GAZETA PRAWNA z 27 września 11 (nr 187).pdf

Sejm: aż 557 projektów ustaw trafi po wyborach do kosza | B10

Wtorek 27 września 2011 | nr 187 (3073)

WWW.GAZETAPRAWNA.PL

Tydzień praw studenta | B14 – 15

Jak ubiegać się o stypendium

W jaki sposób rozliczyć je podatkowo

Świadczenia emerytalne | B8

Rząd zapowiada włączenie mundurowych

do powszechnego systemu ubezpieczeń

Jutro

Jak doprowadzić

do ugody między

małżonkami

DZIŚ W GP

PONADTO

n Pracodawca nie musi

ponownie przyjmować chorego

pracownika | B9

n Bezrobotny nie podważy

decyzji urzędu pracy o zwrot

utraconych świadczeń | B9

n Matki korzystają z abolicji | B9

Używane podręczniki

PODATKI

VAT od udziałów zwiększy

koszty spółki

NSA uznał, że wynagrodzenie

rzeczowe za umorzenie udziałów

podlega VAT | B4

PONADTO

n Banki w Słowenii będą płaciły

0,1 proc. podatku od sumy

aktywów banku | B5

n Do piątku rolnicy powinni

złożyć wniosek o zwrot akcyzy

za olej napędowy | B5

n Komornik sądowy nie musi

mieć kasy fiskalnej do ewidencji

pobieranych opłat | B5

też można reklamować

PRAWO CYWILNE Rzecz używana przeznaczona do sprzedaży musi być właściwej

jakości i nadawać się do użytku. Inaczej można ją reklamować u sprzedającego

PRAWO

Państwo zapłaci poczcie

za głosowanie listowne

Niepełnosprawni bez opłat mogą

przesyłać karty do głosowania

do komisji wyborczych | B12

PONADTO

n Nie w każdym przetargu

będzie wymagany komplet

dokumentów | B11

n Samorządy: uchwała nie może

wejść w życie na terenie gminy

z dniem podjęcia | B12

n Wybudowanie kanalizacji jest

obowiązkiem gminy i mieszkańcy

nie mogą za to płacić | B13

Małgorzata Kryszkiewicz

malgorzata.kryszkiewicz@infor.pl

Zasada ta dotyczy wszyst-

kich rzeczy używanych,

a więc także podręczników.

Sąd Apelacyjny w Katowi-

cach uznał bowiem, że prze-

pisy kodeksu cywilnego mó-

wiące o rękojmi za wady fi-

zyczne rzeczy odnoszą się

także do sprzedaży rzeczy

używanych. Obowiązkiem

sprzedawcy jest wydanie rze-

czy nadającej się do użytku.

Ponadto sędziowie uznali, że

sprzedawca ponosi odpowie-

dzialność za wady fizyczne

rzeczy używanej również

wtedy, gdy ujawnione uster-

ki były usuwalne i nadawały

się do naprawy. Artykuł 556

par. 1 kodeksu cywilnego, na

podstawie którego sąd w Ka-

czytać, to możemy zareklamo-

wać towar, a sprzedawca ma

obowiązek przyjąć od nas tę

reklamację – wyjaśnia To-

masz Lustyk.

Te same zasady dotyczą

sprzedaży na odległość np.

na portalach aukcyjnych, czy

w sklepach internetowych.

– Jeżeli osoba sprzedająca

nie zamieściła w ogłoszeniu

informacji o tym, że np. uży-

wany podręcznik nie ma

okładki, to kupujący może

na tej podstawie go reklamo-

wać – wyjaśnia Tomasz Lu-

styk. Co więcej, jeżeli sprze-

dający prowadzi działalność

gospodarczą (np. antykwa-

riat), to konsument ma pra-

wo w ciągu 10 dni, bez po-

dania przyczyny, odstąpić od

umowy i zwrócić zakupiony

towar.

PRACA

Coraz wyższe nakazy

zapłaty dla firm

Inspektorzy pracy wystawiają

pracodawcom nakazy wypłaty

zaległych wynagrodzeń | B9

ORZECZENIE NSA o nieujawnionych dochodach

Fiskus ma prawo żądać

dowodów sprzed 5 lat

W postępowaniu w zakresie

nieujawnionych źródeł przy-

chodów podatnika nie chro-

ni pięcioletni okres przedaw-

nienia zobowiązań podatko-

wych.

Naczelny Sąd Administra-

cyjny podważył tezy kon-

trowersyjnego wyroku sądu

administracyjnego w Bia-

łymstoku w zakresie opo-

datkowania nieujawnio-

nych źródeł przychodów, od

których pobiera się 75-proc.

podatek.

Białostocki sąd w wyroku

z 16 grudnia 2009 roku

(sygn. I SA/Bk 498/09)

uznał, że organy podatko-

we nie mogą żądać od

podatników dokumentów

sprzed ponad pięciu lat.

W ocenie NSA teza ta jest

nieprawidłowa.

Sędzia Naczelnego Sądu

Administracyjnego Stefan

Babiarz podkreślił, że stano-

wisko sądu pierwszej in-

stancji, według którego

można pokrywać wydatki

lub zgromadzone mienie

przychodami czy dochoda-

mi objętymi przedawnie-

niem (powyżej 5 lat wstecz),

jest wadliwe.

W rozpatrywanej sprawie

organ podatkowy wszczął

postępowanie podatkowe

w zakresie zobowiązania

w PIT za 2002 r. Jednak

zgodnie z rozstrzygnięciem

NSA nie zostanie ono obję-

te przedawnieniem.

Naczelny Sąd Administra-

cyjny uwzględnił jednak

część wyroku sądu w Bia-

łymstoku.

Prawidłowy jest bowiem

pogląd, że dopóki w roku

podatkowym dana kwota

wynikająca z nieujawnio-

nych źródeł przychodów

nie stanie się wydatkiem

ani nie stanie się zgroma-

dzonym mieniem podatni-

ka, to nie może ona stano-

wić elementu podstawy

opodatkowania.

Chodzi o to, że w trakcie

prowadzonego postępowa-

nia wobec podatnika urzęd-

nicy nie wyjaśnili, czy kwo-

ta w walucie obcej zgroma-

dzona przez podatnika,

która na początku roku po-

datkowego i na jego koniec

pozostawała w takiej samej

wysokości, nie była przed-

miotem obrotu na rynku.

Organy podatkowe mają

obowiązek sprawdzić, czy

kwota ta przyczyniła się do

kształtowania wydatków

lub zgromadzenia mienia,

czy też nie. Wyrok jest pra-

womocny.

SYGN. AKT II FSK 1138/10

przemyslaw.molik@infor.pl

towicach wydał wyrok, mó-

wi, że sprzedawca jest odpo-

wiedzialny względem kupu-

jącego, jeżeli sprzedana rzecz

ma wadę zmniejszającą jej

wartość lub użyteczność. Tak

samo jest w sytuacji, gdy za-

kupiony towar nie ma wła-

ściwości, o których istnieniu

zapewniał sprzedający.

– Kupujący ma jednak obo-

wiązek sprawdzić, w jakim

stanie jest rzecz, którą zamie-

rza nabyć – zaznacza Tomasz

Lustyk, adwokat prowadzą-

cy własną kancelarię.

Kiedy uzna, że wady towa-

ru uniemożliwiają korzysta-

nie z niego, powinien po

prostu zrezygnować z jego

zakupu.

– Jeżeli jednak wrócimy do

domu i okaże się, że np. druk

wyblakł i nie da się książki

PORADNIK

„DGP”

10 sposobów na podwyższenie

wysokości emerytury

ZABEZPIECZENIE SPOŁECZNE Zasady ubiegania się o dofinansowanie do legalnej opiekunki

Zgłoszenie niani do ZUS ma być prostsze

PROJEKT

Ministerstwo Gospodarki chce

uprościć procedurę zgłasza-

nia opiekunek do ubezpieczeń

społecznych oraz zwolnienie ro-

dziców z obowiązku wystawia-

nia im druków RMUA.

Jedną z propozycji, którą

rozważa resort gospodarki

w ramach przygotowywanej

właśnie kolejnej ustawy

ograniczającej bariery dla

obywateli i przedsiębiorców

(tzw. trzecia ustawa deregu-

lacyjna), jest uproszczenie

procedury związanej z fi-

nansowaniem przez budżet

składek za legalną nianię.

Przepisy, które zaczną obo-

wiązywać już 1 październi-

ka, przewidują, że składki

na ubezpieczenia społeczne

i zdrowotne od wysokości

minimalnej płacy zostaną

opłacone przez ZUS.

dek. Jeszcze więcej biuro-

kracji będzie go czekać, je-

żeli niania będzie zarabiać

więcej niż minimalną pen-

sję lub będzie objęta dobro-

wolnym ubezpieczeniem

chorobowym. Pracownicy

ZUS w oddziałach będą

udzielać rodzicom pomocy

w wypełnianiu formalności,

jednak zdaniem ekspertów

konieczność przechodzenia

biurokratycznej procedury

może zniechęcać do legal-

nego zatrudniania niani.

– Rodzice mogą się czuć za-

gubieni w liczbie druków i in-

formacji, które będą musieli

podać, istnieje więc zagroże-

nie, że na skorzystanie z no-

wych przepisów zdecyduje

się niewielka część z nich –

mówi Grzegorz Byszewski,

ekspert Pracodawców RP.

Dodaje, że dobrym rozwią-

zaniem byłoby wprowadze-

nie minimalnej liczby for-

mularzy i maksymalne ich

uproszczenie.

To niejedyna propozycja

uproszczeń związanych

z zatrudnianiem opiekunek,

bo resort gospodarki chce też

zwolnić rodziców z obo-

wiązku wystawiania nia-

niom druku ZUS RMUA.

Na razie jednak nie wiado-

mo, na czym dokładnie bę-

dą polegały uproszczenia.

Zajmie się nimi dopiero no-

wy parlament.

michalina.topolewska@infor.pl

100 tys.

szacunkowo tyle opieku-

nek do dzieci obecnie

pracuje nielegalnie

Jednak w tym celu rodzic

musi zgłosić nianię do ubez-

pieczeń i wypełnić związa-

ne z tym dokumenty, a na-

stępnie złożyć formularze

rozliczeniowe z wyliczony-

mi kwotami należnych skła-

KALENDARIUM ROZLICZENIOWE

n 5 PAŹDZIERNIKA termin zapłaty składek na ubezpieczenia spo-

łeczne, ubezpieczenie zdrowotne i fundusze pozaubezpiecze-

niowe (Fundusz Pracy i FGŚP) przez jednostki budżetowe, za-

kłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze

n 28 WRZEŚNIA termin złożenia deklaracji

WZP-1M oraz (WZS-1M) i wpłaty zysku od

przedsiębiorstw państwowych oraz jedno-

osobowych spółek Skarbu Państwa

n 30 WRZEŚNIA termin złożenia deklaracji

VAT-11 oraz wpłaty podatku od we-

wnątrzwspólnotowej dostawy nowe-

go środka transportu

ZUS

B 2

PORADNIK „DGP”

GP | 27 września 2011 | nr 187 (3073) | WWW.GAZETAPRAWNA.PL

10 sposobów na podwyższ

Emeryt może się ubiegać o podwyższenie swojego świadczenia. Zyska nie tylko wtedy, gdy pracował po nabyciu

uprawnień emerytalnych, ale także wówczas, gdy dostarczy do ZUS nowe dokumenty potwierdzające staż lub zarobki.

Na więcej pieniędzy może też czasami liczyć w razie przejścia z renty na emeryturę lub uzyskania nowej emerytury

Poszukaj dokumentów

potwierdzających staż pracy

lub osiągane zarobki

PRZYKŁAD

wymiaru czasu pracy. Ozna-

cza to, że np. osoba zatrud-

niona przez 6 miesięcy w da-

nym roku może liczyć na

przyjęcie do podstawy wy-

miaru emerytury minimal-

nej płacy wyłącznie za te

miesiące. Z kolei jeśli pra-

cownik był zatrudniony na

pół etatu, ZUS może przyjąć

tylko połowę minimalnego

wynagrodzenia obowiązują-

cego w okresie, gdy był on

zatrudniony.

Wniosek o przeliczenie

emerytury z zastosowaniem

minimalnych zamiast zero-

wych wynagrodzeń należy

złożyć jak najszybciej. ZUS

dokonuje bowiem przelicze-

nia od miesiąca zgłoszenia

wniosku.

Przeliczenie podstawy wymiaru

świadczenia

Osoby urodzone przed

1 stycznia 1949 r., a także nie-

którzy urodzeni w latach

1949 – 1968 mają prawo do

tzw. starej emerytury. Jej wy-

sokość zależy m.in. od dłu-

gości stażu ubezpieczenio-

wego. Na ten staż składają się

udowodnione okresy skład-

kowe (np. zatrudnienia na

podstawie umowy o pracę)

i nieskładkowe (np. pobiera-

nia zasiłków chorobowych).

ZUS uwzględnia okresy nie-

składkowe w wymiarze nie

wyższym niż 1/3 okresów

składkowych.

Występując o emeryturę,

należy dostarczyć do ZUS

wszelkie dokumenty po-

twierdzające przebyty staż:

świadectwa pracy, zaświad-

czenia, legitymacje ubezpie-

czeniowe. Może się jednak

zdarzyć, że ubiegający się

o emeryturę nie jest w stanie

złożyć w ZUS dokumentacji

potwierdzającej wszystkie

okresy składkowe i nieskład-

kowe, np. z powodu ich

zagubienia. Jeśli znajdzie

brakujące dokumenty już

po nabyciu uprawnień, mo-

że przedłożyć je w ZUS,

zgłaszając wniosek o doli-

czenie okresów składko-

wych i nieskładkowych. Po-

winien to zrobić jak najszyb-

ciej. ZUS ustala bowiem na

nowo wysokość emerytury –

z uwzględnieniem dolicza-

nych okresów – od miesiąca

zgłoszenia wniosku w tej

sprawie.

Warto wnioskować o doli-

czenie każdego, nawet naj-

krótszego okresu. Wpraw-

dzie przy ustalaniu stażu

w celu obliczenia emerytu-

ry ZUS uwzględnia tylko

pełne lata i miesiące, ale

emeryt mógł wcześniej udo-

wodnić pojedyncze dni, któ-

re nie zostały doliczone.

Uwzględnienie kolejnych

może sprawić, że uzbiera się

cały miesiąc. Wówczas ZUS

doliczy ten miesiąc do sta-

żu wpływającego na wyso-

kość świadczenia.

Mając nowe dokumenty po-

twierdzające staż nie-

uwzględniony wcześniej

przy ustalaniu emerytury,

ZUS dokonuje odpowiednie-

go jej przeliczenia. W tym ce-

lu dodaje do dotychczasowej

kwoty świadczenia:

n po 1,3 proc. podstawy wy-

miaru (jest ona obliczana

na podstawie uzyskanych

zarobków) ustalonej w wy-

niku waloryzacji – za każ-

dy rok okresów składko-

wych,

n po 0,7 proc. podstawy wy-

miaru ustalonej w wyniku

waloryzacji – za każdy rok

okresów nieskładkowych.

Może się zdarzyć, że obli-

czając świadczenie, ZUS

musiał ograniczyć okresy

nieskładkowe do 1/3 skład-

kowych. W takiej sytuacji,

gdy osoba uprawniona

wnioskuje o doliczenie no-

wych okresów składko-

wych, automatycznie

zwiększa się wymiar okre-

sów nieskładkowych. ZUS

dokonuje wówczas z urzę-

du doliczenia nieuwzględ-

nionego wcześniej okresu

nieskładkowego.

Wysokość starej emerytury

uzależniona jest w znacznym

stopniu od tego, jak wysoka

jest podstawa jej wymiaru.

Ustalając ją, ZUS uwzględ-

nia zarobki występującego

o emeryturę z wybranych lat

kalendarzowych przypada-

jących przed rokiem ustale-

nia prawa do świadczenia.

Zwykle jest to 10 kolejnych

lat z ostatniego 20-lecia lub

20 lat dowolnie wybranych

z całego okresu ubezpiecze-

nia. ZUS porównuje wskaza-

ne zarobki z poszczególnych

lat do przeciętnych płac

z tych lat i wylicza wskaźnik

wysokości podstawy wymia-

ru świadczenia. Im jest on

wyższy, tym wyższa jest eme-

rytura.

Marek P. ma ustalone prawo do emerytury od 1 stycz-

nia 2010 r. ZUS ustalił podstawę wymiaru tego świad-

czenia, uwzględniając wynagrodzenia z lat 2000–2009

według wskaźnika 110,30 proc. Marek P. uzyskiwał ko-

rzystniejsze zarobki w latach 90., ale nie mógł ich po-

twierdzić przy ubieganiu się o emeryturę. Dokumenta-

cję potwierdzającą te wynagrodzenia odnalazł dopiero

w 2011 r. Zgłosił więc wniosek o przeliczenie podstawy

wymiaru świadczenia z uwzględnieniem zarobków z lat

1991 – 2000, dołączając kopię dokumentacji potwier-

dzoną przez archiwum. Wskazane wynagrodzenia są

z ostatniego 20-lecia przed przyznaniem emerytury.

Wyliczony na ich podstawie wskaźnik wysokości pod-

stawy wymiaru świadczenia wyniósł 121,30 proc.

W związku z tym ZUS przychylił się do wniosku upraw-

nionego i dokonał przeliczenia emerytury.

PRZYKŁAD

Uwzględnienie wynagrodzenia

minimalnego zamiast zerowego

Barbara J. w 2007 r. przeszła na wcześniejszą emeryturę.

ZUS obliczył podstawę wymiaru świadczenia z 20 dowol-

nie wybranych lat, w tym m.in. z 1987 r. Taki wariant był dla

Barbary J. najkorzystniejszy, choć nie mogła udowodnić

wysokości zarobków osiąganych w 1987 r. (była zatrudnio-

na w tym roku od 16 kwietnia do 31 grudnia na pół etatu).

ZUS obliczając wysokość świadczenia, przyjął, że osiągała

ona wówczas przychód zerowy. W lipcu 2011 r. Barbara J.

rozwiązała stosunek pracy i zgłosiła wniosek o podjęcie

wypłaty emerytury zawieszonej z powodu osiągania zbyt

wysokich przychodów. Jednocześnie wystąpiła o przeli-

czenie tego świadczenia z uwzględnieniem minimalnego

wynagrodzenia za 1987 r. ZUS przychylił się do tego wnio-

sku, uwzględniając połowę najniższej płacy obowiązującej

w miesiącach maj-grudzień 1987 r. [(7000 zł x 8) x 1/2 =

28 000 zł) oraz za 15 dni kwietnia 1987 r. {[(7000 zł: 30) x

15] x 1/2 = 1749,98 zł}. W związku z tym minimalne wyna-

grodzenie przyjęte do ustalenia podstawy wymiaru eme-

rytury za 1987 r. wyniosło 29 749,98 zł (28 000 zł +

1749,98 zł).

Osoba występująca o starą

emeryturę powinna więc

wskazać do obliczenia tego

świadczenia najkorzystniejsze

zarobki, jakie uzyskiwała

w czasie swojej kariery za-

wodowej. Może mieć jednak

kłopot z udokumentowa-

niem niektórych z nich.

Trudno jej będzie zdobyć za-

świadczenie ZUS Rp-7 lub

dokumenty płacowe, bo wie-

le zakładów pracy zostało zli-

kwidowanych. Gdy jednak

to się uda, nawet po przyzna-

niu emerytury może donieść

odpowiednią dokumentację

do ZUS i zgłosić wniosek

o ponowne ustalenie wyso-

kości świadczenia od dotych-

czasowej kwoty bazowej. Bę-

dzie to możliwe, gdy nowy

wskaźnik wysokości podsta-

wy wymiaru emerytury bę-

dzie wyższy od wyliczonego

poprzednio.

Osoba, która dotarła do do-

kumentacji płacowej z lat

przypadających przed przy-

znaniem emerytury, powin-

na przedłożyć w ZUS odpo-

wiednie jej wypisy lub kse-

rokopie poświadczone przez

podmiot przechowujący tę

dokumentację (np. archi-

wum). Jeśli odnalazła zagu-

bione zaświadczenie Rp-7

lub legitymację ubezpiecze-

niową, również powinna do-

starczyć ten dokument do

jednostki wypłacającej eme-

ryturę. ZUS może w tej sytu-

acji ustalić na nowo podsta-

wę wymiaru świadczenia,

z uwzględnieniem zarobków

potwierdzonych tymi doku-

mentami, według trzech wa-

riantów, tj. z:

n tej samej liczby kolejnych

lat kalendarzowych i z te-

go samego okresu co po-

przednio,

n kolejnych 10 lat kalenda-

rzowych wybranych

z ostatnich 20 lat kalenda-

rzowych poprzedzających

bezpośrednio rok, w któ-

rym osoba uprawniona

zgłosiła wniosek o przyzna-

nie emerytury albo o po-

nowne ustalenie podstawy

jej wymiaru,

n 20 lat kalendarzowych wy-

branych z całego okresu

ubezpieczenia, przypada-

jących przed rokiem zgło-

szenia wniosku o ponow-

ne ustalenie podstawy wy-

miaru świadczenia.

Sprawdź złożone

zaświadczenia

o zarobkach

ZUS oblicza podstawę wy-

miaru emerytury, uwzględ-

niając zarobki osiągane we

wskazanych do jej ustalenia

latach. Występujący o eme-

ryturę musi dostarczyć do

ZUS odpowiednie dokumen-

ty potwierdzające ich wypła-

tę w poszczególnych latach.

Najczęściej są to zaświadcze-

nia o zatrudnieniu i wyna-

grodzeniu wystawione przez

płatnika składek na formula-

rzu ZUS Rp-7. Zdarza się, że

wystawiając ten dokument,

pracodawca omyłkowo nie

uwzględnił jakiegoś składni-

ka wynagrodzenia. Poza tym

już po jego wystawieniu

mógł on wypłacić pracowni-

kowi nagrodę czy premię za

okres objęty tym dokumen-

tem. W związku z tym, że

przy ustalaniu podstawy wy-

miaru emerytury poszczegól-

ne składniki przychodu zali-

cza się do tego okresu, za któ-

re zostały wypłacone, mogą

one zostać uwzględnione

w podstawie wymiaru

świadczenia nawet wtedy,

gdy ich wypłata nastąpiła

w późniejszym okresie.

W obu przedstawionych sy-

tuacjach emeryt może zgło-

sić wniosek o doliczenie

składnika wynagrodzenia

i przeliczenie wysokości

świadczenia. Musi w tym ce-

lu przedłożyć nowe zaświad-

czenie ZUS Rp-7 wystawio-

ne przez pracodawcę. ZUS

ustali na nowo emeryturę

z uwzględnieniem dotych-

czasowej kwoty bazowej.

Świadczenie na pewno bę-

dzie jednak nieco wyższe niż

ustalone poprzednio.

Wystąp o przeliczenie

tzw. pustych okresów

od najniższej pensji

PRZYKŁAD

Skutki doliczenia nowych okresów

składkowych i nieskładkowych

Niekiedy osoby występują-

ce o emeryturę musiały

wskazać do ustalenia pod-

stawy jej wymiaru lata,

w których wprawdzie pozo-

stawały w stosunku pracy,

podlegały ubezpieczeniu

społecznemu, uzyskiwały

wynagrodzenia, ale nie mo-

gły przedstawić dokumen-

tów poświadczających ich

wysokość, np. z powodu li-

kwidacji pracodawcy. Wów-

czas ZUS, obliczając świad-

czenie, przyjmował za te la-

ta przychód zerowy.

Teraz emeryt może wystą-

pić do ZUS o uwzględnienie,

że w tych latach osiągał wy-

nagrodzenie minimalne,

a nie zerowe. ZUS przyjmu-

je kwotę minimalnego wyna-

grodzenia za lata, za które

pracownik nie może udo-

wodnić zarobków proporcjo-

nalnie do okresu podlegania

w tym czasie ubezpieczeniu

z tytułu stosunku pracy oraz

PRZYKŁAD

Janusz G. w marcu 2011 r. nabył prawo do emerytury.

Podstawa wymiaru tego świadczenia wyniosła 3150,60

zł. Ubezpieczony udowodnił 24 lata składkowe oraz 9 lat

nieskładkowych. Przy ustalaniu wysokości świadczenia

ZUS uwzględnił mu, oprócz okresów składkowych, 8 lat

nieskładkowych (1/3 z 24). Nie zaliczył 3-letniego okresu

zatrudnienia w jednym z nieistniejących już zakładów

pracy ze względu na brak dokumentów potwierdzają-

cych wykonywanie pracy. W sierpniu 2011 r. emeryt do-

tarł do dokumentacji osobowo-płacowej byłego praco-

dawcy i od razu zgłosił wniosek o doliczenie 3 lat skład-

kowych. ZUS przychylił się do tego wniosku, doliczając

jednocześnie jeden rok nieskładkowy, który wcześniej

pominął ze względu na ograniczenie do 1/3 okresów

składkowych. Obliczenia dokonał w następujący sposób:

n 1,3 proc. x 3 x 3150,60 zł = 122,87 zł,

n 0,7 proc. x 1 x 3150,60 zł = 22,05 zł.

ZUS doliczył więc do dotychczasowej wysokości emery-

tury 144,92 zł (122,87 zł + 22,05 zł).

Dodanie do przychodu pominiętego

składnika wynagrodzenia

Marek J. w marcu 2011 roku przeszedł na emeryturę usta-

loną według starych zasad. ZUS obliczył podstawę wymia-

ru świadczenia z lat 2001 – 2010, uwzględniając zaświad-

czenie płatnika składek wystawione za ten okres. W maju

2011 roku pracodawca wypłacił mu zaległą nagrodę za

ostatni kwartał 2010 roku. Emeryt jeszcze w tym samym

miesiącu zgłosił wniosek o doliczenie nieuwzględnionego

wcześniej składnika wynagrodzenia. W tym celu przedsta-

wił zaświadczenie pracodawcy potwierdzające wypłatę

nagrody za ostatni kwartał 2010 roku. ZUS jeszcze raz

ustalił podstawę wymiaru emerytury (doliczając do

uwzględnionego wcześniej przychodu za 2010 rok kwotę

tej nagrody) i od tak ustalonej podstawy podwyższył eme-

ryturę począwszy od miesiąca zgłoszenia wniosku,

tj. od maja 2011 roku.

Przepisy są łaskawe dla osób, które w czasie

pozostawania w zatrudnieniu faktycznie nie

pracowały, bo pobierały wynagrodzenie za czas niezdolno-

ści do pracy, zasiłek chorobowy, macierzyński, opiekuńczy

lub świadczenie rehabilitacyjne. ZUS przyjmuje, że w okre-

sie otrzymywania tych świadczeń pracownik osiągał mini-

malną płacę

Ważne!

GP | 27 września 2011 | nr 187 (3073) | WWW.GAZETAPRAWNA.PL

PORADNIK „DGP”

B 3

enie wysokości emerytury

Praca po nabyciu upraw-

nień emerytalnych jest ko-

rzystna z dwóch powodów.

Przede wszystkim emeryt

osiąga dodatkowe przycho-

dy (w przypadku osób prze-

bywających na wcześniej-

szych emeryturach są one li-

mitowane), a także ma szansę

na wyższe świadczenie

w przyszłości.

Taka praca (jeśli w czasie jej

wykonywania były opłacane

składki) może zwiększyć staż

ubezpieczeniowy uwzględ-

niany przy ustaleniu wysoko-

ści świadczenia. Zatem oso-

ba, która pracuje po przyzna-

niu emerytury, może złożyć

wniosek o doliczenie no-

wych okresów składkowych

lub nieskładkowych przeby-

tych po ustaleniu upraw-

nień. ZUS uwzględni taki

wniosek, jeśli zostanie on

zgłoszony po zakończeniu

kwartału kalendarzowego,

a więc nie wcześniej niż

w styczniu, kwietniu, lipcu

i październiku danego roku.

Jedynie w przypadku, gdy

ubezpieczenie już ustało,

wniosek o doliczenie okre-

sów może być zgłoszony

w każdym czasie.

Pracujący na emeryturze

może wystąpić o przeliczenie

podstawy wymiaru świad-

czenia z uwzględnieniem za-

robków uzyskanych przynaj-

mniej w części po przyzna-

niu emerytury oraz nowej

kwoty bazowej, obowiązują-

cej w dniu zgłoszenia wnio-

sku o ponowne ustalenie wy-

sokości świadczenia. ZUS

Dorabiaj do przyznanego

przez ZUS świadczenia

emerytalnego

cy po przyznaniu dotych-

czasowej emerytury. Zysk

z ponownego obliczenia

wynika w takim przypadku

z ustalenia części socjalnej

emerytury od kwoty bazowej

obowiązującej w dacie przy-

znania tego świadczenia.

Pozostałą część emerytury

uzależnioną od podstawy

wymiaru i przebytych okre-

sów ustala się od dotych-

czasowej kwoty bazowej,

a następnie waloryzuje.

Wybierz najkorzystniejszy

wariant obliczenia emerytury

przyznanej po rencie

uwzględnia wtedy wynagro-

dzenia:

n z 10 kolejnych lat kalenda-

rzowych wybranych z ostat-

niego 20-lecia przypadające-

go przed rokiem złożenia

wniosku o ponowne ustale-

nie wysokości świadczenia

lub

n z 20 dowolnych lat z okre-

su ubezpieczenia sprzed

roku złożenia wniosku.

Emeryt może liczyć na prze-

liczenie podstawy wymiaru

świadczenia z uwzględnie-

niem nowej kwoty bazowej

na ogół tylko wtedy, gdy za-

robki, które uzyskał po przy-

znaniu świadczenia, były

wyższe (w stosunku do prze-

ciętnej płacy) od tych, które

przy dokonywaniu tego prze-

liczenia wypadną z podsta-

wy wymiaru. Przepisy wy-

magają bowiem, aby nowy

wskaźnik wysokości podsta-

wy wymiaru świadczenia był

wyższy od obliczonego po-

przednio. Od tej zasady są

jednak wyjątki. Nie wymaga

się wyższego wskaźnika wte-

dy, gdy emeryt od dnia usta-

lenia uprawnień do dnia zgło-

szenia wniosku o przelicze-

nie podstawy wymiaru miał

nieprzerwanie zawieszone

świadczenie. Wyższy wskaź-

nik nie jest też konieczny, gdy

emeryt wskaże do ponowne-

go ustalenia podstawy wy-

miaru emerytury zarobki

osiągnięte w całości po jej

przyznaniu, a nowy wskaźnik

wysokości podstawy wymia-

ru świadczenia wyniesie co

najmniej 130 proc.

Osoby uprawnione do ren-

ty z tytułu niezdolności do

pracy po osiągnięciu po-

wszechnego wieku emerytal-

nego przechodzą na emery-

turę. Gdy ukończą ten wiek,

a nie zgłoszą wniosku o to

świadczenie, ZUS da im

emeryturę z urzędu.

Można zyskać na przejściu

z renty na starą emeryturę,

szczególnie, gdy po przyzna-

niu tego pierwszego świadcze-

nia uprawniony pozostawał

w zatrudnieniu. W tej sytu-

acji może wskazać do ustale-

nia wysokości emerytury

również nowe zarobki i li-

czyć na to, że całe świadcze-

nie zostanie ustalone od no-

wej kwoty bazowej. Taka sy-

tuacja ma miejsce również

wtedy, gdy wprawdzie renci-

sta nie pracował po przyzna-

niu świadczenia, ale zarobki

przyjęte do obliczenia podsta-

wy jego wymiaru mogą też

być uwzględnione do obli-

czenia podstawy wymiaru

emerytury. Rencista może też

wskazać do ustalenia emery-

tury podstawę wymiaru ren-

ty. Jeśli po przyznaniu tego

świadczenia pracował co naj-

mniej 30 miesięcy, ZUS ob-

liczy cześć socjalną emery-

tury od nowej kwoty bazo-

wej. Wariantów jest więc

dużo. Wybór jednego z nich

należy do rencisty przecho-

dzącego na emeryturę. Może

on jednak również poprosić

ZUS o wybór najkorzystniej-

szego dla siebie rozwiązania.

Z kolei dla rencisty uro-

dzonego po 1948 r. korzyst-

ne może być przejście na no-

wą emeryturę, zwłaszcza

gdy ma on wysoki kapitał

początkowy.

PRZYKŁAD

Skutki podjęcia pracy w czasie

pobierania wcześniejszej emerytury

Tomasz K. był od 2006 roku uprawniony do wcze-

śniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczegól-

nych warunkach. Po przyznaniu tego świadczenia

pracował przez 3,5 roku. W czerwcu 2011 r. ukończył

65 lat i złożył wniosek o przyznanie emerytury z tytu-

łu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego.

ZUS ustalił wysokość nowego świadczenia, przyjmu-

jąc zwaloryzowaną podstawę wymiaru poprzedniej

emerytury. Natomiast część socjalna nowej emerytu-

ry została obliczona od nowej kwoty bazowej, obowią-

zującej od 1 marca 2011 r., tj. 2822,66 zł. Emerytura

wyliczona w ten sposób okazała się wyższa od po-

przedniej i ZUS podjął jej wypłatę.

Pracuj na nowej emeryturze

i wystąp o doliczenie

składek do kapitału

Wystąp do ZUS o ponowne

obliczenie kapitału

początkowego

Zupełnie inne zasady prze-

liczenia świadczenia przewi-

dziane zostały dla osób, któ-

re nabywają uprawnienia do

tzw. nowej emerytury. Jej wy-

sokość zależy od kapitału po-

czątkowego (ustalonego za

okres do 31 grudnia 1998 r.)

oraz kwoty składek na ubez-

pieczenie emerytalne zgro-

madzonych od 1 stycznia

1999 r.

Osoby uprawnione do no-

wej emerytury, które po dniu

jej przyznania podjęły zatrud-

nienie i podlegały ubezpie-

czeniom, mogą się ubiegać

o uwzględnienie w wysokości

świadczenia składek zewi-

dencjonowanych na wła-

snym koncie w ZUS (od mie-

siąca, od którego została pod-

jęta jego wypłata, do miesiąca

poprzedzającego miesiąc

zgłoszenia wniosku o ponow-

ne jego ustalenie). Pierwszy

wniosek o doliczenie nowych

składek emerytalnych można

zgłosić po upływie roku kalen-

darzowego, w którym ZUS

przyznał emeryturę, a każdy

następny – po zakończeniu

roku kalendarzowego, w któ-

rym nastąpiło poprzednie

ustalenie wysokości świad-

czenia. Takie ograniczenie nie

dotyczy emeryta, który nie

podlega już ubezpieczeniom

– może on zgłosić wniosek

w każdym czasie.

W celu przeliczenia emery-

tury ZUS dzieli nowe skład-

ki emerytalne przez średnie

dalsze trwanie życia obowią-

zujące dla wieku wniosko-

dawcy w dniu złożenia wnio-

sku o ponowne ustalenie wy-

sokości świadczenia.

Kapitał początkowy jest bar-

dzo istotnym składnikiem

nowej emerytury. Po zmia-

nie ustawy o emeryturach

i rentach z FUS obowiązują-

cej od 23 września 2011 r.

ZUS obliczy go nawet z okre-

su krótszego niż 6 miesięcy

i 1 dzień. Osoby, którym ZUS

wcześniej odmówił oblicze-

nia kapitału z powodu krót-

kiego stażu, mogą jeszcze raz

zgłosić wniosek o jego usta-

lenie.

Natomiast mający już usta-

lony kapitał początkowy mo-

gą w każdym czasie ubiegać

się o jego przeliczenie. Prze-

liczenie to może nastąpić

m.in. poprzez:

n doliczenie nieuwzględnio-

nych wcześniej okresów

składkowych i nieskładko-

wych przebytych do 31

grudnia 1998 r.,

n przeliczenie podstawy wy-

miaru kapitału początko-

wego (np. z 10 kolejnych lat

zamiast ze wskazanych

wcześniej 20 lat dowolnie

wybranych lat z całego

okresu ubezpieczenia),

n uwzględnienie minimalne-

go wynagrodzenia za okre-

sy pozostawania w stosun-

ku pracy, za które przyjęte

były dotychczas zarobki ze-

rowe.

Nowelizacja ustawy o

emeryturach i rentach z

FUS wprowadziła również

możliwość ustalenia pod-

stawy wymiaru kapitału po-

czątkowego z 10 kolejnych

lat kalendarzowych z całe-

go okresu przypadającego

do 31 grudnia 1998 r.

Osoby, którym ZUS ustalił

kapitał z zastosowaniem do-

tychczasowych zasad, mogą

również zgłosić wniosek o je-

go przeliczenie, gdy najko-

rzystniejsze dla nich 10 lat

nie mieści się w wymaganym

dotychczas okresie przypa-

dającym na lata 1980 – 1998.

PRZYKŁAD

Obliczenie podstawy od zarobków

pracującego emeryta

Jan G. przeszedł na wcześniejszą emeryturę w 2009

roku. ZUS ustalił podstawę wymiaru świadczenia z lat

1999 – 2008. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru

z tych lat wyniósł 125,50 proc. ZUS zawiesił od razu

wypłatę emerytury, gdyż ubezpieczony zadeklarował

osiąganie zarobków przekraczających 130 proc. prze-

ciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Jan G. z koń-

cem czerwca 2011 roku rozwiązał stosunek pracy, a na-

stępnie zgłosił wniosek o podjęcie wypłaty świadczenia

oraz o ponowne jego obliczenie z uwzględnieniem za-

robków uzyskanych w latach 2001 – 2010, a więc czę-

ściowo przypadających po przyznaniu emerytury.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony

z tych lat wyniósł 124,50 proc., a więc okazał się mini-

malnie niższy od poprzednio obliczonego. Mimo to

ZUS przeliczył świadczenie z zastosowaniem nowej

kwoty bazowej obowiązującej od 1 marca 2011 r. Eme-

rytura była bowiem zawieszona przez cały okres przy-

padający od dnia jej przyznania do dnia zgłoszenia

wniosku o przeliczenie.

Złóż wniosek o emeryturę

mimo prawa do renty

wypadkowej

Osoby uprawnione do ren-

ty z tytułu wypadku przy pra-

cy lub choroby zawodowej

albo z tytułu wypadku w dro-

dze do pracy lub z pracy, któ-

ry miał miejsce przed 1 stycz-

nia 2003 r., mogą oprócz ren-

ty pobierać emeryturę. Nie

mogą jednak otrzymywać

pełnych świadczeń, tylko

emeryturę powiększoną

o połowę renty albo rentę po-

większoną o połowę emery-

tury. Należy jednak zazna-

czyć, że możliwość pobiera-

nia półtorakrotnego świad-

czenia nie dotyczy osób

osiągających jakikolwiek

przychód z działalności zarob-

kowej powodującej zawie-

szenie albo zmniejszenie

świadczeń. Takie osoby mo-

gą pobierać tylko jedno z wy-

mienionych świadczeń.

Przepracuj 30 miesięcy,

jeśli od 1 października

ZUS zawiesi ci emeryturę

Dorabiający emeryci, któ-

rzy przeszli na to świadcze-

nie bez rozwiązywania sto-

sunku pracy, muszą wybrać

pomiędzy kontynuowaniem

zatrudnienia a pobieraniem

świadczenia. Jeśli do końca

września nie zwolnią się

z pracy, ZUS zawiesi im wy-

płatę emerytury od 1 paź-

dziernika. Na takim zawie-

szeniu mogą jednak w przy-

szłości zyskać.

Osoby, którym ZUS zawie-

si od 1 października 2011 r.

emeryturę z powodu konty-

nuowania stosunku pracy, po

przepracowaniu 30 miesięcy

i ustaniu ubezpieczenia będą

mogły złożyć wniosek o po-

nowne obliczenie jej wyso-

kości. Stara emerytura będzie

mogła być ponownie obliczo-

na przy zastosowaniu nowej

kwoty bazowej, a emerytura

ustalana według nowych za-

sad – przy uwzględnieniu no-

wego średniego dalszego

trwania życia.

PRZYKŁAD

Ubiegaj się o drugą

emeryturę i wybierz tę,

która będzie wyższa

Osoba uprawniona do wcze-

śniejszej emerytury może się

ubiegać o emeryturę z tytułu

ukończenia powszechnego

wieku emerytalnego (60 lat

dla kobiet i 65 lat dla męż-

czyzn). Może ona także wystą-

pić do ZUS o przyznanie in-

nej wcześniejszej emerytury

(na innej podstawie prawnej).

Wypłata emerytury i połowy renty

z tytułu wypadku

W razie przyznania drugiego

świadczenia ZUS wypłaca

jedno z nich – korzystniejsze

lub wybrane przez osobę

uprawnioną.

Nowo przyznane świad-

czenie może być wyższe od

poprzedniego szczególnie

wtedy, gdy emeryt pracował

przez co najmniej 30 miesię-

Janina G. jest od marca 2008 roku uprawniona do renty

z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypad-

kiem przy pracy. W sierpniu 2011 roku ukończyła 60 lat

i wystąpiła z wnioskiem o emeryturę. ZUS przyznał jej

to świadczenie. Ponieważ ubezpieczona nie przystąpiła

do OFE, nie przysługuje jej emerytura z II filaru. Emery-

tura z I filaru okazała się wyższa od renty wypadkowej,

w związku z czym uprawniona zdecydowała, że chce

pobierać pełną emeryturę powiększoną o połowę renty

wypadkowej. Będzie to możliwe, jeśli nie podejmie ona

działalności zarobkowej, np. na podstawie umowy

o pracę, zlecenia albo prowadzenia własnej firmy.

PODSTAWA PRAWNA

Art. 15, 21, 26, 53, 108 oraz 110 – 114

ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emerytu-

rach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń

Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 153,

poz. 1227 z późn. zm.).

Art. 26 ustawy z 30 października 2002 r.

o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wy-

padków przy pracy i chorób zawodowych

(t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322

z późn. zm.).

MAREK OPOLSKI

B 4

PODATKI

GP | 27 września 2011 | nr 187 (3073) | WWW.GAZETAPRAWNA.PL

VAT od udziałów

Księgowanie praw do emisji

Komitet Standardów Ra-

chunkowości rozpoczął

wstępną dyskusję na temat

potrzeby nowelizacji sta-

nowiska w sprawie księgo-

wego ujęcia praw (upraw-

nień) do emisji zanieczysz-

czeń do powietrza.

Potrzeba nowelizacji wią-

że się z dostosowaniem

stanowiska do uregulowań

zawartych w nowej ustawie

z 28 kwietnia 2011 r. o sys-

temie handlu uprawnie-

niami do emisji gazów cie-

plarnianych. Omawiano

m.in. problematykę sposo-

bu prezentacji w bilansie

praw do emisji (przyzna-

nych i nabytych) przezna-

czonych na potrzeby wła-

sne jednostki oraz prze-

znaczonych do sprzedaży,

zagadnienia dotyczące po-

czątkowej i bilansowej wy-

ceny uprawnień oraz nad

kwestie amortyzacji i utra-

ty wartości tych praw. AR

podnosi koszt firm

n NSA uznał, że wynagrodzenie rzeczowe za umorzenie udziałów podlega VAT

n Jest to zwrot w orzecznictwie, bo dotychczas sądy orzekały z korzyścią dla spółek

n Naliczanie VAT od transakcji umorzenia udziałów zwiększy wpływy fiskusa

Urzędnicy przeprowadzą szkolenie

Naczelnik Urzędu Skar-

bowego w Żaganiu zapra-

sza dzisiaj o godz. 10 do sa-

li konferencyjnej Żagań-

skiej Agencji Rozwoju

Lokalnego przy ul. Jana

Pawła II 15 na szkolenie

z zakresu rejestracji dzia-

łalności gospodarczej, form

opodatkowania podatkiem

dochodowym i obowiąz-

ków w VAT. Szkolenie or-

ganizowane jest we współ-

pracy z Żagańską Agencją

Rozwoju Lokalnego. EM

WIĘCEJ

www.iskarb.pl

Przemysław Molik

przemyslaw.molik@infor.pl

Wyrok Naczelnego Sądu Ad-

ministracyjnego z 1 września

2011 r. (sygn. akt I FSK

1212/10, prawomocny) jest

zgodny ze stanowiskiem fisku-

sa. Potwierdza, że wynagro-

dzenie za umorzenie udziałów

w spółce kapitałowej w posta-

ci niepieniężnej powinno być

opodatkowane VAT.

Jest to jednak pierwsze takie

orzeczenie NSA w tej kwestii.

Do tej pory sprawy te były na

wokandzie sądów wojewódz-

kich, które nie zgadzały się

z poglądem organów podatko-

wych. W ocenie sądów pierw-

szej instancji, jeśli spółka

wypłaca wspólnikowi wyna-

grodzenie za umorzenie

udziałów w postaci rzeczo-

wej, tj. wydaje wspólnikowi

część swojego majątku, to nie

jest to dostawa towarów i nie

występuje tu VAT. To pozwa-

lało sądzić, że wykształciła się

korzystna dla podatników li-

nia orzecznicza. Jednak NSA

orzekł inaczej i przyznał rację

fiskusowi.

To bardzo ważny wyrok dla

spółek kapitałowych, których

w Polsce jest blisko 270 tys.

Wynagrodzenie w postaci

rzeczowej stanowi z jednej

strony alternatywę dla kredy-

tu bankowego, z którego moż-

na by sfinansować (zamiast

pożyczonej gotówki) umorze-

nie, a z drugiej pozwala zacho-

wać kontrolę nad majątkiem

w kręgu udziałowców.

Zmiana stanowiska

Jeszcze do 2009 r. organy

podatkowe przy operacji

umorzenia udziałów w spół-

kach nie nakazywały nali-

czania VAT. Takie interpre-

tacje wydał m.in. dyrektor

Izby Skarbowej w Warsza-

wie (24 czerwca 2009 r., nr

IPPP1-443-479/09-2/MP) czy

dyrektor IS w Poznaniu (21

grudnia 2009 r., nr LPP1/

443-1246/09-4/BP).

Jak mówi Filip Siwek, do-

radca podatkowy w Kancela-

rii Prawnej Skoczyński Wa-

chowiak Strykowski, na tej

podstawie wydawało się

oczywiste, że VAT nie wystę-

puje, bo nie ma dostawy. Za-

pobiegliwi przedsiębiorcy mi-

mo wszystko występowali

o interpretacje, aby to potwier-

dzić. Ku ich zaskoczeniu or-

gany uznały jednak, że VAT

ma być. W ten sposób sprawy

trafiły do sądów pierwszej in-

stancji, które zaczęły uchylać

niekorzystne interpretacje fi-

skusa.

Przykładowo taką interpre-

tację wydał dyrektor Izby

Skarbowej w Poznaniu (8 paź-

dziernika 2010 r., nr ILPP1/

443-766/10-2/NS).

– Teraz po wyroku NSA na-

stąpił zwrot i stanowisko or-

Andrzej Nikończyk, do-

radca podatkowy w Kance-

larii Kolibski Nikończyk Dec

i Partnerzy, zgadza się jednak

z wyrokiem NSA.

Według niego, jeśli spółka,

wydając wspólnikowi mają-

tek, działa jako podatnik VAT,

to dochodzi do dostawy to-

warów poprzez przeniesienie

prawa do rozporządzania,

która jest czynnością opodat-

kowaną. Natomiast gdyby

to była spółka nieprowadzą-

ca działalności gospodarczej

w rozumieniu VAT, to kupu-

jąc, nie miałaby prawa do od-

liczenia, a dokonując dostawy,

nie byłaby z tego tytułu podat-

nikiem.

Problem polega jednak na

tym, że przypisanie spółce

cech podatnika VAT przy wy-

daniu majątku ma miejsce

praktycznie we wszystkich

spółkach kapitałowych.

Możliwe zwolnienie

W niektórych sytuacjach

spółki mogą jednak uniknąć

zapłaty podatku, kiedy w za-

mian za umorzone udziały

wspólnik otrzymuje nieru-

chomość.

– Jeśli przedmiotem dostawy

jest na przykład budynek po

dwóch latach od zasiedlenia,

to taka dostawa byłaby zwol-

niona z VAT – mówi Andrzej

Nikończyk.

Filip Siwek dodaje rów-

nież, że zwolnienie przysłu-

giwałoby w przypadku do-

stawy gruntów niezabudo-

wanych. VAT nie nalicza się

bowiem od dostawy terenów

niezabudowanych innych

niż tereny budowlane oraz

przeznaczone pod zabudo-

wę albo gdy obiekty nie by-

ły modernizowane w okre-

sie pięciu lat.

Jeśli jednak spółki nie będą

mogły skorzystać ze zwolnie-

nia, to nie będą miały pienię-

dzy na umorzenie udziałów.

– Przykładowo, jeżeli spół-

ka przekaże nieruchomości

o wartości 10 mln zł, to mu-

siałaby automatycznie dys-

ponować 2,3 mln zł na od-

prowadzenie VAT. W nor-

malnej transakcji gotów-

kowej pieniądze byłyby od

nabywcy, ale w tej sytuacji

tego nie ma – zauważa Filip

Siwek.

Co więcej, teza o objęciu VAT

wynagrodzenia rzeczowego

za udziały, może przełożyć się

również na wypłatę dywiden-

dy w formie rzeczowej. Nie-

wykluczone, że zwiększą się

koszty dywidend wypłaca-

nych na przełomie roku. Do-

tychczas korzystne dla spó-

łek stanowisko potwierdzały

sądy administracyjne. Spra-

wy te czekają jednak na roz-

poznanie przez NSA. n

Urząd szkoli bezrobotnych

Naczelnik Urzędu Skar-

bowego w Krasnymsta-

wie zaprasza osoby, któ-

re chcą rozpocząć działal-

ność gospodarczą na

szkolenie.

Spotkanie odbędzie się

29 września o godz. 10

w siedzibie powiatowe-

go urzędu pracy. Szkole-

nie jest kolejnym spotka-

niem, które odbędzie się

w związku zawartym po-

rozumieniem z dyrekto-

rem Powiatowego Urzę-

du Pracy w Krasnymsta-

wie.

WIĘCEJ

www.is.lublin.pl

Celnicy organizują spotkanie

ganów może okazać się ak-

ceptowane także przez sądy

wojewódzkie – dodaje Filip

Siwek.

Dostawa towarów

Problem związany jest

z tym, że przepisy podatkowe

wprost nie określają, że np.

wydanie nieruchomości za

umorzenie udziałów jest od-

płatną dostawą towarów. Ta-

kie też stanowisko przyjęła

spółka, w sprawie której

orzekł NSA.

W tej sprawie w zamian za

umorzenie udziałów miały

zostać przekazane udziałow-

cowi m.in. grunty, budynki

i ich wyposażenie. We wnio-

sku o interpretację podatkową

spółka stwierdziła, że jeśli

bezspornie przyjmuje się, że

czynność umorzenia udzia-

łów w zamian za gotówkę nie

podlega VAT, to również ana-

logicznie umorzenie w za-

mian za wynagrodzenie rze-

czowe jest nieopodatkowane.

Z tym nie zgodził się minister

finansów. Przyznał wpraw-

dzie, że umorzenie udziałów

za wynagrodzeniem nie pod-

lega VAT, ale przekazanie

wspólnikowi (udziałowcowi)

– wynagrodzenia za umorzo-

ne udziały w postaci składni-

ków majątkowych już jest

opodatkowane. Wynika to

z tego, że skutkiem takiej ope-

racji jest przeniesienie prawa

do rozporządzania towarami

przez spółkę na rzecz wspól-

nika. A według przepisów

ustawy o VAT dostawa towa-

ru oznacza wszelkiego rodza-

ju rozporządzanie towarem

(nie tylko sprzedaż, lecz tak-

że przeniesienie własności).

WSA w Poznaniu w wyro-

ku z 25 maja 2010 r. (sygn. akt

I SA PO/272/10, nieprawo-

mocny) nie zgodził się z tą in-

terpretacją, uchylił ją i przy-

znał rację spółce. W ocenie

sądu stanowisko organów

w tej samej interpretacji po-

datkowej jest wewnętrznie

sprzeczne. Jeśli przepisy ko-

deksu spółek handlowych,

które regulują operację umo-

rzenia udziałów, nie przesą-

dzają, w jakiej formie wyna-

grodzenie powinno być wypła-

cone wspólnikowi (a możliwa

jest wypłata w formie rzeczo-

wej), to nie można w ramach

nabycia udziałów w celu ich

umorzenia rozróżniać po-

szczególnych składników wy-

nagrodzenia.

Ponadto nie można uznać, że

wynagrodzeniem za przeno-

szony majątek będą udziały

w spółce, które będą umorzo-

ne (unicestwione). Taka teza

przenosi się również na kon-

sekwencje w podatku docho-

dowym (CIT). Wbrew stano-

wisku fiskusa wydanie nieru-

chomości w ramach operacji

umorzenia udziałów nie pro-

wadzi do powstania przycho-

du podlegającego opodatko-

waniu. To korzystne stanowi-

sko dla spółek potwierdzają

również inne wyroki sądów

wojewódzkich (np. WSA

w Łodzi z 3 grudnia 2010 r.,

sygn. akt I SA/Łd 935/10, nie-

prawomocny, WSA w Pozna-

niu z 17 marca 2011 r., sygn.

akt I SA/Po 101/11, nieprawo-

mocny).

Obejście prawa

NSA przyznał jednak rację

fiskusowi i uchylił wyrok po-

znańskiego sądu. Podkreślił,

że jeśli taka operacja nie mia-

łaby podlegać VAT, to mogło-

by dochodzić do obejścia pra-

wa, w postaci tworzenia fik-

cyjnych spółek tylko po to,

aby pewne składniki mająt-

kowe zmieniły właściciela

bez opodatkowania.

Teoretycznie można byłoby

więc założyć spółkę, nakupo-

wać na nią towarów, odliczyć

VAT, a następnie wydać te to-

wary do majątku prywatnego

już bez VAT.

W Urzędzie Celnym

w Białej Podlaskiej przy ul.

Północnej 19 odbędzie się

28 września o godz.10.00

spotkanie z przedsiębior-

cami.

Na spotkaniu zostaną omó-

wione propozycje tematów,

które zostały wcześ-

niej zgłoszone na adres

e-mail: uc.bialapodlaska

@bpd.mofnet.gov.pl. Ko-

lejne spotkania odbędą się

w każdy ostatnią środę

miesiąca 26.10, 30.11,

28.12.

WIĘCEJ

www.bialapodlaska.

uc.gov.pl

e-Poradnik

Dochody zagraniczne

Jak rozliczyć się z zarobków spoza Polski

Zamów za 14,90 zł

www.gazetaprawna.pl/e-poradnik

Prześlemy kolejne e-deklaracje

Ministerstwo Finansów

przedstawiło projekt rozpo-

rządzenia zmieniającego

rozporządzenie w sprawie

określenia rodzajów dekla-

racji, które mogą być skła-

dane za pomocą środków

komunikacji elektronicznej.

Zmiana polega na roz-

szerzeniu wykazu deklara-

cji, które mogą być składa-

ne w formie elektronicznej.

Jest ona spowodowana

wprowadzeniem od 1 paź-

dziernika 2011 r., w ra-

mach Systemu Rozliczeń

Celno-Podatkowych i Fi-

nansowo-Księgowych

(System ZEFIR), możliwo-

ści przesyłania za pomo-

cą środków komunikacji

elektronicznej deklaracji

dla podatku akcyzowego

oraz deklaracji dla podat-

ku od gier.

ŁZ

WIĘCEJ

www.mf.gov.pl

Niemcy podpisały nową umowę

Minister finansów Nie-

miec Wolfgang Schaeuble

i jego turecki odpowiednik

Mehmet Simsek podpisali

nową umowę dwustronną

mającą na celu unikanie

podwójnego opodatkowa-

nia w zakresie podatków

od dochodu. Opiera się ona

na standardach międzyna-

rodowych określonych

w modelowej konwencji

Organizacji Współpracy

Gospodarczej i Rozwoju

(OECD).

Nowa umowa o unika-

niu podwójnego opodat-

kowania ma wejść w życie

z mocą wsteczną od

1 stycznia 2011 r. w na-

stępstwie wymiany odpo-

wiednich dokumentów

ratyfikacyjnych.

Zastąpi ona istniejące

porozumienie między obu

krajami z 1985 roku. Umo-

wa przewiduje obniżenie

stawek podatku pobrane-

go u źródła od dywidend

i odsetek, a także wprowa-

dza ograniczone prawo do

opodatkowania świad-

czeń emerytalnych w kra-

ju pochodzenia.

PISALIŚMY O TYM | nr 171/2011

WIĘCEJ

www.podatki.gazetaprawna.pl

Spółka zapłaci VAT od udziałów

GP | 27 września 2011 | nr 187 (3073) | WWW.GAZETAPRAWNA.PL

PODATKI

B 5

PROCEDURY Preferencje podatkowe dla producentów rolnych

Wniosek o zwrot tylko do piątku

RACHUNKOWOŚĆ Obowiązki ewidencyjne podmiotów gospodarczych

Nowe sprawozdania instytucji

płatniczych będzie łatwiej analizować

Rolnicy mogą odzyskać

część podatku akcyzowego

zawartego w cenie zakupio-

nego oleju napędowego wy-

korzystywanego w prowa-

dzonej działalności.

Rolnicy, którzy w produk-

cji rolnej wykorzystują olej

napędowy oznaczony ko-

dem CN 2710 19 41 do 2710

19 49, mają prawo do zwro-

tu podatku akcyzowego za-

wartego w cenie paliwa.

Aby uzyskać zwrot, produ-

cent rolny musi złożyć

wniosek do właściwego ze

względu na miejsce położe-

nia gruntów wójta lub bur-

mistrza od 1 do 30 września

2011 r. Rolnicy, których

wniosek zostanie pozytyw-

nie rozpatrzony, otrzymają

zwrot w okresie od 1 listo-

pada do 30 listopada 2011 r.

– Rolnik powinien pamię-

tać o tym, żeby właściwe

wypełnić formularz. We

wniosku oprócz danych

identyfikacyjnych, takich

jak imię, nazwisko, miejsce

zamieszkania, numeru PE-

SEL albo numer dowodu

osobistego, należy podać

oświadczenie o powierzch-

ni użytków rolnych wyko-

rzystywanych do produk-

cji rolnej na obszarze danej

gminy – tłumaczy Jan Czer-

bo potwierdzone przez upo-

ważnionego przez wójta, bur-

mistrza (prezydenta miasta)

pracownika urzędu gminy

lub miasta za zgodność z ory-

ginałem ich kopie, stanowią-

ce dowód zakupu oleju napę-

dowego w okresie sześciu

miesięcy poprzedzających

miesiąc złożenia wniosku.

Nie można zapomnieć tak-

że o podaniu numeru banko-

wego, jeżeli zwrot ma nastą-

pić w formie przelewu. Kwo-

tę zwrotu ustala się jako

iloczyn ilości zakupionego

oleju napędowego, wynika-

jącej z faktur VAT, i stawki

85 gr na 1 litr oleju. Warto

pamiętać też, że w danym ro-

ku obowiązuje limit zwro-

tu podatku akcyzowego.

W 2011 r. rolnik może otrzy-

mać maksymalnie 73,10 zł

za każdy hektar użytków rol-

nych.

PROJEKT

Kwartalne sprawozdania fi-

nansowe instytucji płatniczej

obejmują informację o udzie-

lonych w danym kwartale kre-

dytach płatniczych.

Kwartalne i dodatkowe

roczne sprawozdania finanso-

we, a także statystyczne kra-

jowe instytucje płatnicze bę-

dą sporządzać na gotowych

formularzach. Wprowadze-

nie takiego obowiązku zakła-

da projekt rozporządzenia

w sprawie kwartalnych i do-

datkowych rocznych spra-

wozdań finansowych i staty-

stycznych krajowej instytu-

cji płatniczej. Wzory tych

formularzy będą stanowiły

załączniki do rozporządze-

nia. Przypomnijmy, że krajo-

wą instytucją płatniczą jest

osoba prawna, która uzyska-

ła zezwolenie Komisji Nadzo-

ru Finansowego na prowa-

dzenie działalności w charak-

terze instytucji płatniczej.

Łukasz Dajnowicz, ekspert

z Urzędu Komisji Nadzoru

Finansowego, wyjaśnia, że

formularze ułatwią sporzą-

dzanie sprawozdań, ich po-

równywalność i analizę.

Formularze pozwalają ze-

standaryzować przekazywa-

ne informacje i zautomaty-

zować zasilanie baz danych

– obniżają koszty działania

przedsiębiorców i admini-

stracji.

Nowe przepisy mają wejść

w życie z razem z ustawą

z 19 sierpnia 2011 r. o usłu-

gach płatniczych (Dz.U. nr

199, poz. 1175), która zosta-

ła opublikowana 23 wrze-

śnia. Ma to natomiast nastą-

pić po upływie 30 dni od

dnia ogłoszenia ustawy, tj.

24 października 2011 r. Od

tego dnia wejdą też w życie

znowelizowane przepisy

ustawy z 29 sierpnia 1997 r.

– Ordynacja podatkowa, któ-

re pozwalają na regulowa-

nie zobowiązań podatko-

wych za pośrednictwem

tych instytucji.

agnieszka.pokojska@infor.pl

Rolnik, który

otrzymał

nienależnie lub w nad-

miernej wysokości zwrot

podatku, jest obowiązany

do jego zwrotu wraz z od-

setkami liczonymi jak dla

zaległości podatkowych

wiński, starszy konsultant

w kancelarii Domański Za-

krzewski Palinka.

Producent rolny powinien

załączyć też faktury VAT al-

PISALIŚMY O TYM | nr 178/2011

WIĘCEJ

www.podatki.gazetaprawna.pl

Rynek należy do 3 firm audytorskich

paulina.bak@infor.pl

PISALIŚMY O TYM | nr 84/2011 WIĘCEJ www.podatki.gazetaprawna.pl

Jak rolnik odwoła się od decyzji o zwrot akcyzy

ORZECZENIE Naczelny Sąd Administracyjny o zwolnieniach z podatku

Pieniądze dla producenta energii bez CIT

INTERPELACJA MF o ewidencji obrotu w postępowaniu egzekucyjnym

Komornik nie musi mieć kasy

Zwolniona z podatku rekom-

pensata za rozwiązanie umów

na dostawę prądu dotyczy

wszystkich wydatków ponie-

sionych na produkcję energii

cieplnej.

NSA rozstrzygnął sprawę

opodatkowania zasad po-

krywania kosztów powsta-

łych u wytwórców energii

w związku z przedtermino-

wym rozwiązaniem umów

sprzedaży mocy i energii

elektrycznej.

W tym zakresie elektrocie-

płownia wystąpiła o inter-

pretację podatkową. Zacią-

gnęła bowiem kredyt na bu-

dowę nowego zakładu

produkcyjnego. Zabezpie-

czeniem dla kredytu były

właśnie długoterminowe

kontrakty na dostawę ener-

gii elektrycznej. Po rozwiąza-

niu tych kontraktów spółka

zaczęła otrzymywać środki

na tzw. pokrycie kosztów

osieroconych. Spytała mini-

stra finansów, jakie kategorie

środków trwałych i wartości

niematerialnych i prawnych

powinna uwzględniać przy

kalkulacji wartości limitu

zwolnienia z CIT kosztów

osieroconych oraz przy alo-

kacji otrzymywanych re-

kompensat do poszczegól-

nych składników majątku.

Minister finansów stwier-

dził, że dla celów określenia

tych kosztów nie powinny

być brane pod uwagę te środ-

ki trwałe i wartości niemate-

rialne i prawne, które nie są

bezpośrednio związane z wy-

twarzaniem energii elektrycz-

nej, lecz służą funkcjonowa-

niu podatnika (np. budynki

biurowe, programy kompu-

terowe służące celom admi-

nistracyjno-biurowym itp.).

Sprawa trafiła do sądu, któ-

ry przyznał rację fiskusowi.

Dopiero skarga do NSA

przyniosła wyrok korzystny

dla spółki.

Sędzia Stefan Babiarz pod-

kreślił, że przepisy w żaden

sposób nie rozróżniają poję-

cia majątku związanego bez-

pośrednio ani też pośrednio

związanego z wytwarzaniem

energii elektrycznej. Tym sa-

mym nakłady inwestycyjne,

jakie poniosła spółka, zali-

czają się do kosztów osiero-

conych, ponieważ są wyko-

rzystywane ściśle do pro-

dukcji energii elektrycznej.

Wyrok jest prawomocny.

SYGN. AKT II FSK 550/10.

przemyslaw.molik@infor.pl

Opłaty za czynności egzeku-

cyjne pobierane przez komor-

ników sądowych nie muszą

być ewidencjonowane za po-

mocą kasy rejestrującej.

Takiego wyjaśnienia udzie-

liło Ministerstwo Finansów

w odpowiedzi na interpela-

cję poselską (nr 24081/11). Do

tej pory kwestia ta budziła

kontrowersje. Zdaniem Kra-

jowej Rady Komorniczej ko-

mornik nie musi stosować

kasy fiskalnej, inkasując

opłaty za czynności egzeku-

cyjne. Innego zdania były

niektóre urzędy skarbowe.

Resort finansów wyjaśnił, że

zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy

z 11 marca 2004 r. o podatku

od towarów i usług (t.j. Dz.U.

z 2011 r. nr 177, poz. 1054) nie

uznaje się za podatników or-

ganów władzy publicznej oraz

urzędów obsługujących te or-

gany w zakresie realizowanych

zadań nałożonych odrębnymi

przepisami, dla realizacji któ-

rych zostały powołane. Ko-

mornik sądowy jest natomiast

funkcjonariuszem publicz-

nym działającym przy sądzie

rejonowym, wykonującym

czynności egzekucyjne w spra-

wach cywilnych oraz inne

czynności przekazane na pod-

stawie odrębnych ustaw.

W opinii resortu finansów ko-

mornicy sądowi w zakresie,

w jakim stosując środki przy-

musu zastrzeżone dla władzy

publicznej, wykonują władz-

two publiczne wynikające

z funkcji organu egzekucyj-

nego, są uznawani na organy

władzy publicznej. Oznacza

to, że w zakresie opłat egze-

kucyjnych pobieranych na

wyżej wymienione czynno-

ści objęci są art. 15 ust. 6 usta-

wy o VAT wyłączającym ich

w tym zakresie z obowiązków

podatnika VAT.

Ponieważ zgodnie z art. 111

ustawy o VAT obowiązek

prowadzenia ewidencji za

pomocą kas fiskalnych do-

tyczy podatników VAT, to

przy poobieraniu przez ko-

morników opłat (wynagro-

dzeń) za czynności związa-

ne z wykonywaniem władz-

twa publicznego nie są oni

objęci obowiązkiem prowa-

dzenia ewidencji przy zasto-

sowaniu kas. Natomiast

czynności wykonywane

przez komorników sądo-

wych w pozostałym zakre-

sie podlegają opodatkowa-

niu VAT według zasad ogól-

nych. Kwestie te zostały

wyjaśnione w interpretacji

ministra finansów z 30 lipca

2004 r. (nr PP10-812-802/

04/MR/1556PP).

Resort poinformował jed-

nocześnie, że przepisy nie

nakładają na komornika

działającego zgodnie z art. 18

ustawy o VAT jako płatnika

VAT, obowiązków w zakresie

ewidencjonowania na kasie

obrotu i kwot podatku należ-

nego od dostawy dokonywa-

nej w trybie egzekucji.

magdalena.majkowska@infor.pl

PROMOCJA

PODATKI

e ee- Poradnik

Poradnik

Budujesz dom?

PISALIŚMY O TYM | nr 124/2011

WIĘCEJ

www.podatki.gazetaprawna.pl

Czy komornik odpowie za brak wpłaty w VAT

Słowenia pobiera podatek bankowy

Milena Kaniewska-Środecka | doradca podatkowy w zespole

instytucji finansowych Deloitte

e- Poradnik

Podatki Podatki Podatki Podatki

Jak odzyskać VAT

od zakupionych materiałów

budowlanych

Jak odzyskać VAT

od zakupionych

materiałów budowlanych

Na Słowenii został wpro-

wadzony podatek banko-

wy. Na czym on polega?

Podatek bankowy, który obo-

wiązuje od sierpnia tego roku,

ma na celu wesprzeć gospo-

darkę Słowenii przez zachęce-

nie banków do przyjęcia pro-

aktywnego podejścia do

udzielania kredytów podmio-

tom z sektora niefinansowego.

Z drugiej strony ma umożli-

wić takim podmiotom dostęp

do finansowania niezbędne-

go do rozwoju. Banki będą

obciążone podatkiem w wy-

sokości 0,1 proc. sumy akty-

wów banku, chyba że bank

rozszerzy portfel kredytów

dla podmiotów niefinanso-

wych i przedsiębiorców.

Podatek bankowy ma zastoso-

wanie do banków krajowych,

banków z Unii Europejskiej,

które świadczą w Słowenii

usługi bankowe i finansowe

w sposób bezpośredni lub za

pomocą oddziału oraz banków

z krajów trzecich, które świad-

czą usługi bankowe i finanso-

we przez oddział na Słowenii.

Czy przewidziano jakieś

zwolnienia z podatku?

Zwolnienia związane są

z głównym celem, dla które-

go zdecydowano się na

wprowadzenie tego podat-

ku, czyli rozszerzenie portfe-

la kredytowego dla sektora

niefinansowego i przedsię-

biorców. Przykładowo banki

będą mogły skorzystać ze

zwolnienia z opodatkowa-

nia, jeśli łączna kwota kre-

dytów udzielonych podmio-

tom niefinansowym oraz

przedsiębiorcom w roku po-

datkowym przekracza kwo-

tę kredytów z poprzedniego

roku, a różnica wynosi co

najmniej 5 proc. wartości

łącznej kwoty aktywów ban-

ku z poprzedniego roku po-

datkowego.

W jaki sposób będzie usta-

lana wysokość podatku?

Podstawę opodatkowania

stanowi łączna wartość akty-

wów obliczona jako średnia

wartość na ostatni dzień każ-

dego miesiąca w roku podat-

kowym. Ponadto dla banków

z Unii Europejskiej, które pro-

wadzą działalność bankową

na Słowenii bezpośrednio,

a nie przez oddział, podsta-

wa opodatkowania będzie

ustalana na podstawie war-

tości łącznych aktywów

z uwzględnieniem wielkości

biznesu prowadzonego

na Słowenii.

Jak odliczyć VAT od materiałów

zakupionych w 2011 r.

Kto może się ubiegać o zwrot

Ile można odzyskać

Jak ustalić limit zwrotu indywidualnie,

a jak z małżonkiem

Jak sporządzić wniosek

Jak długo trzeba czekać na zwrot

Co grozi za wyłudzenie zwrotu

Wykaz materiałów opodatkowanych VAT

obowiązujący od 1 stycznia 2011 r.

❙ Jak odliczyć VAT od materiałów

zakupionych w 2011 r.

❙ Kto może się ubiegać o zwrot

❙ Jak ustalić limit zwrotu indywidualnie,

a jak z małżonkiem

❙ Jak sporządzić wniosek

❙ Co grozi za wyłudzenie zwrotu

❙ Wykaz materiałów opodatkowanych VAT

obowiązujący od 1 stycznia 2011 r.

gazetaprawna .pl

Cena: 14,90 zł

Wejdź na www.e-book.gazetaprawna.pl

lub zamów telefonicznie: 22 761 30 30 lub 801 626 666

ROZMAWIAŁA

EWA MATYSZEWSKA

Ważne!

Jak odzyskać VAT

od zakupionych materiałów

budowlanych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: