Minczakiewicz, E. (2000). Metody terapii dzieci ze sprzężonymi zaburzeniami rozwoju.
Rewlidacja 1/7, s. 68-90.
Dzieci, u których rozpoznaje się rozliczne zespoły zaburzeń i wad rozwoju, bywają nazywane dziećmi o sprzężonych zaburzeniach rozwoju. O sprzężonych zaburzeniach rozwoju mówimy wówczas, gdy u danej osoby występują jednocześnie dwie lub więcej niesprawności spowodowane przez jeden lub więcej czynników endo- lub/i egzogennych, oddziaływujących w tym samym lub różnych okresach jej życia (okres prenatalny, perinatalny, postnatalny).
„Niepełnosprawność sprzężona stanowi swoistą, odrębną i złożoną całość”
Indywidualny, sukcesywnie realizowany, kompleksowy program terapii sprofilowany został na:
· nawiązywanie kontaktu z dzieckiem i dziecka z otoczeniem
· rozwijanie umiejętności adresowanych do dziecka komunikatów
· masaże
· elementy ćwiczeń ergoterapeutycznych
· ćwiczenia usprawniające narządy mowne (ćwiczenia oddechowe, kinestezji artykulacyjnej, fonacyjne i słuchowe, realizowane w formie zabawowej)
· stosowanie różnych sposobów komunikacyjnych adekwatnych do potrzeb dziecka i jego możliwości percepcyjno-motorycznych
· rozwój procesów poznawczych w toku zabiegów pielęgnacyjnych, zajęć korekcyjno-usprawniających i celowo organizowanych zabaw aktywizujących funkcje wzrokowe, słuchowe i ruchowe
· rozwój funkcji percepcyjno-motorycznych u umiejętności samoobsługowych na miarę możliwości oraz życiowych i społecznych potrzeb dziecka
Próbę ukazania metod aktywizujących w terapii dzieci ze szr podjęto na przykładzie badań empirycznych, których celem nadrzędnym było ukazanie, w jakim stopniu kompleksowo ujęta i w miarę systematycznie prowadzona terapia pozwala na szeroko rozumiany rozwój koncepcji społecznej dziecka oraz w jakim stopniu ogólny poziom rozwoju społecznego dziecka o takim stopniu n wywiera wpływ na osiągany przez nie poziom umiejętności komunikacyjnych?
Celem podrzędnym była próba udzielenia odpowiedzi na pytania:
Materiał badawczy zgromadzono drogą obserwacji prowadzonych techniką fotograficzną i próbek zdarzeń oraz wywiadów z matką, analizy materiałów dokumentujących przebieg leczenia i udzielenia niezbędnej mu pomocy specjalistycznej. Przedmiotem obserwacji były reakcje dzieci na widok osoby dorosłej, która prowokowała je do zwrócenia na siebie uwagi i nawiązania z nim kontaktu.
Metody aktywizujące i usprawniania dziecka:
Podstawowym celem programu usprawniania dzieci było zbudowanie pomostu między nimi a światem, w którym one żyją, poprzez opanowanie prostych sposobów porozumiewania się z otoczeniem na odpowiednim do ich potrzeb poziomie.
M. Kwiatkowska zauważa, że istnieje wiele poziomów komunikacji dostępnych nawet osobom praktycznie i pozornie pozostającym bez kontaktu i są to:
Badaniami i programem terapii objęto 5 dzieci z objawami głębokiej ni w wieku od 4 do 6 lat. (2dz, 3 ch). Dzieci wywodziły się z rodzin robotniczych i inteligenckich. Było dwoje jedynaków. Jedno dziecko z rodziny zastępczej, dwójka z normalnie funkcjonującej, a pozostałe z rodziny niepełnej. Oprócz tego zarejestrowano rozliczne wady i zaburzenia rozwoju. Najwięcej dysfunkcji ruchowych i zaburzeń komunikacji. 3- padaczka i wady wzroku. 2 – mpd, zaburzenia komunikacji, wady wzroku i słuchu
METODY AKTYWIZOWANIA DZIECI ZE SPRZĘŻONYMI ROZWOJU
Podstawowym zadaniem w rehabilitacji jest opracowanie przez nie umiejętności porozumiewania się z otoczeniem dostępnym dla nich poziomie.
Metoda komunikacji przez dotyk
polega na dostarczeniu dzieciom różnego rodzaju doznań za pośrednictwem ręki terapeuty. Zajęcia rozpoczynamy od najprostszych ćwiczeń, podczas których terapeuta obejmuje ręce dziecka i dotyka nimi twarzy dziecka, twarzy matki oraz innych osób towarzyszących lub współprowadzących terapię. Dotyk twarzy matki pozwala na zwrócenie uwagi dziecka na liczne szczegóły jej twarzy. Wykorzystano tutaj przedmioty sprawiające dziecku przyjemność, a także dostarczające mu różnego rodzaju wrażeń.
Masaż twarzy dziecka
Rozpoczynamy od dotyku i objęcia dłońmi całej głowy. Następnie kolejno dotykano i nazywano poddawaną masażom część twarzy dziecka. Wprowadzano przy tym wierszyki i piosenki ilustrowane ruchem
Masaż zabezpieczający przed atakami padaczki
Przytulanie dziecka, głaskanie go po głowie i karku oraz przemawianie doń pewnym, lecz łagodnym, „ciepłym” głosem
Paluszkowe zabawy
Metoda akupresura
Metoda oparta na dotyku, na stymulacji odpowiednich punktów zlokalizowanych na dłoniach i stopach człowieka, które stanowią unerwione miejsca pozostające w łączności z odpowiednimi narządami wew lub okolicami ciała. Dzięki temu osiąga się lepsze ukrwienie. Poddanie się masażom przez dziecko wprowadzało je w uczucie spokoju, równowagi psychicznej i gotowości współdziałania wyrażającej się w postawie ciała
Metoda Ruchu Rozwijającego W.Sherborne
Zakłada, że rozwój poznawczy dziecka opiera się na jego rozwoju ruchowym. Celem programu jest osiągnięcie wew spokoju, uświadomienie sobie własnej wartości, odprężenie i zrelaksowanie. Celem jest także wykształcenie u dziecka n trudnej do zrozumienia struktury obrazu samego siebie, struktury „Ja”, jak też próba komunikowania siebie. Realizacji tego celu służą ćwiczenia, które w naszym przypadku ujęto w następujące grupy:
Metoda „punkt po punkcie” E.M.Monahan
Zalecana wszystkim, którzy wymagają regeneracji sił i równowagi psychicznej. Zdaniem autorki ujarzmienie lęku stwarza podstawy do uwolnienia człowieka od napięć, gwarantując jednocześnie pomyślność terapii.
Elementy metody Knillów
Jest to metoda oparta na pozytywnej motywacji i zasadzie podmiotowego i partnerskiego traktowania dzieci. Inspiratorem i animatorem ruchu jest terapeuta, którego ruchy naśladuje dziecko lub cała grupa bawiących się dzieci. Ruchy terapeuty utrzymane są w rytmicznym tempie, przy rytmicznej, przyjemnej muzyce.
Wyniki terapii
Wszystkie dzieci podczas pierwszego kontaktu z dorosłym zachowywały się podobnie:
Po zrealizowaniu programu wyniki w zakresie zachowań i reakcji mimicznych uległy przewartościowaniu:
PODSUMOWANIE:
harpia88