SKRYPT laborki.pdf

Politechnika Gdaıska

Wydziaþ ZarzĢdzania i Ekonomii

Zakþad Towaroznawstwa

Laboratorium z towaroznawstwa

wybranych artykuþw spoŇywczych

i nieŇywnoĻciowych

Praca zbiorowa pod redakcjĢ Marii Szpakowskiej

Autorzy:

Aneta Magnuszewska

Ewa Marjaıska

ElŇbieta Pþocharska-Jankowska

Maria Szpakowska

Wojciech Szpakowski

Jakub Szwacki

Recenzent

Maria ĺmiechowska

Akademia Morska w Gdyni

Skrypt jest przeznaczony dla studentw wszystkich kierunkw Wydziaþu

ZarzĢdzania i Ekonomii Politechniki Gdaıskiej

Wydanie drugie rozszerzone

Gdaısk 2007

ISBN 9788388617683

Spis tre Ļ ci

Wprowadzenie………………………………………………………........... 3

Zasady pracy w laboratorium Zakładu Towaroznawstwa………………….

Maria Szpakowska

W1. Sposoby przedstawiania wyników pomiarów i obserwacji...................

Wojciech Szpakowski

W2. Analiza bł ħ dów pomiarów wielko Ļ ci fizycznych..................................

Wojciech Szpakowski

1. Badanie wybranych wła Ļ ciwo Ļ ci fizykochemicznych niektórych metali,

stopów i kamieni szlachetnych……………………………………………..

Wojciech Szpakowski

2. Badanie odczynu i kwasowo Ļ ci gleby.......................................................

Maria Szpakowska

3. Okre Ļ lanie zawarto Ļ ci wody w wybranych produktach tłuszczowych ....

Maria Szpakowska

4. Ocena jako Ļ ci wybranych produktów przemysłu fermentacyjnego..........

Maria Szpakowska

5. Badania jako Ļ ciowe mleka oraz niektórych jego wła Ļ ciwo Ļ ci fizyko-

chemicznych ………………………………………………………...

Maria Szpakowska

6. Opakowania papierowe, ocena jako Ļ ci i klasyfikacja wytworów papier-

niczych................................................................................................

Maria Szpakowska

7. Analiza Ļ wie Ň o Ļ ci jaj spo Ň ywczych..........................................................

Jakub Szwacki, Ewa Marja ı ska

8. Badania fizykochemiczne oraz ocena organoleptyczna pieczywa............

El Ň bieta Płocharska – Jankowska, Ewa Marja ı ska

101

9. Oznaczanie naturalnych barwników ro Ļ linnych w wybranych produk-

tach spo Ň ywczych..............................................................................

Aneta Magnuszewska

110

W p r o w a d z e n i e

Niniejszy skrypt zawiera opracowane i prowadzone w Zakładzie Towa-

roznawstwa ę wiczenia laboratoryjne dotycz Ģ ce bada ı jako Ļ ci wybranych pro-

duktów spo Ň ywczych i przemysłowych, zasady pracy w laboratorium, opraco-

wanie wyników pomiarów, analiz ħ ich bł ħ dów wraz z przeliczaniem jednostek.

Wykonanie ka Ň dego ę wiczenia zaplanowano w regulaminowym czasie

dwóch godzin. Ę wiczenia zostały poł Ģ czone w grupy trzech ę wicze ı . Przed

rozpocz ħ ciem wykonania ę wicze ı z danej grupy nale Ň y zaliczy ę kolokwium

z podstawowych wiadomo Ļ ci teoretycznych.

Opisy ę wicze ı zostały ujednolicone. Ka Ň de ę wiczenie po tytule ma

sprecyzowany cel. Cz ħĻę eksperymentalna poprzedzona jest obszernym wpro-

wadzeniem teoretycznym. Opis ę wiczenia zako ı czony jest wytycznymi doty-

cz Ģ cymi opracowania wyników. Wiadomo Ļ ci teoretyczne znajduj Ģ ce si ħ

w opracowanym ę wiczeniu stanowi Ģ wystarczaj Ģ c Ģ wiedz ħ potrzebn Ģ do zali-

czenia kolokwium. Podana na ko ı cu ka Ň dego ę wiczenia literatura pozwala na

rozszerzenie tej wiedzy.

Mam nadziej ħ , Ň e skrypt ten b ħ dzie pomocny studentom Wydziału Eko-

nomii i Zarz Ģ dzania w opracowaniu podstawowej techniki eksperymentalnej

oraz wiedzy w zakresie bada ı jako Ļ ciowych niektórych towarów. Zawarte

w nim wiadomo Ļ ci mog Ģ by ę równie Ň bardzo przydatne potencjalnym konsu-

mentom.

Z a s a d y p r a c y w l a b o r a t o r i u m

Z a k ł a d u T o w a r o z n a w s t w a

Wykonywanie ę wicze ı laboratoryjnych w Zakładzie Towaroznawstwa

wymaga szczególnej koncentracji ze wzgl ħ du na posługiwanie si ħ rozpuszczal-

nikami palnymi, kruchym szkłem laboratoryjnym oraz u Ň ywaniem aparatury

elektrycznej. Traktowanie niedbale spraw bezpiecze ı stwa mo Ň e prowadzi ę do

wypadku lub uszkodzenia sprz ħ tu. Mog Ģ wyst Ģ pi ę oparzenia termiczne, zatru-

cia chemiczne, drobne zranienia, pora Ň enia pr Ģ dem elektrycznym, a nawet po-

Ň ar.

Studenci przed przyst Ģ pieniem do wykonywania ę wicze ı laboratoryj-

nych, na zaj ħ ciach wprowadzaj Ģ cych, s Ģ powiadomieni o ewentualnych zagro-

Ň eniach. Opracowano regulamin przebywania w laboratorium Zakładu Towa-

roznawstwa, którego przestrzeganie jest wymagane od studenta wykonuj Ģ cego

ę wiczenie laboratoryjne. Regulamin odczytany jest na zaj ħ ciach wprowadzaj Ģ -

cych do laboratorium i jest wywieszony w gablotce Zakładu Towaroznawstwa.

Poni Ň ej zostan Ģ pokrótce omówione najcz ħĻ ciej wyst ħ puj Ģ ce w labora-

torium towaroznawstwa zagro Ň enia, zabezpieczenie przed nimi, oraz zasady

udzielania pierwszej pomocy.

Pora Ň enie pr Ģ dem elektrycznym wyst ħ puje najcz ħĻ ciej na skutek do-

tkni ħ cia cz ħĻ ci urz Ģ dze ı znajduj Ģ cych si ħ pod napi ħ ciem wskutek uszkodzenia

izolacji. Skutki pora Ň enia pr Ģ dem zale ŇĢ od nat ħŇ enia pr Ģ du oraz drogi prze-

pływaj Ģ cego pr Ģ du. Przy cz ħ stotliwo Ļ ci 50Hz niebezpieczny jest przepływ pr Ģ -

du o nat ħŇ eniu powy Ň ej 20mA. Przy wi ħ kszych cz ħ stotliwo Ļ ciach zakres nat ħ -

Ň e ı pr Ģ dów Ļ miertelnych przesuwa si ħ w stron ħ wi ħ kszych pr Ģ dów. Nat ħŇ enie

pr Ģ du powoduj Ģ ce bezwzgl ħ dnie Ļ mier ę wynosi od 0,08A do 1A, je Ļ li serce

znajduje si ħ na drodze przepływu pr Ģ du.

Zabezpieczenia przed pora Ň eniem to uziemienia ochronne aparatury

oraz zerowanie. Nale Ň y zwróci ę szczególn Ģ uwag ħ , aby wszystkie odbiorniki

energii elektrycznej były uziemione.

W przypadku pora Ň enia pr Ģ dem elektrycznym nale Ň y wył Ģ czy ę główny

wył Ģ cznik pr Ģ du znajduj Ģ cy si ħ na tablicy rozdzielczej w sali wykładowej, któ-

ra odcina dopływ pr Ģ du do całego Zakładu (poza urz Ģ dzeniami chłodniczymi).

Pozwoli to na uwolnienie pora Ň onego spod działania pr Ģ du. Je Ļ li wyst Ģ pi za-

trzymanie oddychania lub zwolniona czynno Ļę serca nale Ň y udzieli ę poszko-

dowanemu pierwszej pomocy (sztuczne oddychanie, masa Ň serca). Osob ħ po-

szkodowan Ģ nale Ň y natychmiast przewie Ņę do szpitala lub te Ň wezwa ę pogo-

towie ratunkowe.

Zatrucia i oparzenia chemiczne mog Ģ wyst Ģ pi ę gdy trucizna dostanie

si ħ do organizmu ludzkiego drog Ģ oddechow Ģ , przez skór ħ lub przewodem po-

karmowym. St Ģ d do prac ze st ħŇ onymi kwasami lub rozpuszczalnikami truj Ģ -

cymi nale Ň y zakłada ę r ħ kawice ochronne, okulary ochronne i czynno Ļ ci wyko-

nywa ę pod wyci Ģ giem. Nie wolno wci Ģ ga ę ustami do pipet cieczy Ň r Ģ cych

i rozpuszczalników organicznych. Do tego celu stosuje si ħ pompki tłokowe,

gruszki lub pipetowniki w formie strzykawek.

Skutki oparze ı chemicznych niweluje si ħ długotrwałym płukaniem

wod Ģ miejsc poparzonych. W przypadku oparze ı skóry kwasami miejsce to

nale Ň y spłuka ę kilkuprocentowym roztworem kwa Ļ nego w ħ glanu sodu, za Ļ

oparzenie ługami potraktowa ę 3% roztworem kwasu octowego.

Pierwsza pomoc w zatruciach polega na dostarczeniu choremu Ļ wie-

Ň ego powietrza (otwarcie okna) i wezwaniu lekarza. Je Ļ li zatrucia dostan Ģ si ħ

do organizmu drog Ģ pokarmow Ģ nale Ň y zastosowa ę Ļ rodek wymiotny (np. cie-

pła woda z sol Ģ , mydliny). ĺ rodki wymiotne stosuje si ħ w przypadku zatrucia

rt ħ ci Ģ lub jej zwi Ģ zkami, bromem lub alkoholem. W przypadku zatrucia kwa-

sami lub zasadami nie stosuje si ħ takich Ļ rodków. Podaje si ħ mleko lub białko

z jajka. ĺ rodki te dotycz Ģ tak Ň e zatru ę alkoholem, przy czym dodatkowo mo Ň -

na podawa ę roztwór rozcie ı czony (0,5g) kwa Ļ nego w ħ glanu sodu (popularny

produkt handlowy pod nazw Ģ soda oczyszczona).

Po Ň ar w laboratorium mo Ň e powsta ę przy nieostro Ň nym obchodzeniu

si ħ z lotnymi, łatwo palnymi substancjami w szczególno Ļ ci przy podgrzewaniu

na palniku gazowym. To zagro Ň enie w laboratorium Zakładu Towaroznawstwa

nie istnieje ze wzgl ħ du na brak gazu oraz u Ň ywanie małych ilo Ļ ci takich sub-

stancji w trakcie ę wicze ı laboratoryjnych. Gdyby jednak wyst Ģ pił po Ň ar nale Ň y

go zlokalizowa ę i zdusi ę za pomoc Ģ koca przeciwpo Ň arowego lub zgasi ę ga-

Ļ nic Ģ Ļ niegow Ģ . Jest to butla z ciekłym dwutlenkiem w ħ gla pomalowana na

kolor czerwony, która znajduje si ħ w centralnym miejscu laboratorium.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: