Linux Najlepsze Przepisy II.[b00kM0le].(OSiOLEK.com).pdf

(254568 KB) Pobierz
Linux. Najlepsze przepisy. Wydanie II
Spis treści
O Autorze ....................................................................................... 21
Przedmowa do wydania drugiego poprawionego ............................... 23
Część I Praca z systemem Linux ................................................25
Rozdział 1. Wprowadzenie ................................................................................ 27
1.1. Przepisy ................................................................................................................... 27
1.1.1. Numeracja przepisów .................................................................................. 28
1.1.2. Korzystanie z przepisów .............................................................................. 28
1.1.3. Format przepisów ........................................................................................ 29
1.2. Przyjęte konwencje typograficzne ........................................................................... 31
1.3. Dla kogo przeznaczona jest niniejsza książka ......................................................... 34
1.4. Czego nie znajdziesz w książce ............................................................................... 35
1.5. Od czego zacząć ...................................................................................................... 38
1.6. Jeżeli potrzebujesz dodatkowych informacji ........................................................... 39
1.7. Początki i historia systemu Linux ............................................................................ 41
1.7.1. Wczesne dni systemu Unix .......................................................................... 41
1.7.2. Geneza powstania ruchu Free Software Movement ..................................... 42
1.7.3. Nadchodzi system Linux ............................................................................. 45
1.7.4. Debian, Red Hat i inne dystrybucje systemu Linux ..................................... 46
1.7.5. Pingwin Tux ................................................................................................ 47
1.7.6. Określenia open source, open content oraz free content .............................. 48
1.7.7. Filozofia narzędzi i poleceń systemu Unix .................................................. 50
Rozdział 2. Co każdy użytkownik systemu Linux wiedzieć powinien .................... 55
2.1. Sterowanie zasilaniem komputera ........................................................................... 55
2.1.1. Uruchamianie systemu Linux ...................................................................... 56
2.1.2. Wyłączanie systemu .................................................................................... 56
2.2. Korzystanie z konta użytkownika ............................................................................ 57
2.2.1. Logowanie do systemu ................................................................................ 58
2.2.2. Wylogowanie z systemu .............................................................................. 60
2.3. Korzystanie z konsoli i terminali ............................................................................. 60
2.3.1. Jak uzyskać numer wirtualnej konsoli ......................................................... 61
2.3.2. Przełączanie się pomiędzy konsolami .......................................................... 62
2.3.3. Przewijanie tekstu na konsoli ....................................................................... 63
2.3.4. Czyszczenie ekranu terminala ...................................................................... 64
2.3.5. Przywracanie domyślnych ustawień ekranu terminala ................................. 64
4
Linux. Najlepsze przepisy
2.4. Uruchamianie poleceń ............................................................................................. 65
2.4.1. Wyświetlanie listy dostępnych opcji polecenia ........................................... 66
2.4.2. Wyświetlanie informacji o wersji polecenia ................................................ 67
2.5. Zmiana hasła ........................................................................................................... 67
2.6. Wyświetlanie informacji o aktywności użytkownika .............................................. 68
2.6.1. Wyświetlanie nazwy konta użytkownika ..................................................... 68
2.6.2. Wyświetlanie listy aktywnych kont ............................................................. 68
2.6.3. Wyświetlanie informacji o aktywnych użytkownikach
i wykonywanych przez nich zadaniach ...................................................... 69
2.6.4. Wyświetlanie informacji o czasie ostatniego zalogowania użytkownika ..... 70
2.7. Wyświetlanie informacji o procesach ...................................................................... 70
2.7.1. Wyświetlanie listy aktualnie uruchomionych procesów .............................. 71
2.7.2. Wyświetlanie wszystkich procesów użytkownika ....................................... 71
2.7.3. Wyświetlenie listy wszystkich procesów uruchomionych w systemie ........ 71
2.7.4. Wyświetlanie listy procesów uporządkowanej według nazwy lub numeru ..... 72
2.8. Korzystanie z systemu pomocy ............................................................................... 73
2.8.1. Wyszukiwanie odpowiedniego polecenia .................................................... 73
2.8.2. Wyświetlanie opisu programu ..................................................................... 75
2.8.3. Wyświetlanie informacji o danym poleceniu ............................................... 76
2.8.4. Wyświetlanie stron podręcznika systemowego man .................................... 76
2.8.5. Wyświetlanie stron podręcznika systemowego info .................................... 78
2.8.6. Przeglądanie dokumentacji systemu i plików pomocy ................................ 80
Rozdział 3. Powłoka systemu Linux .................................................................. 83
3.1. Wpisywanie poleceń w wierszu poleceń powłoki ................................................... 84
3.1.1. Podstawowe klawisze edycji wiersza poleceń powłoki ............................... 85
3.1.2. Wpisywanie znaków sterujących ................................................................. 86
3.1.3. Wpisywanie znaków zastrzeżonych (specjalnych) ...................................... 86
3.1.4. Korzystanie z mechanizmu automatycznego dopełniania
nazw wpisywanych poleceń ....................................................................... 91
3.1.5. Wycofywanie błędów w wierszu poleceń .................................................... 92
3.1.6. Powtarzanie ostatnio wykonanego polecenia ............................................... 93
3.1.7. Uruchamianie listy poleceń powłoki ............................................................ 93
3.1.8. Uruchamianie kilku poleceń jedno po drugim ............................................. 94
3.1.9. Alternatywne uruchamianie poleceń ............................................................ 95
3.1.10. Automatyczne przekazywanie odpowiedzi do polecenia ........................... 95
3.1.11. Definiowanie wyjścia danego polecenia jako argumentu innego polecenia .......96
3.1.12. Wpisywanie długich wierszy ..................................................................... 97
3.2. Przekierowywanie standardowego wejścia i wyjścia .............................................. 97
3.2.1. Przekierowywanie standardowego wejścia na plik ...................................... 98
3.2.2. Przekierowywanie standardowego wyjścia do pliku .................................... 98
3.2.3. Przekierowywanie standardowego strumienia błędów do pliku .................. 99
3.2.4. Przekierowywanie standardowego wyjścia na wejście innego polecenia .... 99
3.2.5. Przekierowywanie standardowego wyjścia do kilku miejsc równocześnie 100
3.2.6. Przekierowywanie strumieni danych donikąd… ........................................ 101
3.3. Zarządzanie zadaniami .......................................................................................... 101
3.3.1. Zawieszanie realizacji zadania ................................................................... 102
3.3.2. Umieszczanie zadań w tle .......................................................................... 103
3.3.3. Umieszczanie zadań na pierwszym planie ................................................. 104
3.3.4. Wyświetlanie listy uruchomionych zadań ................................................. 104
3.3.5. Zatrzymywanie uruchomionego zadania ................................................... 104
3.4. Korzystanie z historii poleceń powłoki ................................................................. 105
3.4.1. Przeglądanie historii poleceń powłoki ....................................................... 105
3.4.2. Przeszukiwanie historii poleceń powłoki ................................................... 106
3.4.3. Uruchamianie wybranych poleceń z historii poleceń powłoki ................... 108
Spis treści
5
3.5. Zastosowanie zmiennych powłoki ......................................................................... 108
3.5.1. Tworzenie zmiennych systemowych ......................................................... 109
3.5.2. Odwoływanie się do zmiennej systemowej ............................................... 110
3.5.3. Wyświetlanie wartości zmiennych systemowych ...................................... 110
3.5.4. Usuwanie zmiennej systemowej ................................................................ 111
3.5.5. Wyświetlanie listy zmiennych systemowych ............................................. 111
3.5.6. Modyfikacja znaku zachęty powłoki ......................................................... 111
3.5.7. Dodawanie nowych katalogów do ścieżki systemowej .............................. 112
3.5.8. Sterowanie sposobem, w jaki powłoka systemu
sprawdza pocztę elektroniczną ................................................................. 113
3.5.9. Sprawdzanie czasu działania powłoki systemu .......................................... 113
3.6. Tworzenie aliasów poleceń ................................................................................... 114
3.6.1. Wywoływanie poleceń przy użyciu aliasu ................................................. 114
3.6.2. Wyświetlanie listy zdefiniowanych aliasów .............................................. 115
3.6.3. Usuwanie zdefiniowanego wcześniej aliasu .............................................. 115
3.7. Korzystanie ze skryptów powłoki ......................................................................... 116
3.7.1. Tworzenie skryptów powłoki .................................................................... 116
3.7.2. Uruchamianie skryptów powłoki ............................................................... 117
3.7.3. Zastosowanie skryptów startowych powłoki ............................................. 118
3.8. Tworzenie dziennika sesji powłoki ....................................................................... 120
3.9. Uruchamianie nowych sesji powłoki ..................................................................... 121
3.9.1. Uruchamianie powłoki ............................................................................... 121
3.9.2. Kończenie pracy z powłoką systemu ......................................................... 122
3.9.3. Wyświetlanie nazwy bieżącej powłoki systemu ........................................ 123
3.9.4. Zmiana domyślnej powłoki logowania ...................................................... 123
3.9.5. Korzystanie z innych powłok ..................................................................... 124
Rozdział 4. Graficzny interfejs użytkownika X Window System ......................... 127
4.1. Uruchamianie środowiska graficznego X Window ............................................... 128
4.1.1. Uruchamianie sesji środowiska graficznego X Window ............................ 130
4.1.2. Zamykanie sesji środowiska graficznego X Window ................................ 132
4.2. Uruchamianie programu wewnątrz sesji środowiska graficznego X ..................... 133
4.2.1. Definiowanie rozmiaru i położenia okna ................................................... 134
4.2.2. Definiowanie kolorów okna ....................................................................... 136
4.2.3. Definiowanie czcionki okna ...................................................................... 137
4.2.4. Definiowanie szerokości krawędzi okna .................................................... 137
4.2.5. Definiowanie tytułu okna ........................................................................... 137
4.2.6. Definiowanie atrybutów okna .................................................................... 138
4.3. Obsługa okien środowiska graficznego X Window ............................................... 138
4.3.1. Przenoszenie okna ..................................................................................... 138
4.3.2. Skalowanie okna ........................................................................................ 139
4.3.3. Rozwijanie okna na pełny ekran ................................................................ 139
4.3.4. Zmniejszanie okna do ikony ...................................................................... 139
4.3.5. Przejście z ikony do okna programu .......................................................... 140
4.3.6. Uzyskiwanie informacji na temat okna klienta X ...................................... 140
4.3.7. Zamykanie okna ......................................................................................... 141
4.4. Nawigacja w obrębie obszaru roboczego .............................................................. 141
4.5. Uruchamianie okna terminala w środowisku graficznym X .................................. 142
4.5.1. Zmiana standardowych ustawień terminala w środowisku X .................... 143
4.5.2. Uruchamianie poleceń w środowisku graficznym X ................................. 145
4.5.3. Korzystanie z innych emulatorów terminali .............................................. 146
4.6. Powiększanie fragmentu pulpitu środowiska graficznego X ................................. 147
6
Linux. Najlepsze przepisy
4.7. Konfigurowanie środowiska graficznego X .......................................................... 148
4.7.1. Przełączanie trybów wyświetlania ............................................................. 148
4.7.2. Automatyczne uruchamianie klientów w środowisku graficznym X ......... 149
4.7.3. Zmiana ustawień pulpitu środowiska graficznego ..................................... 150
4.7.4. Sterowanie dzwonkiem systemowym w środowisku graficznym X .......... 151
4.7.5. Korzystanie z innych menadżerów okien .................................................. 151
Część II Praca z plikami ...........................................................155
Rozdział 5. Pliki i katalogi .............................................................................. 157
5.1. Nadawanie nazw plikom i katalogom .................................................................... 161
5.1.1. Tworzenie pustego pliku ............................................................................ 162
5.1.2. Tworzenie katalogu ................................................................................... 162
5.1.3. Tworzenie gałęzi drzewa katalogów .......................................................... 163
5.1.4. Korzystanie z pliku, którego nazwa zawiera znaki spacji .......................... 163
5.2. Przemieszczanie się wewnątrz struktury katalogów .............................................. 164
5.2.1. Zmiana katalogu domowego ...................................................................... 165
5.2.2. Powrót do ostatnio odwiedzanego katalogu ............................................... 165
5.2.3. Wyświetlanie nazwy bieżącego katalogu ................................................... 165
5.3. Wyświetlanie zawartości katalogów ...................................................................... 166
5.3.1. Wyświetlanie listy katalogów z użyciem oznaczenia kolorami ................. 167
5.3.2. Wyświetlanie typów plików ...................................................................... 167
5.3.3. Wyświetlanie atrybutów plików ................................................................ 168
5.3.4. Wyświetlanie ukrytych plików .................................................................. 170
5.3.5. Wyświetlanie listy katalogów w kolumnach .............................................. 171
5.3.6. Wyświetlanie listy plików w uporządkowanej kolejności ......................... 171
5.3.7. Wyświetlanie listy podkatalogów .............................................................. 173
5.4. Kopiowanie plików i katalogów ............................................................................ 174
5.4.1. Kopiowanie plików z atrybutami ............................................................... 175
5.4.2. Kopiowanie podkatalogów ........................................................................ 175
5.4.3. Kopiowanie plików .................................................................................... 176
5.5. Przenoszenie plików i katalogów .......................................................................... 177
5.5.1. Zmiana dużych liter w nazwach plików na małe ....................................... 178
5.5.2. Zmiana nazwy zbioru plików o tym samym rozszerzeniu ......................... 180
5.6. Usuwanie plików i katalogów ............................................................................... 181
5.6.1. Usuwanie pliku o nietypowej nazwie ........................................................ 182
5.6.2. Usuwanie plików z potwierdzeniem .......................................................... 183
5.6.3. Usuwanie plików bez potwierdzenia ......................................................... 184
5.7. Nadawanie plikowi więcej niż jednej nazwy ......................................................... 184
5.8. Określanie nazw plików za pomocą wzorca .......................................................... 186
5.9. Wyświetlanie struktury drzewa katalogów ............................................................ 188
5.10. Przeglądanie plików i katalogów ......................................................................... 189
Rozdział 6. Udostępnianie plików w systemie Linux ......................................... 195
6.1. Praca w grupach .................................................................................................... 195
6.1.1. Wyświetlanie listy grup użytkowników ..................................................... 196
6.1.2. Wyświetlanie listy grup, do których należy dany użytkownik ................... 196
6.1.3. Wyświetlanie listy użytkowników przypisanych do danej grupy .............. 197
6.2. Prawa własności plików ........................................................................................ 198
6.2.1. Określanie prawa własności pliku .............................................................. 198
6.2.2. Zmiana praw własności danego pliku ........................................................ 199
6.3. Zarządzanie prawami dostępu do plików .............................................................. 200
6.3.1. Wyświetlanie informacji o prawach dostępu do plików ............................ 201
6.3.2. Zmiana praw dostępu do plików ................................................................ 201
6.3.3. Zabezpieczanie plików przed zapisem ....................................................... 202
Spis treści
7
6.3.4. Tworzenie prywatnych plików .................................................................. 202
6.3.5. Tworzenie plików publicznych .................................................................. 203
6.3.6. Tworzenie plików wykonywalnych ........................................................... 203
Rozdział 7. Wyszukiwanie plików .................................................................... 205
7.1. Wyszukiwanie plików spełniających określone kryterium .................................... 205
7.2. Wyszukiwanie plików w drzewie katalogów ........................................................ 206
7.2.1. Wyszukiwanie plików w drzewie katalogów według nazwy ..................... 207
7.2.2. Wyszukiwanie plików w drzewie katalogów według rozmiaru ................. 209
7.2.3. Wyszukiwanie plików w drzewie katalogów
według czasu ostatniego odczytu .............................................................. 210
7.2.4. Wyszukiwanie plików w drzewie katalogów
według czasu ostatniej zmiany praw ........................................................ 211
7.2.5. Wyszukiwanie plików w drzewie katalogów
według czasu ostatniej modyfikacji .......................................................... 211
7.2.6. Wyszukiwanie plików w drzewie katalogów według właściciela pliku ..... 213
7.2.7. Uruchamianie poleceń na grupie plików spełniających określone kryterium .....213
7.2.8. Wyszukiwanie plików w drzewie katalogów według wielu kryteriów ...... 214
7.3. Wyszukiwanie katalogów według nazwy .............................................................. 218
7.4. Wyszukiwanie plików w katalogach ..................................................................... 218
7.4.1. Wyszukiwanie największego pliku w danym katalogu .............................. 218
7.4.2. Wyszukiwanie najmniejszego pliku w danym katalogu ............................ 219
7.4.3. Wyszukiwanie katalogu o najmniejszym rozmiarze .................................. 219
7.4.4. Wyszukiwanie katalogu o największym rozmiarze ................................... 219
7.4.5. Wyświetlanie liczby plików zlokalizowanych w danym katalogu ............. 220
7.5. Wyszukiwanie miejsca lokalizacji poszczególnych poleceń ................................. 221
Rozdział 8. Zarządzanie plikami ...................................................................... 223
8.1. Uzyskiwanie informacji na temat pliku ................................................................. 223
8.1.1. Sprawdzanie typu i formatu pliku .............................................................. 223
8.1.2. Określanie typu programu ......................................................................... 224
8.1.3. Wyświetlanie informacji o czasie modyfikacji pliku ................................. 225
8.1.4. Zmiana czasu ostatniej modyfikacji pliku .................................................. 225
8.2. Podział pliku na mniejsze fragmenty ..................................................................... 226
8.3. Porównywanie plików ........................................................................................... 227
8.3.1. Wyszukiwanie różnic pomiędzy plikami ................................................... 227
8.3.2. Wyszukiwanie różnic pomiędzy katalogami .............................................. 227
8.3.3. Wyszukiwanie różnic pomiędzy plikami ................................................... 228
8.3.4. Porównywanie zbiorów plików ................................................................. 229
8.3.5. Odszukiwanie różnic pomiędzy katalogami .............................................. 230
8.3.6. Sprawdzanie procentowej różnicy pomiędzy plikami ................................ 231
8.3.7. Uzupełnianie pliku zgodnie z raportem różnic .......................................... 232
8.4. Kompresowanie plików ......................................................................................... 232
8.4.1. Kompresowanie plików ............................................................................. 233
8.4.2. Dekompresowanie pliku ............................................................................ 234
8.4.3. Przeglądanie zawartości skompresowanego pliku ..................................... 235
8.5. Zarządzanie archiwami plików .............................................................................. 236
8.5.1. Tworzenie pliku archiwum ........................................................................ 237
8.5.2. Wyświetlanie zawartości archiwum ........................................................... 237
8.5.3. Wypakowywanie plików z archiwum ........................................................ 238
8.6. Śledzenie wersji pliku ............................................................................................ 238
8.6.1. Wprowadzanie wersji pliku do systemu .................................................... 239
8.6.2. Pobieranie wersji pliku z systemu .............................................................. 241
8.6.3. Przeglądanie dziennika wersji pliku .......................................................... 242
8.6.4. Zapamiętywanie wersji zbioru plików ....................................................... 243
Zgłoś jeśli naruszono regulamin