Wielkie Zimbabwe.pdf

Wielkie Zimbabwe

Wielkie Zimbabwe zwane też

"Domem z kamieni" (ang. "House of

stones"), największa budowla okresu

przed-europejskiego w Afryce na

południe od równik a, leżąca 25 km od

prowincjonalnego centrum

administracyjnego Masvingo i ponad

100 km od stolicy Zimbabwe, Harare -

20°16'S 30°54'E. Kompleks ruin

zajmuje powierzchnię ponad 750 ha.

Pochodzenie

Wielkie Zimbabwe dla Europejczyków

odkrył w roku 1871 niemiec ki

handlowiec i geolog Karl Mauch , chociaż Portugalczykom były one znane od XVI wieku (i już wtedy od dawna były

opuszczone). Mauch był przekonany, że znalazł stolicę mitycznego Ofir u, skąd król Salomon s prowadzał złoto i

kość słoniową, lub też tajemniczego Punt u, dokąd wyprawiali się starożytni Egipcjanie (najbardziej znane wyprawy

odbyły się za panowania faraon a Mentuhotepa III o k. roku 1990 p.n.e. w początkach Średniego Państwa oraz w

około IX roku panowania Hatszepsut w okresie szczytowego rozkwitu Nowego Państwa). Współcześni historycy

skłaniają się ku temu, że Punt leżał gdzieś w okolicach Erytrei l ub Somalii, zaś Ofir to tylko legenda zbudowana na

bazie Puntu stworzona przez piewców wielkości królestwa izraelskiego w okresie panowania króla Salomona .

Wnętrze "Świątyni" ze stożkowatą wieżą

Obecny stan wiedzy

Według współczesnego stanu badań archoelogicznych Wielkie Zimbabwe to ogromny kompleks ruin,

prawdopodobnie z XI-XV w., o rozmiarach nie mających sobie równych na południe od Etiopii. Cały ogromny

kompleks składa się ze "Świątyni", "Akropolu", "Kompleksu w Dolinie" i rozpoznawalnych resztek wielu innych

budowli. Wszystkie wzniesiono z granitowych kostek (lub cegieł) bez użycia jakiejkolwiek zaprawy. Obiektem

głównym jest Świątynia - budowla owalnego kształtu o średnicy ok. 80 m, składająca się z wysokiego na 10 m i

szerokiego miejscami na 5 m muru, wewnątrz którego wznosi się tajemnicza stożkowata wieża 12-metrowej

wysokości i kilka innych obiektów, również kamiennych, nieznanego przeznaczenia. Drugim jest Akropol, czyli

pobliska forteca górująca nad resztą budowli w paśmie dominujących nad doliną skał, przy czym naturalne

własności obronne formacji skalnej uzupełniono murami z kamienia. Uzupełniający Wielkie Zimbabwe Kompleks w

Dolinie to znaczna liczba okrągłych lub owalnych budowli nieznanego przeznaczenia rozrzuconych na obszarze

ponad 500 km².

W ruinach znaleziono kilkanaście steatytowych f igurek ptaków o sokolich dziobach, ale z niby-ludzkimi dłońmi

zamiast nóg. Nie jest znany kult jakiemu miały służyć, ani okres, w którym mogły powstać, podobnie jak wiek

powstania samych murów.

Obecnie większość archeologów zgadza się, że budowle Wielkiego Zimbabwe wznieśli przodkowie dzisiejszych

plemion Shona, założycieli wczesnoafrykańskiego, średniowiecznego imperium Monomotapa , które swój okres

świetności przeżywało w X-XIII wieku, a upadek w XV wieku, gdy w Afryce pojawili się przybysze z Europy -

Portugalczycy.

Wielkie Zimbabwe

Wątpliwości

Wśród wielu pytań, jakie zadają sobie naukowcy próbujący rozwiązać zagadkę Wielkiego Zimbabwe, wymienimy

tylko najważniejsze:

1. Wszystkie znaleziska w Wielkim Zimbabwe, które poddały się próbom datowania, wskazują na XI-XV wiek

naszej ery, ale nie sposób znanymi nam metodami ocenić wieku wzniesienia samej budowli. Przede wszystkim

nie wiadomo skąd pochodził budulec i jakiej techniki użyto do cięcia niemal równych wielkością i kształtem

kostek kamienia.

2. Drugą wątpliwość nasuwa znalezione w grobowcu egipskiej księżniczki VI dynastii czernidło do rzęs

sporządzone przy użyciu antymonu . Złóż tego pierwiastka w Algierii i Maroko w starożytności nie znano, ale

istniały od dawien dawna w Afryce Południowej w dorzeczu Zambezi , na obszarze dzisiejszego Zimbabwe , co

podważałoby hipotezy o erytrejskiej lub somalijskiej lokalizacji Puntu. Antymon musiał być sprowadzany z

południa Afryki.

3. I wreszcie wątpliwość trzecia (choć być może wcale nie ostatnia): zamieszkujący okolice Wielkiego Zimbabwe

krajowcy z plemion Shona n oszą na głowach chustki zawiązane takim samym sposobem, w jaki wiązali

starożytni Egipcjanie s woje nemesy.

Zobacz też

• Ofir

• Punt

Bibliografia

• Herbert W. A. Sommerlatte, Gold und Ruinen in Zimbabwe. Aus Tagebüchern und Briefen des Schwaben Karl

Mauch (1837-1875), Gütersloh 1987

Źródła i autorzy artykułu

Wielkie Zimbabwe Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=23189663 Autorzy : A., Belissarius, Beno, Ed88, Gbylski, Glyszkowicz, Grzegorz Dąbrowski, Interfector, Le Hibou,

Mzopw, NeferKaRe, Palladinus, Radomil, Shaqspeare, Slawojar, Stefaniak, Tilia, Wichren, Zbikob, 5 anonimowych edycji

Źródła, licencje i autorzy grafik

Plik:Great-Zimbabwe-2.jpg Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Great-Zimbabwe-2.jpg Licencja : Public Domain Autorzy : User:Janderk

Licencja

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported

http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: