Moduł 8.pdf

Działania na rzecz zdrowia a edukacja zdrowotna

Wstęp

1. Promocja zdrowia w miejscu pracy

1.1. Program antytytoniowy (antynikotynowy) w zakładzie pracy

1.2. Program antyalkoholowy

1.3. Program aktywności fizycznej w miejscu pracy

1.4. Program rozwiązywania stresów w miejscu pracy

2. Działania promocyjne w urazach i wypadkach

2.1. Wypadki przy pracy

2.2. Wypadki w szkołach i placówkach oświatowych

2.3. Wypadki drogowe

2.4. Samobójstwa i zabójstwa

3. Promocja zdrowia psychicznego

3.1. Promocja zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży

3.2. Promocja zdrowia psychicznego osób w wieku produkcyjnym

3.3. Promocja zdrowia psychicznego ludzi starych

Słownik

Bibliografia

Literatura podstawowa

Działania na rzecz zdrowia a edukacja zdrowotna

Wstęp

Wszyscy wiemy, że ochrona w miejscu pracy to nie tylko tradycyjne zabezpieczenie

pracownika przed możliwymi zagrożeniami zdrowotnymi, związanymi z miejscem pracy,

ale także działania mające na celu promowanie zdrowia (samopoczucie pracowników, ich

ogólną kondycję). Wszystkie wyżej opisane działania mają wpływ na wydajną, bezpieczną

i sprawną pracę. Działania promocyjne, mające na celu zmniejszenie wypadków,

urazowości oraz wpływające na poprawę stanu psychicznego osób (społeczeństwa)

nierozerwalnie łączą się także z grupą pracowników i ich miejscem pracy.

Działania na rzecz zdrowia a edukacja zdrowotna

1. Promocja zdrowia w miejscu pracy

Promocja zdrowia jest już od wielu lat uwzględniana w programach ochrony zdrowia

pracujących, co jest zawarte w dokumentach Światowej Organizacji zdrowia (WHO)

i Międzynarodowej Organizacji Pracy.

Podejmując działania na rzecz promocji zdrowia chcemy zwiększyć wpływ populacji,

jednostki na zdrowie. Wpływamy na kształtowanie prozdrowotnych wartości i norm nie

tylko w życiu osobistym, ale także zawodowym i społecznym.

Zakłady pracy (fabryki, biura, szkoły itd.) coraz częściej stają się obszarem dogodnym do

realizacji programów zdrowotnych, ponieważ:

1) osoby zajmujące się promowaniem zdrowia mają w zakładach pracy sprzyjające

warunki działania przez:

 łatwość kontaktowania się z pracownikami (adresatami działań),

 mają do pomocy kadrę, która zna problemy zdrowotne pracowników, a nawet

sposoby ich rozwiązywania (inspektorzy BHP, personel medyczny, dział personalny),

 możliwość korzystania z zaplecza, jakim dysponuje zakład pracy (przychodnia

zakładowa).

2) efektywność podejmowanych działań nakierowana jest na poprawę stanu zdrowia

pracujących, miedzy innymi przez:

 stwarzanie szans poszerzenia możliwości wyborów prozdrowotnych nie tylko

pracowników, ale także ich rodzin,

 realizację sprzyjających zdrowiu stylów życia (dodatek do sanatorium, wczasów,

programów zdrowotnych),

3) zakłady pracy (jako samodzielne jednostki) uzyskują np.:

 lepsze samopoczucie pracowników,

 mniejszą absencję chorobową,

 przywiązanie pracowników do miejsca pracy.

Powstałe programy promocji zdrowia dla zakładów pracy w Polsce nie spotkały się

z dużym zainteresowaniem, a czasami wręcz z niechęcią. Obecnie dzięki wiedzy z zakresu

organizacji i zarządzania w promocji zdrowia wiemy, że żaden zakład pracy nie będzie

mógł efektywnie i trwale kształtować zdrowia swoich pracowników, jeśli nie podejmie

zaplanowanych działań (programów) na rzecz zdrowia. Wdrażanie takich programów

promocji zdrowia to proces długotrwały i bardzo trudny, w którym jest miejsce na

współdziałanie wielu osób.

Działania na rzecz zdrowia a edukacja zdrowotna

organizacyjne

wdrożeniowe i oceniające

inicjujące

planistyczne

- dobór zakładu

- dobór realizatorów programu

- diagnoza sytuacji zdrowotnej

- stworzenie komórki

ds. realizacji programu

- określenie celów programu

- wybór zadań i ich harmonogramu

- dobór sposobów ewaluacji

przebiegu i efektów programu

Rysunek 1. Działania programu promocji zdrowia w zakładach pracy

Źródło: Gniazdowski, 1998: 12.

Strategiczne działanie ma na celu dostosowanie treści programowych i metod działania

do potrzeb i oczekiwań kierownictwa danego zakładu oraz pracowników. Nie można

zapomnieć o następujących regułach działania:

 program powinien obejmować całą załogę, a nie tylko daną grupę pracowników,

 programem powinny być objęte zagrożenia zdrowotne wskazane przez załogę,

 podczas wdrażania programu nie można zapominać o prawie pracowników do wyboru

pracowników.

Kadrze kierowniczej zakładu, w którym chcemy wdrożyć program promocji zdrowia

należy uzmysłowić, że dzięki temu programowi:

 poprawi się samopoczucie i zdrowie pracowników, co przełoży się na ich efektywność

pracy,

 wzmocnią się więzi załogi z zakładem (przedsiębiorstwem),

 zostaną ograniczone koszty związane z absencją, wypadkami przy pracy, a nawet

z fluktuacją,

 poprawi się wizerunek firmy jako zakładu promującego zdrowie swoich pracowników.

1.1. Program antytytoniowy (antynikotynowy) w zakładzie pracy

Na temat szkodliwości palenia tytoniu mówi się w kraju i na świecie bardzo dużo. Nałóg,

jakim jest palenie, powoduje wiele chorób cywilizacyjnych, o których mówiliśmy

w module pierwszym.

Programy antynikotynowe w zakładach pracy to różnego rodzaju zaplanowane działania,

które mają na celu:

Działania na rzecz zdrowia a edukacja zdrowotna

 doprowadzenie do trwałego pozbycia się nałogu przez jak największą grupę

pracowników,

 ograniczenie palenia przez najbardziej opornych pracowników,

 utwierdzenie w niepaleniu osób, które nie podlegają nałogowi.

Zlikwidowanie nałogu palenia papierosów przez pracowników ma dla kierownictwa

danego zakładu wielkie znaczenie, ponieważ wdrożenie programu antytytoniowego może

mieć wpływ na funkcjonowanie zakładu przez:

 możliwość uzyskania zdrowszej załogi, co w konsekwencji zwiększa wydajność pracy,

 możliwość zmniejszenia się poziomu absencji chorobowej, co zwiększa wydajność

pracy i zmniejsza koszty zasiłków chorobowych,

 niepalenie w miejscu pracy podnosi parametry higieniczne powietrza, sprzyja zdrowiu

osób niepalących.

Przekazywane treści programowe (edukacyjne) nie powinny zawierać informacji

zastraszających osoby biorące udział w programie, a zawierać informacje skłaniające do

przemyśleń, podejmowania odpowiednich działań. Podczas trwania programu

antynikotynowego warto zastosować pomiar ryzyka zawodowego związanego

z chorobami, na które wpływ ma oddziaływanie nikotyny. Nie wyobrażam sobie jednak,

aby taki program prowadziły osoby, które same mają problemy związane z nałogiem,

jakim jest palenie papierosów.

Podczas Konferencji PTP, która odbyła się w Sopocie w maju tego roku, przedstawione

zostały prace mówiące o tym, że w szpitalach najwięcej papierosów wypala się

w dyżurkach pielęgniarskich. I chociaż nie można tego problemu uogólniać, to jednak

należy zwrócić na ten fakt baczniejszą uwagę i podjąć działania zmniejszające, a nawet

wprost likwidujące ten problem.

1.2. Program antyalkoholowy

Czytając fachową literaturę (medycznej) dotyczącą wpływu alkoholu na zdrowie, widzimy

potrzebę wprowadzania programów promocji zdrowia z zakresu edukacji

antyalkoholowej. Jest to problem wszystkich społeczeństw, nie tylko naszego kraju.

W Polsce cały czas spotykamy się ze stereotypami, np. pijanych rzemieślników (murarzy,

tynkarzy, hydraulików), pijanych kierowców na drodze (często są to kierowcy zawodowi)

oraz tzw. pijanych poniedziałków w zakładach pracy, co w praktyce oznacza największą

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: