nitrogliceryna II MKPT.pdf

(339 KB) Pobierz
Spitreci
1. Właciwocinitrogliceryny
2. Małalekcjihitorii
3. Proces produkcji nitrogliceryny.
4. Aparatura i warunki procesu.
5. Aparatura kontrolno-pomiarowa.
6. Zastosowanie.
7. Literatura.
1. Właciwocinitrogliceryny
Nitrogliceryna jest oleitą,bebarwnąlubżółtawąciecąołodkim,palącymmakuiłabymapachu,o
temperaturze topnienia 13,5 C, a temperaturze wrzenia 145 Ciogtoci1,591g/cm 3 Trudnoropucaiw
wodie,aledobrewkwaachorganicnychSamateżjetbardodobrymropucalnikiemJetwiąkiemilnie
wybuchowym,bardowrażliwymnawtrąyiudereniaZmieanamateriałamichłonnymi(jakiemia
okremkowa,trociny,mąckadrewna)jettrwala,bepiecniejaidatnadotranportu
2. Małalekcjahistorii:
Próby nitrowania gliceryny sięgają 1830r. Glicerynę rozpuszczano wtedy w kwasie azotowym nie stosując
chłodzenia, wobec czego reakcja przebiegała w temperaturze znacznie wyższej niż pokojowa i w tych
warunkach gliceryna nie podlegała nitrowaniu, lecz utleniała się. Powstawały rozpuszczalne w wodzie i
kwasie hydroksyketonokwasy.
Dopiero w 1847r. Ascanio Sobrero otrzymał nitroglicerynę stosując do nitrowania gliceryny mieszaninę
kwasu azotowego (V) i kwasu siarkowego (VI) w niskiej temperaturze. Całość wylewał następnie do wody.
Oleista nitrogliceryna opadała na dno, dzięki czemu łatwo było ją oddzielić i oczyścić od kwasu przez
dokładne przemywanie wodą.
Rosjanie Mikołaj Mikołajewicz Zinin i W. Pietruszewski próbowali w 1854 roku użyć nitrogliceryny do
celów górniczych. Powstała nawet fabryka nitrogliceryny, którą od roku 1863 kierował Pietruszewski. Tam
nitroglicerynę osłabiano poprzez zmieszanie z węglanem magnezowym. Ale i tak była niebezpieczna.
Nitrogliceryna ze względu na swoją wrażliwość na bodźce znalazła praktyczne zastosowanie dopiero w roku
1867, gdy Alfred Nobel nasycił nią ziemię okrzemkową w stosunku 1:3 otrzymując dynamit. Dynamit może
zawierać około 60% nitrogliceryny i w niskiej temperaturze z powodu zestalania się jej traciłby na wartości,
nitrowaniu poddaje się przeważnie mieszaninę gliceryny i glikolu etylowego, otrzymując produkt o niższej
temperaturze krzepnięcia. W kilka lat później Nobel zastosował nitroglicerynę do rozpuszczenia bawełny
koloidalnej, otrzymując tzw. żelatynę wybuchową. Z żelatyny tej przez zmieszanie z nośnikami tlenu (np.
azotanem sodu lub amonu) wytwarza się obecnie dynamit.
3. Proces produkcji nitrogliceryny:
NitroglicerynmożnaotrymadnaróżnepoobyNajbardiejnaneto
- metoda Nobla
-metoda Nathana, Thomsona, Rintoula
metoda mieszana
-metoda ciagla Schmida
-metoda ciagla Schmida-Meissnera
-metoda ciągła Raczyńskiego
-metoda ciągła Biazzi
W naszym projekcie wykorzystujemy metodę ciągłą Schmida.
Estry alkoholi wielowodorotlenowych i kwasu azotowego, zwłaszcza estry gliceryny i glikoli, stosowane są
w produkcji materiałów wybuchowych.
Działając na 99%-ową glicerynę mieszaniną nitrującą (o składzie 45% HNO 3 i 55% H 2 SO 4 ), otrzymuje się
trójazotan gliceryny, zwany nitrogliceryną:
H 2 SO 4
C 3 H 5 (OH) 3 + 3 HNO 3  C 3 H 5 (ONO 2 ) 3 + 3 H 2 O
ProceynitrowaniaglicerynyimieaninyglikoluglicerynąwykonywaneąróżnymimetodamiBewglduna
metodproceotrymywanianitroglicerynypolegananitrowaniu,oddzieleniu od kwasu i przemyciu nitrogliceryny.
Procenitrowaniaprowadiiwnitratorachpolerowanejtalinierdewnejaopatronychwmieadłai
wewntrneprewodydlaprepływucynnikachłodącego,preważnieolanki(oibionejdotemperatury-5 o C),
ponieważtemperaturproceunależyutrymywadwakreie2-7 o CPowinnoipamitad,żeimniża
temperaturanitrowaniagliceryny,tymwyżajetwydajnodnitroglicerynyOddielenieutworonejnitrogliceryny
odkwauponitracyjnegoodbywaiamocynnienadrodegrawimetrycnejweparatorach,mających
wbudowanewewntrnepregrodypredłużającedrogprepływuoraurądeniaprelewowedlanitrogliceryny
Oddielonanitroglicerynwceluuunicianadmiarukwaupremywaiwodąwkolumnowychpółkowych
miealnikach,mieającpowietremNatpniepremywainitrogliceryną2,5%-owym wodnym roztworem
wglanuodowego,ącyprelanelowątkaninikładujewwyołowionychbiornikachWodyodpływowe
prepływająpreeregkakadowoutawionychbiornikówwceluoddieleniareteknitroglicerynyKwa
ponitracyjnypoddajeiregeneracji
4.
Aparatura i warunki procesu:
Najczęściej stosowanym materiałem konstrukcyjnym do budowy nitratorów jest ołów, który
posiada wiele zalet:
- w razie wybuchu z ołowiu nie powstają niebezpieczne odłamki, ale skwalona masa, która
pozostaje w pobliżu miejsca eksplozji
- jest kwasoodporny, więc siarczan ołowiu tworzący się na powierzchni nie przeszkadza w
procesie nitrowania, ale tworzy warstwę ochronną
- miękkość i niska temperatura topnienia ołowiu ułatwia jego spawanie
Obok mieszania na proces nitrowania ma wpływ sposób doprowadzenia gliceryny. Najlepszym
sposobem jest wlewanie gliceryny bezpośrednio do nitratora, bądź jej wtryśnięcie pod
powierzchnię kwasu nitrującego. Przed wprowadzeniem gliceryny do nitratora koniecznie należy
ją ogrzać do temperatury 30-40 o C. Dzięki małej lepkości gliceryny w tej temperaturze jej strumień
łatwo rozprasza się pod wpływem mieszania kwasu nitrującego.
Nitroglicerynę od kwasu ponitracyjnego oddzielamy wykorzystując różnicę ciężaru właściwego obu
cieczy. Proces ten przyśpieszyć można stosując separatory niskie o dużej powierzchni, w których krople
spływającej nitrogliceryny mają do przebycia bardzo krótką drogę. Albo podniesienie temperatury pod
koniec nitrowania do 18-20 o C, gdyż rozdzielenie się warstw w zbyt niskiej temperaturze zachodzi powoli.
Nitroglicerynapooddieleniuodkwauawierajeceok10%kwauUuwaigopremywając
nitroglicerynwkadiwodnej,napełnionejwodąotemperatureok15 o C. Nitrogliceryna jest po wymyciu
mtnawkutektego,żenajdujeiwniejjecewodawpotaciemuljioraniewielkieiloci
aniecyceomechanicnychZaniecyceniateorawoduuwaiawycajwtenpoób,że
nitroglicerynącyipretkaninwełnianą,któralekkopoypanajetwartwąolikuchennej(ułatwiato
atrymaniewody)Preącjetklarowny
5. Aparatura kontrolno-pomiarowa:
Dobre mieszanie zawartocinitratorajetjednympodtawowychwarunków bepieceotwapracyi
oiągniediadobrejwydajnociNitratoryaopatroneawurądeniadomieaniaprżonympowietrem,
wtakipoóbabyniebyłomartwychpretreniSkutecnocmieania prawdamyapomocąkorków
umieconychnapowierchniwody,którąotałnapełnionynitratorWanajetcytod prżonego
powietra,dlategopowietrepredwejciemdonitratoranależyocycidSłużydotegoceluilt(odmolac)
wypełnionykokemalbopumekemMiedyiltremanitratoremumieconyjetbiornikprżonego
powietrawentylembepieceotwauregulowanymnacinienie4atmoerCinienietemieronejeta
pomocąmanometrów,akrytycnywrotcinieniaygnaliującujnikibepieceotwa Natomiatybkod
doowaniaprżonegopowietramierymyapomocątermoanemometru Na wypadek deektów w
kompreoreiprerwaniadopływuprżonegopowietra należymiedapaowabutleeprżonym
aotemlubdwutlenkiemwegla,która tonależyaapicukodonyprewoddopływupowietraWażnejet
achowanieawartocikwauaotowegownitratore,gdyżjegoubytekprowadido spadku wydajnoci
proceuWtymcelutoujeimiernikpoiomukwauaotowegoDiałaonnaaadiekondensatora
umieconegomiedyciankabiornika,aiolowanaondaZmianajegopojemnocijetproporcjonalnado
wyokociłupaciecyUtalonajetdolnagranicapoiomuciecy,poprekroceniuktórejukładto
sygnalizuje .
Wiadomo, ze im nizsza temperaturaproceunitrowaniagliceryny,tymwiekawydajnociproceu
Wprowadonaglicerynamuimiedtemperaturmakymalna30C,cokontrolowanejetapomocą
termometru. Istotna ccią nitratora powalającą na utezymanie temperatury procesu w granicach 2-7 C
jest wżownica,cyliurądeniedomieaniaichłodenia,któreumoliwiaybkieodprowadenie
wydielonegocieplaTemperaturmieryirównieżapomocądwóchtermometrow,anuronychna
roznych glebokosciach aparatu. Wzrost temperatury w nitratorze, polaczony z wydzielaniem brunatnych
tlenkowaotu,wiadcyopowtaniuniebepiecnychproceowrokładuiutlenianiaW miejscu tym
umieconyjetcujnik,któryygnaliujegronywrottemperaturyNależywowcqaprerwacprocei
czekadJeżelitemperaturaneipadnienależyawartodnitratorapucicdopecjalnejkadi
bepieceotwaWylotnitratoradokadipowiniennatąpidwcaiemakymalnympolminutyKad
bepieceotwapowinnabydwypełnionawodadopolowycorównieżmieronejetapomocąmiernika
poziomu cieczy. byulatwicpracewkrytycnymmomencietoujemyurądeniaautomatycneulatwiajace
obług aworów przy kadzi bepieceotwaJettoguikktóregonaciniecieuruchamiajednocenie
wszystkie zawory przy kadzi (awór opróżniający nitratordokadibepieceotwa,awór doprowadający
prżonepowietredokadibepieceotwaoradoprowadenieprżonegopowietradogwidka
ogłaającego oniebepieceotwie)Predropocciemkażdegonitrowanianależyprawdidcyukładten
sprawnie funkcjonuje.
Pryocycaniunitroglicerynyważnejet,abywkażdejkolumnpłucącychtemperaturanieprekrocyła
50Cabytemperaturteutrymywadnaodpowiednimpoiomietoujemytermometralkoholowyby
apobiecgronymwybuchanatymetapieproceu,każdapłucekniepowinnamiedwojejkontrukcji
kranówdopucaniaciecy,aprewóddoprowadającyprżonepowietrepowinienbydtywnyi
prymocowanydodnakolumnyWażnejetabykażdapłucekmiaławójytemwentylacyjny
Nitroglicerynapowymyciupowinnamiedodcynobojtnycoprawdamyapomocąph-metru. Po
przesaczeniu nitrogliceryny traiaonadobiornikawyloonegoołowiembymierydtżenie
nitroglicerynywbiornikutoujemyreraktometrRHBirmyMaterChemicalEuropeOpróctego
zastosowany jest wskanik poziomu nitrogliceryny.
6. Zastosowanie:
Nitroglicerynę tosuje się do wyrobu dynamitu, prochów bezdymnych i innych materiałów wybuchowych, stosowanych miedzy
innymi w górnictwie i budownictwie.
W małych dawkach (0,0001 – 0,001g) w roztworze alkoholowym nitrogliceryna stosowana jest w lecznictwie, jako środek
rozkurczowy, rozszerzający naczynia krwionośne, w leczeniu choroby wieńcowej.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin