ip_11_05.pdf

(3216 KB) Pobierz
Inspektor-5-2011
Ukazuje się od 1929 roku
Miesięcznik Państwowej Inspekcji Pracy
Nr 5 (339) 2011
Techniki alpinistyczne
631351265.007.png
W numerze
Z OBRAD RADY OCHRONY PRACY
Główny inspektor pracy
przedstawił sprawozdanie za 2010 r.
3
Główny inspektor pracy przed-
stawił sprawozdanie za 2010 r.
na tym, że część z nich nie jest jesz-
cze przetłumaczona.
4
6
Wiadomości nie tylko z kraju
14
Zawieszenie zakładowego układu
zbiorowego pracy
Konkretne, szczere, bogate we wnioski, kompletne, będące dobrym impulsem do działań in-
nych instytucji w sferze ochrony pracy – tak określił sprawozdanie z działalności Państwowej
Inspekcji Pracy w 2010 r. senator Jan Rulewski. Główny inspektor pracy Tadeusz Jan Zając
przedstawił je Radzie Ochrony Pracy na posiedzeniu 10 maja br. w siedzibie Sejmu. Członko-
wie ROP pozytywnie ocenili dokonania inspekcji pracy w roku sprawozdawczym.
Uroczysta sesja Rady Ochrony
Pracy
16
Techniki alpinistyczne
na Stadionie Narodowym
7
8
10
Konferencja
Dzia ła nia in spek to rów pra cy do pro wa -
dzi ły do wy eli mi no wa nia bez po śred nich za -
gro żeń dla zdro wia i ży cia ok. 80 ty się cy
pra cow ni ków. Wy eg ze kwo wa no 111 mln zł
na le żno ści ty tu łem nie wy pła co nych wy na -
grodzeń na rzecz ok. 105 tys. pracowników,
wy eli mi no wa no nie pra wi dło wo ści z za -
kre su le gal no ści za trud nie nia do ty czą ce po -
nad 120 tys. osób.
Przed się wzię cia pre wen cyj ne w ska li
cen tral nej i re gio nal nej ob ję ły zna czą cą gru -
pę po nad 160 ty się cy pod mio tów – ad re -
sa tów kam pa nii, pro gra mów, kon kur sów
i do radz twa. Spe cja li ści PIP udzie li li po -
nad 1,2 mln porad prawnych i technicz-
nych.
W ce lu wy eli mi no wa nia na ru szeń prze -
pi sów bez pie czeń stwa i hi gie ny pra cy in -
spek to rzy PIP wy da li po nad 337 tys. de -
cyzji nakazowych – ok. 17 tys. mniej niż
w ro ku po przed nim. Jed no cze śnie, więk -
szą niż w latach wcześniejszych część
wśród nich sta no wi ły de cy zje zwią za ne bez -
po śred nio z ochro ną zdro wia i ży cia ludz -
kie go. Po nad 9,5 tys. ta kich de cy zji na ka -
zy wa ło na tych mia sto we wstrzy ma nie prac
z po wo du bez po śred nie go za gro że nia
zdrowia i życia, a 8 tys. – wstrzymanie eks-
plo ata cji ma szyn i urzą dzeń. Okrę go wi in -
spek to rzy pra cy wy da li 33 de cy zje na ka -
zu ją ce za prze sta nia pro wa dze nia dzia łal -
no ści.
In spek cja pra cy skie ro wa ła do pro ku ra -
tu ry 1 224 za wia do mie nia o po dej rze niu
po peł nie nia prze stęp stwa. Łącz nie in -
spek to rzy pra cy wy pi sa li man da ty kar ne
na kwotę blisko 25 mln zł.
O nie mal jed ną czwar tą wzro sła – w sto -
sun ku do ro ku wcze śniej sze go – licz ba
skarg, któ re wpły nę ły do or ga nów Pań stwo -
wej In spek cji Pra cy i wy nio sła ok. 43 tys.
In spek to rzy pra cy po twier dzi li za sad ność
bądź czę ścio wą za sad ność w od nie sie niu
do 63 proc. skarg. Większość dotyczyła wy-
pła ty wy na gro dze nia za pra cę i in nych
świad czeń wy ni ka ją cych ze sto sun ku pra -
cy. Po raz pierw szy od lat od no to wa no
znaczny wzrost skarg na warunki pracy.
„Wy ni ki ubie gło rocz nej dzia łal no ści
Pań stwo wej In spek cji Pra cy mo gą sta no -
wić po wód do sa tys fak cji dla jej pra cow ni -
ków, tym bar dziej że za pla no wa ne w pro -
gra mie dzia ła nia PIP na rok 2010 za da nia
zo sta ły w peł ni zre ali zo wa ne. Trud no jed -
nak cie szyć się z osią gnię tych re zul ta tów,
sko ro nie na stą pił zna czą cy wzrost po sza -
no wa nia pra wa pra cy i dia me tral na po pra -
wa dba ło ści o bez pie czeń stwo pra cy”
– pod su mo wał przed sta wio ny ma te riał
Ta de usz Jan Za jąc.
W su mie w ro ku spra woz daw czym PIP
prze pro wa dzi ła po nad 95 tys. kon tro li,
u po nad 70 tys. pra co daw ców, na rzecz któ -
rych pra cę świad czy ło łącz nie 3,7 mln
osób. Ich wy ni ki, zda niem au to rów spra -
woz da nia, po zwa la ją na dia gno zę sy tu acji
w za kre sie klu czo wych pro ble mów zwią za -
nych z ochroną pracy w naszym kraju oraz
okre śle nie dal szej stra te gii dzia ła nia,
szcze gól nie w kon tek ście pro fi lak ty ki i za -
po bie ga nia na ru sze niom pra wa.
Na wią zu jąc do za war tych w do ku men -
cie wnio sków i po stu la tów Zbi gniew Ja -
now ski stwierdził, że co roku dotyczą one
po dob nych za gad nień: pra cy na czar no, nie -
wy pła ca nia wy na gro dzeń, itp., nie ste ty, nie
są brane pod uwagę przez Sejm i kolejne
rządy. W efekcie dorobek PIP nie jest wy-
ko rzy sty wa ny i pra wo nie zmie nia się
na lep sze.
W po sie dze niu, któ re mu prze wod ni czy -
ła poseł Iza be la Ka ta rzy na Mrzy głoc ka ,
uczest ni czy li za stęp cy głów ne go in spek to -
ra pracy An na Tom czyk i dr Ma rian Li -
wo oraz dy rek to rzy de par ta men tów Głów -
ne go In spek to ra tu Pra cy.
18
20
Wypadek, awaria, katastrofa
W górnictwie węgla kamiennego
Utajnienie tożsamości świadka
W sytuacji, gdy postępowanie
kontrolne inspektora pracy zosta-
ło uznane za odrębne od postę-
powania administracyjnego, to
w konsekwencji, na postanowie-
nie o zachowaniu w tajemnicy to-
żsamości osoby przesłuchiwanej
w charakterze świadka wydane
w trakcie postępowania kontrol-
nego, nie przysługuje skarga
do sądu administracyjnego.
Zagrożenia wybuchem
w energetyce zawodowej
22
24
27
28
Niebezpieczne i szkodliwe
Koordynacja prac leśnych
Bezpieczne dziecko na wsi
Jan Paweł II – Papieżem świata
pracy
30
Kultura organizacji a kultura kraju
implementacji
12
Blaski i cienie polskich technik
alpinistycznych
Ze względu na brak jednoznacz-
nych uregulowań prawnych doty-
czących technik alpinistycznych
w Polsce stosowane są szczegó-
łowe normy europejskie w części
sharmonizowane z polskimi nor-
mami. Problem polega jedynie
31
32
Biblioteka
Złamana noga efektem nieuwagi
i lekceważenia zagrożenia
(D.D.)
24
Koordynacja prac leśnych
Koordynator wykonując swoje zadania, nie kieruje
pracownikami i nie organizuje im pracy. Stąd też,
w żadnym stanie faktycznym i prawnym nie można
mu przypisać odpowiedzialności wykroczeniowej, ja-
ka ciąży na pracodawcy bądź osobie kierującej pra-
cownikami, czy też na przedsiębiorcy nie będącym
pracodawcą, a organizującym pracę osobom fizycz-
nym.
Okładka:
fot. D. Korczak
3
5/2011 I P
631351265.008.png 631351265.009.png 631351265.010.png 631351265.001.png
Wiadomości
nie tylko z kraju
wa dzo nej dzia łal no ści, zwłasz cza w kon tek ście po trze by re ago wa nia
na przy pad ki ła ma nia praw pra cow ni czych w sto sun ku do pra cow -
ni ków de le go wa nych. Pod kre śli li rów nież spój ność ce lów oby dwu in -
sty tu cji w dą że niu do po zy tyw ne go wi ze run ku w od bio rze spo łecz -
nym oraz w za kre sie współ pra cy z in ny mi in sty tu cja mi na po zio mie
par la men tar nym i rzą do wym.
kam pa nii, po trzeb ne ma te ria ły i ró żne na rzę dzia do ba da nia za gro -
żeń psy cho spo łecz nych.
gal no ści za trud nie nia cu dzo ziem ców. W trak cie spo tka nia, za rów no za -
stęp ca dy rek to ra Za rzą du ds. Cu dzo ziem ców Ko men dy Głów nej
Stra ży Gra nicz nej ppłk SG An drzej Ja ku ba szek , jak i Ja ro sław Le -
śniew ski , dy rek tor De par ta men tu Le gal no ści Za trud nie nia GIP, pod -
kre śli li do brą współ pra cę po mię dzy or ga na mi Stra ży Gra nicz nej i in -
spekcji pracy, czego efektem są m.in. prowadzone wspólnie przez SG
i PIP kon tro le le gal no ści za trud nie nia cu dzo ziem ców.
Ma dryt In spek to rzy pra cy: Ju sty na Ba ra now ska z OIP Zie lo -
na Góra, Na ta lia Mlic ka z OIP Rzeszów, Pau li na La tu sek z OIP Wro-
cław, Zbi gniew Sa gań ski z OIP War sza wa oraz Da riusz Gór ski z De -
par ta men tu Le gal no ści Za trud nie nia GIP uczest ni czy li w dru giej po -
ło wie mar ca w se mi na rium po świę co nym pro ble ma ty ce de le go wa nia
pra cow ni ków w ra mach świad cze nia usług. Se mi na rium, zor ga ni zo wa -
ne w Szko le In spek cji Pra cy i Ubez pie czeń Spo łecz nych w Ma dry cie,
sta no wi ło re ali za cję I mo du łu dzia łań w ra mach „Eu ro pej skie go pro -
jek tu szko le nia w za kre sie mię dzy na ro do we go świad cze nia usług i de -
le go wa nia pra cow ni ków”. W trak cie se mi na rium, pro wa dzo ne go
z udzia łem przed sta wi cie li słu żb za trud nie nia Bel gii, Fran cji, Hisz pa -
nii Luk sem bur ga, Pol ski i Por tu ga lii, uczest ni cy za po zna li się m.in. ze
spo so ba mi wdro że nia dy rek ty wy eu ro pej skiej nr 96/71 do ty czą cej de -
le go wa nia pra cow ni ków w po szcze gól nych pań stwach UE. Spo tka nie
by ło ta kże oka zją do po zna nia or ga ni za cji i za kre su dzia ła nia or ga nów
nad zo ru nad wa run ka mi pra cy in nych kra jów UE oraz me to dy ki pro -
wa dze nia przez nie czyn no ści kon tro l nych.
War sza wa W pierw szym kwar ta le bie żą ce go ro ku in spek to rzy PIP
od no to wa li o 36 proc. mniej przy pad ków nie wy pła ce nia pen sji pra cow -
ni kom niż w ana lo gicz nym okre sie ubie głe go ro ku. „Cie szy my się, że
to wa ha dło ru szy ło się wresz cie w do brym kie run ku” – ko men to wał
naj now sze da ne na kon fe ren cji pra so wej głów ny in spek tor pra cy Ta -
deusz Jan Zając . Spo tka nie z dzien ni ka rza mi od by ło się 19 kwiet nia
w War sza wie. Uczest ni czy li w nim ta kże za stęp cy głów ne go in spek -
to ra pra cy An na Tom czyk i dr Ma rian Li wo . W pierw szym kwar ta -
le 2010 ro ku w bli sko 30 ty sią cach przy pad ków pra cow ni cy nie otrzy -
ma li na le żnej za pła ty za wy ko na ną pra cę. Nie wy pła co na kwo ta prze -
kro czy ła 55 mi lio nów zł. W pierw szych trzech mie sią cach te go ro ku
za no to wa no nie co po wy żej 19 ty się cy przy pad ków nie wy pła ce nia wy -
na gro dze nia na kwo tę 33 mi lio nów. An na Tom czyk po in for mo wa ła, że
utwo rzo ny na po cząt ku te go ro ku ze spół zło żo ny – obok pra cow ni ków
PIP – z przed sta wi cie li Fo rum Związ ków Za wo do wych, NSZZ So li dar -
ność, OPZZ, BCC, Pracodawców RP i PKPP „Lewiatan” opracował
wspól ny pa kiet roz wią zań zmie rza ją cych do ogra ni cze nia zja wi ska nie -
wy pła ca nia świad czeń pra cow ni czych.
War sza wa W Głów nym In spek to ra cie Pra cy w War sza wie prze -
by wał 1 kwiet nia wi ce pre mier i mi ni ster po li ty ki so cjal nej Ukra iny Ser -
hij Ti gip ko . To wa rzy szył mu am ba sa dor te go kra ju w Pol sce Mar ki -
jan Malskyj . Z ukra iń ski mi go ść mi spo tka li się głów ny in spek tor pra -
cy Ta de usz Jan Za jąc ze swo ją za stęp czy nią An ną Tom czyk igru-
pą współ pra cow ni ków. Roz ma wia no o pro ble mach pra wo rząd no ści w sto -
sun kach pra cy w obu pań stwach. Ser hij Ti gip ko po in for mo wał o wpro -
wa dza nej na Ukra inie re for mie sys te mu eme ry tal ne go, mó wił o wy -
stę pu ją cej pa to lo gii pra cy na czar no, nie od pro wa dza niu skła dek
do sys te mu eme ry tal ne go bądź nie uza sad nio nym od pro wa dza niu ich
od mi ni mal ne go wy na gro dze nia. W kon tek ście przy go to wy wa nej re -
for my sys te mu wy na gro dzeń stwier dził, że pla no wa ne jest za ostrze -
nie od po wie dzial no ści fi nan so wej kie row nic twa przed się biorstw za ła -
ma nie praw pra cow ni czych. Ukra iń skie go go ścia in te re so wa ły szcze -
gól nie pol skie do świad cze nia w zwal cza niu nie le gal ne go za trud nie nia.
Ob szer ną pre zen ta cję na ten te mat przed sta wił Mi chał Ty czyń ski ,
za stęp ca dy rek to ra De par ta men tu Le gal no ści Za trud nie nia GIP.
War sza wa 20 kwiet nia na bu do wie Sta dio nu Na ro do we go w War -
sza wie od by ło się szko le nie gru py in spek to rów pra cy zaj mu ją cych się
bu dow nic twem z okrę go wych in spek to ra tów pra cy w War sza wie, Ło -
dzi, Bia łym sto ku, Olsz ty nie i Lu bli nie. Szko le nie z tech nik li no wych,
któ re na Sta dio nie Na ro do wym w War sza wie obec nie sta no wią klu czo -
wą część mon ta żu da chu li no we go z po kry ciem mem bra ną czę ści sta -
łej i ru cho mej, prze pro wa dzi li dwaj wy so ko wy kwa li fi ko wa ni eg za mi -
na to rzy i in struk to rzy z Or ga ni za cji Tech ni ków Do stę pu Li no we go: Do -
mi nik Szmaj da i Mar cin Du dek . Po przed sta wie niu obec nych szcząt -
ko wych ure gu lo wań praw nych w za kre sie prac na du żych wy so ko ściach,
pro po zy cji ich zmia ny, po ka za no wie le mo żli wych nie pra wi dło wo ści
przy wy ko ny wa niu tych prac, któ re ma ją za sad ni czy wpływ na bez pie -
czeń stwo pra cow ni ków. Przed sta wio no środ ki ochro ny in dy wi du al nej
i licz ne ak ce so ria uży wa ne do ró żno rod nych prac wy so ko ścio wych. Od -
był się po kaz sto so wa nych tech nik li no wych.
War sza wa Prze strze ga nia upraw nień pra cow ni czych zwią za nych
z ro dzi ciel stwem i za trud nia nia ko biet po wra ca ją cych z urlo pów ma -
cie rzyń skich do ty czy ło sta no wi sko przy ję te 12 kwiet nia przez Ra dę
Ochro ny Pra cy przy Sej mie RP na po sie dze niu, któ re od by ło się w sie -
dzi bie Cen tral ne go In sty tu tu Ochro ny Pra cy -Pań stwo we go In sty tu tu
Ba daw cze go w War sza wie. W ob ra dach, któ rym prze wod ni czy ła po seł
Iza be la Ka ta rzy na Mrzy głoc ka , wziął udział główny inspektor pra-
cy Ta de usz Jan Za jąc oraz An na Tom czyk , za stęp ca głów ne go in -
spek to ra pra cy i Mał go rza ta Kwiat kow ska , dy rek tor De par ta men -
tu Współ pra cy z Par la men tem i Part ne ra mi Spo łecz ny mi. Ra da za po -
zna ła się z re ali za cją wie lo let nie go pro gra mu CIOP -PIB „Po pra wa bez -
pie czeń stwa i wa run ków pra cy” oraz je go pla na mi na la ta 2011-2013,
wy słu cha ła in for ma cji Mi ni ster stwa Spra wie dli wo ści w spra wie li kwi -
da cji wy dzia łów pra cy w wie lu są dach re jo no wych w Pol sce. Ra da po -
zy tyw nie za opi nio wa ła kan dy da tu ry Be aty Ma ry now skiej na sta no -
wi sko okrę go we go in spek to ra pra cy w Ka to wi cach oraz Le sła wa Man -
dra ka na sta no wi sko okrę go we go in spek to ra pra cy w Opo lu.
Olsz tyn Bli sko 200 osób z te re nu ca łe go kra ju uczest ni czy ło w dwu -
dnio wej kon fe ren cji „Bez piecz ne miej sce pra cy”, któ ra od by ła się 14
i 15 kwiet nia w Cen trum Szko le nio wo -Kon fe ren cyj nym Uni wer sy te -
tu War miń sko -Ma zur skie go oraz w Ho te lu HP Park w Olsz ty nie. Kon -
War sza wa Na po sie dze niu 28 kwiet nia Sejm uchwa lił zmia ny
w usta wie o Pań stwo wej In spek cji Pra cy. No we li za cja ma umo żli wić
in spek cji po dej mo wa nie szyb szych i sku tecz niej szych dzia łań kon tro -
l no -nad zor czych, stwo rzyć wa run ki do sze ro kie go pro wa dze nia ak -
cji pre wen cyj nych i pro mo cyj nych wśród pra co daw ców oraz pre mio -
wa nia do brze funk cjo nu ją cych pod mio tów kon tro l nych. Przy go to wa -
li ją po sło wie z Ko mi sji do Spraw Kon tro li Pań stwo wej. Zmie nio ne
re gu la cje m.in. umo żli wia ją in spek to rom pra cy od stą pie nie od sto -
so wa nia środ ków praw nych wo bec pra co daw cy roz po czy na ją ce go dzia -
łal ność, a ta kże je śli nie stwier dza się bez po śred nie go za gro że nia ży -
cia lub zdro wia pra cow ni ków bądź po peł nie nia wy kro cze nia z wi ny
umyśl nej. Wpro wa dza ją no wy śro dek praw ny w po sta ci po le ce nia, umo -
żli wia ją pań stwo wym in spek to rom pra cy na kła da nie man da tów kar -
nych na spraw ców wy kro czeń z za kre su le gal no ści za trud nie nia okre -
ślo nych w usta wie o pro mo cji za trud nie nia i in sty tu cjach ryn ku pra -
cy. Na pro ku ra tu rę na ło żo ny zo sta je obo wią zek spo rzą dza nia,
na wnio sek in spek to ra pra cy, uza sad nie nia o od mo wie wsz czę cia po -
stę po wa nia w przy pad ku zło że nia przez nie go za wia do mie nia o po -
peł nie niu prze stęp stwa prze ciw ko pra wom pra cow ni ka. Bar dzo
istot ną zmia ną jest też wpro wa dze nie obo wiąz ku po dej mo wa nia przez
PIP dzia łań pre wen cyj nych i pro mo cyj nych zmie rza ją cych do za pew -
nie nia prze strze ga nia pra wa pra cy.
Szklar ska Po rę ba Pra cow ni cy De par ta men tu Le gal no ści Za -
trud nie nia GIP oraz nad in spek to rzy sek cji le gal no ści za trud nie nia
uczest ni czy li w koń cu mar ca w spo tka niu z funk cjo na riu sza mi Stra ży
Gra nicz nej, zor ga ni zo wa nym przez Ko men dę Głów ną Stra ży Gra nicz -
nej i Ośro dek Szko leń Spe cja li stycz nych SG w Lu ba niu. Se mi na rium
fe ren cja zo sta ła zor ga ni zo wa na w ra mach in for ma cyj nej kam pa nii spo -
łecz nej pod tym sa mym ty tu łem. Ce lem kam pa nii jest zwięk sze nie świa -
do mo ści w za kre sie za gro żeń wy stę pu ją cych w śro do wi sku pra cy oraz
po zio mu wie dzy do ty czą cej spo so bów sku tecz nej ochro ny przed skut -
ka mi wy stę po wa nia tych za gro żeń. W pro gra mie kon fe ren cji zna la zły
się dwie se sje wy kła do we do ty czą ce za gro żeń wy stę pu ją cych w śro -
do wi sku pra cy. Głów nym te ma tem pierw sze go dnia kon fe ren cji by ły
za gro że nia psy cho spo łecz ne w śro do wi sku pra cy (stres, mob bing, dys -
kry mi na cja, wy pa le nie za wo do we) oraz spo so by za po bie ga nia i wal ki
z ty mi zja wi ska mi. Te go dnia od by ła się ta kże dys ku sja „okrą głe go sto -
łu” na te mat wspo mnia nych za gro żeń z udzia łem m.in. psy cho lo gów,
pra cow ni ków, pra co daw ców, pra cow ni ków słu żby bhp, związ ków za wo -
do wych i in spek to rów pra cy. Dru gi dzień kon fe ren cji był w ca ło ści po -
świę co ny pro fi lak ty ce wy pad ko wej.
Gdańsk Z ofi cjal ną wi zy tą przy by ła do Gdań ska de le ga cja nor -
we skie go Urzę du In spek cji Pra cy pod prze wod nic twem ge ne ral nej
dy rek tor In grid Fin boe Svend sen . W spo tka niu z przed sta wi cie -
la mi Pań stwo wej In spek cji Pra cy, któ re od by ło się 13 kwiet nia w gdań -
skiej siedzibie OIP, wziął udział główny inspektor pracy T a de usz
Jan Zając . Ce lem spo tka nia by ła pre zen ta cja za gad nień zwią za nych
z for ma mi dzia łal no ści kon tro l no -nad zor czej pro wa dzo nej przez oby -
dwie in sty tu cje oraz re ali za cja za dań urzę dów ja ko in sty tu cji łącz -
ni ko wych w myśl dy rek ty wy 96/71/WE okre śla ją cej de le go wa nie pra -
cow ni ków. Omó wio no spra wy do ty czą ce pre wen cji wy pad ków
przy pra cy, a ta kże przed sta wio no przy kła dy do brych prak tyk, kam -
pa nii in for ma cyj nych i pro gra mów pre wen cyj nych pro wa dzo ne
przez oby dwie in spek cje. Prze wod ni czą cy de le ga cji In grid Fin boe
Svend sen oraz Ta de usz Jan Za jąc zwró ci li uwa gę na ko rzy ści wy ni -
ka ją ce z wza jem nej wy mia ny in for ma cji o spo so bach i for mach pro -
Luk sem burg 5 kwiet nia od by ło się dru gie spo tka nie Gru py Ro -
bo czej SLIC do spraw Ry zy ka Psy cho spo łecz ne go w Śro do wi sku Pra -
cy. Ce lem spo tka nia by ło kon ty nu owa nie przy go to wań do eu ro pej -
skiej kam pa nii do ty czą cej psy cho spo łecz nych za gro żeń w miej scu pra -
cy, która będzie odbywać się w 2012 roku w krajach, które zgłosiły
chęć uczest nic twa. Na spo tka niu obec ni by li: przed sta wi ciel Pań stwo -
wej In spek cji Pra cy oraz pra cow ni cy po dob nych in sty tu cji z Wiel kiej
Bry ta nii, Szwe cji, Fran cji, Ho lan dii, Czech, Sło we nii, Es to nii, Gre -
cji, Au strii, Nie miec, Hisz pa nii, a ta kże przed sta wi ciel ka Eu ro pej skiej
Agen cji Bez pie czeń stwa w Pra cy (OSHA) z Bil bao. Usta lo no cel kam -
pa nii, gru pę od bior czą oraz prze dys ku to wa no za kres pro wa dze nia
– od by wa ne co rocz nie w związ ku z re ali za cją za war te go mię dzy ko men -
dan tem głów nym Stra ży Gra nicz nej i głów nym in spek to rem pra cy
w 2008 r. po ro zu mie nia, okre śla ją ce go za sa dy współ dzia ła nia obu in -
sty tu cji – sta no wi ło oka zję do pod su mo wa nia współ pra cy pro wa dzo -
nej po mię dzy SG i PIP w ro ku 2010, w szcze gól no ści w ob sza rze le -
Z ostatniej chwili
11 maja br. główny inspektor pracy Tadeusz J. Zając
podał się do dymisji, którą marszałek Sejmu Grzegorz
Schetyna , po rozmowie z inspektorem, przyjął.
631351265.002.png 631351265.003.png
Z OBRAD RADY OCHRONY PRACY
Konferencja
z okazji Dnia Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy
wią że się to z ko niecz no ścią do ko ny wa nia
oce ny ry zy ka zwią za ne go z wy ko ny wa ną
pracą. Bez tego zaś niemożliwe jest podej-
mo wa nie dzia łań po zwa la ją cych na wy eli -
mi no wa nie lub przy naj mniej znacz ne ogra -
ni cze nie za gro żeń wy pad ko wych wy stę pu -
ją cych tak licz nie w bu dow nic twie.
Pre zes Za rzą du Ogól no pol skie go Sto wa -
rzy sze nia Pra cow ni ków Słu żby BHP Ma rek
No ściusz przy bli żył ze bra nym ro lę sto wa -
rzy sze nia w pre wen cji wy pad ko wej, dr inż.
Zo fia Paw łow ska z Cen tral ne go In sty tu -
tu Ochro ny Pra cy szcze gó ło wo omó wi ła za -
rzą dza nie ry zy kiem za wo do wym w bu dow -
nic twie zaś se kre tarz kra jo wy Związ ku Za -
wo do we go „Bu dow la ni” ds. Ochro ny Pra cy
Mi ro sław Ossow ski przed sta wił naj wa -
żniej sze po stu la ty związ ku w za kre sie roz -
wo ju sys te mu za rzą dza nia bez pie czeń -
stwem pra cy w bu dow nic twie na ró żnych
szcze blach de cy zyj nych. Prak tycz ny mi do -
świad cze nia mi do ty czą cy mi za rzą dza nia
Uroczysta sesja Rady Ochrony Pracy
Dzisiaj zginie dwóch ludzi
–Dotej pory, aby zobrazować licz-
bę wypadków śmiertelnych wbudow-
nictwie, posługiwałem się wykresem
słupkowym – mó wił prze wod ni czą cy
Pol skie go Związ ku In ży nie rów i Tech -
ni ków Bu dow nic twa Wik tor Piw kow -
ski pod czas kon fe ren cji zor ga ni zo wa -
nej z oka zji Dnia Bez pie czeń stwa
i Ochro ny Zdro wia w Pra cy. –Odteraz,
idąc za przykładem dr Zofii Pawłow-
skiej z Centralnego Instytutu Ochro-
ny Pracy, będę mówił „dzisiaj zginie
dwóch ludzi”!
Te ma tem kon fe ren cji zor ga ni zo wa nej
6 kwietnia br. przez Związek Zawodowy
„Bu dow la ni” oraz Ogól no pol skie Sto wa rzy -
sze nie Pra cow ni ków Słu żby BHP by ło
„Za rzą dza nie bez pie czeń stwem pra cy w bu -
dow nic twie i prze ciw dzia ła nie pa to lo giom
sys te mo wym bę dą cym po śred nią przy czy -
ną wy pad ków przy pra cy”. W spo tka niu od -
by wa ją cym się w Sa li Ko lum no wej Sej mu
RP z oka zji Dnia bez pie czeń stwa i Ochro -
ny Zdro wia w Pra cy uczest ni czy li: wi ce mar -
sza łek Sej mu Je rzy Wen der lich , wi ce prze -
wod ni czą cy sej mo wej ko mi sji in fra struk tu -
ry poseł Ja nusz Pie cho ciń ski , se kre tarz
sta nu w Kan ce la rii Pre zy den ta RP Ol gierd
Dzie koń ski , prze wod ni czą cy Ogól no pol -
skie go Po ro zu mie nia Związ ków Za wo do -
wych Jan Guz , głów ny in spek tor pra cy Ta -
deusz Jan Zając , licz ni przed sta wi cie le
związ ków bra nżo wych i za wo do wych, re pre -
zen tan ci śro do wisk zwią za nych ze słu żba -
mi bhp, przed się bior ców i pra co daw ców.
W spo sób szcze gól ny pro wa dzą cy ob ra dy
prze wod ni czą cy Związ ku Za wo do we go
„Bu dow la ni” Zbi gniew Ja now ski po wi tał
przy by łą na spo tka nie ka drę kie row ni czą
Pań stwo wej In spek cji Pra cy.
W li ście skie ro wa nym do uczest ni ków
kon fe ren cji Pre zy dent RP Bro ni sław
Ko mo row ski napisał m. in.: „Bardzo cen-
ne jest, że starają się Państwo uwrażliwić
opi nię pu blicz ną na pro ble my, któ re do -
ty czą tak wie lu Po la ków. Na uwa gę za słu -
gu je ini cja ty wa pod ję ta przez pre ze sów
naj więk szych firm bu dow la nych oraz Pol -
skie go Związ ku In ży nie rów i Tech ni ków
Bu dow nic twa, wspie ra na przez Pań stwo -
wą In spek cję Pra cy a ta kże Zwią zek Za -
wo do wy „Bu dow la ni”, dzię ki któ rej pod -
pi sa no de kla ra cję w spra wie po ro zu mie -
nia dla bez pie czeń stwa pra cy w bu dow nic -
twie. Głęboko ufam, że uda się stworzyć
sieć spo łecz ne go współ dzia ła nia, któ ra po -
zwo li znacz nie ogra ni czyć błę dy i pa to lo -
gie pro wa dzą ce do wy pad ków przy pra cy
i cho rób za wo do wych.”
W swo im krót kim, acz emo cjo nal nym
wy stą pie niu wi ce mar sza łek sej mu Je rzy
Wen der lich na zwał sta ty sty ki do ty czą ce tra -
gicz nych zda rzeń, ta kże w bu dow nic twie,
„prze ra ża ją cą hy drą wy pad ko wo ści”. – Tyl -
ko po przez sys te mo we dzia ła nie mo żna so -
bie z nią po ra dzić – mó wił wi ce mar sza łek
Wen der lich. – Po ra dzić oczy wi ście nie
po przez jej cał ko wi te zli kwi do wa ne, bo to
by by ło zbyt pięk ne i nie ste ty nie mo żli we,
ale ka żde po mniej sze nie tej sta ty sty ki
bę dzie mia rą wa sze go suk ce su.
– Jeżeli ta konferencja przyczyni się do ocalenia chociażby jednego człowieka, zapobieżenia
jednej katastrofie, to znaczy, że to dobrze, iż się tutaj spotkaliśmy – mówił wicemarszałek Sej-
mu Stefan Niesiołowski na uroczystej sesji Rady Ochrony Pracy zorganizowanej z okazji Dnia
Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy. Konferencja pt. „Rola zarządzania bezpieczeń-
stwem i higieną pracy w zapobieganiu wypadkom i chorobom zawodowym w górnictwie”, zor-
ganizowana przez Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy
przy współudziale Głównego Inspektoratu Pracy oraz Wyższego Urzędu Górniczego, odbyła
się 28 kwietnia br. w Sali Kolumnowej Sejmu.
W se sji, pro wa dzo nej przez wi ce prze wod -
ni czą cą Ra dy Ochro ny Pra cy prof. Da nu -
tę Ko ra dec ką , obok mar szał ka Nie sio łow -
skie go uczest ni czy li mię dzy in ny mi: prze -
wod ni czą ca ROP, po słan ka Iza be la Ka ta -
rzy na Mrzy głoc ka , głów ny in spek tor pra -
cy Ta de usz Jan Za jąc , pre zes Wy ższe go
Urzę du Gór ni cze go Piotr Litwa , a także
licz nie zgro ma dze ni przed sta wi cie le part -
ne rów spo łecz nych, związ ków za wo do -
wych, pra co daw ców i po sło wie RP.
Za stęp ca dy rek to ra ds. Sys te mów Za rzą -
dza nia i Cer ty fi ka cji CIP -PIB dr inż. Da -
niel Pod gór ski wni kli wie omó wił wa żne
aspek ty ró żnią ce tra dy cyj ny i sys te mo wy
spo sób za rzą dza nia bez pie czeń stwem i hi -
gie ną pra cy. Przy ta cza jąc przy kła dy z Au -
stra lii i USA przy bli żył ta kże za rzą dza nie
wie dzą ja ko jed ną z klu czo wych me tod mo -
gą cych mieć wpływ na po pra wę bez pie -
czeństwa pracy. Prezes WUG, Piotr Litwa,
w swo im wy stą pie niu skon cen tro wał się
na scha rak te ry zo wa niu za gro żeń w gór nic -
twie, głów nie wę gla ka mien ne go, gdyż
Na wią zu jąc do te ma tu se sji głów ny in -
spek tor pra cy Ta de usz Jan Za jąc przy to czył
na to miast kil ka nie po ko ją cych fak tów.
– W kon tro lo wa nych ko pal niach, w la -
tach 2007-2009, doszło do ponad 1700 wy-
padków przy pracy, w tym 12 ciężkich i 13
śmier tel nych. Tym cza sem prze pro wa dzo na
przez nas ana li za do ku men ta cji po wy pad ko -
wych wy ka za ła, że czę sto nie wpi sy wa no pra -
wi dło wych przy czyn wy pad ku, co pro wa dzi -
ło do nie wła ści wych wnio sków pro fi lak -
tycz nych. Ja ko przy czy nę po da wa no np. „za -
sko cze nie nie spo dzie wa nym zda rze niem”
w sy tu acji, gdy na stą pi ło obe rwa nie się skał
ze stropu i ociosu, co wskazuje na błędy
w obu do wie wy ro bi ska ja ko praw dzi wą
przy czy nę wy pad ku – mó wił szef in spek cji
pra cy. – W wie lu przy pad kach, na wet je śli
usta lo ne przez ze spo ły po wy pad ko we wnio -
ski pro fi lak tycz ne oka zy wa ły się ade kwat ne
do stwierdzonych przyczyn, to nie były
one re ali zo wa ne. Ta ka prak ty ka pro wa dzi
do cał ko wi te go wy pa cze nia idei przy świe ca -
ją cej wdra ża niu sys te mów za rzą dza nia bez -
O tym, jak ważne jest dzisiaj promowa-
nie dobrych praktyk, wręcz stworzenie
swo istej mo dy na bez piecz ną pra cę, prze -
ko ny wa ła ze bra nych okrę go wa in spek tor
pra cy w Ka to wi cach Be ata Ma ry now ska
za pra sza jąc do współ dzia ła nia w tym ob -
sza rze związ ki za wo do we, pra co daw ców
i spo łecz nych in spek to rów pra cy. Zbi -
gniew Ja now ski , re pre zen tu ją cy na se -
sji Ogól no pol skie Po ro zu mie nie Związ ków
Za wo do wych ar gu men to wał, że w okre sie
cią głych na ci sków na zwięk sza nie tem pa
pro duk cji, obok za gro żeń fi zycz nych wy stę -
pu ją za gro że nia psy chicz ne, ta kie jak
stres czy zmę cze nie. Dla te go wła śnie
mar sza łek Sej mu Ste fan Nie sio łow ski za -
ape lo wał do ze bra nych, aby w po go ni
za zy skiem nie tra cić z oczu naj wa żniej sze -
go dobra, jakim jest ludzkie zdrowie i ży-
cie. Podkreślił, że często pierwszym, a dla
wie lu je dy nym źró dłem wie dzy o pra -
wach pracowniczych jest kurs bhp, które-
go pod żadnym pozorem nie wolno lekce-
wa żyć.
Na za koń cze nie se sji ze bra ni wy sto so -
wali apel, w którym czytamy m. in.: „Ape-
lu je my więc do Sej mu Rzecz po spo li tej Pol -
skiej o pod ję cie dzia łań umo żli wia ją cych
prze pro wa dze nie w bie żą cym ro ku de ba -
ty w za kre sie te ma ty ki bez pie czeń stwa,
ochro ny zdro wia w miej scu pra cy. De ba -
ta sej mo wa speł ni ła by po stu lat ró żnych śro -
do wisk, któ re wie lo krot nie wska zy wa ły za -
rów no na przy pad ki ła ma nia za sad bez pie -
czeń stwa w miej scu pra cy i za trud nie nia,
jak i na brak wy star cza ją cej pro mo cji od -
po wied nich za cho wań pra cow ni ków i pra -
co daw ców. Wszy scy bo wiem mu si my pa -
mię tać, że naj wy ższą war to ścią pod le ga -
ją cą ochro nie w pro ce sie pra cy jest zdro -
wie i ży cie czło wie ka.”
Mi łym ak cen tem spo tka nia sta ło się uho -
no ro wa nie przez Zwią zek Za wo do wy „Bu -
dow la ni” Od zna ka mi za Za słu gi dla Związ -
ku Za wo do we go „Bu dow la ni” pierw sze go
stop nia głów ne go in spek to ra pra cy Ta de -
usza Ja na Za ją ca , za stęp cę głów ne go in -
spek to ra pra cy dr Ma ria na Li wo oraz
okrę go we go in spek to ra pra cy w Kra ko wie
Ta de usza Fi ca . Dzię ku jąc w swo im wy stą -
pie niu za do strze że nie wy sił ków zmie rza -
ją cych do pod nie sie nia bez pie czeń stwa
w pra cy, szef in spek cji pra cy po wie dział:
– Ze wzglę du na wy so ki po ziom ry zy ka za -
wo do we go, nie za do wa la ją cy stan bez pie -
czeń stwa pra cy oraz du żą licz bę wy pad ków
przy pra cy, kon tro le prze strze ga nia prze -
pi sów bhp na bu do wach na le żą do prio ry -
te tów in spek cyj nych dzia łań i umiesz cza -
ne są w co rocz nych pro gra mach dzia ła nia
Pań stwo wej In spek cji Pra cy. Pań stwo wa In -
spek cja Pra cy wspie ra i bę dzie wspie rać na -
dal wdra ża nie roz wią zań sys te mo wych
z za kre su za rzą dza nia bez pie czeń stwem.
Szcze gól nie, że w spo sób nie ro ze rwal ny
ry zy kiem za wo do wym w bu dow nic twie oraz
ro li kie row nic twa fir my w tym za kre sie po -
dzie li li się wi ce pre zes fir my Po li mex -Mo sto -
stal S.A. Alek san der Jo nek i dy rek tor ds.
bhp w przed się bior stwie Skan ska S.A. Pa -
weł Mach nic ki
– jak po in for mo wał ze bra nych – aż 96%
cho rób za wo do wych gór ni ków to wła śnie
cho ro by tej ga łę zi go spo dar ki. Pod kre ślił,
że w obec nych dzia ła niach, obok dzia łal no -
ści kon tro l nej, WUG kła dzie na cisk na pro -
mo wa nie bez piecz nych me tod pra cy.
pie czeń stwem. Ich nad rzęd nym ce lem jest
bo wiem eli mi no wa nie lub ogra ni cza nie za -
gro żeń za wo do wych i wy pad ko wych, w szcze -
gól no ści tych, któ re są przy czy ną wy pad ków
po wta rza ją cych się w po dob nych oko licz no -
ściach – pod kre ślił Ta de usz Jan Za jąc.
Zwień cze niem ob rad by ło wy stą pie nie
prze wod ni czą ce go Pol skie go Związ ku In -
ży nie rów i Tech ni ków Bu dow nic twa Wik -
to ra Piw kow skie go , któ ry na przy kła dzie
pod pi sa nej przez pre ze sów naj więk szych
firm bu dow la nych na pol skim ryn ku „De -
kla ra cji w spra wie po ro zu mie nia dla bez -
pie czeń stwa pra cy w bu dow nic twie” udo -
wod nił, że mo żli we jest wspól ne, zin te gro -
wa ne dzia ła nie na rzecz wy pra co wa nia do -
brych praktyk na placach budów. – Chciał-
bym móc za kilka lat powiedzieć: dzisiaj
na bu do wie zgi nie tyl ko je den czło wiek za -
miast dwóch w skali roku. To będzie
ogrom ne osią gnię cie – za koń czył prze wod -
ni czą cy Piw kow ski.
Je rzy Wla zło
Je rzy Wla zło
6
I P 5/2011
5/2011 I P
7
631351265.004.png 631351265.005.png
Skutki awarii
ny ben zy ny po wsta je ku la ogni sta. Epi cen -
trum mo że osią gnąć 76 me trów śred ni cy.
Or ga ni zmy ży we w pro mie niu 177 me trów
od epi cen trum wy bu chu bę dą na ra żo ne
na śmier tel ne po pa rze nia i uszko dze nia
me cha nicz ne. Ci, któ rzy są od te go miej -
sca oko ło 200 me trów do zna ją „tyl ko” po -
pa rzeń dru gie go stop nia. U osób znaj du -
ją cych się w pro mie niu 390 me trów doj dzie
do lżej szych ob ra żeń cia ła.
czą cych za po bie ga nia awa riom prze my sło -
wym i ogra ni cza nia ich skut ków nieob ję tych
po dob ny mi kon tro la mi pro wa dzo ny mi w la -
tach 2009-2010. Na bie żą co pro wa dzo ne bę -
dą kon tro le spraw dza ją ce, pod czas któ -
rych in spek to rzy bę dą eg ze kwo wać re ali za -
cję de cy zji i wnio sków po kon trol nych wy da -
nych w wy ni ku kon tro li pro wa dzo nych w la -
tach 2009-2010.
Za stęp ca okrę go we go in spek to ra pra cy
w Byd gosz czy zwra cał uwa gę na brak
szcze gó ło wych i jed no znacz nych ure gu lo -
wań praw nych do ty czą cych za po bie ga nia
awa riom prze my sło wym i ogra ni cza nia ich
skut ków dla za kła dów, w któ rych sub stan -
cje nie bez piecz ne, za gra ża ją ce awa ria mi
prze my sło wy mi wy stę pu ją w ilo ściach
mniej szych niż w za kła dach zwięk szo ne go
ry zy ka za ist nie nia ta kich awa rii. – Brak też
ustalenia kryteriów izasad rejestrowania
tych zakładów oraz aktualizacji takich re-
jestrów. Nie ma jednoznacznej regulacji
prawnej wsprawie specjalistycznych szko-
leń pracowników wykonujących czynności
ratownicze, obowiązującej we wszystkich
zakładach stwarzających potencjalne zagro-
żenie awariami oznamionach awarii prze-
mysłowych.
Fo rum ra tow nic twa po łą czo ne by ło
z warsz ta ta mi oraz wy kła da mi w blo kach
te ma tycz nych, pod czas któ rych oma wia no
mię dzy in ny mi bez pie czeń stwo ra tow ni ków
pod czas mi sji po ko jo wych, czyn ni ki sty mu -
lu ją ce de cy zje za ło gi śmi głow ca ra tow nic -
twa me dycz ne go, bhp przy pra cy z ma te -
ria ła mi wy so ko ener ge tycz ny mi czy po -
stę po wa nie me dycz ne w trak cie dzia łań
pod od dzia łów an ty ter ro ry stycz nych.
W trak cie trwa nia kon fe ren cji or ga ni za to -
rzy przy go to wa li po ka zy sprzę tu ra tow ni -
czo -ga śni cze go oraz punk ty me dycz ne,
w któ rych ba da no m.in. ci śnie nie krwi i po -
jem ność płuc.
XVI Fo rum Ra tow nic twa zor ga ni zo wa -
li: pre zy dent Ino wro cła wia, sta ro sta ino -
wro cław ski, Pu blicz ny Spe cja li stycz ny
Za kład Opie ki Zdro wot nej w Ino wro cła -
wiu, Ko men da Po wia to wa PSP w Ino wro -
cła wiu, Kli ni ka Me dy cy ny Ra tun ko wej
Szpi ta la Uni wer sy tec kie go im. dra Ju ra -
sza w Byd gosz czy, Ka te dra Ad mi ni stra cji
Bez pie czeń stwa i Po rząd ku Pu blicz ne go
Uni wer sy te tu Szcze ciń skie go, Ka te dra In -
ży nie rii Bez pie czeń stwa Pra cy Wy dzia łu
In ży nie rii Pro ce so wej i Ochro ny Śro do wi -
ska Po li tech ni ki Łódz kiej oraz Zwią zek
Miast Polskich.
Wypadek, awaria, katastrofa
Prof. Je rzy S. Mi cha lik przed sta wił ta -
kże sy mu la cje kom pu te ro we skut ków od -
dzia ły wa nia tok sy ko lo gicz ne go i żrą ce go
dla ludzi oraz prognozy skutków dla sce-
na riu szy po ża ro wo -wy bu cho wych w za -
kła dach nie se ve sow skich (do gru py nie bez -
piecz nych za li czo no ta kie po wszech ne
sub stan cje jak: amo niak, stę żo ne kwa sy,
pa li wa płyn ne, chlor, pod chlo ryn so du wo -
do ro tle nek so du oraz LPG). W wy ni ku
uwol nie nia z in sta la cji dzie się ciu ton amo -
nia ku w znaj du ją cej się na te re nie zur ba -
ni zo wa nym stre fie za gro żeń, ne ga tyw ne
skut ki zdro wot ne mo że od czu wać 220
osób, a 13 z nich w ich wyniku może po-
nieść śmierć, natomiast zdrowie 75 osób
mo że być po wa żnie za gro żo ne (wy ma ga -
na kwa li fi ko wa na po moc me dycz na).
Jesz cze go rzej wy glą da bi lans po wy cie -
ku 10 ton stę żo ne go kwa su sol ne go.
Po pierw sze stre fa ra że nia by ła by więk sza
niż w przy pad ku uwol nie nia 10 ton amo -
nia ku. Po dru gie, to zda rze nie mo gło by wy -
ge ne ro wać ne ga tyw ne skut ki zdro wot ne
dla około 1740 osób, z czego 124 mogło-
by zginąć a u około 340 osób wystąpić mo-
gło by za gro że nie dla zdro wia.
A ja kie skut ki wy wo ła ło by uwol nie -
nie 1,25 tony chloru? Zdarzenie to, jak pod-
kre śla ją au to rzy opra co wa nia, mi mo re la -
W mieście wybucha 2,5 tony benzyny. Epicentrum, czyli ognista kula, osiąga blisko 80 metrów
średnicy. Wszyscy ludzie znajdujący się w promieniu 177 metrów giną na skutek poparzeń. To
nie scenariusz filmu katastroficznego, a jedna z symulacji komputerowych, której wyniki za-
prezentowano w Inowrocławiu podczas XVI Forum Ratownictwa. Honorowy patronat nad kon-
ferencją sprawował główny inspektor pracy Tadeusz Jan Zając.
Profilaktyka
„Wy pad ki, awa rie, ka ta stro fy w śro do -
wi sku pra cy. Po stę py or ga ni za cyj no – praw -
ne, me dycz ne, psy cho lo gicz ne i in ży nie rii
bez pie czeń stwa pra cy”, pod ta kim ha -
słem 19 i 20 kwiet nia w Ino wro cła wiu od -
by ło się Fo rum Ra tow nic twa. Zor ga ni zo -
wa ne po raz szes na sty zgro ma dzi ło czo łów -
kę spe cja li stów zaj mu ją cych się za rów no
in ży nie rią bez pie czeń stwa pra cy, jak i ra -
tow nic twem me dycz nym oraz me dy cy ną
pra cy. In au gu ru ją cy fo rum i pro wa dzą cy se -
sję ple nar ną prof. Je rzy Ko niecz ny
z Uni wer sy te tu im. Ada ma Mic kie wi cza
w Po zna niu pod kre ślał in ter dy scy pli nar ny
cha rak ter te go rocz ne go spo tka nia.
–Konferencja skupia przedstawicieli ró-
żnych środowisk naukowych zajmujących
się medycyną, toksykologią, psychologią
czy inżynierią, ale też przedstawicieli in-
stytucji koncentrujących się nad bezpie-
czeństwem pracy. Takie podejście interdy-
scyplinarne pozwala najeszcze lepsze zro-
zumienie zagrożeń wprocesie pracy – mó -
wił prof. Je rzy Ko niecz ny, zwra ca jąc ta kże
uwa gę na fakt, że pro ble my bez pie czeń -
stwa w znacznym stopniu związane są ze
śro do wi skiem pra cy, je go śro do wi skiem
ma te rial nym okre śla nym przez czyn ni ki fi -
zycz ne, che micz ne i bio lo gicz ne, w któ rym
od by wa się pro ces pra cy.
mi sztucznymi itekstyliami.Wy kła dow ca
przy to czył przy kład po ża ru sa mo lo tu,
do któ re go do szło na lot ni sku w Man che -
sterze w 1985 roku. – U54 ofiar, to jest87
procent, średnie stężenie cyjanków mia-
ło wartość uznaną zapotencjalnie śmier-
telną. Tylko21 procent miało stężenie CO
powyżej 50 procent, czyli poziomu po-
wszechnie uznawanego za śmiertelny
– Zbi gniew Ko ła ciń ski pod kre ślał, że ko -
mi sja ana li zu ją ca przy czy ny śmier ci zwró -
ciła uwagę na to, że ofiary miały niewiel-
kie opa rze nia ter micz ne i za głów ną przy -
czy nę śmier ci uzna no as fik sję spo wo do wa -
ną cy jan ka mi, tlen kiem wę gla oraz dra ma -
tycz nym ob ni że niem za war to ści tle nu
w wy dy cha nym po wie trzu.
O sto sun ko wo no wym w Pol sce za gro -
że niu dla pra cow ni ków sal ope ra cyj nych
i po trze bie pro fi lak ty ki w pla ców kach
w ca łym kra ju mó wił prof. Zyg munt Mu -
szyń ski z Ka te dry i Za kła du Bak te rio lo -
gii Uni wer sy te tu Me dycz ne go w Po zna niu.
Cho dzi o pro duk ty ga zo we wy two rzo ne
na sa li ope ra cyj nej pod czas ta kich za bie -
gów chi rur gii la se ro wej czy pod czas sto so -
wa nia skal pe la ul tra dźwię ko we go, na zy wa -
ne po tocz nie dy mem chi rur gicz nym.
–Dym ten, produkowany zudziałem lub
bez podgrzewania, zawiera bioaerozole ży-
wego lub nieżywego materiału komórko-
wego, który następnie stanowi ryzyko in-
fekcji HIV, HBV, HCV, HPV. Powoduje pod-
rażnienia płuc prowadzące do ostrych
lub przewlekłych zmian płucnych – wy li -
czał prof. Mu szyń ski pre zen tu jąc jed no cze -
śnie sza cun ki ame ry kań skie go sto wa rzy -
sze nia zdro wia i ad mi ni stra cji (OSHA),
z których wynika, że co roku pół miliona
pra cow ni ków me dycz nych, na ra żo nych
jest na dzia ła nie dy mu chi rur gicz ne go (nie
li cząc pa cjen tów). – Zastosowanie standar-
dowych masek chirurgicznych nie zapew-
nia ochrony przedtym dymem. Maski chi-
rurgiczne, nawet te podwójne, potrójne za-
trzymują tylko część cząstek tego dymu.
Co prawda, maski filtracyjne wyższej jako-
ści mogą przyczynić się dozwiększonej fil-
tracji, wydaje się jednak, że dopiero
umieszczenie urządzenia odprowadzające-
go dym lub umieszczenie filtra wodległo-
ści pięciu centymetrów odmiejsca powsta-
nia dymu, zapewnia dodatkowe bezpieczeń-
stwo dla personelu operującego ipacjen-
tów. Wydaje się, że zdecydowaną minima-
lizację działania infekcyjnego itoksyczne-
go dymu chirurgicznego dla personelu ipa-
cjentów uzyskujemy zapomocą nawiewu
laminarnego, pionowego powietrza pode-
kontaminacji zapomocą filtrów lub tech-
nologii MFI– mó wił Zyg munt Mu szyń ski.
Jak za po bie gać awa riom prze my sło -
wym w za kła dach, któ re nie są za kła da mi
zwięk szo ne go ry zy ka? Ja kie sys te my
wdro żyć, aby zmi ni ma li zo wać ich skut ki?
Wresz cie do ja kich wnio sków pro wa dzą
wy ni ki kon tro li prze pro wa dzo nych w tych
za kła dach przez Pań stwo wą In spek cję
Pra cy? Tym za gad nie niom w ca ło ści po -
świę co ny był re fe rat, któ re go frag men ty
za pre zen to wał za stęp ca okrę go we go in -
spek to ra pra cy w Byd gosz czy, Sła wo mir
Sa kraj da .
– Wyniki kontroli prowadzonych w la-
tach2009-2010 przez PIP wskazują napo-
trzebę dalszych zmian wzakresie zapobie-
gania awariom przemysłowym iogranicza-
nia ich skutków, szczególnie wniekontrolo-
wanych dotąd podtym względem zakładach,
w których niebezpieczne substancje che-
Strefa zagrożeń
Któ re pol skie za kła dy stwa rza ją za gro -
że nie wy stą pie nia po wa żnej awa rii? Ja kie
czyn ni ki wpły wa ją na skut ki uwol nie nia
sub stan cji nie bez piecz nych? W któ rym wo -
je wódz twie znaj du je się naj więk sza licz ba
za kła dów du że go ry zy ka? Na te i in ne py -
ta nia od po wia dał prof. Je rzy S. Mi cha lik
z Cen tral ne go In sty tu tu Ochro ny Pra cy.
Eks pert przed sta wił przy go to wa ny ze -
spo ło wo wy kład oraz pre zen ta cję pt. „Za -
gro że nia po wa żny mi awa ria mi w Pol sce ja -
ko wa żna prze słan ka do pro gra mo wa nia
dzia łań ra tow nic twa me dycz ne go”.
– Spośród ponad tysiąca zakładów
stwarzających zagrożenie wystąpienia po-
ważnej awarii, tylko niewielka ich liczba,
aprzede wszystkim wielkie iznane zakła-
dy chemiczne zaliczone głównie dokate-
gorii zakładów dużego ryzyka, dysponują
własnymi zespołami niezbędnymi dopro-
wadzenia działań ratowniczych, wtym ta-
kże ratownictwa medycznego – mó wił
prof. Je rzy S. Mi cha lik. Z da nych Głów ne -
go In spek to ra tu Ochro ny Śro do wi ska wy -
ni ka, że licz ba za kła dów du że go ry zy ka wy -
no si ła na ko niec grud nia 2009 ro ku 167,
na to miast licz ba za kła dów zwięk szo ne go
ry zy ka – 193, a łącz na licz ba za kła dów pod -
le ga ją cych prze pi som o prze ciw dzia ła niu
po wa żnym awa riom prze my sło wym – 360.
Dymy pożarowe
i chirurgiczne
Od dzia ły wa niu na czło wie ka dy mów
po ża ro wych po świę co ny był wy kład przed -
sta wio ny przez dra Zbi gnie wa Ko ła ciń -
skie go z Od dzia łu Tok sy ko lo gii In sty tu tu
Me dy cy ny Pra cy w Ło dzi. Spe cja li sta mó -
wił o po stę po wa niu ra tow ni czo -lecz ni -
czym przy za tru ciach spo wo do wa nych ty -
mi dy ma mi i o do mi nu ją cej ro li cy jan ków.
– Dominująca rola cyjanków jako złego
czynnika prognostycznego lub podstawo-
wa przyczyna śmierci, pojawia się wprzy-
padkach pożarów w małych przestrze-
niach wypełnionych wyłącznie tworzywa-
tyw nie nie wiel kiej ilo ści chlo ru mo gło by
spo wo do wać uszczer bek na zdro wiu u oko -
ło 1360 osób, z któ rych 99 zgi nę ło by
na miej scu al bo na wsku tek od nie sio -
nych ob ra żeń. U oko ło 350 osób mo gły by
wy stą pić po wa żne za gro że nie.
Bar dzo in te re su ją ce wy ni ki sy mu la cji
kom pu te ro wej uzy ska no roz pa tru jąc pal -
no -wy bu cho we wła ści wo ści pa liw wę glo wo -
do ro wych. W przy pad ku wy bu chu 2,5 to -
miczne i ich mieszaniny występują w ilo-
ściach mniejszych odilości kwalifikującej za-
liczenie zakładu dogrupy ozwiększonym lub
dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii
przemysłowej.Sła wo mir Sa kraj da pod kre -
ślał, że PIP planuje w tym roku kontrole
prze strze ga nia prze pi sów bhp do ty czą cych
bez piecz nej eks plo ata cji amo nia kal nych in -
sta la cji chłod ni czych w ma łych i śred nich za -
kła dach, z uwzględ nie niem za gad nień do ty -
Ka ta rzy na Pie tra szak
OIP Bydgoszcz
8
I P 5/2011
5/2011 I P
9
631351265.006.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin