Aktualizacja BIOS-u.pdf

Aktualizacja BIOS-u

Aktualizacja BIOS-u wiĢŇe siħ z pewnym ryzykiem. Jednak w okreĻlonych sytuacjach staje

siħ konieczna. PokaŇemy Ci krok po kroku, jak wgraę najnowszĢ wersjħ BIOS-u.

BIOS czyli Basic Input Output System, jest fundamentalnym elementem kaŇdego peceta -

niezaleŇnie od tego, jaki system operacyjny jest zainstalowany na dysku i jakie podzespoły

sprzħtowe tkwiĢ wewnĢtrz obudowy. Starzeje siħ wraz z komputerem. MoŇesz wymienię

kartħ graficznĢ lub wstawię np. nowy procesor. Ale co zrobię z leciwym BIOS-em?

Tymczasem podłĢczyłeĻ nowy dysk. 80 GB dodatkowej powierzchni ma zlikwidowaę problem

z ciĢgłym przepełnianiem siħ stosunkowo skromnego poprzednika. Jednak radoĻę i dumħ z

nowego zakupu przyęmiła nagle przykra niespodzianka. Komputer wykrywa jedynie 32 GB.

To znak, Ňe najwyŇszy czas na zaktualizowanie BIOS-u. Nie kaŇdy odwaŇy siħ od razu

majstrowaę w fundamentalnych strukturach systemu. Jednak zachowujĢc pewnĢ ostroŇnoĻę i

dysponujĢc poniŇszymi wskazówkami, moŇna szybko i bezpiecznie dokonaę aktualizacji

BIOS-u.

1. Nowy BIOS - kiedy i po co?

Aktualizacja BIOS-u nie jest pozbawiona ryzyka. Podczas wykonywania tej czynnoĻci

odbywa siħ wymiana podstawowej platformy systemowej, która jest konieczna do wczytania

właĻciwego systemu operacyjnego. JeĻli operacja zakoıczy siħ fiaskiem, komputerowi

zabraknie informacji o konfiguracji poszczególnych podzespołów sprzħtowych. Wówczas

bħdziesz musiał siħ nagimnastykowaę, zanim uda Ci siħ uruchomię system operacyjny (patrz

porada 11). Zatem, gdy system działa bez zarzutu, nie powinieneĻ podejmowaę ryzyka.

Niemniej jednak w niektórych sytuacjach nie obejdziesz siħ bez aktualizacji. Jest konieczna

np. wtedy, gdy pecet nie rozpoznaje nowego modułu pamiħciowego lub odwołuje siħ do

niego za wolno. Zaktualizowany BIOS jest wymagany równieŇ wtedy, gdy płyta główna nie

daje sobie rady z nowiutkim procesorem lub gdy wystĢpi problem z ustaleniem właĻciwej

pojemnoĻci twardego dysku (tak siħ dzieje w przypadku dysków, których pojemnoĻę

przekracza 32 lub 137 GB).

2. Jak igła w stogu siana

ChcĢc zaktualizowaę BIOS, musisz zdobyę plik aktualizacyjny stosownie do modelu płyty

głównej. Z reguły plików tych naleŇy szukaę u jej producenta. Praktycznie wszyscy

producenci udostħpniajĢ odpowiednie pliki w swoich witrynach internetowych (patrz tabela

"Producenci płyt głównych"). Natomiast producenci BIOS-ów (np. AMI, Award i Phoenix)

tworzĢ tylko podstawowĢ strukturħ BIOS-u modyfikowanĢ przez producentów płyt głównych

na potrzeby poszczególnych modeli.

3. Konieczne informacje

Do zdobycia pliku aktualizacyjnego potrzebne sĢ takie informacje, jak nazwa producenta

płyty głównej, dokładny model płyty i wersja BIOS-u. PowinieneĻ to ustalię, korzystajĢc z

instrukcji płyty. Informacje o modelu sĢ zazwyczaj nadrukowane bezpoĻrednio na płycie lub

na naklejce jednego ze slotów karty rozszerzajĢcej. Zwróę uwagħ na numer rewizji. Ten sam

model o odmiennym numerze rewizji wymaga innego pliku aktualizacyjnego. Po ustaleniu

modelu płyty moŇesz poszukaę jej producenta za pomocĢ wyszukiwarki internetowej (np.

www.google.com ).

Istotne wskazówki, pomocne w odnalezieniu wymaganych informacji, kryje równieŇ ekran

powitalny pojawiajĢcy siħ tuŇ po włĢczeniu komputera. NaciĻnij klawisz [Pause], aby móc w

spokoju zapoznaę siħ z treĻciĢ ekranu. Pod danymi producenta BIOS-u znajduje siħ

zazwyczaj wiersz zawierajĢcy model płyty, wersjħ BIOS-u i jego datħ. Oto przykładowa

postaę fragmentu ekranu powitalnego:

Software, Inc. W6163MJ V3.8 052900

W tym przypadku masz do czynienia z płytĢ 6163 wyposaŇonĢ w BIOS Award. WskazujĢ na

to dwa pierwsze wiersze, a takŇe litera W w trzecim. Litera A oznaczałaby BIOS AMI, litera P

zaĻ - BIOS Phoenix. Kolejny wpis informuje, Ňe jest to BIOS w wersji 3.8. SzeĻę ostatnich

cyfr podaje datħ emisji w formacie amerykaıskim (miesiĢc, dzieı, rok). W naszym

przykładzie jest to BIOS z 29 maja 2000 roku. JeŇeli nie znajdziesz podobnych informacji w

górze ekranu, szukaj ich przy dolnej krawħdzi. Oto przykład:

Press DEL to enter SETUP, ESC to skip memory test 05/29/2000 - i440BX - W977 -

2A69KM4KC — 00

W tym przypadku decydujĢcy jest pierwszy rzĢd znaków (data BIOS-u), a takŇe przedostatni,

który informuje o typie chipsetu (znaki 1-5) i identyfikatorze producenta płyty (znaki 6-7). Aby

odszyfrowaę, co oznaczajĢ poszczególne identyfikatory, odwiedŅ witrynħ

www.wimsbios.com . W naszym przykładzie producentem okazała siħ firma MSI

(identyfikator: M4). Niektórzy producenci (np. Asus) nie podajĢ całego bloku cyfr, lecz tylko

model płyty głównej. JeĻli Twoja płyta dysponuje BIOS-em AMI, zobaczysz podobnĢ

sekwencjħ liczb. Zwróę uwagħ na trzeci rzĢd. Producenta moŇesz ustalię za pomocĢ witryny

www.wimsbios.com .

JeĻli nadal nie udało Ci siħ zdobyę poszukiwanych informacji, przywołaj Edytor Rejestru. W

Windows 98/Me zajrzyj do klucza "HKEY_LOCAL_MACHINE\ Enum\Root\*PNP0C01\0000".

WartoĻę ciĢgu "BIOSDate" zdradza datħ BIOS-u, "BIOSName" nazwħ producenta (np.

Award), a "BIOSVersion" - bieŇĢcĢ wersjħ BIOS-u. Windows 2000 i XP oferuje tylko wartoĻę

"SystemBiosDate", która podaje datħ BIOS-u.

Znajduje siħ w obrħbie klucza "HKEY_LOCAL_MACHINE\Hardware\Description\System".

Zamiast przeglĢdaę Rejestr, moŇesz skorzystaę z programów diagnostycznych, np. Sandra

Standard 2002 (dostħpny pod adresem www.sisoftware.demon.co.uk/ sandra, rozmiar pliku:

1,9 MB, bezpłatny do uŇytku prywatnego).

4. Nieodzowne pliki

ZnajĢc model płyty i numer wersji BIOS-u, otwórz internetowĢ witrynħ producenta płyty

głównej (patrz ramka) i przejdŅ do sekcji Downloads, Support lub podobnej. Znajdziesz w niej

aktualizacje BIOS-ów. Zazwyczaj sĢ uporzĢdkowane według modelu płyty głównej, rzadziej

według gniazda procesora i chipsetu (dane te znajdziesz w instrukcji płyty).

Gdy znajdziesz właĻciwy BIOS, porównaj raz jeszcze wszystkie napisy. Czy model płyty

głównej podany w witrynie zgadza siħ co do joty z tym, który masz? Czy aktualizacja

oferowana w Internecie jest nowsza od BIOS-u zainstalowanego na płycie? JeĻli tak, pobierz

plik aktualizacyjny - najczħĻciej jest w postaci zbioru ZIP lub EXE. Potem rozpakuj go do

nowego katalogu na dysku.

PowinieneĻ znaleŅę w nim co najmniej jeden plik z rozszerzeniem BIN (dotyczy BIOS-u

Award), ROM (dotyczy BIOS-u AMI i Phoenix) lub składajĢcym siħ z liter i cyfr (np. 3A0).

Rozmiar tego pliku nie powinien byę mniejszy niŇ 200 KB ani wiħkszy niŇ 256 KB. Nastħpnie

przeczytaj plik ReadMe. Zawiera krótki opis zmian i ulepszeı w porównaniu do poprzednich

wersji BIOS-u.

Plik ten znajdziesz w pobranym archiwum lub w witrynie, która udostħpnia go do pobrania.

Potrzebujesz jeszcze programu, który zapisze nowy BIOS w pamiħci Flash-ROM. Narzħdzie

to (np. plik AWDFLASH.EXE lub AMIFL.EXE) znajduje siħ w pobranym archiwum, na CD-

ROM-ie dołĢczonym do płyty głównej lub w witrynie jej producenta. W ostatnim z

wymienionych przypadków sprawdŅ, który program jest przeznaczony do Twojej płyty

głównej.

5. Bezpiecze ı stwo gór Ģ

Aby zabezpieczyę siħ na wszelki wypadek, zastosuj odpowiednie Ļrodki przed rozpoczħciem

aktualizacji BIOS-u. Skopiuj najbardziej istotne pliki na inny noĻnik. Wprawdzie nieudana

aktualizacja nie pociĢga za sobĢ utraty danych na dysku, jednak moŇe unieruchomię cały

komputer aŇ do momentu przywrócenia stanu wyjĻciowego. DysponujĢc kopiĢ plików,

bħdziesz mógł korzystaę z nich i pracowaę nad dokumentami na innym komputerze.

Oprócz tego zanotuj bieŇĢce ustawienia BIOS-u, aby móc szybko odtworzyę właĻciwĢ

konfiguracjħ komputera po dokonaniu aktualizacji. Potem przywołaj konfiguracjħ domyĻlnĢ,

wskazujĢc polecenie Load Setup Defaults (moŇe siħ róŇnię zaleŇnie od wersji BIOS-u).

Podczas aktualizowania BIOS-u komputer nie moŇe byę przetaktowany, a pamiħę pracowaę

na podwyŇszonych obrotach (krótsze czasy oczekiwania). Na koniec przestaw kolejnoĻę

sprawdzania napħdów, aby po włĢczeniu pecet próbował wczytaę system z dyskietki.

Niektóre płyty główne sĢ wyposaŇone w zabezpieczenie BIOS-u przed nieumyĻlnym

skasowaniem. JeĻli znajdziesz w BIOS-ie pole Flash BIOS Protection, Firmware Write

Protect, BIOS Guardian, BIOS-ROM Flash-Protect lub podobne, ustaw w nim opcjħ

Disabled. W niektórych modelach trzeba przestawię zworkħ. SprawdŅ w instrukcji obsługi

płyty, która zworka odpowiada za zabezpieczenie BIOS-u.

6. Klasycznie - z dyskietk Ģ

Zanim przystĢpisz do czynnoĻci aktualizacyjnych, zapoznaj siħ koniecznie ze wskazówkami

zawartymi w pliku Readme lub w internetowej witrynie producenta płyty głównej.

Przedstawiona instrukcja opisuje sposób aktualizowania stosowany przez wiħkszoĻę

producentów. Jednak istniejĢ wyjĢtki. Przykładowo w przypadku płyt głównych Shuttle

dwukrotne klikniħcie pobranego pliku EXE powoduje natychmiastowe zapisanie nowej wersji

w układzie Flash-ROM, podczas gdy u wiħkszoĻci innych producentów inicjuje rozpakowanie

archiwum z aktualizacjĢ.

ChcĢc dokonaę aktualizacji z poziomuDOS-u, musisz zaopatrzyę siħ w dosowĢ dyskietkħ

startowĢ. MoŇesz utworzyę jĢ w DOS-ie, wprowadzajĢc polecenie format a: /s. Natomiast w

Ļrodowisku Windows kliknij prawym przyciskiem ikonħ stacji dyskietek, wskaŇ polecenie

Formatuj, a potem zaznacz opcjħ Pełne w rubryce Typ formatowania i pole wyboru Kopiuj

pliki systemowe w rubryce Inne opcje.

W nowszych wersjach Windows czynnoĻę ta wymaga nieco wiħcej wysiłku, poniewaŇ

Microsoft dołoŇył wszelkich staraı, by uniemoŇliwię dostħp do DOS-u.W Windows Me

musisz utworzyę dyskietkħ startowĢ ze wszystkimi plikami systemowymi. StosownĢ funkcjħ

znajdziesz w module Dodaj/Usuı programy w Panelu sterowania. W Windows 2000 trzeba

skorzystaę z płyty instalacyjnej.

W katalogu \VALUEADD\ 3RDPARTY\CA_ANTIV\ znajduje siħ plik wsadowy

MAKEDISK.BAT. Z załoŇenia jest przeznaczony do uruchamiania okreĻlonego programu

antywirusowego, jednak moŇe posłuŇyę do sporzĢdzenia dyskietki startowej. W Windows XP

wystarczy przywołaę menu podrħczne stacji dyskietek, wskazaę polecenie Formatuj i

zaznaczyę pole wyboru Utwórz dysk startowy systemu MS-DOS.

Oprócz pliku z aktualizacjĢ i pliku do zapisu pamiħci Flash-ROM dyskietka powinna zawieraę

wyłĢcznie zbiory COMMAND.COM, IO.SYS, MSDOS.SYS. Usuı pozostałe pliki. Przedtem

musisz włĢczyę wyĻwietlanie plików ukrytych i systemowych. W Windows 98/Me otwórz okno

Eksploratora, przywołaj menu Widok | Opcje folderów, wskaŇ kartħ Widok i zaznacz opcjħ

Pokazuj wszystkie pliki.

W Windows 2000 i XP przejdŅ do modułu Opcje folderów w Panelu sterowania, po czym

wskaŇ kartħ Widok. Zaznacz opcjħ PokaŇ ukryte pliki i foldery na liĻcie Ustawienia

zaawansowane. Ponadto nie moŇe byę zaznaczone pole wyboru Ukryj chronione pliki

systemu operacyjnego.

7. BIOS z DOS-u

Skopiuj na dyskietkħ rozpakowany plik z aktualizacjĢ i program do zapisu pamiħci Flash-

ROM. Przy okazji zanotuj nazwħ pliku aktualizacyjnego. JeĻli przykładasz duŇĢ wagħ do

bezpieczeıstwa, przeskanuj dyskietkħ i zasoby dyskowe za pomocĢ programu

antywirusowego, np. dosowego F-Prot (dostħpny pod adresem www.complex.is , bezpłatny do

uŇytku prywatnego). Nastħpnie włóŇ sprawdzonĢ dyskietkħ do napħdu i zrestartuj system.

Komputer wczyta DOS i wyĻwietli wiersz poleceı, pytajĢc o bieŇĢcĢ datħ i godzinħ

(potwierdŅ klawiszem [Enter]).

Przywołaj program do zapisu pamiħci Flash-ROM, wpisujĢc jego nazwħ w wierszu poleceı

(np. awdflash w przypadku BIOS-u Award) i naciskajĢc [Enter]. Narzħdzie wyĻwietli

identyfikator i datħ BIOS-u, a takŇe nazwħ układu, który go przechowuje. W pole File Name

to Program wpisz pełnĢ nazwħ pliku zawierajĢcego dane aktualizacyjne (np. 1005M.BIN).

Program zapyta, czy zachowaę na dyskietce kopiħ dotychczasowej wersji BIOS-u. PotwierdŅ

klawiszem [Y]. W wierszu Save current BIOS as wpisz dowolnĢ nazwħ kopii, np.

OLDBIOS.BIN. Potem zainicjuj aktualizacjħ, naciskajĢc klawisz [Y]. Podczas zapisu w

pamiħci Flash-ROM program bħdzie wskazywaę stopieı zaawansowania. Białe pola

oznaczajĢ pomyĻlne zapisanie sektora, czerwone zaĻ - błħdy podczas zapisu (patrz porada

11). Zielone pola symbolizujĢ sektory niewymagajĢce zapisywania. JeĻli na wskaŅniku bħdĢ

figurowały tylko białe i zielone pola, moŇesz byę spokojny, Ňe operacja została uwieıczona

sukcesem. Poczekaj około minuty, zanim program zakoıczy aktualizacjħ. Nastħpnie wyjmij

dyskietkħ z napħdu i wyłĢcz komputer. Podczas ponownego uruchamiania systemu przejdŅ

od razu do ustawieı BIOS-u i wczytaj ustawienia domyĻlne (polecenie Load Setup Defaults

lub podobne). Na ekranie powitalnym wczytywania systemu powinien pojawię siħ numer

aktualnej wersji BIOS-u i/albo jego data.

Alternatywnie moŇna przeprowadzię automatycznĢ aktualizacjħ BIOS-u Award. Jest to

moŇliwe dziħki parametrom /py i /sy. Gdy wpiszesz polecenie

awdflash 1005m.bin oldbios.bin /py /sy

program zarchiwizuje bieŇĢcĢ wersjħ BIOS-u w pliku OLDBIOS.BIN i zapisze nowĢ wersjħ z

pliku 1005M.BIN w układzie pamiħciowym Flash-ROM. UwaŇaj, bo zrobi to, nie proszĢc Ciħ

o potwierdzenie.

Nieco łatwiej jest posiadaczom płyt głównych z BIOS-em AMI. Narzħdzie do zapisu w

układzie CMOS oferuje interfejs graficzny. WskaŇ opcjħ File i wpisz w pole BIOS Filename

for loading nazwħ pliku zawierajĢcego nowĢ wersjħ BIOS-u.

KorzystajĢc z opcji BIOS Filename for saving, utwórz kopiħ bieŇĢcej wersji BIOS-u w

dowolnym pliku. Potem zainicjuj aktualizacjħ, wskazujĢc opcjħ Go ahead.

JeĻli po dokonaniu aktualizacji bħdĢ zgłaszane błħdy typu CMOS Checksum Error, komputer

zacznie odmawiaę wczytania systemu lub pracowaę niestabilnie, powinieneĻ usunĢę

zawartoĻę układu CMOS. Jest to układ pamiħciowy zasilany z baterii, który gromadzi

ustawienia BIOS-u. Byę moŇe, nowy BIOS zapisuje okreĻlone ustawienia w innym rejestrze

CMOS niŇ stary.

Sposób kasowania pamiħci CMOS jest opisany w instrukcji obsługi płyty. W wiħkszoĻci

przypadków trzeba wyciĢgnĢę wtyczkħ z gniazda zasilania i na chwilħ przełoŇyę okreĻlonĢ

zworkħ. Nowy BIOS zacznie gromadzię swoje ustawienia w opróŇnionej pamiħci CMOS bez

konfliktów z dotychczasowĢ wersjĢ

8. Ułatwienia

Wielu producentów płyt głównych dĢŇy do uproszczenia aktualizacji. Przykładowo niektórzy z

nich wyposaŇajĢ archiwum aktualizacyjne w specjalny plik wsadowy (np. AUTOEXEC.BAT w

przypadku MSI, UPDATE.BAT w przypadku Elito-Epox). Skopiuj go na dyskietkħ startowĢ, a

aktualizacja zostanie przeprowadzona bez Twojego udziału. Plik wsadowy przywoła

narzħdzie aktualizujĢce wraz ze stosownymi parametrami. Istotne jest jednak, aby plik z

nowĢ wersjĢ BIOS-u i program aktualizujĢcy znajdowały siħ na dyskietce obok zbioru

wsadowego. Z kolei Fujitsu-Siemens i Intel udostħpniajĢ do pobrania plik, którego dwukrotne

klikniħcie spowoduje rozpakowanie na dyskietkħ wszystkich plików koniecznych do

przeprowadzenia aktualizacji.

9. BIOS z Windows

Coraz wiħcej producentów oferuje narzħdzia słuŇĢce do aktualizowania BIOS-u z poziomu

Ļrodowiska Windows lub przez Internet (patrz punkt 10). W ten sposób podĢŇajĢ w kierunku,

który dyktuje Microsoft - DOS musi bezpowrotnie zniknĢę ze Ļwiata pecetów.

Przypuszczalnie juŇ w niedalekiej przyszłoĻci wszyscy producenci płyt bħdĢ umoŇliwiaę

aktualizacjħ BIOS-u bezpoĻrednio z Windows. Stanowi to powód do radoĻci, poniewaŇ

znacznie wygodniej przeprowadzaę tħ operacjħ w Ļrodowisku graficznym, gdzie nawiguje siħ

za pomocĢ menu, przycisków i myszy, zamiast wpisywaę polecenia w trybie tekstowym.

Narzħdzia aktualizujĢce w Windows współpracujĢ wyłĢcznie z nowszymi typami płyt

głównych.

SprawdŅ w witrynie producenta, czy moŇna z nich korzystaę w połĢczeniu z TwojĢ płytĢ.

Wprawdzie wiħkszoĻę narzħdzi ostrzega uŇytkownika, Ňe usiłuje zaktualizowaę płytħ

nieobsługiwanĢ przez program, ale przezorny zawsze ubezpieczony. W przypadku płyt

głównych starszych niŇ dwuletnie jedyna droga do nowego BIOS-u wiedzie zazwyczaj przez

leciwy DOS.

Narzħdzia oferowane m.in. przez A-Open (EzWinFlash), Asus (Live Update) i Legend QDI

(Qflash) sĢ podobne w obsłudze. Uruchamia siħ je jak pozostałe aplikacje, dwukrotnym

klikniħciem ikony w oknie Eksploratora. W oknie programu znajdziesz dane

dotychczasowego BIOS-u. KlikajĢc menu lub przyciski, moŇesz utworzyę kopiħ starego

BIOS-u i wgraę nowĢ wersjħ, pobranĢ z Internetu i zapisanĢ lokalnie na twardym dysku. Intel

oferuje podobne narzħdzie Express Bios Update juŇ od dwóch lat. Działa w Ļrodowiskach

Windows poczĢwszy od wersji 98.Aktualizacja z poziomu Windows jest szybka i wygodna w

realizacji. Jednak wiħkszoĻę uŇytkowników wie z przykrego doĻwiadczenia, Ňe Windows ma

swoje kaprysy. Zawieszenie systemu, które w innym przypadku oznacza tylko koniecznoĻę

ponownego restartu i utratħ niezapisanych informacji, powoduje podczas aktualizacji

znacznie gorsze skutki - całkowite sparaliŇowanie komputera. Wprawdzie producenci

twierdzĢ, Ňe aktualizacja BIOS-u z poziomu Windows nie wiĢŇe siħ z Ňadnym ryzykiem,

jednak w nieoficjalnych rozmowach wiħkszoĻę z nich radzi korzystaę z bezpiecznego DOS-u.

Dodatkowe problemy sprawia brak pełnej zgodnoĻci miħdzy polskĢ i angielskojħzycznĢ

wersjĢ Ļrodowiska Windows. Z powyŇszych wzglħdów radzimy dokonywaę aktualizacji w

DOS-ie (patrz porada 7).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: