socjologia-wykŁady.doc

SOCJOLOGIA- WYKŁADY

SOCJOLOGIA WYKŁADY

                                                        prof. Hanna Kostyło

EGZAMIN 30.01.2007r.

Wszystkie podręczniki do socjologii./ „Wstęp do socjologii”

A.  Giddens- PWN

Piotr Sztompka- „Socjologia”- ZNAK

HISTORIA SOCJOLOGII                                                                                4.10.1006r.

Socjologia wywodzi się z filozofii.

100- 150 lat temu (XVIII w.)

Sytuacja polityczna:

- pojawił się kapitalizm

- ludzie napływają i tworzą się ośrodki pracy

- społeczność skupiona w 1 miejscu

- prąd umysłowy- oświecenie; rozum; racjonalizm

- potrzeba porozumiewania się

- wprowadzanie zasad, rozwiązywanie problemów

- 1789r. – rewolucja francuska. Głoszone- wolność, równość, braterstwo.

- ludzie wcześniej przywiązani do ziemi, brak praw, chciano to zmienić. Wszyscy ludzie są 

   równi.

- społeczeństwo nowoczesne

- Anglia, Francja, Północne Niemcy

ZMIANY:

- pojawienie się instytucji państwowych

- konstytucje demokratyczne zamiast monarchii

- wprowadzone prawo

- suwerenność państw narodowych

- rewolucja przemysłowa

- nowa forma zarabiania

- nowe metody dystrybucji dóbr

Od XIX wieku społeczeństwo nowoczesne ( przejście od tradycyjnego do nowoczesnego- 100 lat)- socjologia- aby zrozumieć społeczeństwo kieruje zmianami

Socjologia XXI wieku nie zmienia społeczeństwa

Socjologia naukowa- łączy się z powstawaniem społeczeństwa nowoczesnego

Pedagog- zmienia rzeczywistość, zaznajamia się z naukami, zamierza zmienić wychowanka. Pedagog wpływa na wychowanka i wie jaki on ma być.

Od XX wieku socjologia zmienia pogląd, że możemy panować nad zmianami socjologicznymi.

Socjologia zaczyna się od momentu mówienia o społeczeństwie

1.    H. SPENCER

Dzieli społeczeństwo na:

- militarne (brak wolności)

- industrialne (rynek władzy)

      2.   F. TOENNIES (Tenis)

           - gemeinschaf ( wspólnota, społeczność, każdy z każdym się 

                                    zna)

           - gesellschaft ( społeczeństwo, duży twór, niekoniecznie musza

                                   się znać)

      3.   EMIL DURKHEIN

           - społeczeństwo organiczne (solidarność organiczna,

                                                         społeczeństwo tradycyjne)

           - solidarność mechaniczna (społeczeństwo nowoczesne)

       4.   MAX WEBER

            - typologia

Podziały świadczące, że społeczeństwo zmieniło sposób życia.

5. TALKOT PARSONS

    - społeczeństwo tradycyjne

    - społeczeństwo nowoczesne

Zastanawia się nad innymi cechami społeczeństwa:

·       stopień artykulacji struktury społecznej ( status społeczny, kryteria ocen- nowe pojęcia)

·       status społeczny

·       kryteria rekrutacji

·       kryteria ocen

·       rola emocji

PRZEDSTAWICIELE SOCJOLOGII        10.10.2006r

SOCJOLOGIA- Bada społeczne zachowanie człowieka, organizacje spraw społecznych, zmiany, patologie, zachowania miedzy grupami.

1.    AUGUST COMTE (1793- 1857) (Francuz)

- makrosocjologia

- 1 przedstawiciel socjologii

- był filozofem

- utworzył podwaliny socjologii

      DZIEŁO: „Kurs filozofii pozytywnej” pisał 1830- 1850r.

- socjologia jako nowa dyscyplina uniwersytecka miała nazywać się fizyka społeczeństwa

- wyobrażał sobie, że jak wystąpią takie warunki to społeczeństwo będzie zachowywać się tak i tak.

Późniejsi socjologowie wiedzieli, że nie da się przewidzieć jak społeczeństwo się zachowa. Struktury nie są sterowane.

PYTANIE: Co sprawia, że społeczeństwo nie rozpada się w miarę jak się rozrasta, jest bardziej skomplikowane, wyspecjalizowane, podzielone na grupy społeczne?

Co trzyma ludzi razem?

ODPOWIEDŹ: Spoiwem są wspólne przekonania, idee, wyznawane wartości.

„Consensus uniwersalis”- zgoda uniwersalna, uniwersalna moralność

Poświęcił całe życie na to by wprowadzić socjologię na uniwersytety.

SPOSÓB: Każda nauka przechodzi przez szczególne fazy rozwoju.

Socjologia jest najwyższa fazą (3):

1 faza-teologiczna- związana z mitami, wierzeniami, wiara w nadprzyrodzone rzeczy.

2 faza- metafizyki- namacalne, materialną rzeczy, pytanie o sens bytu/ istnienia np. logika, matematyka, rozwój, pozbawienie myślenia magicznego stanowią mocny fundament istnienia.

3 faza- pozytywistyczna- dominujący sposób gromadzenia wiedzy to nauka; fakty empiryczne, uogólnienia abstrakcyjne, teoria.

Powołanie socjologii potrzebne aby poprawić byt społeczny.

     Comte stworzył socjologię, wprowadził do kanonu nauk społecznych. Z samego układu   

     Comta niewiele zostało do dziś.

2.    HERBERT SPENCER (1820-1903) (Anglik)

     - makrosocjologia

- bezpośredni następca Comte

- nie był kontynuatorem jego myślenia

- był socjologiem

- można naukowo badać społ.- nowy styl myslenia

DZIEŁO: „Zasady socjologii” pisał ponad 20 lat

- z wykształcenia był biologiem

   Społeczeństwo można porównać do organizmu biologicznego

- społ. fizyczno- biologiczny wymiar życia można zestawić ze sobą.

PYTANIE: Co sprawia, że społeczeństwo nie rozpada się w miarę jak coraz bardziej jest złożonym organizmem?

      ODPOWIEDŹ: Wielkie organizmy społeczne rozwijają się- wzajemnie zależności pomiędzy komórkami.

Wyznacza ośrodki kontroli. Ewolucja od prostych form życia do coraz bardziej złożonych. Każda część potrzebna dla organizmu.

Podstawowe funkcje:

- fiz. społ. org. muszą się wyprodukować

- wytwarzać odpowiednią ilość dóbr

- rozdzielać dobra pomiędzy członków

- musi koordynować

- regulować ile dobra ma przepływać

Zasady:

- operacyjna (produkcyjna, reprodukcyjna)

- dystrybucyjna ( przepływ dóbr i informacji)

- regulacyjna ( taki lub inny sposób koncentrowania władzy)

Dorobek Spencera jest ważny.

Stał się podstawą teorii społecznych (jedną z nich jest - funkcjonalizm)

FUNKCJONALIZM- każdy członek organizmu pełni funkcje dla całości organizmu. (każdy element społeczeństwa potrzebny bo spełnia jakąś funkcję. Wszystko jest dobre).

18.10.2006r.

3.    EMIL DURKHEIM (1858- 1917) (Francuz)

- przejął pomysł od Comte- moralność uniwersalna

- podobnie jak Spencer- są pewne prawa odkrywania jest to konieczne aby ulepszać życie społeczne

DZIEŁO: „O podziale pracy społecznej”, „Zarys metody socjologicznej”, ”Samobójstwo”

PYTANIE: Jak społeczeństwo pozostaje zintegrowane mimo, że się powiększa i komplikuje?

ODPOWIEDŹ: Społeczeństwo jest zintegrowane bo ma wspólne idee.

- integracja za pomocą abstrakcyjnych, ogólnych symboli 

  kulturowych

- większość ludzi działa w podobny sposób

- widzi rozwój społeczny od wspólnej świadomości do 

   świadomości zbiorowej

- równowaga między symbolami ogólnymi a wspólną osobowością

- w opozycji do Spencera; integracja społeczna- występuje pewne

   spoiwo.

- równocześnie był funkcjonalistą.

Socjologia powinna rozwijać się w taki sposób aby wytłumaczyć jak elementy funkcjonują aby tworzyć całości

- jedna zasada- integracja społeczna- jak społeczeństwo może być bardziej zintegrowane

- zbiorowa świadomość- musi być z jednej strony ogólna z drugiej szczegółowa, abstrakcyjna

- musi występować równowaga pomiędzy częścią abstrakcyjną a ogólną

- integracji sprzyjają przekonania, systemy wartości

Część życia spędził w Australii. Badał Aborygenów Australijskich. Jak niewielkie społeczeństwa (prymitywne) mają wspólną świadomość?

Wszyscy kierują się podobnym sposobem myślenia.

Zastanawia się jak dzieje się, że społeczeństwa te utrzymują integrację?

Dzięki coraz bardziej abstrakcyjnym symbolom kulturowym.

Wszyscy mają je bez względu na to czym się zajmują i gdzie są. Tworzy się porządek społeczny.

Z jednej strony ogólne symbole z drugiej większość ludzi działa w podobny sposób bez względu na różne motywacje.

ROZWÓJ SPOŁECZNY- zaczyna się od wspólnej świadomości. Gdzie bardziej abstrakcyjna każdy potrafi ja nazwać.

Nowocześnie: równowaga pomiędzy symbolami kulturowymi a częścią kiedy była wspólna zbiorowość.

Określił podział samobójstw na:

·       egoistyczne

·       anatomiczne

Tylko częściowo można samobójstwo przypisać psychice.

Położenie społeczne jest przyczyna samobójstw.

„Elementarne formy życia…”

Wszystkie są źródłem inspiracji dla socjologów.

OBECNE POJĘCIA:

·       FAKTY SPOŁECZNE- zachowania, myśli, odczucia zew. Wobec jednostki, obowiązki pochodzące z poza jednostki. Obiektywnie istnieją po za jednostką (jej świadomością).

    - zachowania i myśli wyposażone w siłę przekonywania i 

      przymus- odczuwalny przymus im bardziej mu się

      przeciwstawiamy- znika gdy podporządkowujemy.

   - reakcja na dobre zachowania i myśli

(* zjawiska organiczne i mechaniczne opierają się na grupach  społecznych)

·       SOLIDARNOŚĆ SPOŁECZNA- do opisu rozwoju społeczeństwa.

     Uważał, że dzięki obserwacji solidarności obserwujemy przechodzenie z jednej fazy solidarności społecznej w drugą.

FORMY SOLIDARNOŚCI SPOŁECZNEJ:

   - solidarność przez podobieństwa (mechaniczne)

      Właściwa dla społeczeństwa pierwotnego.

  - solidarność przez różnicowanie (organiczne)

Solidarność właściwa dla społeczeństwa współczesnego.

·       SPÓJNOŚĆ SPOŁECZNA

Obserwowali, że wzrost ilościowy społ., wzrost indywidualnej wolności wpływa na spójność społ.

Jest ona osłabiona.

Moralna reorganizacja społeczeństwa. Może dokonać jej tylko socjologia. Uważał, że socjologia jest nauką wybraną.

Potrzeba autorytetu i prawa aby utrzymać społ. W kupie i na wysokim poziomie.

Jednostka społ. Jest egoistyczna, z drugiej strony musi robić wszystko co służy społeczeństwu. Potrzeba 3 siły, która byłaby granicą dla pragnień indywidualnych.

·       ANOMIA

Stan anomii nie zachodzi gdzie wzajemnie zależne od siebie organy pozostają wystarczająco w kontekście ze sobą oraz mają wystarczający zasięg gdy blisko SA mają alternatywne i trwałe poczucie własnej współzależności.

...