NormalizacjaAll.doc

Normalizacja – Standardization

NORMALIZACJA ISTOTA I ZNACZENIE

Co to jest NORMALIZACJA?

„Działalność mająca na celu uzyskanie optymalnego stopnia uporządkowania w określonej dziedzinie, poprzez ustalenie postanowień przeznaczonych do powszechnego i wielokrotnego stosowania, dotyczących istniejących lub możliwych do zaistnienia problemów technicznych".

„Działalność normalizacyjna polega głównie na opracowywaniu, publikowaniu i stosowaniu norm".

„Ważnymi korzyściami z normalizacji są poprawa przydatności wyrobów, procesów i usług do celów, którym mają one służyć, zapobieganie barier w handlu oraz ułatwianie współpracy technicznej".

Co to jest NORMALIZACJA?

proces tworzenia i stosowania reguł porządkujących określoną działalność dla dobra i współpracy wszystkich zainteresowanych /Encyklopedia Powszechna/, opracowanie i wprowadzenie w życie norm (Leksykon naukowo-techniczny).

Cele działalności normalizacyjnej

CEL GŁÓWNY : uzyskanie optymalnego w danych okolicznościach stopnia

uporządkowania w określonym zakresie.

CELE SZCZEGÓŁOWE:

1. Racjonalizacja produkcji i usług poprzez stosowanie uznanych reguł
technicznych lub rozwiązań organizacyjnych.

2. Usuwanie barier technicznych w handlu i zapobieganie ich powstawaniu.

3. Zapewnienie ochrony życia, zdrowia, środowiska i interesu konsumentów
oraz bezpieczeństwa pracy.

4. Poprawa funkcjonalności, kompatybilności i zamienności wyrobów, procesów i
usług oraz regulowania ich różnorodności.

5. Zapewnienie jakości i niezawodności wyrobów, procesów i usług.

Ułatwianie porozumiewania się przez określanie terminów, definicji, oznaczeń
i symboli do powszechnego stosowania

Porozumienie GATT z 1979 r dotyczące znoszenia barier technicznych w handlu międzynarodowym - KODEKS NORM, KODEKS DOBREJ PRAKTYKI.

Kodeks norm określa zobowiązania sygnatariuszy do stosowania, jak tylko to jest możliwe, norm międzynarodowych jako podstawy ich własnych norm i przepisów, jak również do zapewnienia równego traktowania obywateli innych państw sygnatariuszy w kwestii dotyczącej norm, przepisów technicznych i certyfikacji.

Normalizacja jako narzędzie usuwania barier technicznych

Porozumienie WTO o barierach technicznych w handlu z 1996 r. (STBT-Standards and Technical Barriers to Trade) - KODEKS WŁAŚCIWEGO POSTĘPOWANIA PRZY PRZYGOTOWANIU, PRZYJMOWANIU I STOSOWANIU NORM (załącznik 3)

Kodeks ten zawiera szereg postanowień służących zwiększeniu efektywności i obniżeniu kosztów prac normalizacyjnych, a także harmonizacji norm w skali międzynarodowej WORLD TEADE

Szczeble normalizacji

I.    N. MIĘDZYNARODOWA, w której mogą uczestniczyć odpowiednie jednostki org. wszystkich krajów.

II.  N. REGIONALNA, w której mogą uczestniczyć odpowiednie jednostki organizacyjne krajów tylko jednego geograficznego, politycznego lub ekonomicznego regiony świata.

III. N. KRAJOWA, która jest prowadzona na szczeblu danego kraju.

IV N. ADMINISTRACYJNO-TERYTORIALN A, która jest prowadzona na szczeblu jednostki administracyjno-terytorialnego podziału kraju.

Co to jest NORMA?

Norma jest dokumentem normatywnym stosowanym na zasadzie dobrowolności, powszechnie dostępnym i zaakceptowanym przez uznanąjednostkę normalizacyjną. / PN-N-02000:1994/

Norma ustala zasady, wytyczne lub charakterystyki dotyczące różnej działalności i jej wyników.

Norma jest zatwierdzana na zasadzie konsensu, przeznaczona do powszechnego i wielokrotnego stosowania, zaakceptowana przez wszystkie zainteresowane strony jako korzyść dla wszystkich i wprowadza kodeks dobrej praktyki i zasady racjonalnego postępowania przy aktualnym poziomie techniki.

Definicja normy wg PN-EN ISO 45020:2000

„Dokument przyjęty na zasadzie konsensu i zatwierdzony przez upoważnioną jednostkę organizacyjną ustalający - do powszechnego i wielokrotnego stosowania - zawierający zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące się do różnych rodzajów działalności lub ich wyników i zmierzający do uzyskania optymalnego stopnia uporządkowania w określonym zakresie.

Zaleca się, aby normy były oparte na osiągnięciach zarówno nauki, techniki, jak i praktyki oraz miały na celu uzyskanie optymalnych korzyści społecznych."

Definicja normy wg ISO oraz UNECE

„Warunki techniczne lub inny dokument powszechnie dostępny, sporządzony przy współpracy i konsensusie lub ogólnej aprobacie wszystkich zainteresowanych, w oparciu o skonsolidowane wyniki nauki, technologii i doświadczenia, mający na celu promocję optymalnych korzyści społecznych i zatwierdzony przez uznaną jednostkę na poziomie krajowym, regionalnym lub międzynarodowym.

Definicja normy wg GATT oraz Dyrektywy 98/34/EC

„Warunki techniczne zatwierdzone przez uznaną jednostkę normalizacyjną, przeznaczone do wielokrotnego lub stałego stosowania, zgodność z którymi nie jest obowiązkowa"

Typy norm - cz. 1

•              norma terminologiczna - norma dotycząca terminów, zawierająca zwykle także ich definicje,

•              norma podstawowa - norma obejmująca szeroki zakres zagadnień lub zawierająca ogólne postanowienia dotyczące jednej, określonej dziedziny,

•              norma badań - norma dotycząca metod badań, w niektórych przypadkach uzupełniona innymi postanowieniami dotyczącymi badań, np. pobieranie próbek, kolejność badań,

•              norma wyrobu - norma określająca wymagania, które powinny być spełnione przez wyrób lub grupę wyrobów w celu zapewnienia jego funkcjonalności

Typy norm - cz. 2

•              norma procesu - norma określająca wymagania, które powinny być spełnione przez proces w celu zapewnienia jego funkcjonalności,

•              norma usługi - norma określająca wymagania, które powinny być spełnione przez usługę w celu zapewnienia jej funkcjonalności,

•              norma interfejsu - norma określająca wymagania dotyczące kompatybilności wyrobów lub systemów w miejscu ich łączenia,

•              norma danych (do dostarczenia) - norma zawierająca wykaz właściwości, dla których powinny być podane wartości lub inne dane w celu dokładnego określenia wyrobu, procesu lub usługi

Typy norm przemysłowych

Program dotyczący norm CEPS, nr 1 określa trzy typy norm przemysłowych: (i normy    jakościowe,    które    umożliwiają    użytkownikom    sprawdzenie przydatności wyrobu do konkretnego celu (włączając jego niezawodność oraz cechy dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa); (i normy   kompatybilne,   które   umożliwiają  łączne   stosowanie   różnych wyrobów lub składników (na przykład komputery i drukarki); (i normy,  które  zmniejszają  różnorodność  wyrobów,  mające  na  celu unikanie niepotrzebnego dublowania i różnorodność modeli

Zakres wymagań normy

Postanowienia normy powinny:

•    być oparte na podstawach naukowych oraz danych

•    sprawdzonych pod względem słuszności technicznej,

•    ekonomicznej i użytkowej; E>     uwzględniać aktualny stan wiedzy oraz poziom

•    techniki osiągnięty lub możliwy do osiągnięcia wnajbliższym czasie;

•    być możliwe do realizacji oraz absolutnie sprawdzalne.

Cel tworzenia normy

Celem normy jest ułatwienie realizacji zadań wynikających z potrzeb społecznych i gospodarczych poprzez tworzenie wzorcowych rozwiązań w zakresie:

•    bezpieczeństwa ludzi, środowiska i mienia,

•    likwidowania barier w handlu,

•    utrwalania osiągnięć techniki,

•    upowszechniania postępu technicznego,

•    zwiększenia efektywności w gospodarce,

•    tworzenia podstawy do rozstrzygania sporów między dostawcą a odbiorcą,

•    tworzenia podstawy odniesienia przy zawieraniu umów cywilno­prawnych.

ICS Międzynarodowa Klasyfikacja Norm International Classification for Standards

ICS jest podstawą do szeregowania dziedzinowego norm w katalogach norm międzynarodowych, regionalnych i krajowych oraz innych dokumentów normatywnych, a także podstawą systemu prenumeraty norm międzynarodowych, regionalnych i krajowych. Może być również stosowana do klasyfikacji norm i dokumentów normatywnych w bazach danych, bibliotekach, itp.

Korzyści ze stosowania norm

Normy:

1. sprzyjają komunikowaniu się i likwidowaniu barier w handlu.

2. przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa pracy i użytkowania.

3. są uznawane za gwarancję odpowiedniej jakości.

4. przyczyniają się obniżenia kosztów ochrony zdrowia lub środowiska

5. ułatwiają eksport.

6. sprzyjają swobodnemu przepływowi towarów i wpływają korzystnie na poziom ich cen.

7. pozwalają na upowszechnianie postępu technicznego.

8. sprzyjają utrwalaniu osiągnięć techniki.

9. ułatwiają eksport globalny.

10.               ułatwiają porozumiewanie się i dają gwarancję porównywalnego standardu wyrobów.

Normy z zakresu jakości i niezawodności - cz. 1