie Unii Europejskiej

w paêdzierniku 2001 r., by ¸ o „Zapobieganie wypadkom zwiàzanym

z pracà”. Wi´cej informacji na ten temat mo˝na znaleêç na stronie

WWW: http://osha.eu.int/ew2001/ .

Na witrynie WWW Agencji znajdujà si´ tak˝e linki do witryn WWW

paƒstw cz ¸ onkowskich Unii Europejskiej, gdzie mo˝na znaleêç

przepisy prawne i wytyczne, obowiàzujàce w poszczególnych

paƒstwach.

EUROPEAN WEEK OCTOBER 2001

SUCCESS

IS NO

ACCIDENT

Dobór rozwiàzaƒ –praktyczne zapobieganie

Badania wykaza ¸ y, ˝e podj´cie prostych Êrodków zapobiegawczych

przynosi korzyÊci. Poni˝ej opisano wypadek, który doprowadzi ¸

do podj´cia odpowiednich dzia ¸ aƒ zapobiegawczych. Tego typu

przyk ¸ ady sà pouczajàce dla przedsi´biorstw. Mogà im pomóc

w zdobywaniu doÊwiadczeƒ i w aktywnym zapobieganiu podobnym

wypadkom na w ¸ asnym terenie. Cz´sto zminimalizowanie wyst´-

powania poÊlizgni´ç i potkni´ç mo˝na osiàgnàç ma ¸ ym kosztem

lub w ogóle bez kosztów.

EUROPEAN WEEK FOR SAFETY AND HEALTH AT WORK

http://osha.eu.int/ew2001

European Agency

for Safety and Health

at Work

Europejska Agencja Bezpieczeƒstwa i Zdrowia w Pracy

Gra Via, 33, E-48009 Bilbao, Spain

tel. (34) 944 79 43 60, Fax: (34) 944 79 43 83

information@osha.eu.int

Centralny Europejskiej Agencji Bezpieczeƒstwa i Zdrowia w Pracy: Centralny Instytut Ochrony Pracy – Paƒstwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa,

Tel. (0-22) 623 36 77, Fax (0-22) 623 36 93, Internet: www.bp.edu.pl, E-mail: focalpoint@ciop.pl

http://agency.osha.eu.int

Fakty

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: