Alistair MacLean - Bezkresne morze.pdf - MacLean Alistair - la_ki

Alistair Maclean

Bezkresne morze

Alistair MacLean o odpowiedzialności pisarza i korzyściach

płynących z sukcesu ........................213

„DlLEAS"

Trzy godziny, panie MacLean, trzy godziny — i żadnej wiadomości o

statku ratowniczym!

Łatwo sobie wyobrazić nasz nastrój. Byliśmy tam tylko my czterej —

Eachan, Torry Mor, stary Grant i ja. Czyśmy rozmawiali? Nie padło ani

jedno słowo, nawet mruknięcie — na stole stała świeża butelka whisky,

ale Eachan nie myślał tego dnia o zarobku.

Siedzieliśmy po prostu jak kołki. Seumas Grant pykał swoją starą

brzydką fajkę, niczego po sobie nie pokazując, a reszta gapiła się w

ściany. Słuchaliśmy wycia wichru i gradu tłukącego wściekle w okna

tawerny. Boże, ależ to była noc! I co najgorsze, mogliśmy tylko czekać.

Wesoło było, nie ma co gadać!...

Wszyscyśmy podskoczyli, jak zadzwonił telefon. Eachan podbiegł na

zaplecze i po chwili wrócił cały rozpromieniony. Wystarczyło spojrzeć

na jego wielką pyzatą gębę, żeby spadł nam kamień z serca.

— Stawiam kolejkę, panowie. Dzwonił latarnik z Creag Dearg. „Molly Ann"

zdążyła w samą porę. Parowiec zatonął, ale uratowali załogę.

Popchnął ku nam kieliszki i spojrzał staremu Graniowi prosto w oczy.

— No i co ty na to, Seumas? „Molly Ann" zdążyła,

a Donald Archie i Lachlan są gdzieś koło Scavaig. Może powiesz, że to

cud, co, Seumas?

O, ci dwaj nie przepadali za sobą, mówię panu, panie MacLean. Proszę

pamiętać, że większość z nas stała po stronie Eachana. Stary Seumas

Grant był twardym człowiekiem. Szanowanym, i owszem, ale nikt nie

darzył go sympatią i, na Boga, on też nie darzył nią nikogo oprócz

Lachlana i Donalda, swoich synów. Patrzył w nich jak w obraz. Chowali

się bez matki: dał im farmę, dał im kuter, myślał o nich we śnie i na

jawie. Ale był twardym człowiekiem, panie MacLean. Wyniosłym i... jak

to powiedzieć?... odległym. Zamkniętym w sobie.

— To cud, jak się kogoś uratuje w taką noc, Eachan — odparł głuchym

głosem.

— Bez udziału Donalda i Lachlana? — naciskał Eachan.

Torry, jak pamiętam, zaczął się wiercić na krześle, a ja odwróciłem

wzrok. Niezbyt nam się to podobało — nie było sprawiedliwe.

— Gruby Neil to niezły szyper — odpowiedział cicho Grant — ale nigdy

nie poprowadzi statku ratowniczego tak jak Lachie — nie czuje morza...

W tej samej chwili otworzyły się z trzaskiem drzwi tawerny, a wiatr

prawie wyrwał je z zawiasów. Do sali wpadł Peter Pocztylion, zamknął za

sobą drzwi i stanął naprzeciwko nas w mokrym sztormiaku. Wystarczyło na

niego spojrzeć, by się domyślić, że stało się coś bardzo złego.

— Statek ratowniczy, Eachan, „Molly Ann"! — zawołał podnieconym tonem.

— Wiesz, gdzie jest?! Mów, człowieku, szybko!

Eachan spojrzał nań ze zdziwieniem.

— Pewnie, że wiem, Peter. Przed chwilą dzwonili. Stoi na kotwicy koło

Creag Dearg i...

— Creag Dearg?! Boże, Boże! — Peter osunął się na krzesło i zapatrzył

tępo w ogień. — Dwadzieścia mil morskich stąd, dwadzieścia mil! Przed

chwilą z farmy Tarbert przejechał lain Chisholm — dotarł tu w cztery mi-

nuty tym swoim wielkim samochodem — i mówi, że widział na środku

cieśniny prom z Buidhe sygnalizujący rakietami niebezpieczeństwo! A

„Molly Ann" jest w Creag Dearg! Mój Boże!...

Pokręcił powoli głową.

— Prom? — spytałem głupkowato. — Wielki John postradałby rozum, gdyby

wypłynął w taką pogodę!

— A wszystkie kutry rybackie schroniły się przed sztormem w Loch

Torridon! — dorzucił gorzko Torry.

Zapadło długie milczenie, aż wreszcie stary Grant wstał, ciągle pykając

fajkę.

— Wszystkie oprócz mojego, Torry — rzekł, zapinając sztormiak. — Chwała

Bogu, że Donald i Lachie popłynęli do Scavaig, żeby obejrzeć tę nową

łajbę. — Przystanął i rozejrzał się powoli. — Chyba będę potrzebował

kilku ludzi do pomocy.

Gapiliśmy się na niego bez słowa, a gdy Eachan przerwał wreszcie ciszę,

w jego głosie brzmiało zdumienie.

— Chcesz powiedzieć, że wypłyniesz tą swoją starą krypą w taki sztorm,

Seumas? — Był wyraźnie wstrząśnięty. — Ma co najmniej czterdzieści lat,

a fale w cieśninie są wysokie jak góry! Rozbiją kuter w drzazgi, nim

wyjdziesz z portu, człowieku!

— Lachie by popłynął. — Stary Grant wbił wzrok w ziemię. — To on jest

szyprem. Popłynąłby, i Donald tak samo. Nie zawiodę swoich chłopców.

— To samobójstwo, panie Grant! — zawołałem. — Eachan ma rację: to

prawie pewna śmierć!

— Dla tych biedaków na promie nie ma żadnego prawie. — Stary Grant

sięgnął po zydwestkę i skierował się ku drzwiom. — Może dam sobie radę

sam.

Eachan uniósł z trzaskiem klapę szynkwasu.

— Jesteś starym głupcem, Seumasie Grant, i będziesz się smażył w piekle

z powodu swojej przeklętej pychy! — wykrzyknął z gniewem. Odwrócił się

i zdjął z półki dwie butelki brandy. — Mogą się przydać — mruknął i

wyszedł na dwór, mamrocząc coś z okropnym grymasem na twarzy.

Trzeba panu wiedzieć, panie MacLean, że „Dileas" — tak się nazywał

kuter Seumasa Granta — był znacznie lepszy, niż go przedstawił Eachan.

Kiedy Campbell, szkutnik z Ardrishaig, budował łódź, brał drewno z

samego serca dębu. A stary Grant wzmocnił kadłub stalowymi wręgami i

zainstalował nowoczesny silnik Diesla — chyba gardnera o mocy

czterdziestu czterech koni. Ale i tak kuter nie nadawał się na taką

pogodę.

Za falochronem — nigdy pan sobie tego nie wyobrazi ani nie zobaczy,

panie MacLean, nawet w najczarniejszych snach. Było piekielnie zimno, a

świszczący wicher niósł grad i lód, który ciął człowiekowi twarz do

kości.

A cieśnina! Nie, to nie do opisania! Morze było straszliwie wzburzone i

przypominało mleko kipiące w garnku w absolutnej ciemności. Nawet dziś

ciarki mnie przechodzą, jak o tym myślę, panie MacLean.

Szliśmy dwie godziny prosto pod wiatr i, na Boga, dostaliśmy nieźle w

kość. „Dileas" unosi się na fali, a później wylatywał w powietrze i

lądował z potwornym trzaskiem po drugiej stronie, zapadając się w

wodzie po burty. W chwili upadku słychać było wściekły warkot śruby

mielącej powietrze. Bóg jeden wie, dlaczego „Dileas" nie pękł na pół —

Bóg albo duch Campbella, szkutnika z Ardrishaig.

— Widzicie coś, chłopcy?! — krzyknął ze sterówki stary Grant, którego

słowa porwał wiatr.

— Nic, Seumasie! — ryknął w odpowiedzi Torry. — Zupełnie nic!

Podałem Eachanowi reflektor, stary aldis, i poszedłem na rufę. Seumas

Grant stał spokojnie przy kole, z twarzą zalaną krwią — ogromna

grzywiasta fala wybiła okno sterówki i nie zdążył się odsunąć.

Ale jego starcze oczy były jak zawsze spokojne, pewne, czujne.

— To nie ma sensu, panie Grant! — krzyknąłem. — Tej nocy nie znajdziemy

nikogo, a zresztą nikt nie mógł przeżyć

takiej nawałnicy! To beznadziejne — „Dileas" dłużej tego nie wytrzyma!

Musimy wracać!

Wyrzekł kilka słów. Nie dosłyszałem i pochyliłem się ku niemu.

— Zastanawiałem się po prostu, czy Lachie by wrócił — powiedział w

zamyśleniu.

Wygramoliłem się ze sterówki i zacząłem przeklinać Seumasa Granta,

przeklinać za straszliwą miłość, jaką żywił do swoich synów, do Donalda

Archiego i Lachlana. I nagle — nagle poczułem, że ogarnia mnie

straszny, palący wstyd, i zacząłem przeklinać samego siebie. Czepiając

się nadburcia, ruszyłem powoli w stronę dziobu.

Nim zdążyłem dotrzeć do śródokręcia, usłyszałem piskliwy, podniecony

okrzyk Eachana.

— Tam, Torry, popatrz tam! Trzy rumby z lewa przed dziobem! Tam jest

człowiek... nie, na Boga, dwóch!

Kiedy „Dileas" wspiął się na szczyt następnej fali, popatrzyłem wzdłuż

snopu światła z reflektora. Eachan miał rację. Rzeczywiście, w wodzie

szamotały się dwie ciemne postacie.

Trzema skokami dobiegłem z powrotem do sterówki i pokazałem je ręką

Grantowi. Kiwnął w odpowiedzi głową i zaczął zmieniać kurs. Ach, co to

był za sternik, panie MacLean! Wystarczyłoby obrócić dziób ciut za

daleko, a nigdy byśmy się nie wydostali z jednej z tych głębokich dolin

między falami. Ale stary Seumas prowadził kuter bezbłędnie.

I wówczas zdarzył się cud. Właśnie to, panie MacLean — cud. Znaleźliśmy

się w oku huraganu. Proszę pamiętać, że fale były równie wysokie jak

przedtem, ale wiatr na chwilę ustał i zapadła śmiertelna cisza — aż

nagle, od strony bakburty, z ciemności dobiegł ledwo słyszalny

rozpaczliwy krzyk.

Torry momentalnie obrócił reflektor, a snop podskakujący w górę i w

dół, wydobył z kształt unoszący się na wodzie w odległości pól

prawie dokładnie przed nami. Z początku wziąłem go po prostu za

dryfujące szczątki rozbitego promu, lecz zaraz zauważyłem, że to

prowizoryczna tratwa zbita z kilku desek i belek. Leżało na niej — nie,

na Boga, było do niej przywiązane! — dwoje dzieci. Ukazywały się tylko

chwilami na szczytach fal i natychmiast znikały — igraszki diabła na

rozszalałym morzu. O Boże, Boże! Biedne maleństwa!

— Panie Grant! — ryknąłem staremu Seumasowi do ucha. — Na wprost dziobu

jest tratwa z dwojgiem dzieci!...

Jego oczy były równie spokojne jak zawsze. Spoglądał po prostu przed

siebie z nieprzeniknionym wyrazem twarzy.

— Nie mogę podnieść jednych i drugich — odpowiedział beznamiętnie, bez

cienia emocji, niech diabli porwą jego kamienne serce! — Gdybyśmy teraz

zawrócili, fale natychmiast by nas zatopiły. Żeby zawrócić, muszę

dopłynąć do Seal Point. Czy dzieci utrzymają się jeszcze przez jakiś

czas, jak myślisz, Calum?

— Są na pół martwe — odrzekłem apatycznie. — I nie trzymają się tratwy:

są do niej przywiązane. Zerknął na mnie zmrużonymi oczyma.

— Przywiązane, Calum? Takeś powiedział? — spytał cicho. — Przywiązane?!

Kiwnąłem w milczeniu głową. I wówczas stało się coś dziwnego, panie

MacLean, coś bardzo dziwnego. Na starczej, pomarszczonej twarzy Granta

pojawił się uśmiech — ciągle stoją mi przed oczami jego lśniące zęby i

strużki krwi cieknące po policzkach. Skinął kilkakrotnie głową, jakby

zadowolony, że coś zrozumiał, a potem obrócił koło nieco w prawo.

Niewielka tratwa zbliżała się do nas w błyskawicznym tempie i mogliśmy

podjąć tylko jedną próbę wzięcia dzieci na pokład. Ale stary Seumas

sterował tak dobrze, że nie mogło nam się nie udać: Torry Mor machnął

swoją wielką łapą, złapał dzieci razem z tratwą i wciągnął bezpiecznie

na łódź. Znieśliśmy je pod pokład, a Grant ruszył pod wiatr do Seal

Point. Później popłynęliśmy z powrotem wzdłuż

cieśniny, idąc prosto jak strzała — bo przy silnym wietrze z rufy żadna

łódź na świecie nie równa się z kutrem z Loch Fyne — ale nie

zobaczyliśmy już ani śladu dwóch mężczyzn. Jakąś milę od portu stary

Seumas oddał koło Torry'emu i zszedł pod pokład do dzieciaków.

Siedziały na koi naprzeciwko piecyka, okręcone kocami — dziewięcioletni

chłopiec i jasnowłosa sześcioletnia dziewczynka. Były blade, blade,

przerażone i wyczerpane, ale powinny szybko przyjść do siebie.

Zrelacjonowałem cicho staremu Graniowi, czego się dowiedziałem. Pływały

dla zabawy małym czółnem po basenie portowym w Buidhe, gdy chłopiec

zbliżył się niebezpiecznie do falochronu i wiatr porwał łódkę na

otwarte morze. Ale zauważono to z brzegu i za dziećmi popłynęło promem

dwóch mężczyzn; później statek zatonął. Dzieci nic więcej nie

pamiętały: mało nie umarły ze strachu.

Akurat kończyłem, gdy pod pokład zszedł Eachan.

— Wiatr słabnie, Seumas, i morze się uspokaja. Ci dwaj mają jeszcze

szansę, że wyrzuci ich na brzeg, jeśli potrafią pływać.

Stary Seumas uniósł na niego oczy. Jego zmęczona, pomarszczona twarz

wydała się dziwnie stara.

— Nie mają żadnej szansy, Eachan, żadnej.

— Skąd ta pewność, człowieku? — zaoponował Eachan. — Nigdy nic nie

wiadomo.

— Ja wiem, Eachan. — Głos starego rybaka był cichy, jakby dochodził z

wielkiej odległości. — Ja dobrze wiem. Potrafią to samo co ojciec.

Nigdy nie nauczyłem się pływać, oni też.

Zatkało nas, może mi pan wierzyć. Gapiliśmy się na niego głupkowato, z

niedowierzaniem, wreszcie z przerażeniem.

— Chce pan powiedzieć... — zacząłem, lecz nie mogłem wykrztusić słowa.

— Tak, to byli Lachie i Donald. Widziałem ich. — Stary Grant wpatrywał

się nie widzącym wzrokiem w ogień. — Na pewno wrócili wcześniej ze

Scavaig.

Minęła dobra minuta, zanim Eachan wyjąkał łamiącym się głosem:

— Seumas, Seumas! Przecież to byli twoi synowie! Jak mogłeś...

Stary Grant pierwszy i jedyny raz stracił panowanie nad sobą. Przerwał

głuchym, wściekłym tonem, a w jego oczach zalśniły łzy.

— I co miałem robić, Eachan?! Wziąć ich na pokład i zostawić dzieci?!

Zamilkł na chwilę.

— Nie rozumiesz, Eachan? — ciągnął powoli. — Lachie i Donald zbudowali

dla nich tratwę z jedynych desek na promie. Wiedzieli, co robią — i

wiedzieli, że nie zostawiają sobie żadnej szansy. Zrobili to celowo,

człowieku. I gdybym nie uratował tych dzieci, to wtedy... wtedy...

Urwał, lecz po chwili usłyszeliśmy jego najcichszy szept:

— Nie mogłem zawieść swoich synów. Och, Eachan, Eachan, przecież nie

mogłem ich zawieść!...

Stary Grant wyprostował się, sięgnął po chustkę i otarł z twarzy krew,

a także, jak sądzę, łzy. Wziął na ręce dziewczynkę, okręconą po szyję

kocem, posadził ją sobie na kolanach i uśmiechnął się łagodnie.

— A teraz, ptaszynko, co byś powiedziała na trochę gorącego kakao?...

ŚWIĘTY JERZY i SMOK

— Bezkresne...

Jeżeli ktoś miał kiedykolwiek prawo uważać się za szczęśliwego, był to

z pewnością George Rickaby. Każdy rozsądny człowiek, a zwłaszcza

zasuszony, zmumifikowany mieszczuch, uznałby, że jest on w tej chwili w

przedsionku raju.

Na bezchmurnym letnim niebie świeciło skwarne popołudniowe słońce; po

obydwu stronach kanału sunęły leniwie do tyłu złociste pola południowej

Anglii; pod stopami George'a drżał lekko pokład smukłego ośmio-

metrowego jachtu wycieczkowego, przed nim rozciągały się przepiękne,

spokojne wody kanału Lower Dipworth, a na dodatek czekał go cały

miesiąc wakacji. Przedsionek raju? Skądże, raj!

George Rickaby, doktor fizyki i członek Królewskiego Towarzystwa Nauk

Przyrodniczych, uważał się jednak za najnieszczęśliwszego człowieka pod

słońcem. Osądzanie ludzi na podstawie pozorów prowadzi do krańcowo

błędnych wniosków — myślał z goryczą. Cóż z tego, że ma dość czasu i

pieniędzy, aby pływać dla przyjemności jachtem po angielskich kanałach?

Cóż z tego, że towarzyszy mu oddany, zaradny były ordynans, który dba

tylko o to, by George zanadto się nie przemęczał? Cóż z tego, że George

uchodzi za jednego z najlepiej się zapowiadających fizyków jądrowych

Europy? Cóż z tego, że sam minister zaopatrzenia poklepał go kiedyś po

plecach i zwrócił się doń po imieniu?

Marność nad marnościami — myślał melancholijnie George, prowadząc jacht

przez lesiste zakole kanału, marność nad marnościami. Mimo to nie

powinien chyba osądzać zbyt surowo głupich złudzeń ignoranckiego

świata. Popatrzył smutno na nieskazitelnie czyste sosnowe deski

pokładu. W końcu za młodu sam ulegał podobnym iluzjom. Ba, zaledwie

trzy miesiące temu...

— Uważaj! Płyniesz prosto na mnie!

Z bolesnych rozmyślań wyrwał go piskliwy kobiecy okrzyk. George

pośpiesznie wyprostował swoje wysokie, boleśnie chude ciało, chwycił

okulary i popatrzył przed siebie, wytężając krótkowzroczne oczy.

— Szybko, szybko, ty kretynie, bo będzie za późno!...

George'owi mignęła barka stojąca w poprzek kanału z dziobem na brzegu,

blokująca trzy czwarte toru wodnego; na jej rufie zauważył dziewczynę,

która krzyczała i wymachiwała dziko rękami. Widział ją tylko przez

mgnienie oka. Nie był człowiekiem czynu i natychmiast sparaliżowała go

bezsilność.

— W lewo, głupcze, ster w lewo! — wrzeszczała rozpaczliwie dziewczyna.

George ocknął się i chwycił koło sterowe. Niestety, jak już

wspomnieliśmy, nie był człowiekiem czynu. Nie potrafił sobie radzić w

sytuacjach krytycznych. Rzeczywiście obrócił koło, i to z niesłychaną

prędkością i energią. Tyle że w złą stronę.

W odległości półtora kilometra, w wiosce Upper Dip-worth, staruszkowie

drzemiący na ławkach ocknęli się nagle, słysząc echo straszliwego

trzasku przetaczające się nad spokojnymi łąkami. Wkrótce jednak znów

zapadli w słodki sen.

Tymczasem na kanale działy się rzeczy przerażające. Wstrząs wywołany

zderzeniem przerzucił młodą kobietę na dziób jachtu George'a,

przerywając jej w pół słowa kolejny obelżywy okrzyk, George zaś

poleciał w tej samej chwili do przodu. Znaleźli się tuż obok siebie i

przez dziesięć sekund świdrowali się bez słowa złym wzrokiem.

Pierwsza zabrała głos dziewczyna.

— Co za kretyn! Nie ma pan oczu?! — zawołała z wściekłością. — A może

słońce rozmiękczyło panu mózg? — dodała z jadowitą słodyczą, pukając

się znacząco w czoło.

George wstał, zachowując obrażone, wyniosłe milczenie. Ostatnia

zniewaga przepełniła kielich goryczy. Jednakże George'owi, wychowanemu

Alistair MacLean - Bezkresne morze.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: