1. Drogi rozwoju zarządzania
Historia zarządzanie w starożytności :
- Sumerowie dysponowali oni normami prawnymi i zasadami rządzenia
- Egipcjanie używali metod zarządzania przy budowie piramid
- Babilończycy opracowali rozwinięte kodeksy prawne i zasady polityczne dla rządów
- Chińczycy stosowali przemyślane systemy biurokratyczne na potrzeby rządzenia i wielkich budowli
- Grecy wprowadzili odmienne systemy rządów dla miast i państwa
- Rzymianie tworzyli struktury organizacyjne na potrzeby komunikacji i kontroli
- Wenecjanie stosowali systemy organizacyjne i koncepcje planistyczne do kontrolowania żeglugi morskiej
Myśl w dziedzinie zarządzania kształtowała się przez całe wieki pod wpływem trzech głównych zespołów sił, które do dziś wpływają na współczesną teorię zarządzania
A. Siły społeczne – to normy i wartości, które cechują kulturę
B. Siły ekonomiczne – to siły związane z systemami gospodarczymi i ogólnymi warunkami i tendencjami w gospodarce
C. Siły polityczne – to instytucje sprawujące władzę polityczną oraz ogólna polityka i postawa rządu wobec działalności gospodarczej
Podejście klasyczne w zarządzaniu składa się z dwóch wyodrębnionych gałęzi:
- naukowego zarządzania
- zarządzania administracyjnego
Naukowe zarządzanie to podejście do zarządzania zajmującego się poprawą wyników osiąganych przez poszczególnych robotników. Wyodrębniamy 4 podstawowe kroki w naukowym zarządzaniu :
1. naukowo opracować każdy element pracy na danym stanowisku w miejsce praktykowanych metod typu „mniej więcej”
2. naukowo dobierać pracowników i następnie szkolić ich do wykonywania pracy zgodnie z krokiem 1
3. nadzorować pracowników, by mieć pewność, że będą się stosować do przypisanych im metod wykonywania pracy
4. dalej planować pracę, ale wykorzystać robotników do faktycznego wykonywania pracy
Zarządzanie administracyjne to podejście do zarządzania, koncentrując się na zarządzaniu całą organizacją. Twórcami tego kierunku byli Henri Fayol, Lyndall Urwick, Max Weber i Chester Barnard. Fayol ujął praktykę zarządzania w 14 zasadach :
1. Podział pracy – wysoki poziom specjalizacji powinien przynieść wzrost efektywności, specjalizacji podlega zarówno praca techniczna, jak i kierownicza
2. Autorytet – do wykonywania obowiązków kierowniczych potrzebny jest autorytet, autorytet formalny do wydawani poleceń i autorytet osobisty wynikający z wiedzy i doświadczenia
3. Dyscyplina – członkowie organizacji muszą szanować reguły rządzące organizacją
4. Jedność rozkazodawstwa – każdy pracownik powinien otrzymywać polecenia tylko od jednego przełożonego
5. Jedność kierownictwa – podobne czynności w organizacji powinny być zgrupowane i podległe tylko jednemu kierownikowi
6. Podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu – interesy jednostek nie powinny być przedkładane ponad cele całej organizacji
7. Wynagrodzenie – wynagrodzenie powinno być sprawiedliwe zarówno dla pracowników, jak i dla organizacji
8. Centralizacja- władza i autorytet powinny być możliwie silnie skoncentrowane na wyższych szczeblach organizacji
9. Hierarchia – linia władzy powinna być przebiegać z góry na dół organizacji i należy jej zawsze przestrzegać
10. Ład – zasoby ludzkie i rzeczowe powinny być koordynowane tak, by znalazły się na właściwym miejscu we właściwym czasie
11. Sprawiedliwość – menedżerowie powinni być uprzejmi i sprawiedliwi w stosunkach do podwładnych
12. Stabilizacja personelu – należy unikać dużej fluktuacji pracowników
13. Inicjatywa – podwładni powinni mieć swobodę inicjatywy
14. esprit de corps Harmonia – praca zespołowa, duch zespołu, poczucie jedności i przynależności do jednej grupy powinny być popierane i podtrzymywane
Obejmowało ono dwa główne kierunki. I tak naukowe zarządzanie koncentrowało się na pracownikach w organizacji i na sposobach podniesienia ich wydajności. Kierunek administracyjny natomiast koncertował się na całej organizacji i na sposobach uczynienia jej bardziej sprawną i skuteczną.
Od 1895 r do połowy lat trzydziestych XX wieku spojrzenie klasyczne było pojmowane jako narzędzie obniżki kosztów i zwiększenia wydajności. Szczególnymi osiągnięciami spojrzenia klasycznego było to że stworzono podstawy do dalszego rozwoju teorii zarządzania, wskazano kluczowe procesy, funkcje i umiejętności kierownicze, skoncentrowano uwagę na zarządzaniu jako przedmiocie badań naukowych. Niestety spojrzenie klasyczne bardziej odpowiednie było dla stabilnych i prostych organizacji niż dla organizacji współczesnych, dynamicznych i złożonych.
Teoria X i Y
Założenie teorii X :
1. Ludzie nie lubią pracować i starają się unikać pracy
2. Ponieważ ludzie nie lubią pracować, menedżerowie, by skłonić ich do pracy na rzecz realizacji celów organizacji, muszą ich kontrolować, zmuszać, kierować nimi i grozić im karami
3. Ludzie wolą, by nimi kierowano, pragną unikać odpowiedzialności, pragną też bezpieczeństwa. Ich ambicje są niewielkie.
Założenia teorii Y :
1. Ludzie nie wykluczają przyrodzonej awersji do pracy, pracy jest naturalną częścią ich życia
2. Ludzie są wewnętrznie motywowani do osiągnięcia celów, do których są przywiązani
3. Ludzie są przywiązani do celów w stopniu odpowiadającym osobistym nagrodom, jakie otrzymują za osiągnięcie tych celów
4. We właściwych warunkach ludzie dążą do odpowiedzialności oraz ją podejmują
5. Ludzie zdolni są do nowatorskiego podejścia do rozwiązywania problemów organizacji
6. Ludzie nie są głupi, ale w najczęstszych warunkach organizacyjnych ich możliwości intelektualne są wykorzystywane tylko częściowo
Koncentruje się ono na zachowaniu pracownika w kontekście organizacyjnym. Zachowanie organizacyjne, współczesne odgałęzienie kierunku behawioralnego, czerpie z interdyscyplinarnej podstawy i dostrzega złożoność ludzkiego zachowania w układzie organizacyjnym. Kierunek zachowania organizacyjnego jest przedmiotem zainteresowania badaczy i menedżerów. Podejście behawioralne przyniosło ważne wnioski badawcze w dziedzinie motywacji dynamiki grupowej i innych procesów interpersonalnych w organizacjach, podważyło pogląd, że pracownicy są narzędziem i upowszechniło przekonanie, że są oni raczej cennym zasobem. Złożoność zachowania indywidualnego utrudnia jego trafne przewidywanie. Wiele koncepcji behawioralnych nie zostało dotąd w ogóle wprowadzonych w życie ze względu na niechęć menedżerów.
Podejście do zarządzania, w którym stosuje się techniki ilościowe. Ilościowa teoria zarządzania to podejście do zarządzania koncentrujące się zwłaszcza na opracowaniu modeli matematycznych. Spojrzenie ilościowe koncentruje się na zastosowaniu modeli i procesów matematycznych do sytuacji kierowniczych. Zarządzanie operacyjne koncentruje się bardziej bezpośredni na zastosowaniu ilościowej teorii zarządzania w organizacjach. Systemy informowania kierownictwa są systemami opracowanymi dla celów informowania menedżerów. Podejście ilościowe jest bardzo użyteczne w procesie planowania i kontrolowania. Nie jest one jednak w stanie wyjaśnić czy przewidzieć ludzkich zachowań w organizacjach.
Popularne Teorie zarządzania to nowe, przemysłowe podejście do zarządzania, obejmujące m.in. model typu Z oraz troskę o doskonałość. Model typu Z to próba zintegrowania rozpowszechnionych praktyk gospodarowania w Stanach Zjednoczonych i w Japonii w jeden model pośredni.
Obejmują globalizację działalności gospodarczej , jakość i wydajność, zmniejszenie rozmiarów produkcji i redukcję personelu, problemy własności, etyki i odpowiedzialności społecznej, a także różnorodności siły roboczej.
Model zarządzania europejskiego :
Ø zarządzanie między ekstremami
Ø orientacja na ludzi
Ø zarządzanie międzynarodowe
Ø wewnętrzne negocjacje
Model amerykański :
Ø konkurencja
Ø orientacja n ludzi
Ø profesjonalizm
Ø indywidualizm
Model japoński :
Ø długoterminowy wzrost
Ø jakość
Ø integracja
Ø konsensus
2. Istota zarządzania
Istota zarządzania dzieli się na trzy podstawowe pojęcia :
1. sterowanie
2. kierowanie
3. przywództwo
Sterowanie z znaczeniu ogólnym dzielimy na sterowanie automatyczne i na kierowanie w znaczeniu ogólnym, kierowanie w znaczeniu ogólnym na kierowanie rzeczami o zwierzętami oraz na kierowanie ludźmi, kierowanie ludźmi na bezpośrednie kierowanie ludźmi i na pośrednie kierowanie ludźmi.
Sterowanie to wszelkie celowe oddziaływanie jednego systemu na inny w celu otrzymania takich zmian przebiegu procesu zachodzącego w przedmiocie sterowania lub stany sterowanego systemu w danej chwili, które uważa się za pożądane.
Kierowanie jest procesem dobrowolnego lub wymuszonego ograniczenia swobody działań ludzi, realizowanym dla osiągnięcia powodzenia działania zbiorowego. Istotą tego procesu jest koordynacja zbiorowych wysiłków na pożądanym poziomie.
Kierowanie to :
- planowanie
- organizowanie
- przewodzenie
- kontrola
Przywództwo polega na tworzeniu stanów emocjonalnych uczestników organizacji, skłaniających ich do zaangażowania realizowania celu wraz z przywódcą, który on sformułował i do osiągnięcia którego ich pociąga siłą swojego oddziaływania.
Weber wymienia cztery rodzaje przywództwa:
1) Wspieranie - to postępowanie przywódcy, sprzyjające powstawaniu u podwładnych poczucia własnej wartości. W ten sposób będą oni skłonni do tworzenia i ujawnienia pomysłów na nowe działanie
2) Ułatwienie współdziałania – poprzez tworzenie klimatu do współdziałania członków zespołu miedzy sobą oraz między sobą i przywódcą, tworzy się klimat do osiągania znakomitych wyników pracy zespołowej.
3) Wzbudzenie entuzjazmu do realizacji celu – poprzez umiejętne formułowanie celu oraz tworzenie klimatu wokół jego realizacji, przełożony zmierza do tego, aby przewodzeni byli pochłonięci jego realizacją
4) Ułatwienie działań – poprzez uwolnienie podwładnych od organizacyjnych, materialnych i technicznych kłopotów realizacji zadań, przywódca stwarza warunki do emocjonalnego zaangażowania się przewodzonych w pracę.
Bass wyróżnia natomiast dwa typy zachowań przywódczych :
1) Przywódcy transakcyjni – starają się przekonać swoich podwładnych, iż poprzez zaangażowanie wykonywanie zadań i podnoszenie kwalifikacji pełniej zrealizują cele organizacji, a co za tym idzie, także własne. Pomagają także podwładnym nabrać pewności siebie, aby byli w stanie zaproponować lepsze sposoby realizacji celów i zadań.
2) Przywództwo transformacyjne – to rozbudzenie poczucia ważności i wartości wśród innych, z jednoczesnym pobudzaniem ich do działania na rzecz zespołu, organizacji i społeczeństwa. Przywódca zmierza do osiągnięcia tych celów poprzez podniesienie poziomu potrzeb na wyższe szczeble.
W nauce o organizacji i zarządzaniu tak samo powszechne jak kierowanie jest pojęcie zarządzanie, które w literaturze polskiej jest traktowane bardzo często jako przypadek kierowania.
Zarządzanie to działalność kierownicza polegająca na ustalaniu celów podległej organizacji oraz dysponowaniu jej zasobami dla osiągnięcia tych celów. Prawo zarządzającego do dysponowania zasobami wynika z tytułu własności środków i dyspozycji nimi. Zarządzający jest kierownikiem o szczególnym zakresie uprawnień i odpowiedzialności. Jego zachowania koordynujące odnoszą się do zachowań ludzi, lecz także do zachowań organizacji rozumianej jako twór złożony z ludzi i technicznych środków działania.
Funkcje zarządzania :
q funkcja planowania – polega na przewidywaniu przyszłego układu warunków i środków działania i na formułowaniu celów działania, dostosowanych do tego układu
q funkcja organizowania – polega na wykonaniu czynności mających na celu powiązanie różnorodnych działań członków organizacji w pewne bardziej lub mniej trwałe zespoły działań
q funkcja motywowania – polega na wywołaniu u podwładnych właściwego stosunku do powierzonych zadań
q funkcja kontroli – polega na porównaniu przebiegu lub wyników pewnych działań, tzn. stanu osiągniętego z planowanym celem, czyli ze stanem założonym.
Styl zarządzania to względnie trwały i powtarzalny sposób oddziaływania przełożonego na zachowanie podwładnych.
Potencjalny styl kierowania jest zbiorem metod i technik oddziaływania kierownika na podwładnych, który jego zdaniem winien być stosowany dla najsprawniejszego wywiązania się akceptowanych ról przełożonego.
Rzeczywisty styl zarządzania to system metod i technik oddziaływania kierownika na podwładnych, który jest faktycznie stosowany ze względu na aktualne cele postawione kierownikowi przez jego zwierzchników oraz warunki, w których przyszło je realizować.
3. Zarządzanie w warunkach internacjonalizacji i globalizacji gospodarek
Znaczenie pojęcia przedsiębiorstwa międzynarodowego :
1. Przedsiębiorstwo krajowe – to przedsiębiorstwo, które nabywa całość swych zasobów i sprzedaje całość swych produktów i usług w jednym kraju
2. Przedsiębiorstwo międzynarodowe – to przedsiębiorstwo, które zlokalizowane jest głownie w jednym kraju, lecz pozyskuje znaczną część swoich zasobów lub dochodów z innych krajów
3. Przedsiębiorstwo wielonarodowe – to przedsiębiorstwo, które nabywa surowce, zaciąga pożyczki, produkuje swoje wyroby i sprzedaje je na rynku o zasięgu światowym
4. Przedsiębiorstwo globalne – to przedsiębiorstwo, które przekracza granice państwowe i nie jest przywiązane do jednego kraju macierzystego
Eksport – to produkcja wyrobu na rynku wewnętrznym firmy i jego sprzedaż w innym kraju
Import – to sprowadzanie z zagranicy do kraju macierzystego towarów, usług lub kapitału.
Licencja – to porozumienie, zgodne z którym jakaś firma zezwala innej firmie na użycie swej marki, znaku handlowego, technologii, patentu, praw autorskich lub innych aktywów w zamian za opłaty licencyjne, których wysokość uzależnione jest od sprzedaży.
Wspólne przedsięwzięcie- sojusz strategiczny – kilka firm tworzących wspólną operację opartą na współwłasności kapitału
Inwestycja bezpośrednia – firma zlokalizowana w danym kraju buduje lub nabywa urządzenia produkcyjne lub usługowe albo tworzy filię za granicą
Maquiladoras – zakłady lekkiego montażu zbudowane w północnym Meksyku niedaleko granicy ze Stanami Zjednoczonymi, które uzyskują od rządu Meksyku specjalne ulgi podatkowe
Składa się ona z :
1. Dojrzałej gospodarki i systemów rynkowych
2. Gospodarki krajów rozwijających się
3. Innej gospodarki
Systemy rynkowe- grupy krajów utrzymujących wysoki poziom handlu wzajemnego
Gospodarka rynkowa – gospodarka oparta na prywatnej własności przedsiębiorstwa, która pozwala, by strategia przedsiębiorstwa była określana przez czynniki rynkowe, jak podaż i popyt.
1) Otoczenie ekonomiczne – składa się z systemu gospodarczego, zasobów naturalnych i infrastruktury
2) Otoczenie polityczne – składa się ze stabilności rządu, zachęty dla handlu międzynarodowego, kontroli handlu międzynarodowego i wspólnoty gospodarczej
3) Otoczenie kulturalne – składa się z wartości, symboli i wierzeń oraz języka
Cło – podatek pobierany od towarów przekraczających granice państwa.
Kontyngent – ograniczenie liczby lub wartości towarów będących przedmiotem handlu.
...
WEST_zespol_muzyczny