Skuteczny lek czy efekt placebo.pdf

Skuteczny lek czy efekt placebo?

Roli farmaceuty we współczesnym świecie nie sposób docenić. Jest pierwszym

ogniwem opieki zdrowotnej, bierze na siebie odpowiedzialność za zdrowie pacjentów,

służy swoim czasem, doświadczeniem i wiedzą - robi wszystko, by pomóc pacjentom

w ich problemach zdrowotnych. Jednak codzienne zadania farmaceutów często

wykraczają poza standard opisany przez regulamin pracy i zakres podstawowych

obowiązków. Coraz częściej rolą współczesnego farmaceuty jest nie tylko

odpowiednia diagnoza i dobór właściwych leków, lecz również wsparcie i

polepszenie samopoczucia pacjentów. Widać to głównie w oczekiwaniach ludzi

starszych i ciężko chorych, którzy często przychodzą do apteki nie po to, by kupić

konkretny lek, lecz po to, by móc z nami porozmawiać. Słuchamy ich i zastanawiamy

się, w jaki sposób im pomóc. Wspieramy ich i staramy się przywrócić im wiarę i

nadzieję na lepsze samopoczucie, na lepsze jutro…To wsparcie, ta wiara i ta nadzieja

- często uskrzydla pacjentów …

Literatura fachowa podaje przypadek pacjenta znanego jako Pan Wright, który trafił

do szpitala z tak zaawansowanym złośliwym nowotworem, że lekarze i specjaliści dali

mu tylko kilka dni życia. Będąc pod opieką doktora Westa, Pan Wright dowiedział się

o nowym, testowanym jeszcze leku na raka. Choć pacjent nie kwalifikował się do

grupy badawczej, tak wierzył w skuteczność „nowego leku”, że przekonał swego

onkologa do zastosowania terapii. Po dziesięciu dniach od zastosowania leku - ku

zaskoczeniu wszystkich – Pan Wright został wypisany ze szpitala bez żadnych oznak

choroby!

Kilka miesięcy później pacjent przeczytał negatywne opinie o zastosowanym leku.

Wrócił do szpitala w jeszcze gorszym stanie, niż poprzednio. Ponieważ pan Wright był

jedyną osobą spośród tysięcy poddanych leczeniu, której lek pomógł - uznano, że to

wiara w lek, a nie sam lek, spowodował tak szybką poprawę jego zdrowia. Lekarze,

by uratować życie pacjenta dokonali pewnej mistyfikacji. Przyznali, że poprzedni lek

miał wady, ale lada dzień ma zostać wyprodukowana nowa – skuteczniejsza partia.

By wzmocnić pozytywne oczekiwania pacjenta, zespół lekarzy codziennie informował

go, że „nowy” lek lada dzień dotrze do szpitala. Po paru dniach, gdy rzekomy lek

dotarł, wstrzyknięto pacjentowi wodę destylowaną, która nie miała żadnych

właściwości terapeutycznych. Pan Wright przekonany o skuteczności leku - znów stał

się okazem zdrowia, a rak zniknął…

Opisany przypadek jest jednym z wielu przykładów dotyczących niezwykłego

zjawiska zwanego efektem „placebo”. Efekt ten polega na zastosowaniu

nieaktywnego środka, który wykorzystując wiarę, nadzieję i chęć powrotu

do zdrowia, korzystnie wpływa na zdrowie i samopoczucie pacjenta.

Placebo aktywuje mechanizmy samoleczenia skrywane w ludzkiej psychice

przywracając zdrowie nawet trzydziestu procentom pacjentów. Dzięki

niemu już sama wizyta u lekarza lub profesjonalnego farmaceuty, połączona z

kuracją farmakologiczną może być dla pacjentów kojąca.

Współcześni farmaceuci znajdują się w komfortowej sytuacji – wiedzą, że leki

dopuszczone do obrotu są przetestowane, skuteczne, a ich odpowiednie

zastosowanie korzystnie wpływa na zdrowie pacjentów. Oddziaływanie leków na

organizm to jedno, ale jak pokazuje efekt „placebo”, równie istotne jest jego

oddziaływanie na ludzką psychikę. Pacjenci kupią odpowiedni lek wtedy, gdy uwierzą

w jego działanie.

Jak można wykorzystać tę wiedzę, co zrobić, by poprawić zdrowie naszych

pacjentów?

Po pierwsze: Ważne jest, aby pacjent był przekonany o skuteczności

konkretnego leku i wierzył w to, że proponowany przez farmaceutę lek

rzeczywiście mu pomoże. Tu niezwykle ważna jest odpowiednia diagnoza i

pytania otwarte: np. Jakie ma Pan objawy? Kiedy nasilają się bóle? Co Pani zażywała

do tej pory? Jeśli kierujemy się dobrem pacjenta – wtedy ten będzie miał pewność,

że wybrany lek jest przeznaczony właśnie dla niego i po to, by mu pomóc. Dzięki

profesjonalnej diagnozie pacjent nam zaufa, uwierzy i będzie oczekiwał

skutecznego działania poleconego leku. To zwiększy szanse na szybką kurację i

z całą pewnością pomoże mu odzyskać zdrowie.

Po drugie: Ponieważ pacjenci często nie rozumieją profesjonalnych określeń

stosowanych we współczesnej farmacji ważne jest, by używać jasnego, zrozumiałego

dla nich języka. Jeśli wytłumaczymy, jak dany lek na pacjenta zadziała – będzie nam

łatwiej przekonać go o jego skuteczności. Warto stosować język korzyści np. „Vigor

wzmocni organizm, doda sił i polepszy samopoczucie.” Gdy pacjent zrozumie, w

jaki sposób przypisany lek mu pomoże, wtedy będzie miał większą wiarę w

jego skuteczność.

Po trzecie: Na rynku aptecznym istnieje wiele leków i preparatów, a część z nich

cieszy się mniejszym lub większym uznaniem wśród samych farmaceutów. To, o

czym warto pamiętać to fakt, że pacjenci nam ufają i wierzą w to, że wybierzemy ten

lek, który będzie w stanie im skutecznie pomóc. Wiarę w lek opierają na naszej

rekomendacji.

Gdy zobaczą nasze wahanie i niepewność – ich szanse na powrót do zdrowia spadną.

Warto polecać pacjentom te leki, które są sprawdzone, co do których

mamy pewność, że zadziałają. Zdecydowana i pewna rekomendacja

podnosi wiarę pacjentów i przekonuje ich o skuteczności wybranego leku.

Warto wykorzystać każdy sposób, by poprawić ludzkie zdrowie, ale czasem

spotykamy takich pacjentów, którym nie jesteśmy w stanie pomóc. To trudne

sytuacje i wielu z nas czułoby się w nich bezsilnie. Choć nie wszystkim pacjentom

możemy pomóc, zawsze możemy podtrzymać ich wiarę i nadzieję na przyszłość.

„Mam nadzieję, że wszystko się ułoży”, „Wierzę, że będzie lepiej”. Jeśli nie

pomożemy pacjentowi wrócić do zdrowia, przynajmniej spowodujemy że nie będzie

czuł się sam…

Efekt „placebo” jest niewątpliwie dowodem na istnienie ścisłego związeku między

ludzkim ciałem i ludzką psychiką – pokazuje, że zdrowie zależy również od woli i

chęci wyzdrowienia samego organizmu. Dzięki znajomości tych zasad możemy

podnieść efektywność stosowanej terapii. Każdy z naszych pacjentów oczekuje

szybkiego powrotu do zdrowia, każdy z nich ma nadzieję, że zdrowie odzyska…

Utwierdzając pacjentów w przekonaniu, że są w dobrych rękach i możemy

im pomóc, dajemy im wiarę i nadzieję w to, że rzeczywiście wyzdrowieją.

Tę nadzieję warto wykorzystać, bo jak pokazuje przykład Pana Wrighta –

wiara rzeczywiście potrafi zdziałać cuda…

Łukasz Kostecki

Psycholog, trener, doradca, absolwent warszawaskiej SWPS.

Interesuje się zagadnieniami mediacji, negocjacji, psychoterapii

grupowej.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: