Białoruś.pdf

BIAŁORUŚ

Republika Białoruś

Powierzchnia: 207,6 tys. km2

Ludność: 10 440 tys. mieszk.

Stolica: Mińsk

Waluta: 1 rubel białoruski = 100 kopiejek

Historia:

Plemiona słowiańskie (m.in. Dregowicze i Krywicze) zamieszkiwały obszary

dzisiejszej Białorusi już w VI w. W IX w. kraj znalazł się w granicach Rusi

Kijowskiej, zaś od XIII w. był pod panowaniem Mongołów. Po okresie

rozbicia dzielnicowego, od początku XIV w. Białoruś była częścią Księstwa

Litewskiego, zaś po Unii Lubelskiej (1569 r.) Rzeczypospolitej Obojga

Narodów. W wyniku rozbiorów kraj włączony został do Rosji. Po pierwszej

wojnie światowej zachodnia część kraju znalazła się w granicach Polski,

wschodnia tworzyła podległą Moskwie radziecką Białoruś. Po agresji ZSRR

na Polskę we wrześniu 1939 r. zachodnia Białoruś została przyłączona do

Białoruskiej SRR. W czasie okupacji hitlerowskiej (1941-1944) zginął co

czwarty mieszkaniec Białorusi (największe straty wśród wszystkich państw

okupowanych). W 1991 r. Białoruś stała się niepodległą republiką. W

ostatnich latach Białoruś jest rządzona autorytarnie przez prezydenta

Aleksandra Łukaszenkę, który dąży do politycznej integracji kraju z Rosją.

Ludność:

Ludność: 10 440 tys. mieszk.

Gęstość zaludnienia: 50 osób/km2

Przyrost ludności: 0,4%

Główne miasta: Mińsk (1633 tys. mieszk.), Homel (503 tys. mieszk.),

Mochylów (363 tys. mieszk.), Witebsk (362 tys. mieszk.), Grodno (284

tys. mieszk.), Brześć (277 tys. mieszk.), Bobrujsk (223 tys. mieszk.),

Baranowicze (167 tys. mieszk.), Borysów (150 tys. mieszk.)

Języki: rosyjski (w powszechnym użyciu), białoruski

Religie: prawosławie: 60%, katolicyzm: 8%, protestantyzm (baptyści,

luteranie), judaizm

Skład etniczny: Białorusini: 78%, Rosjanie: 13%, Polacy: 5%, Ukraińcy:

3%, Żydzi, Litwini

Gospodarka:

Produkt krajowy PKB: 13,4 mld USD

Produkt krajowy na 1 mieszk.: 1310 USD

Eksport: 7,4 mld USD

Import: 8,7 mld USD

Inflacja: 64%

Bezrobocie: 3%

Główne produkty przemysłowe: maszyny i urządzenia, środki transportu,

produkty chemiczne, urządzenia elektroniczne, produkty włókiennicze,

energia elektryczna, żywność

Główne produkty rolne: ziemniaki, len, buraki cukrowe, jęczmień, owies,

pszenica

Górnictwo: sól kamienna i potasowa, węgiel kamienny, ropa naftowa, gaz

ziemny

Turystyka:

Przyjazdy: b.d.

Przychód z turystyki: b.d.

Polityka:

Ustrój: republika parlamentarna

Prezydent: Aleksander Łukaszenka

Premier: Siarhiej Linh

Parlament: Zgromadzenie Narodowe (Izba Reprezentantów 110 członków

i Rada Republiki 64 członków)

Główne partie polityczne: działalność partii ograniczona

Przynależność do organizacji: ONZ, Wspólnota Niepodległych Państw,

Inicjatywa Środkowoeuropejska, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy

w Europie, Partnerstwo dla Pokoju

Miasta:

Mińsk (Minsk):

Stolica Białorusi, położona nad rzeką Świsłocz w centralnej części kraju

(1633 tys. mieszk.); główny ośrodek przemysłu, centrum kultury i nauki

Białorusi. Pierwsze wzmianki o Mińsku pochodzą z 1067 r. W XII w. miasto

było stolicą księstwa mińskiego, od XIV w. zależnego od Litwy. Prawa

miejskie Mińsk uzyskał w 1499 r. W 1569 r. na mocy Unii Lubelskiej

miasto weszło w skład Rzeczypospolitej. W rezultacie II rozbioru Polski w

1793 r. Mińsk zajęli Rosjanie. W 1812 r. miasto zostało zniszczone przez

wojska Napoleona. Po II wojnie światowej miasto rozbudowało się

znacznie, wchłaniając okoliczne miejscowości (siedmiokrotny wzrost liczby

mieszkańców w latach 1939-1996). Maleńką starówkę mińską tworzą

uliczki niskich, skromnych, choć starannie odrestaurowanych budynków.

Do cenniejszych zabytków stolicy należy katedra św. Ducha z XVII w.,

cerkiew Pietropawłowska z XVII w., cerkiew św. Marii Magdaleny z XVIII

w. oraz kościół św. Rocha z połowy XIX w. W centrum stolicy oglądać

można niezbyt liczne pozostałości przedwojennej zabudowy miasta.

Generalnie Mińsk jest miastem nowym, pomnikiem architektury

socrealistycznej. Można tam nadal, częściej niż w Rosji, oglądać pamiątki

epoki radzieckiej (pomniki Lenina i innych zasłużonych dla systemu). W

Narodowym Muzeum Kultury i Historii można zapoznać się z kulturalnym

dorobkiem kraju.

Grodno (Hradna):

Miasto na zachodzie Białorusi, położone nad Niemnem (284 tys. mieszk.);

duży ośrodek przemysłu, ważny port rzeczny, miasto zamieszkane obecnie

w około 30% przez mniejszość polską. Gród warowny i osadę na terenie

dzisiejszego miasta założyli już w XI w. książęta ruscy. Od początku XIV

w. miasto znajdowało się w granicach Litwy. W 1795 r. w Grodnie

obradował ostatni Sejm Rzeczypospolitej, który zatwierdził III rozbiór

Polski. W Grodnie, w przeciwieństwie do większości miast Białorusi,

zachowało się wiele zabytków. Nad Niemnem wznosi się niski, niepozorny

Stary Zamek królewski z końca XIV w., przebudowany w XIX w., w którym

obecnie mieści się muzeum. Obok znajduje się Nowy Zamek, pochodzący

z XVIII w. W mieście zachowało się kilka cennych kościołów (m.in.

barokowy, pojezuicki kościół farny z bogatym wyposażeniem z epoki,

kościół św. Zofii z XIV w., kościół Bernardynów z 1595 r., przebudowany w

następnych dwóch stuleciach), kościół i klasztor franciszkanów z XVII w. i

kościół Wizytek z 1663 r. Do najstarszych budowli miasta należy cerkiew

św. Borysa i Gleba, pochodząca z XII w.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: