ęłęóSystem dydaktyczny to całokształt zasad organizacyjnych oraz treści, metody i środki nauczania, uczenia się tworzące spójną wewnętrznie strukturę podporządkowaną realizacji społecznie akceptowanych celów kształcenia. Możemy wyodrębnić systemy :tradycyjny, progresywistyczny, współczesny. Każde z wymienionych systemów składa się z mniejszych lub większych liczb bardziej szczegółowych podsystemów. Mówiąc o systemie tradycyjnym mamy na myśli przede wszystkim Herbarta oraz Bella, Sturma, Komeńskiego. Herbartowi chodziło o wychowanie człowieka posłusznego, prawego moralnie. W jego systemie dydaktycznym rolę wiodącą pełniło nauczanie wychowujące oparte na kierowaniu dzieckiem(organizowanie mu czasu). Jeśli chodzi o system nowego progresywistyczny możemy tu głównym przedstawicielem jest Deway. Twierdził on, że warunkiem jasności treści jest ich dobre przygotowanie. Jeśli chodzi o współczesny system dydaktyczny jest on złożoną kompleksową i dynamiczną całością obejmującą w powiązaniu strukturalnym, funkcjonalnym, hierarchicznym osoby(nauczycieli, uczniów) procesy nauczania i uczenia się i współczynniki procesu(cele, treści, środki oddziaływania itd.)
ęłęóSzkoła tradycyjna- podział treści nauczania na przedmioty, przekaz wiedzy przez nauczyciela, uczniowie są na ogół pasywni, uczniowie nie decydują o doborze treści nauczania, dominuje uczenie się pamięciowe, zachęcanie uczniów do nauki ma motywy zewnętrzne, częsta kontrola wyników nauczania, współzawodnictwo, szkoła jest jedynym terenem uczenia się tylko pracy domowe wykonywane są po za nią, słaby nacisk na samorzutną twórczość uczniów. Szkoła progresywistyczna- podział treści nauczania interdyscyplinarne bloki, samodzielne zdobywanie wiedzy przez uczniów, nauczyciel pełni przeważnie rolę obserwatora pracy dzieci i młodzieży, uczniowie są aktywni, uczniowie mają pewien wpływ na dobór treści nauczania, dominuje uczenie się oparte na rozwiązywaniu problemów, niezbyt częsta kontrola wyników nauczania, współpraca, szkoła jest głównym ale nie jedynym miejscem uczenia się.
ęłęóSystem tradycyjny - herbartowski oprac. został na przełomie XVIII I XIX w. przez niem. psychologa i pedagoga na dorobku teoretycznym etyki i psychologii. Zakładał on, że proces nauczania dominuje nad procesem uczenia się. Etyka miała wyznaczać cele wychowawcze, a psychologia drogi i środki wiodące do tego celu. Wg. H. najwyższym celem nauczania jest kształcenie u ludzi silnych moralnych charakterów. Ludzie o takich charakterach kierują się w swym postępowaniu ideami moralnymi, które określają ideał osobowości i zasadniczy cel życia człowieka. Idee: doskonałości, życzliwości, prawa, słuszności, wewnętrznej wolności. Temu miały służyć zabiegi: kierowania dziećmi i młodzieżą, karności i ściśle z nią związane nauczanie (gł. werbalne).H. podkreślał, że wychowania nie należy a nawet nie można oddzielać od nauczania, że wola i charakter rozwijają się równocześnie z rozumem. Herbart dokonał analizy procesu przyswajania wiedzy przez ucznia i wyróżnił stopnie, które miały wyznaczać tok nauczania wszystkich przedmiotów na wszystkich szczeblach nauki szkolnej Nazwano je stopniami formalnymi Herberta: jasność - rozkładanie przedmiotu na najdrobniejsze części - powolne podążania naprzód; kojarzenie - czynność wiązania nowego materiału z przyswojonym wcześniej; system - uwydatnianie głównych myśli (uporządkowanie nowych wiadomości; metoda - wykonywanie zadań i prac mających na celu wykazanie, że uczeń pojął główną myśl. Powszechnie poglądy Herbarta utożsamiano z przekazywaniem dzieciom gotowego materiału do zapamiętywania i rygorystycznego egzekwowania go.
ęłęószkoła progresywistyczna. na przełomie XIX i XX w dydaktyka herbertowska i funkcjonująca zgodnie z jej założeniami szkoła tradycyjna poddane zostały ostrej krytyce. Potępiano rygoryzm i autokratyzm oraz domagano się przekształcenia jej w "szkołę dla życia i przez życie” Domagano się takiej szkoły, która uwzględniałaby zainteresowania ucznia, rozwijała intelekt, wolę, uczyła myśleć i działać. Uczeń po ukończeniu takiej szkoły powinien umieć rozwiązywać różnorakie problemy i być przygotowanym do uczestnictwa w życiu społecznym.
goska007