GAZETA PRAWNA z 19 sierpnia 11 (nr 160).pdf

Kiedy funkcjonariusz służb mundurowych ma prawo do urlopu | B10

Piątek – niedziela 19 – 21 sierpnia 2011 | nr 160 (3046)

WWW.GAZETAPRAWNA.PL

Opieka nad dziećmi | B5

Samorządy utrudniają wypłatę dotacji

dla osób, które chcą założyć żłobek

Procedury podatkowe | B11

Jak zgłosić do opodatkowania nowo

kupione mieszkanie, dom lub działkę

W poniedziałek

Co zrobić, gdy otrzymamy

wezwanie do urzędu

skarbowego

OŚWIATA Obowiązki dyrektorów szkół

Uczniowie wciąż będą

nosić ciężkie tornistry

Zmarnowane miliardy

na walkę z bezrobociem

ZATRUDNIENIE Tylko co drugi bezrobotny po stażu znajduje pracę. Odsetek ten

jest taki sam od lat i nie rośnie mimo zwiększenia wydatków na aktywizację

Samorządy nie mają pienię-

dzy na zakup szafek, w któ-

rych uczniowie mogliby prze-

chowywać podręczniki. Tym-

czasem tornistry ważą nawet

po kilkanaście kilogramów.

Od września uczniowie

klas trzecich szkół podsta-

wowych i gimna-

zjalnych zyskają

prawo do pozosta-

wiania podręczni-

ków i przyborów

w szkołach. W po-

przednim roku

z tego udogodnie-

nia mogły korzy-

stać dzieci z młod-

szych oddziałów.

Takie rozwiąza-

nie wprowadziło rozporzą-

dzenie ministra edukacji

narodowej i sportu z 25

sierpnia 2009 r. w sprawie

bezpieczeństwa i higieny

w publicznych i niepu-

blicznych szkołach i pla-

cówkach (Dz.U. nr 139,

poz. 1130). Zobowiązuje

ono placówki oświatowe do

zabezpieczenia pozosta-

wionych przez uczniów po-

dręczników przed kradzie-

żą. Jeśli gmina nie ma

środków na zakup szafek,

może dostarczyć kartony.

Dyrektorzy szkół nie mogą

przerzucić tego obowiązku

na rodziców

i domagać się od

nich pieniędzy na

ten cel.

– Za ciężkie torni-

stry często odpowia-

dają nauczyciele.

Zmuszają uczniów

do noszenia ksią-

żek nawet w te dni,

kiedy z nich nie ko-

rzystają. Stawiają

też negatywne oceny za ich

brak – mówi Elżbieta Ilonek,

kierownik Oddziału Orto-

pedii Kliniki Rehabilitacji

Pediatrycznej w Warszawie.

Podkreśla, że liczba dzie-

ci z dolegliwościami krę-

gosłupa od lat utrzymuje

się na tym samym pozio-

mie.

Idzie

rok

szkolny

Paweł Jakubczak

pawel.jakubczak@infor.pl

Ministerstwo Pracy i Poli-

tyki Społecznej zbadało efek-

tywność instrumentów ak-

tywizujących bezrobotnych.

Okazało się, że mimo prze-

znaczenia w 2010 roku na

ten cel rekordowo dużych

pieniędzy, bo aż 6,4 mld zł,

dzięki udziałowi w stażach,

szkoleniach czy w pracach in-

terwencyjnych zatrudnienie

znalazł tylko co drugi bezro-

botny. Podobnie było w po-

przednich latach, choć wte-

dy na ten cel przeznaczono

zdecydowanie mniej środ-

ków (3 mld zł w 2008 roku).

Wskaźnik efektywności

aktywizacji zawodowej od

kilku lat utrzymuje się na

poziomie około 50 proc.

Dzieje się tak niezależnie od

sytuacji gospodarczej kraju

i kwoty przeznaczonej na ten

cel w Funduszu Pracy. Jest on

niższy niż w innych krajach

Unii Europejskiej, gdzie wy-

nosi około 70 proc. Ciekawe

jest to, że państwa unijne

mają lepszą efektywność

w znajdowaniu pracy bezro-

botnym, choć stosują te sa-

me instrumenty jak polskie

urzędy pracy. Są to szkolenia,

staże, dotacje i refundacje dla

firm, które stworzą miejsce

pracy dla bezrobotnego.

Zdaniem prof. Elżbiety

Kryńskiej z Uniwersytetu

Łódzkiego dane te potwier-

dzają małą skuteczność urzę-

dów pracy i pracujących

w nich doradców. Zbyt rzad-

ko stosują oni na przykład in-

dywidualne plany aktywiza-

cji wobec bezrobotnych.

– Dla każdego z nich powin-

ny być opracowane progra-

my określające drogę dojścia

do zatrudnienia. To jednak

wymaga zwiększenia liczby

pośredników pracy i dorad-

ców zawodowych – tłuma-

czy prof. Elżbieta Kryńska.

Wiktor Wojciechowski z Fo-

rum Obywatelskiego Rozwo-

ju uważa, że dane resortu są

zbyt optymistyczne i mogą

być zawyżone.

– Resort wskazuje odsetek

bezrobotnych, którzy podję-

li pracę w okresie do

trzech miesięcy od ukończe-

nia szkolenia lub stażu. To

za krótko, aby rzetelnie oce-

nić skuteczność aktywiza-

cji. Po roku wiele z tych osób

znów może być bez pracy

– przekonuje Wiktor Wojcie-

chowski.

Według Juliana Zawistow-

skiego z Instytutu Badań

Strukturalnych staże czy

szkolenia, które mają akty-

wizować bezrobotnych, czę-

sto przynoszą odwrotny sku-

tek. Bywa bowiem i tak, że

negatywnie wpływają na sy-

tuację na rynku pracy.

– Zdarza się, że przedsię-

biorcy zwalniają pracowni-

ka, by na jego miejsce przy-

jąć bezrobotnego na staż finan-

sowany przez urząd pracy –

uważa Julian Zawistowski. n

artur.radwan@infor.pl

DZIŚ W GP

PIT Podsumowanie Ministerstwa Finansów dotyczące rozliczeń podatku za 2010 rok

Dochody z inwestycji wzrosły o połowę

PODATKI

n Firmy szkoleniowe i uczelnie

mają problemy z rozliczaniem

VAT | B2

n Porównanie projektów akcyzy

na węgiel i koks | B3

n Firmy źle ustalają obowiązek

w VAT | B4

n Opłata za opóźnioną spłatę

długu nie jest kosztem | B4

Rozliczenia dochodów kapita-

łowych za rok 2010 przyniosły

zdecydowany wzrost liczby

składanych zeznań PIT-38

i deklarowanego w nich do-

chodu. Ten trend raczej się nie

utrzyma w 2011 roku.

Wpływy budżetowe z tytu-

łu dochodów ze zbycia papie-

rów wartościowych lub po-

chodnych instrumentów fi-

nansowych wzrosły w 2010

roku w porównaniu z rokiem

2009 o blisko 50 proc. i wy-

niosły ponad 1,1 mld zł. We-

dług Michała Grzybowskie-

go, doradcy podatkowego,

partnera w Ernst & Young,

do tak istotnego zwiększenia

tego typu dochodów Skarbu

Państwa przyczynił się

wzrost notowań spółek GPW

w 2010 roku.

– Zmotywowani korzyst-

nym kursem inwestorzy in-

dywidualni decydowali się

na sprzedaż posiadanych

rynkach upłynniają swoje

aktywa finansowe nawet

wtedy, gdy na tym tracą.

Michał Grzybowski uważa

za wątpliwe, aby trend wzro-

stowy wpływów budżeto-

wych z tytułu podatku od

dochodów kapitałowych

utrzymał się w tym roku.

– Zapewne są inwestorzy,

którzy zamknęli swoje pozy-

cje przed ostatnimi zawiro-

waniami walutowymi i gieł-

dowymi. Istotna jednak ich

część nie zdecydowała się na

to i nie zamierza sprzedawać

posiadanych walorów w tym

roku. Oczywiście jeśli sytu-

acja na rynkach finanso-

wych nie ustabilizuje się

szybko – uważa Michał

Grzybowski.

W takiej sytuacji potencjal-

ne wpływy z opodatkowania

tych transakcji przeniosą się

na kolejne lata podatkowe.

ewa.matyszewska@infor.pl

PRACA

n Dowóz uczniów do szkoły

wciąż ograniczony | B6

n Szpitale tracą na leczeniu

nieubezpieczonych | B6

n Studentom będzie trudniej

przenieść się na inne uczelnie | B6

PRAWO

n Firmy zatrudniające saperów

zapłacą wojsku za rozbrojenie

niewypału | B7

n Mała firma transportowa

dostanie mniejszą karę | B8

n Większe kary za znęcanie się

nad czworonogami | B8

n 440 zł za odholowanie auta | B8

n Przedwojenne obligacje są

nic niewarte | B9

n Nowe wzory kart pobytu

cudzoziemców | B9

walorów, inkasując zysk z in-

westycji, a w konsekwencji

opodatkowując go – tłuma-

czy Michał Grzybowski.

Grzegorz Grochowina, eks-

pert w firmie doradczej

KPMG, dodaje, że wielu in-

westorów, bojąc się powtór-

ki z poprzednich lat, wola-

ło zbyć swoje instrumenty

finansowe, nie czekając na

ewentualny ich wzrost w ko-

lejnych latach. W szczegól-

ności dotyczyło to jednostek

funduszy inwestycyjnych.

– Powodów wzrostu nale-

ży szukać także w tym, że

mieliśmy kilka dużych pry-

watyzacji. Przyciągnęły one

na parkiet niedzielnych in-

westorów, dla których szyb-

ka odsprzedaż papierów

wartościowych okazała się

krótkotrwałą inwestycją

– stwierdza Grzegorz Gro-

chowina.

Dodaje jednocześnie, że

planowanie wpływów z po-

datków od zysków na gieł-

dzie jest bardzo trudne, bo

niełatwo przewidzieć, jak

będą się zachowywali inwe-

storzy. Niektórzy nawet

w przypadku dekoniunktu-

ry nie obawiają się strat

i wolą przetrzymać gorszy

okres, nie pozbywając się

walorów. Inni inwestorzy

w przypadku kłopotów na

KALENDARIUM ROZLICZENIOWE

n 22 SIERPNIA termin wpłaty składki na Pań-

stwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepeł-

nosprawnych i złożenie deklaracji DEK-I-O,

DEK-I-a, DEK-I-b, DEK-II, DEK-II-a, DEK-W

n 22 SIERPNIA termin wpłaty zaliczek na po-

datek dochodowy od pracowników za-

trudnionych na umowę o pracę oraz z ty-

tułu umów-zleceń i umów o dzieło

n 22 SIERPNIA termin wpłaty przez podmioty pro-

wadzące działalność gospodarczą mie-

sięcznych zaliczek na podatek dochodowy

od osób fizycznych i od osób prawnych

n 22 SIERPNIA termin

wpłaty ryczałtu od

przychodów ewi-

dencjonowanych

ZUS

B 2

PODATKI

GP | 19 – 21 sierpnia 2011 | nr 160 (3046) | WWW.GAZETAPRAWNA.PL

Fiskus chce VAT

Zagraniczne fundusze będą zwolnione

Sejm rozpoczął prace

nad rządowym projektem

nowelizacji ustawy o fun-

duszach inwestycyjnych

oraz ustawy o CIT. Celem

projektu jest zmiana zasad

nadzoru nad zamknięty-

mi funduszami inwesty-

cyjnymi emitującymi wy-

łącznie certyfikaty inwe-

stycyjne. W konsekwencji

zostaną wprowadzone

zmiany w art. 6 ust. 1 pkt

10a ustawy o CIT. Dzięki

nim zwolnione z podatku

będą też zagraniczne fun-

dusze, które nie są ofero-

wane w drodze oferty

publicznej ani dopuszczo-

ne do obrotu na rynku re-

gulowanym, ani wprowa-

dzone do alternatywnego

systemu obrotu.

za unijne wykłady

MGM

WIĘCEJ

www.sejm.gov.pl

Szwecja rezygnuje z obniżek

n Usługi kształcenia sfinansowane ze środków publicznych są zwolnione z VAT

n Fiskus: jeśli z dopłaty nie korzysta otrzymujący pomoc, trzeba zapłacić podatek

n Eksperci: interpretacja niektórych urzędników skarbowych jest nieprawidłowa

Szwedzki premier Fredrik

Reinfeldt i minister finan-

sów Anders Borg poinfor-

mowali, że planowane ob-

niżki podatków nie zostaną

przeprowadzone ze wzglę-

du na niepewność co do

strefy euro. Ogłoszone w li-

stopadzie 2010 roku propo-

zycje obniżki podatków dla

emerytów i osób o niskich

i średnich dochodach nie

będą realizowane.

Ewa Matyszewska

ewa.matyszewska@infor.pl

Kłopoty firm szkolenio-

wych i uczelni z rozlicza-

niem VAT zdają się nie mieć

w tym roku końca. Po spo-

rze o to, kiedy można mówić

o zwolnionych z VAT przy

usługach kształcenia i wy-

chowywania osób („DGP”

67/2011), teraz przyszła ko-

lej na wynagrodzenia wy-

kładowców finansowane ze

środków publicznych. Do

tych ostatnich zalicza się

przede wszystkim pienią-

dze, które firmy świadczące

usługi edukacyjne otrzymu-

ją z budżetu państwa czy

np. Europejskiego Fundu-

szu Społecznego (EFS). Do-

tychczas wszyscy byli prze-

konani, że takie wypłaty są

zwolnione z VAT. Tak wyni-

ka bowiem z przepisów. Fi-

skus ma jednak na ten te-

mat inne zdanie i żąda za-

płaty 23-proc. VAT.

Na własnej skórze przeko-

nała się o tym jedna z uczel-

ni. Otrzymała 85 proc. środ-

ków z EFS i 15 proc. z bu-

dżetu państwa na sfinan-

sowanie usługi kształcenia.

W tym przypadku były to

wykłady dotyczące opodat-

kowania przedsiębiorstw.

Uczelnia wykładowcom

zapłaciła z pieniędzy otrzy-

manych z budżetu i EFS.

Z przepisów o VAT wynika,

że w takiej sytuacji wyna-

grodzenie dla wykładowcy

jest zwolnione z podatku, bo

pochodzi ze środków pu-

blicznych. Uczelnia chcia-

ła się jednak zabezpieczyć

i wystąpiła o potwierdze-

nie tego w interpretacji po-

datkowej. Odpowiedź była

mocno rozczarowująca.

Dyrektor Izby Skarbowej

w Bydgoszczy w interpreta-

cji z 4 sierpnia 2011 r. (nr

ITPP2/443-750/11/AW)

stwierdził, że w opisanym

przypadku wypłaty dla wy-

kładowców nie są środkami

publicznymi, bo finanso-

wane są z prywatnych pie-

niędzy uczelni. Według izby

jest tak dlatego, że to nie wy-

kładowca otrzymał dofinan-

sowanie. Zatem świadczo-

ne usługi powinny być opo-

datkowane podstawową

stawką VAT.

Eksperci nie mają wątpli-

wości. Interpretacja izby

jest błędna, a wypłaty dla

nauczycieli są zwolnione

zVAT.

– To więcej niż nadinterpre-

tacja przepisów – zdecydo-

wanie stwierdza Andrzej

Nikończyk, doradca podat-

kowy, partner w KNDP.

Nie uzasadnia jej nic po-

za profiskalnym nastawie-

niem urzędników. Dlatego

minister finansów, w imie-

niu którego interpretacje

WIĘCEJ

www.tax-news.com

Czechy udostępnią dane podatkowe

Czechy i Bermudy pod-

pisały umowę o wymianie

informacji zgodną ze stan-

dardami określonymi przez

Organizację Współpracy

Gospodarczej i Rozwoju

(OECD). Umowa zapew-

nia pełną wymianę infor-

macji w sprawach cywil-

nych, karnych i podatko-

wych.

WIĘCEJ

www.tax-news.com

VAT we Włoszech nie wzrośnie

Rząd Włoch zrezygnował

z podnoszenia VAT w ra-

mach pakietu działań

oszczędnościowych. Ogło-

szono podwyższenie staw-

ki podatku od zysków kapi-

tałowych (CGT – ang. capi-

tal gains tax) z obecnych

12,5 do 20 proc. Celem pod-

wyżki ma być zmniejszenie

deficytu budżetowego.

Przewidujący podwyżkę

„dekret ratunkowy” został

już podpisany przez Gior-

gio Napolitano, prezydenta

Włoch. Teraz musi w ciągu

60 dni zostać zatwierdzony

przez parlament.

wydaje dyrektor bydgoskiej

izby, powinien zainterwe-

niować i zmienić stanowisko

w tej sprawie.

Zasady ustawowe

W sporze z fiskusem

wszystko rozbija się o rozu-

mienie pojęcia „środki pu-

bliczne”. Zgodnie z art. 43

ust. 1 pkt 29 lit. c) ustawy

o VAT (Dz.U. z 2004 r. nr 54,

poz. 535 z późn. zm.) zwol-

nienie z podatku obejmuje

usługi kształcenia zawodo-

wego lub przekwalifikowania

zawodowego finansowane

ze środków publicznych.

Michał Spychalski, dorad-

ca podatkowy, starszy konsul-

tant w MDDP, wyjaśnia, że

przepis ten należy interpre-

tować w ten sposób, że do-

tyczy on zarówno usług

świadczonych bezpośrednio

przez dysponentów środków

publicznych, jak i usług

świadczonych przez podwy-

konawców.

Istotne jest, aby dana usłu-

ga faktycznie została sfinan-

sowana ze środków publicz-

nych. Nie ma natomiast

znaczenia, kto jest ich bez-

pośrednim dysponentem.

Przez sfinansowanie należy

rozumieć pokrycie kosztów

danej usługi, w tym rów-

nież otrzymanie płatności

za usługę szkoleniową od

dysponenta środków pu-

blicznych. Takie stanowisko

potwierdził m.in. dyrektor

Izby Skarbowej w Warsza-

wie w interpretacji z 8 lipca

2011 r. (nr IPPP1-443-

780/11-3/IGo).

Definiowanie pojęć

Izba Skarbowa w Bydgosz-

czy, twierdząc, że ze zwol-

nienia z VAT mogą korzy-

stać tylko beneficjenci środ-

ków publicznych, którzy

bezpośrednio świadczą

usługi szkoleniowe, odwo-

łała się do przepisów definiu-

jących takich beneficjentów.

Andrzej Pośniak, doradca

podatkowy w kancelarii

CMS Cameron McKenna,

tłumaczy, że w uzasadnie-

niu izba powołuje się na

ustawę z 6 grudnia 2006 r.

o zasadach prowadzenia po-

lityki rozwoju, gdzie zdefi-

niowane są pojęcia benefi-

cjenta środków publicznych

i instytucji pośredniczącej

w dystrybuowaniu środków

publicznych. Wynika z nich,

że podmiot prywatny pro-

wadzący szkolenia na zle-

cenie jednego z wymienio-

nych podmiotów, a niebę-

dący jednocześnie żadnym

z nich, nie może korzystać

ze zwolnienia VAT, ponie-

waż środki, którymi dyspo-

nuje (otrzymuje) od zlece-

niodawcy, nie mają charak-

teru środków publicznych.

Wybiórcze podejście

Dyrektor bydgoskiej izby,

powołując się na definicje

ujęte w ustawie o zasadach

prowadzenia polityki rozwo-

ju, nie odniósł się do zawar-

tej tam definicji instytucji

wdrażającej, która w tym

przypadku – stosując logikę

przyjętą przez izbę – miała-

by zastosowanie.

Andrzej Pośniak zwraca

uwagę, że instytucją wdra-

żającą jest podmiot publicz-

ny lub prywatny, któremu

na podstawie porozumienia

lub umowy została powie-

rzona, w ramach programu

operacyjnego, realizacja za-

dań odnoszących się bezpo-

średnio do beneficjentów.

Co więcej, sama ustawa

o VAT dotycząca zwolnie-

nia odnosi się tylko do

dwóch warunków, których

łączne spełnienie wystar-

cza, aby zwolnienie miało

zastosowanie. Po pierwsze

usługi muszą dotyczyć

kształcenia zawodowego

lub przekwalifikowania za-

wodowego. Po drugie mu-

szą być finansowane w ca-

łości ze środków publicz-

nych.

– Pojęcie finansowania jest

na tyle szerokie, że powinno

obejmować również oma-

wianą dziś sytuację. W in-

nym przypadku ustawodaw-

ca powinien napisać, za któ-

re zapłata jest dokonywana

przez np. instytucję pośred-

niczącą. A tak nie zrobił –

zwraca uwagę Andrzej Ni-

kończyk.

Jednocześnie cytuje słow-

nikową definicję, zgodnie

z którą finansować to do-

starczać środki pieniężne na

coś.

– Ta definicja też potwier-

dza, że nie ma tu podstaw

do ograniczania zwolnienia

– stwierdza Andrzej Nikoń-

czyk.

Większość programów fi-

nansowanych ze środków

publicznych działa tak, że

ja dostaję pieniądze, by so-

bie za nie kupić szkolenie,

lub dostaję środki na koszty

szkoleń dla ostatecznych be-

neficjentów.

– Nie ma więc takiej sytu-

acji, że za dotację świadczę

usługi na rzecz instytucji po-

średniczącej, a organ właśnie

w tym przypadku widziałby

zwolnienie (tylko że benefi-

cjent nie świadczy usług tej

instytucji) – tłumaczy An-

drzej Nikończyk.

– Dlatego teza, że środki,

z których sfinansowano

szkolenie, utraciły walor

„publiczności”, stając się

środkami prywatnymi, po-

nieważ podatnik otrzymał

wynagrodzenie za świad-

czoną usługę bezpośrednio

od beneficjenta środków

publicznych, a nie od pod-

miotów publicznych, jest

dyskusyjna – podkreśla Ra-

fał Zajączkowski, doradca

podatkowy, menedżer w De-

loitte.

Rozbieżne interpretacje po-

datkowe coraz rzadziej dzi-

wią i podatników, i eksper-

tów. Mimo to minister finan-

sów, który jest odpowie-

dzialny za ich wydawanie,

powinien albo nie dopusz-

czać do takich przypadków,

albo szybko reagować, gdy

już wystąpią. W sprawie

opodatkowania VAT usług

kształcenia sfinansowanych

ze środków publicznych po-

winien wydać interpretację

ogólną.

Ewa Matyszewska

Kiełbasa wyborcza

ma smak węgla

Kampania wyborcza pozwala rozwinąć skrzydła wielu

politykom. Nagle stają się ekspertami w wielu dziedzinach

prawa. Teraz mamy wysyp speców od akcyzy.

Od 1 stycznia 2012 r. węgiel i koks będą opodatko-

wane akcyzą. To nieuniknione, bo wymaga tego od nas

Unia. Konieczna jest zatem nowelizacja ustawy akcy-

zowej, która doprecyzuje zasady rozliczania podatku

od tych surowców. Resort finansów opracował już no-

welę. Projekt trafił do konsultacji międzyresortowych.

Rząd powinien się nim zająć pod koniec września. Gdy

zostanie przez niego zaakceptowany, zajmie się nim Sejm.

Zapewne już ten nowej kadencji.

Przepisy akcyzowe zaproponowane przez MF zakłada-

ją dość korzystne dla podatników rozwiązania. Przewidu-

je np. obszerny katalog zwolnień z akcyzy przy obrocie

węglem i koksem, a także uproszczenia administracyjne

– im mniej papierów do składania w urzędach, tym lepiej.

Pech chciał, że przed nami wybory parlamentarne.

Nowi eksperci akcyzowi wychodzą z ukrycia. W tym

tygodniu na komisji Przyjazne Państwo poseł PSL

Krzysztof Borkowski zaproponował wprowadzenie do

drugiej ustawy deregulacyjnej pakietu przepisów do-

tyczących akcyzy na węgiel i koks. Nie zwracając uwa-

gi na ministerialne propozycje. Wszystko po to, aby

uspokoić kopalnie, które boją się, że odpowiednie re-

gulacje nie będą uchwalone na czas.

Nie dziwią obawy kopalni. To one w największym stop-

niu są zainteresowane kształtem nowych przepisów.

Jednak w przedwyborczej gonitwie wszyscy chyba za-

pomnieli, że uchwalenie tych regulacji jest nieunik-

nione. Dzisiejsza ustawa po prostu takich przepisów

nie zawiera. I nieważne, czy zrobi to obecny Sejm, czy

już ten nowej kadencji. Nieważne też, czyj to będzie

projekt – PSL czy MF. Ważne jest, aby przepisy były

zgodne z prawem unijnym. Aby ich opracowaniem

zajmowali się eksperci. A także były opublikowane

z zachowaniem rozsądnego vacatio legis – przynaj-

mniej miesięcznego. Pozwoli to przedsiębiorcom przy-

gotować się do zmian.

PISALIŚMY O TYM | nr 79/2011 WIĘCEJ www.podatki.gazetaprawna.pl

Jak w praktyce stosować zwolnienie z VAT dla usług szkoleniowych

GP | 19 – 21 sierpnia 2011 | nr 160 (3046) | WWW.GAZETAPRAWNA.PL

PODATKI

B 3

ROZLICZENIA Opodatkowanie węgla i koksu od 1 stycznia 2012 r.

MF mniej biurokratyczne od posłów

ORZECZENIE Naczelny Sąd Administracyjny o uldze rehabilitacyjnej

Niewidomy nie potrzebuje dowodów

Resort finansów opublikował

projekt noweli akcyzowej

w zakresie węgla i koksu.

Swoją propozycję ma też

PSL. Oba projekty znacznie

się różnią.

Nowela ministerialna

trafiła właśnie do uzgod-

nień międzyresortowych.

Projekt PSL został zgłoszo-

ny jako poprawka mniej-

szościowa, do drugiej usta-

wy deregulacyjnej, która

jest na etapie prac parla-

mentarnych.

Przy ocenie obu doku-

mentów widać kilka istot-

nych różnic. Z uwag ogól-

nych projekt Ministerstwa

Finansów napisany jest

bardziej przystępnym ję-

zykiem. Przy propozycjach

PSL nowela w wielu miej-

scach do złudzenia przy-

pomina regulacje ustawy

o VAT. Obie propozycje za-

wierają praktycznie ten

sam zakres zwolnień z ak-

cyzy, który jest odzwiercie-

dleniem regulacji zawar-

tych w unijnej dyrektywie

energetycznej.

Przeanalizowaliśmy te dwa

projekty. Najważniejsze ich

elementy prezentuje nasze

zestawienie.

Organ podatkowy, który kwe-

stionuje wydatki na cele reha-

bilitacyjne, musi wykorzystać

wszystkie możliwości dowo-

dowe, a nie tylko żądać doku-

mentów poniesienia kosztów.

W rozpatrywanej sprawie

naczelnik urzędu skarbowe-

go wezwał osobę niewidomą

z I grupą inwalidzką do

przedstawienia wiarygod-

nych dowodów potwierdza-

jących faktycznie poniesione

wydatki na cele rehabilitacyj-

ne. Zażądał dowodów na ko-

rzystanie przez podatnika

z odpłatnych usług przewod-

ników osoby niewidomej

oraz korzystania z niezbęd-

nych zabiegów leczniczo-re-

habilitacyjnych, na które ko-

nieczny był przewóz samo-

chodem osobowym. Z braku

dokumentów odmówił sko-

rzystania z ulgi.

Podatnik nie zgodził się z tą

decyzją i wniósł skargę do są-

du. Według niego przepisy

ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2010

r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.)

jednoznacznie i wyraźnie

zwalniają osoby niewidome

I grupy inwalidzkiej z groma-

dzenia dokumentacji za ponie-

sione wydatki na cele rehabi-

litacyjne. W ocenie fiskusa

ulga rehabilitacyjna nie przy-

sługuje z samego faktu inwa-

lidztwa i posiadania samo-

chodu osobowego wykorzy-

stywanego także dla potrzeb

osoby niepełnosprawnej. Ko-

nieczne jest udowodnienie,

że wydatki na takie cele zo-

stały faktycznie poniesione.

Sąd nie zgodził się z fisku-

sem i wydał dla podatnika

korzystny wyrok. Podobne

stanowisko przyjął NSA roz-

poznający skargę kasacyjną

dyrektora izby skarbowej.

NSA podkreślił, że w ustawie

celowo znalazły się przepisy

zwalniające osoby niewidome

z obowiązku wykazywania

poniesienia takich wydatków

dokumentem, ze względu na

brak możliwości postrzegania

przez taką osobę danych na

rachunku. Dlatego też taki po-

datnik nie ma obowiązku udo-

kumentowania wydatków na

opłacenie przewodnika i uży-

wanie auta. Organ ma prawo

wezwać go do złożenia wyja-

śnień, aby w sposób wiary-

godny uprawdopodobnić po-

niesienie kwestionowanych

wydatków, ale nie oznacza to,

że dowodem wiarygodnym są

tylko dokumenty.

Sędzia Aleksandra Wrze-

sińska-Nowacka podkreśliła,

że w takiej sytuacji organ po-

winien się oprzeć na innych

dowodach niż dokumenty –

np. przesłuchać podatnika

i świadków. Z braku doku-

mentów nie powinien wy-

snuwać negatywnych dla po-

datnika skutków. Wyrok jest

prawomocny.

SYGN. AKT II FSK 263/10

przemyslaw.molik@infor.pl

Projekt Ministerstwa Finansów

Projekt PSL

Różnice

Przedmiot opodatkowania

Opodatkowanie wyrobów węglo-

wych na ostatnim etapie obrotu,

gdy będą sprzedawane podmio-

towi, który je zużyje i nie będzie

korzystał ze zwolnienia. Obrót

wyrobami węglowymi na wcze-

śniejszych etapach, a więc ich

sprzedaż pomiędzy pośredniczą-

cymi podmiotami węglowymi, bę-

dzie zwolniona od akcyzy

Zarejestrowany podmiot węglowy będzie

mógł nabywać węgiel i koks bez akcyzy.

Dopiero jego dostawa w Polsce na rzecz

innego podmiotu niebędącego zareje-

strowanym podmiotem węglowym, jako

wewnątrzwspólnotowe nabycie lub im-

port przez podmiot niebędący zareje-

strowanym podmiotem węglowym lub

zużycie do celów innych niż zwolnione,

będzie skutkowało zapłatą akcyzy

Projekt MF

wprowadza definicję

pośredniczącego

podmiotu węglowego.

Projekt PSL

wprowadza instytucję

zarejestrowanego

podmiotu węglowego

Moment powstania obowiązku podatkowego

PROMOCJA

Z dniem wydania wyrobów wę-

glowych lub wykonania czynno-

ści zrównanych ze sprzedażą.

Gdy sprzedaż będzie potwierdzo-

na fakturą, obowiązek powstanie

w 7. dniu od wydania wyrobów

Obowiązek podatkowy będzie powsta-

wał w momencie dostawy węgla lub

koksu na rzecz ostatecznego konsu-

menta, czyli podmiotu niebędącego

zarejestrowanym podmiotem węglo-

wym

Projekt MF

posługuje się m.in.

pojęciem sprzedaży.

W projekcie PSL

występuje tylko do-

stawa, tak jak w VAT

Podstawa opodatkowania

Wartość opałowa

Opodatkowanie strat np. w wyniku kradzieży

Sprawca kradzieży będzie musiał

zapłacić akcyzę od użycia lub

sprzedaży wyrobów węglowych

Wyłączenie z opodatkowania skradzio-

nych wyrobów węglowych

Projekt MF jest bar-

dziej restrykcyjny od

propozycji PSL

Obowiązki rejestracyjne

Podatnik, który będzie chciał być

pośredniczącym podmiotem wę-

glowym, będzie musiał złożyć

oświadczenie do urzędu celnego.

Oświadczenie pozwoli na korzy-

stanie ze zwolnienia. Będzie pu-

blikowana aktualna lista pośred-

niczących podmiotów węglowych

Zarejestrowany podmiot węglowy

w celu rozpoczęcia działalności będzie

musiał złożyć zgłoszenie rejestracyj-

ne. Naczelnik urzędu celnego będzie

prowadził rejestr takich podmiotów

MF proponuje składa-

nie oświadczeń do

urzędu celnego.

PSL chce wprowadze-

nia obowiązków zwią-

zanych z rejestracją

Składanie deklaracji podatkowych

Tylko osoby sprzedające węgiel

opodatkowany

Wszyscy mający pozwolenie na obrót

węglem

Wejście w życie przepisów

1 stycznia 2012 r.

2 stycznia 2012 r.

Projekt PSL wprowadza

nowe przepisy od

2 stycznia 2012 r., mi-

mo że akcyza na węgiel

i koks zacznie obowią-

zywać 1 stycznia 2012 r.

ewa.matyszewska@infor.pl

ORZECZENIE WSA w Warszawie o podatku od spadków

Podpis wiceprezydenta uprawnia do ulgi

Podatnik, który zawarł umowę

o opiekę podpisaną przez wi-

ceprezydenta miasta, może

skorzystać z ulgi mieszkanio-

wej w podatku od spadków.

WSA w Warszawie orzekł,

że umowy o opiekę zawarte

przed nowelizacją ustawy

o podatku od spadków i da-

rowizn z 2007 r. mogły być

podpisane nie tylko przez

wójta, burmistrza lub prezy-

denta miasta. Jeśli umowa

została podpisana przez wi-

ceprezydenta, który posia-

dał upoważnienie do wyda-

wania decyzji lokalowych,

spadkobierca, który otrzy-

mał w spadku mieszkanie,

ma prawo do ulgi podatko-

wej. Sąd zwrócił uwagę na

wyrok Trybunału Konstytu-

cyjnego z 5 lipca 2011 r.

(sygn. akt P 36/10), w któ-

rym uznano, że brak przepi-

su przejściowego w noweliza-

cji ustawy o podatku od spad-

ków i darowizn z 2007 r.

dotyczącego umów o opiekę

zawartych przed tą datą na-

ruszał konstytucyjną zasadę

praw nabytych.

Nowelizacja zmieniła wa-

runki, jakie muszą spełnić

podatnicy chcący skorzystać

z ulgi mieszkaniowej. Wy-

móg zawarcia umowy przed

organem gminy został zastą-

piony wymogiem umowy

z podpisami notarialnie po-

świadczonymi.

Zdaniem Trybunału zmia-

na ta nie mogła pozbawić

ulgi podatników, którzy

spełnili wcześniej obowią-

zujące wymogi. Ulga przy-

sługuje spadkobiercom, któ-

rzy wykonali umowy

o opiekę. Nie muszą oni pła-

cić podatku od spadków od

wartości mieszkania do

łącznej wysokości nieprze-

kraczającej 110 mkw. po-

wierzchni. Wyrok jest nie-

prawomocny.

SYGN. AKT III SA/Wa 444/11

lukasz.zalewski@infor.pl

B 4

PODATKI

GP | 19 – 21 sierpnia 2011 | nr 160 (3046) | WWW.GAZETAPRAWNA.PL

Kiedy nie można stosować

zwolnienia z podatku u źródła

od wypłaconej dywidendy

bezpośrednio co najmniej 10 proc.

udziałów w kapitale spółki wy-

płacającej. Wątpliwości budzą

dwie kwestie: czy wymóg posia-

dania udziałów w sposób bezpo-

średni jest zgodny z prawem eu-

ropejskim oraz czy spełnia jego

dyspozycję posiadanie prawa

użytkowania udziałów.

Pierwszy problem pojawia się, gdy

dywidenda jest wypłacana na rzecz

spółki osobowej (spółka B), której

udziałowcem jest inna spółka kapi-

tałowa (spółka C). Powstaje pyta-

nie, czy dywidenda wypłacana na

rzecz spółki B (transparentnej po-

datkowo) w części przypadającej na

spółkę C może korzystać ze zwol-

nienia z art. 22 ustawy o CIT. Spra-

wę rozstrzygnął NSA. Uznał, że mi-

mo iż Dyrektywa 90/435/WE nie na-

kazuje wprost, aby udział w kapi-

tale spółki wypłacającej dywidendę

był bezpośredni, to wniosek taki na-

leży wysnuć z samego rozumienia

pojęcia „udział w kapitale”. Zatem

do czasu ewentualnej zmiany sta-

nowiska sądów administracyjnych

bezpieczniejsze jest niekorzystanie

ze zwolnienia z podatku u źródła

w przypadku pośredniego posiada-

nia udziałów w spółce wypłacają-

cej dywidendę.

Drugi problem dotyczy sytuacji,

gdy dywidenda jest wypłacana na

rzecz udziałowca posiadającego

udziały w użytkowaniu. Zgodnie

z wyrokiem Trybunału Sprawiedli-

wości UE (sprawa C-48/07) pojęcie

udziału w kapitale nie obejmuje

posiadania udziału w użytkowa-

niu. Wydaje się więc, że spółka ta-

ka nie będzie korzystać ze zwol-

nienia. Możliwa jest jednak sytuacja,

w której spółka będzie mieć na wła-

sność 10 proc. udziału w kapitale

spółki wypłacającej dywidendę,

a pozostałe 90 proc. będzie miała

w użytkowaniu. W takiej sytuacji

literalne brzmienie przepisów

wskazywałoby, że spółka otrzymu-

jąca dywidendę będzie spełniała

wszystkie warunki do zwolnienia.

not. MGM

Rafał Ciołek,

doradca podatkowy,

dyrektor w KPMG

Spółka wypłacająca dywidendę na

rzecz innej spółki kapitałowej może

być zwolniona z obowiązku pobrania

podatku u źródła od wypłacanej dy-

widendy. Na co należy zwrócić uwa-

gę przy stosowaniu tego zwolnienia?

Jednym z warunków zwolnienia

jest istnienie powiązania kapitało-

wego pomiędzy spółkami. Spółka

otrzymująca dywidendę musi mieć

Lista barier Lewiatana i stanowisko MF

Firmy źle ustalają obowiązki w VAT

Jest za dużo momentów po-

wstania obowiązku podatko-

wego w VAT. Według Lewia-

tana powoduje to masowe

błędy popełniane przez przed-

siębiorców. Według resortu

finansów przepisy muszą być

szczegółowe.

Istniejące w ustawie o VAT

szczególne momenty po-

wstania obowiąz-

ku podatkowego

zostały zaprojekto-

wane z uwagi na

specyfikę poszcze-

gólnych branż.

– Szczególne mo-

menty powstania

obowiązku podat-

kowego VAT dosto-

sowane do branż

są korzystne dla

podatników. Jednak ich licz-

ba – ponad 20 – powoduje

znaczące trudności w ich

stosowaniu, a w konsekwen-

cji błędy u małych podatni-

ków – kontrargumentuje

VAT Zwrot podatku podmiotom zagranicznym

Nierezydenci nie uzupełnią wniosku

Jeśli wniosek o zwrot VAT jest

niepełny, organ podatkowy

wzywa do uzupełnienia braków

w terminie 7 dni. Dotrzymanie

tego terminu przez podmioty

zagraniczne jest nierealne.

Podmioty zagraniczne

ubiegające się o zwrot VAT

mogą mieć trudności z do-

chowaniem terminów.

W przypadku gdy podatnik

nie dostarczy wszystkich

dokumentów, urząd skar-

bowy wezwie go do uzupeł-

nienia braków formalnych.

Dotyczy to np. konieczno-

ści przedłożenia dokumen-

tu potwierdzającego, że po-

datnik jest rezydentem

w innym kraju. Urząd daje

wówczas 7 dni na uzupeł-

nienie braku formalnego.

Jak twierdzą pełnomocnicy

podmiotów zagranicznych

(nierezydentów), zdobycie

dokumentu w tak krótkim

terminie jest w praktyce

nierealne. Dodają, że w in-

nych krajach Unii jest le-

piej. Przykładowo, w Cze-

chach termin na uzupełnie-

nie braków formalnych

wynosi 21 dni, a w Niem-

czech – 30 dni.

Jak przyznaje Lesław Ma-

zur, menedżer w Ernst &

Young, 7-dniowy termin do

uzupełnienia braków for-

malnych jest krótki i w prak-

tyce zdarza się, że jego zacho-

wanie może być trudne i to

nawet przez podmioty kra-

jowe, gdy np. osoby upoważ-

Andrzej Nikończyk, wice-

przewodniczący grupy VAT

Rady Podatkowej PKPP Le-

wiatan, doradca podatkowy,

partner w KNDP.

Ekspert dodaje, że podmio-

ty, które świadczą różne

usługi i refakturują koszty,

muszą stosować wiele za-

sad, a to podraża obsługę ad-

ministracyjną VAT.

Ministerstwo Fi-

nansów zastrzega,

że powstanie obo-

wiązku podatko-

wego u dostawcy

skorelowane jest

z prawem do odli-

czenia VAT u na-

bywcy. Zatem po-

datnik będący na-

bywcą musi mieć

pewność, w którym momen-

cie powstaje u niego prawo

do odliczenia. W przypad-

ku wprowadzenia propozy-

cji nabywca każdorazowo

musiałby wiedzieć, jaką for-

mę rozliczeń w zakresie po-

wstania obowiązku podat-

kowego wybrał jego kontra-

hent.

– Omawiane przepisy są

obecnie analizowane i nie

wyklucza się w tym zakre-

sie przedstawienia propozy-

cji zmian w najbliższym cza-

sie – stwierdza Wiesława

Dróżdż z MF.

Andrzej Nikończyk podpo-

wiada, że rozwiązaniem te-

go problemu byłoby wprowa-

dzenie uproszczenia polega-

jącego na możliwości

rezygnacji ze stosowania

szczególnych momentów

powstania obowiązku po-

datkowego na rzecz zasad

ogólnych. Uprościłoby to

księgowość małych podat-

ników oraz zmniejszyłoby

koszty i ryzyko popełnienia

błędów. Za takim rozwiąza-

niem opowiadają się też ma-

li podatnicy; w ankiecie

przeprowadzonej przez

PKPP Lewiatan w ramach

projektu „Świadomy podat-

nik” współfinansowanego

ze środków Unii Europej-

skiej (wszyscy mali podat-

nicy poparli ten pomysł).

ewa.matyszewska@infor.pl

nione do złożenia podpisów

w imieniu skarżącego są nie-

obecne. Zdarza się jednak –

wyjaśnia ekspert – że brak for-

malny nie zostaje uzupełnio-

ny w wyznaczonym termi-

nie. Jeśli jednak uchybienie

nastąpiło bez winy skarżące-

go, istnieje możliwość przy-

wrócenia tego terminu. Moż-

liwość taką przewiduje art.

o postępowaniu przed są-

dami administracyjnymi

(Dz.U. z 2002 r. nr 153, poz.

1270 z późn. zm.) przesłan-

ką do wniesienia skargi do

sądu administracyjnego

przez podmiot zagraniczny

jest ustanowienie przez nie-

go pełnomocnika do prowa-

dzenia sprawy „z adresem

polskim”. Gdy skarga zosta-

Podmiot zagraniczny, który chce otrzymać

zwrot VAT, musi przedłożyć w polskim urzędzie skarbo-

wym dokument potwierdzający rezydencję podatkową

162 Ordynacji podatkowej

(t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz.

60 z późn. zm.).

– W tym celu należy zło-

żyć wniosek wraz z upraw-

dopodobnieniem braku wi-

ny w uchybieniu termino-

wi oraz równoczesnym

dopełnieniem czynności,

do której byliśmy wezwani

– radzi Lesław Mazur.

Ekspert dodaje, że pod-

mioty zagraniczne, które

chcą wnieść skargę (np. na

decyzję o odmowie przy-

wrócenia terminu do uzupeł-

nienia braków formalnych

– przyp. red.) do sądu admi-

nistracyjnego, muszą dzia-

łać przez pełnomocnika.

Zgodnie z art. 299 prawa

nie wniesiona bez docho-

wania tego wymogu, sąd

jest zobowiązany wezwać

skarżącego do ustanowie-

nia takiego pełnomocnika

w terminie dwóch miesięcy.

Wydaje się, że termin ten

jest wystarczająco długi.

Z kolei w zakresie wezwań

do uiszczenia wpisu sądowe-

go – dodaje Lesław Mazur –

podmioty zagraniczne ko-

rzystają z dłuższego termi-

nu niż podmioty krajowe.

Na podstawie art. 220 pra-

wa o postępowaniu przed

sądami administracyjnymi

termin ten dla podmiotu za-

granicznego nie może być

krótszy niż dwa miesiące.

lukasz.zalewski@infor.pl

Lista barier

Lewiatan opublikował czarną li-

stę barier komplikujących pro-

wadzenie biznesu. Wśród nich

znalazło się 40 utrudnień po-

datkowych i 10 niezwiązanych

bezpośrednio z podatkami, ale

będących w kompetencji Mini-

sterstwa Finansów. Co tydzień

konfrontujemy argumenty Le-

wiatana z MF.

ZA TYDZIEŃ

O liczeniu ulgowych odsetek

PROMOCJA

PRACA I UBEZPIECZENIA

e ee- Poradnik

Poradnik

PISALIŚMY O TYM | nr 103/2011

WIĘCEJ

www.podatki.gazetaprawna.pl

Kiedy można przywrócić termin na zwrot VAT

Wysyłasz pracownika

w podróż służbową

PIT Rozliczenie kar umownych zapłaconych przez przedsiębiorców

Dodatkowa opłata za kartę kredytową

nie stanowi kosztu podatkowego

e- Poradnik

Prawo pracy i Ubezpieczenia społeczne

Jak rozliczać

podróże służbowe

pracownika

Jak rozliczać

Opłata nałożona przez bank na

przedsiębiorcę za nietermino-

wą spłatę zadłużenia z karty

kredytowej nie może być kosz-

tem podatkowym.

Przedsiębiorcy mający fir-

mowe karty kredytowe mo-

gą mieć problemy z uregu-

lowaniem zadłużenia wo-

bec banku w czasie

przewidzianym umową.

W sytuacji nieterminowej

spłaty zobowiązania bank

może nałożyć na dłużnika

dodatkową opłatę. Taka

opłata stanowi formę kary

umownej. Czy zatem jej za-

płatę przedsiębiorca może

zaliczyć do kosztów na pod-

stawie art. 22 ust. 1 ustawy

o PIT (t.j. Dz.U. z 2010 r., nr

51, poz. 307 z późn. zm.)?

Jak mówi Tomasz Dere-

szewski z kancelarii Doradz-

twa Podatkowego Mariusz

Gotowicz w Bydgoszczy,

ustawa o PIT nie wyłącza

wprost z kosztów opłaty za

opóźnienie w spłacie karty

kredytowej. W szczególno-

ści art. 23 ust. 1 pkt 19 usta-

wy o PIT nie daje podstaw do

zaliczenia takiej kary umow-

nej jako kary z tytułu wad

dostarczonych towarów, wy-

konanych robót i usług oraz

zwłoki w dostarczeniu towa-

ru wolnego od wad albo

zwłoki w usunięciu wad to-

warów albo wykonanych ro-

bót i usług.

Istotne jest jednak określe-

nie, czy opłata za późnienie

w spłacie karty kredytowej

jest wydatkiem, który został

poniesiony w celu osiągnię-

cia przychodów lub zacho-

wania albo zabezpieczenia

źródła przychodów.

Zapłata kary umownej z ty-

tułu nieterminowego uregu-

lowania swojego zobowią-

zania względem banku nie

może zostać uznana za po-

niesioną w takim celu.

– Nie ma bowiem choćby

pośredniego związku przy-

czynowo-skutkowego mię-

dzy takim wydatkiem a źró-

dłem przychodów – dodaje

Tomasz Dereszewski.

Takie interpretacje potwier-

dzają też organy podatkowe

(m.in. dyrektor Izby Skarbo-

wej w Bydgoszczy w inter-

pretacji z 15 kwietnia 2009

r., nr ITPB3/423-26/09/MK).

Oznacza to, że wydatków

na zapłatę kary umownej za

opóźnienie w spłacie firmo-

wej karty kredytowej przed-

siębiorca nie można zaliczyć

do kosztów uzyskania przy-

chodów.

pracownika

Wyjaśnienia na najczęściej pojawiające się pytania, m.in.:

• Kiedy mamy do czynienia z podróżą służbową

• Jak rozliczać czas pracy w podróży służbowej

• Czym różnią się podróże służbowe kierowców

od pozostałych pracowników

• Jakie świadczenia przysługują z tytułu podróży służbowej

• Czy za wypadek w czasie podróży służbowej pracownik

otrzyma świadczenia z ZUS

• Jak rozliczać i dokumentować podróże służbowe

Przepisy

Wskaźniki i stawki

Wzory formularzy

Wyjaśnienia na najczęściej pojawiające się

pytania, m.in.:

❙

Jak rozliczać czas pracy w podróży służbowej

Jakie świadczenia przysługują z tytułu podróży

służbowej

Jak rozliczać i dokumentować podróże

służbowe

Przepisy

Wskaźniki i stawki

Wzory formularzy

Cena: 19,90 zł

Wejdź na www.gazetaprawna.pl/e-poradnik

lub zamów telefonicznie: 22 761 30 30 lub 801 626 666

przemyslaw.molik@infor.pl

PISALIŚMY O TYM | nr 143/2010

WIĘCEJ

www.podatki.gazetaprawna.pl

Jak uwzględniać kary umowne w rozliczeniach

Akademia podatkowa cz. 1287

KONFRONTACJE „DGP”

Ważne!

Jak rozliczać

podróże służbowe

pracownika

podróże służbowe

Kiedy mamy do czynienia z podróżą służbową

❙

GP | 19 – 21 sierpnia 2011 | nr 160 (3046) | WWW.GAZETAPRAWNA.PL

PRACA

B 5

Nowa emerytura po 18 miesiącach

Niełatwo o dotacje

1 października ZUS za-

wiesi emeryturę osobom,

które na nią przeszły

w okresie od 8 stycznia

2009 r. do końca ubiegłe-

go roku i jednocześnie

kontynuują pracę u tego

samego pracodawcy. Bę-

dą oni mogli jednak wystą-

pić z wnioskiem do ZUS

o przeliczenie emerytury,

o ile nie pobrali jej wsku-

tek tego zawieszenia

przez co najmniej 18 mie-

sięcy. Tak wynika z usta-

wy z 10 czerwca 2011 r.

o zmianie ustawy o eme-

ryturach i rentach z Fun-

duszu Ubezpieczeń Spo-

łecznych, która została

właśnie opublikowana

w Dzienniku Ustaw nr

168, poz. 1001.

na żłobek z gminy

WIĘCEJ

www.mpips.gov.pl

n Niewiele prywatnych żłobków i klubów dziecięcych rejestruje się w gminach

n Do końca września trzeba złożyć wniosek o dotacje na prywatny żłobek na 2012 rok

n Gmina nie może uzależniać dofinansowania od tego, czy rodzice dziecka pracują

Rzecznik tylko na jednym etacie

Wczoraj rząd poparł

w Sejmie zakaz podejmo-

wania innej pracy przez

rzecznika praw pacjenta

(RPP). Wprowadza go

przygotowany przez po-

słów PO projekt noweli-

zacji ustawy o zmianie

ustawy o nadzorze ubez-

pieczeniowym i emery-

talnym oraz rzeczniku

ubezpieczonych oraz

ustawy o prawach pa-

cjenta i rzeczniku praw

pacjenta. Zakłada on, że

RPP i jego zastępcy nie

będą mogli zajmować in-

nego stanowiska, z wyjąt-

kiem profesora szkoły

wyższej, ani wykonywać

innych zajęć zawodo-

wych. Nie będą mogli

także należeć do partii

politycznej, prowadzić

działalności publicznej

niedającej się pogodzić

z obowiązkami i godno-

ścią jego urzędu. Jak pod-

kreślono w uzasadnieniu,

zmiany mają na celu za-

pewnienie prawidłowego

funkcjonowania tego

urzędu.

Michalina Topolewska

michalina.topolewska@infor.pl

Od kwietnia samorządy mo-

gą udzielać dotacji na dzieci

umieszczone w prywatnym

żłobku lub klubie dziecię-

cym. Do tej pory tylko nie-

które zdecydowały się jednak

na podjęcie uchwał w tej

sprawie. Tłumaczą, że mu-

szą na ten cel znaleźć pienią-

dze. Wiele osób decyzję o pro-

wadzeniu takiej placówki

uzależnia jednak od uzyska-

nia dofinansowania. Okazu-

je się, że nie jest to łatwe, bo

część gmin stawia warunki

wykraczające poza przepisy

ustawy żłobkowej. Gminy

bronią się i tłumaczą, że sko-

ro dotacje nie są obowiązko-

we, to mogą swobodnie decy-

dować o warunkach ich

udzielania. To może jednak

zniechęcać do zakładania

żłobków.

Rok bez dotacji

Podstawę do dobrowolnego

przyznawania dotacji daje

gminom art. 60 ustawy z 4 lu-

tego 2011 r. o opiece nad

dziećmi w wieku do lat

trzech (Dz.U. nr 45, poz. 235).

Ponieważ każda gmina samo-

dzielnie wyznacza wysokość

dotacji i zasady jej przyzna-

wania, osoba zakładająca żło-

bek może otrzymać np. 300

zł na dziecko w Puławach,

500 zł w Policach, a w Bełcha-

towie 100 proc. kosztów bie-

żących ponoszonych na

utrzymanie dziecka w miej-

skiej placówce.

Uchwał nie podjęły jednak

największe miasta, m.in.

Warszawa, Poznań, Kraków,

Szczecin, Gdańsk i Olsztyn.

A to właśnie w nich jest naj-

większe zapotrzebowanie na

dodatkowe miejsca opieki.

Gminy tłumaczą, że zaintere-

sowanie wśród prywatnych

podmiotów nie jest duże.

– Do tej pory nie trafił do

nas żaden wniosek – mówi

Jacek Cerebież-Tarabicki, za-

stępca dyrektora wydziału

zdrowia i polityki społecznej

UM w Szczecinie.

Witold Stefański, naczelnik

wydziału oświaty i kultury

UM w Policach, dodaje, że

mimo złagodzenia warun-

ków lokalowych i sanitar-

nych znalezienie odpowied-

niego budynku na żłobek

wcale nie jest proste.

– W pierwszej kolejności

o dotacje będą występować

osoby prowadzące obecnie

kluby malucha. One muszą je-

dynie dostosować placówkę

i ją zarejestrować, a nie two-

rzyć od podstaw – mówi Wi-

told Stefański.

Osoby, które chcą zagwaran-

tować sobie dotację, muszą

się spieszyć. Większość gmin

wymaga bowiem zgłoszenia

wniosku o udzielenie dotacji

nie później niż do 30 września

roku poprzedzającego rok

udzielenia dotacji.

– Musimy zaplanować od-

powiednią kwotę w budże-

cie na ten cel – mówi Barba-

ra Jabłońska, naczelnik pio-

nu edukacji i usług

społecznych UM w Śremie.

Zarejestrował się tu jeden żło-

bek, a drugi jest w trakcie

wpisywania do rejestru.

Jeżeli więc wniosek zostanie

złożony np. w listopadzie lub

w lutym przyszłego roku, do-

finansowanie będzie przy-

znane dopiero od stycznia

2013 r. Część osób może więc

nie spieszyć się z otwarciem

żłobka, aby nie ponosić

w oczekiwaniu na dotację

wyższych kosztów utrzyma-

nia placówki.

Przymus pracy

Prowadzący prywatny żło-

bek musi też liczyć się z tym,

że niekoniecznie uzyska do-

tację na każde przyjęte dziec-

ko. Większość gmin w wa-

runkach udzielania dotacji

określa, że będzie ona przy-

znawana tylko na dzieci, któ-

re mieszkają na jej terenie.

– Chcemy, aby nasza pomoc

była skierowana do tych ro-

dziców, którzy u nas miesz-

kają i płacą podatki – mówi

Sebastian Kończak, dyrektor

wydziału edukacji Urzędu

Miasta i Gminy w Pleszewie.

Niektóre gminy stawiają jed-

nak niezgodne z przepisami

warunki uzyskiwania dotacji

i np. uzależniają jej przyzna-

nie od tego, czy rodzice dziec-

ka pracują. Tak postanowili

m.in. radni Opola i Leszna.

– Celem ustawy jest aktywi-

zowanie zawodowe rodzi-

ców, skoro więc jeden z nich

nie pracuje, może opiekować

się dzieckiem i nie musi ono

przebywać w żłobku – tłuma-

czy Lucjan Rosiak, dyrektor

wydziału edukacji UM

w Lesznie.

Z taką argumentacją nie zga-

dzają się jednak Regionalne

Izby Obrachunkowe (RIO),

które stwierdzają nieważność

uchwał gmin w tym zakresie.

Na przykład RIO w Opolu

w uchwale z 3 sierpnia (nr

19/60/2011) stwierdziło, że ta-

ki przepis wykracza poza art.

60 ustawy żłobkowej. Jeżeli

dotacja będzie udzielona, to na

każde dziecko objęte opieką,

niezależnie od tego czy jego

rodzice lub opiekunowie

prawni pracują, czy też nie. Ce-

lem tego przepisu nie jest bo-

wiem umożliwienie podjęcia

lub kontynuowania aktywi-

zacji zawodowej, ale dofinan-

sowanie sprawowanej przez

uprawnione podmioty opieki

nad dzieckiem.

– Wszyscy rodzice powinni

być traktowani równo wobec

prawa, zwłaszcza że żłobek

według nowych przepisów

WIĘCEJ

www.sejm.gov.pl

Kierowcy dostaną nowe zaświadczenia

Przedsiębiorstwo zaj-

mujące się przewozem

w specjalnym zaświad-

czeniu będzie musiało

opisać, co kierowca robił

w czasie, gdy nie prowa-

dził pojazdu. Potwierdzi

więc, że pracownik miał

czas wolny i wykonywał

inne czynności lub pozo-

stawał w gotowości do

pracy. Takie zmiany prze-

widuje ustawa z 15 lipca

2011 r. o zmianie ustawy

o czasie pracy kierowców

oraz ustawa o transpor-

cie drogowym, która zo-

stała

w Dzienniku Ustaw nr

168, poz. 1005. Nowe

przepisy będą obowiązy-

wać od 30 sierpnia 2011

r. Obecnie właściciele

firm transportowych wy-

dają zaświadczenia doty-

czące czasu wolnego kie-

rowcy, w przypadku gdy

np. przebywał on na

zwolnieniu lekarskim,

urlopie wypoczynko-

wym lub prowadził po-

jazd wyłączony z zakre-

su stosowania ustawy

o czasie pracy kierow-

ców.

opublikowana

WIĘCEJ

www.rcl.gov.pl

Dominika Sikora

Koniec fikcji

konkursów

Dobry menedżer szpitala to podstawa sukcesu.

Wprowadzenie obowiązku przeprowadzania rzetelnych

konkursów na stanowiska ich dyrektorów może być

gwarancją, że trafią na nie kompetentne osoby. Od ich

decyzji może bowiem zależeć być albo nie być szpitala

przekształconego w spółkę.

ma zapewniać nie tylko opie-

kę, ale też edukację dzieci –

uważa Monika Rościszewska-

-Woźniak z Fundacji Rozwo-

ju Dzieci im. Komeńskiego.

Bezprawna kontrola

To niejedyne błędy związa-

ne z udzielaniem dotacji. Na

przykład radni Kluczborka

zapisali w uchwale, że bur-

mistrz lub osoby przez niego

uprawnione będą miały pra-

wo do przeprowadzania kon-

troli uczęszczania dzieci do

żłobków i klubów dziecię-

cych oraz kontrolowania do-

kumentów potwierdzających

prawidłowość wydatkowania

pieniędzy otrzymanych z do-

tacji. Zdaniem RIO w Opolu

(uchwała nr 19/61/2011) ta-

kie uprawnienie też wykra-

cza poza treść ustawy.

Z kolei uchwały m.in. Krap-

kowic, Głubczyc i Gostynia za-

wierają zastrzeżenie, że

w przypadku gdy zabezpie-

czone w budżecie gmin pie-

niądze nie wystarczą na

udzielenie dotacji dla wszyst-

kich podmiotów, ogłoszony

będzie konkurs zlecający

opiekę nad dzieckiem. Tym-

czasem taki warunek ozna-

czałby, że prywatny żłobek

w przypadku nagłego braku

pieniędzy w budżecie gminy

traciłby nagle uzyskiwane

dotacje. RIO w Poznaniu

(uchwała nr 13/1102/2011)

uznało więc, że skoro gmina

decyduje się na udzielanie

dotacji, musi zabezpieczyć

w budżecie pieniądze na peł-

ne pokrycie potrzeb w tym

zakresie.

Organy kontrolne zwracają

też uwagę, że gminy nie mo-

gą narzucać innych termi-

nów rozliczania dotacji niż

te, które wynikają z art. 250

– 252 ustawy o finansach pu-

blicznych.

O tym, że konkursy w szpitalach to fikcja, wiado-

mo od dawna. Najczęściej posadę dyrektora zdoby-

wała albo osoba z tzw. układu, albo taka, której z po-

wodu zasiedzenia fotel taki się po prostu należał. Ty-

le że często osoby te w ogóle nie miały

odpowiedniego doświadczenia w zarządzaniu. Bo to,

że ktoś jest świetnym lekarzem, nie musi być jedno-

znaczne z tym, że poradzi sobie jako menedżer. Usta-

wa o działalności leczniczej, której głównym zada-

niem ma być wzmocnienie nadzoru w placówkach

medycznych, wprowadza obowiązek przeprowadza-

nia konkursów na stanowiska ich dyrektorów. To

dobre rozwiązanie. Szczególnie że część szpitali al-

bo już się przekształca, albo o tym poważnie myśli.

Jeżeli kierownik spółki nie będzie się znał na finan-

sach i szpital zadłuży, to musi liczyć się z tym, że

ten może zostać zlikwidowany, a jemu samemu gro-

zi odpowiedzialność finansowa. Perspektywa zaję-

cia fotela dyrektorskiego jest zatem kusząca, ale tyl-

ko dla prawdziwych menadżerów.

Likwidacja fikcji konkursów w szpitalach to jednak

tylko szczyt góry lodowej. Tym bardziej szkoda, że

nie udało się przy okazji uchwalania ustaw z tzw. pa-

kietu zdrowotnego uregulować kwestii łączenia przez

te same osoby funkcji ordynatora i szefa kliniki. Re-

sort zdrowia z wprowadzenia zakazu się wycofał. Tę

bitwę wygrało więc lobby profesorskie.

PISALIŚMY O TYM | nr 121/2011

WIĘCEJ

www.praca.gazetaprawna.pl

Opłaty za żłobek z błędami

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: