Księgowość i Płace z 30 maja 2005 (nr 103).pdf

GP DORADZA

Czy drobny przedsiębiorca płaci VAT . . . . . . . . . . . . . . 3

Czy odsetki będą stanowiły przychód podatkowy . . . . 4

Kiedy potrzebna korekta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Jak prawidłowo obliczyć korektę . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Jak wyliczyć pobranie pocztowe . . . . . . . . . . . . . . . . 10

Jaka stawka VAT na usługi remontowe w biurach . . 11

Gazeta Prawna

Księgowość i Płace

Nr 103 (1468) PONIEDZIAŁEK 30 maja 2005

TYGODNIK DLA KSIĘGOWYCH I FINANSISTÓW

TEMAT TYGODNIA

Jakie ewidencje

u ryczałtowców

Podatnicy i spółki, których przychody podlegają zryczałtowane-

mu podatkowi dochodowemu, zobowiązani są do prowadzenia

kilku rodzajów ewidencji. Najważniejsza z nich to prowadzona

odrębnie za każdy rok podatkowy ewidencja przychodów. Pozo-

stałe wykazy dotyczą środków trwa-

łych oraz wartości niematerialnych

i prawnych, a także wyposażenia.

str. 5-8

CZEKAMY NA OPINIE I PYTANIA CZYTELNIKÓW 530 49 68

☎

marcin. musial@infor.pl

PODATKI

Jak rozliczyć

działalność sezonową

Prowadzenie działalności sezonowej nie pozosta-

je bez wpływu na obowiązki podatkowe. Podatni-

cy prowadzący taką działalność mogą zastanowić

się, czy lepiej opłacać ryczałt, czy może skorzy-

stać z opodatkowania w formie karty podatkowej,

czy też rozliczać się na zasadach ogólnych.

str.

ROZLICZENIA

Jaka stawka VAT

na usługi remontowe

w biurach

Do świadczenia usług remontowo-budow-

lanych w pomieszczeniach biurowych znajdują-

cych się w budynku mieszkalnym można stoso-

wać stawkę 7 proc.

str.

Kiedy zmniejszyć

zaliczkę

P racownik jest zatrudniony na

ORZECZNICTWO

Noty korygujące

i odsetkowe

Pomyłka może zdarzyć się każdemu. Niestety,

w przypadku podatników, zwłaszcza VAT, na-

prawienie błędu wymaga więcej zachodu i mu-

si być przeprowadzone w odpowiedni sposób.

Jednym z takich trybów jest wystawienie noty

korygującej. Należy ją przesyłać wystawcy fak-

tury lub faktury korygującej wraz z kopią.

PŁACE

Wynagrodzenie za urlop

a ekwiwalent

Do obliczenia ekwiwalentu za urlop stosuje się,

z pewnymi zmianami, zasady obowiązujące przy

ustalaniu wynagrodzenia urlopowego. Różnice

te wynikają ze szczególnego charakteru tego

świadczenia. Ekwiwalent jest bowiem świadcze-

niem jednorocznym, wypłacanym w razie roz-

wiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.

podstawie umowy o pracę na

czas nieokreślony. W 1999 r. pra-

cownik złożył oświadczenie, że

prowadzi działalność gospodar-

czą. W związku z tym nie stosowa-

liśmy zmniejszenia zaliczki na po-

datek dochodowy od osób fizycz-

nych określonej w pierwszym

przedziale skali podatkowej. Czy

było to prawidłowe? – pyta Maria

K. z Konina

W wyniku naszej interwencji otrzy-

maliśmy odpowiedź z Izby Skarbo-

wej w Łodzi, gdzie podkreślono, iż

osoby fizyczne, osoby prawne oraz

jednostki organizacyjne nie posia-

dające osobowości prawnej, zwane

zakładami pracy, są zobowiązane ja-

ko płatnicy obliczać i pobierać

w ciągu roku zaliczki na podatek

dochodowy od osób, które uzyskują

od tych zakładów wynagrodzenie

m.in. ze stosunku pracy. Zaliczkę

zmniejsza się o kwotę stanowiącą

1/12 kwoty zmniejszającej podatek,

określonej w pierwszym przedziale

skali podatkowej. Warunkiem

zmniejszenia jest złożenie zakłado-

wi pracy przez pracownika przed

pierwszą wypłatą wynagrodzenia

w roku podatkowym oświadczenia

według ustalonego wzoru (PIT-2).

dokończenie na str. 2

str.

REKLAMA

Jak egzekwować alimenty

od niesolidnego rodzica

■ Nowe formy wsparcia z gminy

■ Sposoby postępowania wobec tzw. dłużnika alimentacyjnego

■ Co to jest bezskuteczna egzekucja

■ Nowe obowiązki komornika

■ Czy można sprawdzić majątek dłużnika

CZYTAJ JUTRO W GAZECIE PRAWNEJ W PRAWIE NA CO DZIEŃ

www.gazetaprawna.pl/cykle/

ksiegowosc.html

www.mf.gov.pl

KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE

GAZETA PRAWNA NR 103 (1468) 30 MAJA 2005

Komentarze – Terminy – Liczby

www.gazetaprawna.pl

Kiedy zmniejszyć

zaliczkę

Odliczenia VAT

od samochodów

– czy przepisy są

sprawiedliwe?

dokończenie ze str. 1

ten zakład jako właściwy do stosowania odliczeń,

w przypadku gdy równocześnie osiąga od innych za-

kładów pracy dochody ze stosunku służbowego, sto-

sunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy lub wy-

konywania pracy nakładczej.

Z powyższego wynika – jak podkreślono w wyja-

śnieniu – że tylko w przypadku, gdy płatnik dysponu-

je oświadczeniem pracownika, w którym pracownik

stwierdzi, że nie zachodzą przesłanki wymienione

powyżej, może dokonać pomniejszenia zaliczki na

podatek dochodowy. Skoro zatem w przedstawionym

stanie faktycznym podatnik złożył oświadczenie, że

prowadzi działalność gospodarczą, to płatnik zasad-

nie nie pomniejszał zaliczki na podatek dochodowy

od osób fizycznych od wypłacanego pracownikowi

wynagrodzenia – wyjaśniła IS w Łodzi.

Z wyjaśnienia Izby Skarbowej w Łodzi wynika

również, że w oświadczeniu pracownika dla zakładu

pracy (PIT-2) podatnik stwierdza, że: nie otrzymuje

emerytury lub renty; nie osiąga dochodów z tytułu

członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub

innej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni

zajmującej się produkcją rolną; nie osiąga dochodów,

od których jest obowiązany opłacać zaliczki na pod-

stawie art. 44, tj. dochodów z działalności gospodar-

czej, dochodów ze stosunku pracy otrzymywanych

z zagranicy, dochodów z tytułu emerytur i rent otrzy-

mywanych z zagranicy bez pośrednictwa banków, do-

chodów z najmu lub dzierżawy; nie otrzymuje świad-

czeń pieniężnych od organu zatrudnienia; określa

2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr

54, poz. 536 z późn. zm.; dalej ustawa o VAT) część po-

jazdów kwalifikowanych dotychczas jako ciężarowe,

z uwagi na dużą ładowność, spełniających tzw. formułę

Lisaka, stanie się osobowymi, przez co straci prawo do

odliczeń podatku w pełnej wysokości oraz VAT od pali-

wa związanego z eksploatacją takiego samochodu. Jed-

nocześnie zaś wystarczy, że mały samochód będzie miał

jeden rząd siedzeń oddzielony od części przeznaczonej

do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą,

a skorzysta z wszelkich preferencji przewidzianych dla

ciężarówek.

Odebranie uprawnień do odliczenia całego VAT od

niektórych aut wywołało wiele negatywnych komenta-

rzy. Pojawiły się argumenty, poniekąd słuszne, że takie

działania ustawodawcy narażają Polskę na dotkliwe ka-

ry finansowe ze strony Unii Europejskiej. Przyczyną kło-

potów Polski może być niewątpliwie naruszenie tzw. za-

sady stand still, czyli niepo-

garszania warunków odli-

czenia od momentu wstą-

pienia przez dane państwo

do UE, wyrażonej w VI dy-

rektywie. Kwestia pogor-

szenia sytuacji podatników

będzie dotyczyła głównie

przedsiębiorców, którym

po trzech miesiącach od da-

ty ogłoszenia ustawy zosta-

nie odebrane prawo do od-

liczania podatku związane-

go z eksploatacją samochodów niespełniających defini-

cji samochodów ciężarowych, określonych w znowelizo-

wanej ustawie o VAT.

Przedsiębiorcy, którym prawa do odliczenia podatku

od paliw zostały w wyniku nowelizacji ustawy o VAT ode-

brane, mogą wnieść skargę do Komisji Europejskiej, po-

wołując się na art. 17 ust. 6 VI dyrektywy, zgodnie z któ-

rym państwo członkowskie nie może przyjmować regula-

cji wprowadzających szerszy katalog wyłączeń niż istnie-

jące w dniu wejścia w życie przepisów VI dyrektywy.

Wśród głosów krytycznych wprowadzenia nowych

ograniczeń w stosunku do samochodów pojawiają się

pomysły na poprawę zaistniałej sytuacji, według których

postuluje się uzależnienie prawa do odliczenia VAT od

przeznaczenia pojazdu. Jeśli tym przeznaczeniem jest

prowadzenie działalności gospodarczej, przywilej w od-

liczeniu podatku nie powinien być w ogóle ograniczany.

Jest to bardzo idealistyczny postulat i należy przyznać,

że zgodny z jedną z podstawowych zasad systemu VAT,

jaką jest neutralność tego podatku dla obrotu gospodar-

czego. Częstym bowiem przypadkiem jest korzystanie

z samochodu osobowego na potrzeby działalności go-

spodarczej przez osoby sprawujące np. wolne zawody.

Nasuwa się jednak pytanie, co, jeśli ten sam samochód

będzie wykorzystywany na potrzeby prywatne? Jak wia-

domo, nie jest to łatwe do zweryfikowania, dlatego nale-

ży podkreślić, że Polska nie jest jedynym przypadkiem

ograniczania możliwości odliczenia podatku. Więk-

szość państw UE wprowadziła różnego rodzaju limity,

a w skrajnych przypadkach niektóre kraje w ogóle unie-

możliwiły odliczenie VAT od nabycia samochodów oso-

bowych, jak chociażby Austria.

EKSPERT WYJAŚNIA

Małgorzata Frątczak-Długosz, Doradztwo Podatkowe Graczyk

i Wspólnicy S.C.

prawidłowe, a obowiązek taki wynika z art. 31

ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodo-

wym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14,

poz. 176 z późn. zm.).

Zgodnie z powyższym przepisem zakład pracy jest

obowiązany jako płatnik obliczać i pobierać w cią-

gu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób,

które uzyskują od tego zakładu przychód ze sto-

sunku pracy. Zaliczkę taką zgodnie z art. 32 ust.

3 zmniejsza się o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty

zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym

przedziale obowiązującej skali podatkowej, jeżeli

podatnik przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia

w roku podatkowym złoży zakładowi pracy

oświadczenie według ustalonego wzoru (PIT-2),

w którym stwierdzi, że:

– nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednic-

twem płatnika,

– nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rol-

niczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spół-

dzielni zajmującej się produkcją rolną,

– nie osiąga dochodów, od których jest obowiąza-

ny opłacać zaliczki na podstawie art. 44 ust. 3,

– nie otrzymuje świadczeń pieniężnych od organu

zatrudnienia lub od biura terenowego Funduszu

Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,

– określa ten zakład pracy jako właściwy do stoso-

wania odliczenia, o którym wyżej mowa, w przy-

padku gdy równocześnie osiąga od innych zakła-

dów pracy dochody ze stosunku służbowego,

stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy

lub wykonywania pracy nakładczej.

Zgodnie natomiast z ust. 4 zakład pracy nie zmniej-

sza zaliczki w sposób określony powyżej, jeżeli po-

datnik zawiadomi go o zmianach stanu faktyczne-

go wynikającego z oświadczenia.

Nie tylko Polska ogranicza

możliwości odliczenia

podatku, inne kraje UE

także wprowadziły

różnego rodzaju limity.

Ewa Matyszewska

TERMINARZ PODATNIKA I PŁATNIKA

MAJA

2005

Termin dla wpłat z zysku

dla spółek i przedsię-

biorstw państwowych

CZERWCA

2005

Termin dla kartowiczów

Not. EM

◗ Wpłata z zysku przez przedsiębiorstwa państwo-

we.

◗ Wpłata z zysku przez jednoosobowe spółki Skar-

bu Państwa.

◗ Wpłata podatku dochodowego od podatników

rozliczających się w formie karty podatkowej.

Stawką karty podatkowej jest kwotowa stawka mie-

sięczna. Wysokość tej stawki uzależniona jest od

trzech czynników: rodzaju wykonywanej działalności,

liczby zatrudnionych pracowników oraz miejscowości,

w której prowadzona jest działalność (a w szczególno-

ści – od liczby mieszkańców tej miejscowości).

W przypadku działalności opodatkowanej w formie

karty podatkowej, podatnik uiszcza podatek dochodo-

wy stałym miesięcznym ryczałtem, ustalonym według

obowiązujących stawek podanych w tabeli w ustawie

o podatkach zryczałtowanych.

01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72,

tel. (0–22) 530 40 35, (0–22) 530 40 40, fax 530 40 39,

w Internecie: www.gazetaprawna.pl, e-mail: ksiegowosc@infor.pl

Księgowość i Płace

Redaktor prowadzący: Anna Wojda, tel. (0–22) 531 49 69

Sekretarz redakcji: Krystyna Kanecka, tel. (0–22) 530 40 44

CZERWCA

2005

Termin dla składek

ubezpieczeniowych

i zdrowotnych

◗ Wpłata składek na ubezpieczenia społeczne

i zdrowotne opłacanych przez jednostki budżetowe,

zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze.

Biuro Reklamy: tel.: (0–22) 530 44 61, (0–22) 530 40 26–29, fax (0-22) 530 40 25;

Fotoskład: Jacek Obrusiewicz, tel. (0–22) 530 41 23;

Produkcja: Elżbieta Stamler, tel. (0–22) 530 42 24

Druk: AGORA SA Drukarnia, ul. Daniszewska 27, 03-230 Warszawa

Ireneusz Krawczyk, radca prawny w Kancelarii Prawnej

Chałas i Wspólnicy

W myśl ostatniej nowelizacji ustawy z dnia 11 marca

P ostępowanie zakładu pracy było jak najbardziej

GAZETA PRAWNA NR 103 (1468) 30 MAJA 2005

KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE

Obowiązki podatników

www.gazetaprawna.pl

INSTRUKCJA

EKSPERT WYJAŚNIA

Jak rozliczyć

działalność sezonową

Własny biznes na wakacje – taki pomysł przychodzi do głowy wielu po-

datnikom. Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę, że prowadzenie dzia-

łalności sezonowej nie pozostaje bez wpływu na obowiązki podatkowe.

Podatnicy prowadzący taką działalność mogą zastanowić się, czy lepiej

opłacać ryczałt, czy może skorzystać z opodatkowania w formie karty

podatkowej, czy też rozliczać się na zasadach ogólnych.

Przemysław Skorupa, doradca

podatkowy w Baker & McKenzie

Doradztwo Podatkowe

Czy drobny

przedsiębiorca

płaci VAT

Czy podatnicy prowadzący działalność

sezonowo, np. otwierający kramiki z pa-

miątkami, wynajmujący turystom rowery czy

prowadzący latem punkty gastronomiczne,

powinni płacić VAT? Kiedy taka konieczność

się pojawia i jak poradzić sobie z tego rodzaju

obowiązkami?

– Podstawowy problem, jaki wymaga w omawia-

nych przypadkach rozstrzygnięcia, to fakt, czy osoby

prowadzące opisaną działalność sezonowo mogą być

postrzegani jako podatnicy VAT. Z ustawy o VAT wy-

nika, iż podatnikami tego podatku są osoby prawne,

jednostki organizacyjne niemające osobowości praw-

nej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie

działalność gospodarczą. Ustawa o VAT zawiera spe-

cyficzną definicję działalności gospodarczej. Obejmu-

je ona wszelką działalność producentów, handlowców

lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących

zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność

osób wykonujących wolne zawody, również wówczas,

gdy czynność została wykonana jednorazowo w oko-

licznościach wskazujących na zamiar wykonywania

czynności w sposób częstotliwy. Jeżeli działalność ta-

ka prowadzona jest samodzielnie, w sposób częstotli-

wy (nie jest to jedynie okazjonalny wynajem, np. pry-

watnego roweru), wówczas należy uznać, iż dana oso-

ba prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu

omawianej ustawy. Konsekwentnie, osoba taka jest

podatnikiem VAT. Odrębną kwestią jest jednak to, czy

powinna ona płacić VAT do urzędu skarbowego i speł-

niać wszelkie wymogi dokumentacyjne.

W omawianych sytuacjach najczęściej będą mogły

znaleźć zastosowanie tzw. szczególne procedury doty-

czące drobnych przedsiębiorców. Z ustawy o VAT wy-

nika, iż podatnicy, u których wartość sprzedaży opo-

datkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim ro-

ku podatkowym równowartości 10 000 euro, zwolnie-

ni są z VAT. Z kolei w przypadku podmiotów rozpo-

czynających działalność w danym roku zwolnieni są

z VAT podatnicy, jeżeli przewidywana przez nich war-

tość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu

prowadzonej sprzedaży równowartości kwoty 10 000

euro. W przypadku działalności wykonywanej sezono-

wo w większości przypadków nie będzie konieczności

rozliczania VAT właśnie z uwagi na fakt nieprzekro-

czenia progów określonych w ustawie (podatnik może

jednak zrezygnować ze zwolnienia). Podmioty zwol-

nione z podatku będą musiały jednak prowadzić ewi-

dencję sprzedaży, która pozwalałaby określić, czy da-

ny podatnik nie przekroczył opisanego wyżej progu.

Należy jednakże wskazać, że pozostawanie podatni-

kiem zwolnionym ma jednak swoje niekorzystne stro-

ny. Przede wszystkim nie przysługuje mu prawo do od-

liczenia podatku naliczonego (zawartego np. w cenie

zakupu rowerów do wypożyczania).

W przypadku gdy podatnik przekroczy opisywane

wyżej progi lub zrezygnuje ze zwolnienia, będzie zobo-

wiązany rozliczać VAT na zasadach ogólnych. Dużym

uproszczeniem może okazać się składanie kwartal-

nych (w miejsce miesięcznych) deklaracji podatko-

wych w sytuacji gdy podatnik jest tzw. małym podatni-

kiem). Należy ponadto pamiętać, iż deklaracje VAT-7

(lub VAT-7K) składane są niezależnie od tego, czy po-

datnik dokonał w danym okresie jakiejś czynności

opodatkowanej. W przypadku osób prowadzących

działalność sezonową konieczne może okazać się za-

tem składanie tzw. deklaracji „zerowych” w okresach,

w których nie jest prowadzona działalność.

Not. Anna Wojda

ETAP 1

kresie handlu zapłacimy tylko

3 proc. ryczałtu. Podobnie z działal-

ności gastronomicznej (z wyjątkiem

przychodów ze sprzedaży napojów

o zawartości alkoholu powyżej 1,5

proc., bo tu stawka ryczałtu wynosi

8,5 proc.).

Ponieważ ustawa nie mówi nic

o możliwości zawieszenia działalno-

ści prowadzonej sezonowo, można

stąd wnioskować, że podatnicy, któ-

rzy zdecydują się na opłacanie po-

datku w formie ryczałtu od przycho-

dów ewidencjonowanych, a prowa-

dzą taką działalność, nie będą po

prostu wpłacali podatku za miesią-

ce, za które nie osiągają przycho-

dów, a podsumowania dokonają

w zeznaniu rocznym (PIT-28).

ma. Podatnicy zwolnieni są z obo-

wiązku prowadzenia ksiąg, składa-

nia zeznań rocznych, a także dekla-

racji o wysokości uzyskanych do-

chodów i wpłacania zaliczek na po-

datek dochodowy.

Aby skorzystać z tej formy opo-

datkowania, podatnik musi złożyć

wniosek o zastosowanie opodatko-

wania w tej formie. Termin złoże-

nia wniosku uzależniony jest od te-

go, czy podatnik rozpoczyna dzia-

łalność gospodarczą w trakcie ro-

ku podatkowego (tu wniosek nale-

ży złożyć przed rozpoczęciem

działalności), czy też działalność

już prowadził, ale chce zmienić

formę opodatkowania (wtedy

wniosek należy złożyć do 20 stycz-

nia). Podatnicy, którzy prowadzili

działalność w latach poprzednich

i płacili kartę podatkową, nie mu-

szą składać takiego wniosku, jeśli

chcą być opodatkowani nadal w tej

formie. W ich przypadku nic się

bowiem nie zmienia.

Wysokość podatku w formie

karty podatkowej stanowi mie-

sięczną stawkę i – w zależności od

rodzaju działalności – ma charak-

ter ściśle określonej kwoty pienięż-

nej, kwoty pieniężnej mnożonej

przez ilość (np. godzinę), dwóch

kwot określających maksimum lub

minimum podatku. Kwota stawki

karty podatkowej jest też uzależ-

niona od liczby zatrudnianych

osób oraz liczby mieszkańców

miejscowości, w której znajduje się

siedziba podatnika (liczbę miesz-

kańców ustala się na 31 grudnia

poprzedniego roku podatkowego).

W przypadku opłacania karty po-

datkowej – poza wieloma wygoda-

mi, jest też kilka minusów. Podatni-

cy muszą bowiem ściśle przestrze-

gać pewnych zachowań, by nie stra-

cić prawa do korzystania z tej formy

opodatkowania.

Sprawdź,

dla kogo ryczałt

Na opłacanie podatku w formie

ryczałtu mogą zdecydować się oso-

by prowadzące pozarolniczą działal-

ność gospodarczą, a więc działal-

ność zarobkową wykonywaną

w sposób zorganizowany i ciągły,

prowadzoną we własnym imieniu

i na własny rachunek, z której uzy-

skane przychody nie są zaliczone

do innych przychodów, jeśli w po-

przednim roku podatkowym obroty

firmy nie przekroczyły kwoty 250

000 euro. Kwotę tę – jak wynika

z regulacji zawartych w ustawie

z dnia 20 listopada 1998 r. o zry-

czałtowanym podatku dochodo-

wym od niektórych przychodów

osiąganych przez osoby fizyczne

(Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn.

zm.) – przelicza się na walutę pol-

ską według średniego kursu euro

ogłoszonego przez NBP z dnia

1 października poprzedzającego

rok podatkowy.

Podatnicy powinni jednak pamię-

tać, że aby w ogóle skorzystać z tej

formy opodatkowania, konieczne

jest złożenie pisemnego oświadcze-

nia naczelnikowi urzędu skarbowe-

go właściwego ze względu na miej-

sce zamieszkania podatnika.

Oświadczenie to – w przypadku po-

datników rozpoczynających działal-

ność w trakcie roku podatkowego –

należy złożyć nie później niż w dniu

uzyskania pierwszego przychodu.

Jeśli podatnik zdecyduje się na

wybór tej formy opodatkowania, po-

winien pamiętać, że zobowiązany

jest nie tylko do prowadzenia dla

każdego roku podatkowego ewiden-

cji przychodów oraz wykazu środ-

ków trwałych oraz wartości niema-

terialnych i prawnych, ale także ewi-

dencji wyposażenia. Podatnik powi-

nien też posiadać i przechowywać

dowody zakupu towarów i materia-

łów.

Stawki podatku wynoszą 20, 17,

8,5, 5,5 oraz 3 proc. Jaką stawkę za-

stosować do określonego rodzaju

działalności, precyzuje art. 12 usta-

wy o zryczałtowanym podatku do-

chodowym od niektórych przycho-

dów osiąganych przez osoby fizycz-

ne. Na przykład zapłacimy 17 proc.

ryczałtu od przychodów ze świad-

czonych usług hoteli (PKWiU gru-

pa 55.1), świadczonych przez obiek-

ty noclegowe turystyki oraz inne

miejsca krótkotrwałego zakwatero-

wania (PKWiU grupa 55.2). Z kolei

z tytułu działalności usługowej w za-

ETAP 2

Upewnij się,

czy karta jest

dla ciebie

Z opodatkowania w formie karty

podatkowej skorzystać mogą tylko

ci podatnicy, którzy spełniają ściśle

określone warunki. Jak wynika

z ustawy o zryczałtowanym podatku

dochodowym od niektórych przy-

chodów osiąganych przez osoby fi-

zyczne, z tej formy opodatkowania

mogą skorzystać osoby fizyczne

prowadzące samodzielnie działal-

ność gospodarczą oraz spółki cywil-

ne osób fizycznych. Podatnik powi-

nien też pamiętać o sprawdzeniu –

przed dokonaniem wyboru – czy

spełnia kryterium branżowe wynika-

jące z załącznika nr 3 do ustawy i je-

go 12 tabel. Znalazły się tam m.in.

działalność usługowa w zakresie

handlu detalicznego żywnością, na-

pojami, wyrobami tytoniowymi

oraz kwiatami, działalność usługo-

wa w zakresie handlu detalicznego

artykułami nieżywnościowymi (z

pewnymi wyłączeniami), działal-

ność w zakresie sprzedaży domo-

wych posiłków w mieszkaniach

z wyłączeniem sprzedaży napojów

alkoholowych o zawartości powyżej

1,5 proc. alkoholu uzależniona od

ilości posiłków i liczby mieszkań-

ców miejscowości, w której wykony-

wane są usługi, działalność w zakre-

sie usług turystycznych, wynajmo-

wania pokoi gościnnych, a także

działalność gastronomiczna z wyłą-

czeniem sprzedaży napojów alkoho-

lowych o zawartości powyżej 1,5

proc. alkoholu – w tym sprzedaż lo-

dów z automatu.

Opodatkowanie w formie karty

podatkowej to bardzo wygodna for-

ETAP 3

Podejmij decyzję

Podatnicy prowadzący działal-

ność sezonową mogą także – jeśli

nie zdecydują się na wybór innej for-

my opodatkowania – opłacać poda-

tek na zasadach ogólnych określo-

nych w przepisach ustawy z dnia 26

lipca 1991 r. o podatku dochodo-

wym od osób fizycznych (t.j. Dz.U.

z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn.

zm.). Wtedy podatek płacony jest

według skali podatkowej (19, 30 lub

40 proc. w zależności od wielkości

dochodu) albo jako podatek liniowy

(19 proc.).

Anna Wojda

ZGŁOŚ SWÓJ PROBLEM: ksiegowosc@infor.pl

KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE

GAZETA PRAWNA NR 103 (1468) 30 MAJA 2005

Prostowanie błędów

www.gazetaprawna.pl

EKSPERT WYJAŚNIA

Noty korygujące

i odsetkowe

Pomyłka może zdarzyć się każdemu. Niestety, w przypadku podatników,

zwłaszcza VAT, naprawienie błędu wymaga więcej zachodu i musi być

przeprowadzone w odpowiedni sposób. Jednym z takich trybów jest

wystawienie noty korygującej.

Przemysław Skorupa, doradca

podatkowy w Baker&McKenzie

Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o.

Czy odsetki będą

stanowiły przychód

podatkowy

Czy można wystawić w 2005 r. notę od-

setkową dotyczącą roku 2004? Jak w ta-

kiej sytuacji podatnik ma ją zaksięgować, czy

od razu jako przychód, czy dopiero po zapła-

cie np. zaległej faktury, z którą jest związane

wystawienie noty odsetkowej?

Jednym z problemów, jaki mo-

że się wiązać z korektą błędów na

fakturze za pomocą noty korygują-

cej, jest wywiązanie się z obowiąz-

ku doręczenia jej kontrahentowi.

Wystawiając notę korygującą

zgodnie z przepisami, należy ją

przesyłać wystawcy faktury lub

faktury korygującej wraz z kopią.

Nota „w drodze”

Problem może pojawić się w sy-

tuacji, gdy noty korygujące są

w drodze, a kontrola już zdążyła

zawitać do firmy. Sytuacja podat-

nika może okazać się trudna, bo

pozbawi kontrahenta prawa do

VAT. Takie stanowisko zaprezen-

tował Naczelny Sąd Administra-

cyjny, uznając, że przepisy nie

przewidują możliwości odliczeń

podatku, w sytuacji gdy podatnik

nie jest w posiadaniu stosownych

dokumentów korygujących wadli-

we faktury. Nawet wtedy, gdy znaj-

dują się one „w drodze” oraz gdy

potwierdzone zostały telefonicz-

nie lub faksem (wyrok z 1 marca

2000 r., I SA/Gd 2088/97, niepu-

blikowany).

Jak zauważył dalej NSA, jedną

z cech charakterystycznych uregu-

lowania dotyczącego VAT jest

znaczny stopień formalizmu i ry-

goryzmu. W systemie prawnym

dotyczącym tego podatku szcze-

gólne znaczenie i rolę przypisano

prawidłowo sporządzonej faktu-

rze, a na skutki błędów w faktu-

rach orzecznictwo zwracało uwa-

gę wiele razy.

W ocenie sądu nie do przyjęcia

jest bowiem stanowisko bagatelizu-

jące znaczenie stwierdzonych uchy-

bień w fakturach VAT. Uchybienia

te, nazwane przez skarżącego „for-

malnymi”, były na tyle istotne, że ja-

ko nabywca w zakwestionowanych

fakturach figurował inny podmiot

o innym numerze identyfikacji po-

datkowej niż skarżący. Jak podkre-

ślono dalej w uzasadnieniu, rów-

nież sposób skorygowania doku-

mentów nie dawał stronie skarżącej

możliwości skorzystania z przywile-

ju polegającego na prawie do obni-

żenia podatku należnego.

Z przywileju obniżenia podatku

należnego o naliczony może sko-

rzystać jedynie ten podmiot, który

przestrzega powszechnie obowią-

zujących przepisów w zakresie do-

kumentowania obrotów, tj. posia-

da prawidłowe faktury VAT. Sąd

zaznaczył, że to nie organy podat-

kowe pozbawiły stronę prawa do

obniżenia podatku, lecz to strona

nie spełniła warunków upoważnia-

jących do odliczenia podatku nali-

czonego, jak też nie spełnia wa-

runków niezbędnych do uznania

skuteczności korekt.

Zarzut strony skarżącej o nie-

uwzględnieniu wniosku o powoła-

Podstawowe zasady wystawiania

not korygujących

Notę korygującą może wystawić nabywca towaru lub usługi, któ-

ry otrzymał fakturę lub fakturę korygującą zawierającą pomyłki

dotyczące jakiejkolwiek informacji wiążącej się zwłaszcza ze

sprzedawcą, nabywcą, oznaczeniem towaru lub usługi. Noty ko-

rygującej nie można wystawić w przypadku pomyłek dotyczących

faktury w zakresie:

◗

– Pytanie podatnika dotyczy w istocie momentu,

w którym odsetki (np. od pożyczki, kredytu lub od-

setki za zwłokę) powinny zostać uznane za przy-

chód podatkowy. Co do zasady, w podatku docho-

dowym od osób prawnych obowiązuje tzw. zasada

memoriałowa. Oznacza to, że przychodem podatni-

ka są przychody należne, niezależnie od tego, czy

zostały one otrzymane. Od tej zasady wprowadzo-

ny jednak został wyjątek właśnie dla przychodów

z tytułu odsetek.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku

dochodowym od osób prawnych do przychodów

nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nie otrzyma-

nych odsetek od należności, w tym również od

udzielonych pożyczek (kredytów). Z przytoczone-

go przepisu wynika, że odsetki mogą zostać uznane

za przychód dopiero w momencie, w którym podat-

nik je faktycznie otrzyma. W urzędowej interpreta-

cji z dnia 13 stycznia 1999 r. (sygn. PB3/5912-722-

604/HS/98) minister finansów potwierdził, iż od-

setki takie są przychodami w dacie faktycznego

otrzymania i odpowiednio w tej samej dacie zapła-

cone przez dłużnika są jego kosztami uzyskania

przychodów.

Należy wskazać, iż analogiczne rozwiązania prze-

widziane są w ustawie o podatku dochodowym od

osób fizycznych. Kwestie momentu, w którym odset-

ki mogą zostać uznane za przychód, uregulowane zo-

stały w art. 14 ust. 3 pkt 2 wskazanej ustawy.

W związku z powyższym, z punktu widzenia prze-

pisów podatkowych nie ma przeszkód, aby „nota od-

setkowa” dotycząca należności z 2004 r. została wy-

stawiona w 2005 r. Odsetki wynikające z takiej noty

nie będą jednak przychodem w momencie jej wysta-

wienia, lecz dopiero w momencie, w którym dłużnik

zapłaci wskazane odsetki.

Na marginesie należy zauważyć, iż w analogiczny

sposób jak odsetki zapłacone traktowane są odsetki

skapitalizowane. Wniosek taki wypływa z wykładni

systemowej przepisów ustawy o podatku dochodo-

wym od osób prawnych. Został on również potwier-

dzony we wskazanej powyżej interpretacji urzędowej

ministra finansów. Zgodnie ze stanowiskiem resortu

finansów, odsetki skapitalizowane (tj. takie odsetki

od należności, które analogicznie jak należność głów-

na stanowią podstawę ustalania odsetek) są u wierzy-

ciela przychodem w każdorazowej dacie ich kapitali-

zacji dokonanej zgodnie z warunkami umów zawiera-

nych przez kontrahentów, a z drugiej strony u dłużni-

ków w tej samej dacie kapitalizacji są kosztem uzy-

skania przychodów.

jednostki miary i ilości sprzedanych towarów lub rodzaju wyko-

nanych usług;

◗ ceny jednostkowej towaru lub usługi bez kwoty podatku (ceny

jednostkowej netto);

◗

wartości towarów lub wykonanych usług, których dotyczy

sprzedaż, bez kwoty podatku (wartości sprzedaży netto);

stawki podatku;

◗ sumy wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług

z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od

podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;

kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów

(usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych sta-

wek podatku;

◗ wartości sprzedaży towarów lub wykonanych usług wraz z kwo-

tą podatku (wartości sprzedaży brutto), z podziałem na kwoty

dotyczące poszczególnych stawek podatku lub zwolnionych od

podatku lub niepodlegających opodatkowaniu;

kwoty należności ogółem wraz z należnym podatkiem, wyrażo-

nej cyframi i słownie.

UWAGA! Noty korygujące powinny zawierać wyrazy NOTA KORY-

GUJĄCA (par. 21 rozporządzenia ministra finansów z dnia

27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podat-

nikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur,

sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do któ-

rych nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów

i usług – Dz.U. nr 97, poz. 971).

nie na świadków dostawców i pra-

cowników skarżącej w celu okre-

ślenia stanu faktycznego zaistnia-

łych zdarzeń gospodarczych jest

więc niezasadny, ponieważ pod-

stawę ustalenia stanu faktycznego

stanowią dokumenty źródłowe

strony skarżącej oraz dokumenty

uzyskane z innych jednostek –

konkludował sąd.

Nie zawsze można

wystawić notę

Kolejną ważną sprawą jest to, że-

by wiedzieć, kiedy można wystawić

notę korygująca, a kiedy już trzeba

wystawić fakturę korygującą. Do

tej kwestii odniósł się NSA w in-

nym wyroku, stwierdzając, że nota

korygująca, a nie faktura korygują-

ca, może być wystawiona, jeżeli na-

bywca stwierdził wystąpienie w fak-

turze VAT pomyłki, np. w odpo-

wiednim oznaczeniu faktury jako

np. faktura VAT ZPChr. Sąd przy-

pomniał, że jest zasadą wystawia-

nie faktur korygujących, gdy wystą-

piła okoliczność mająca wpływ na

kwoty lub kwotę wykazaną w faktu-

rze, zaś not korygujących, gdy wy-

stąpiła okoliczność niemająca

wpływu na żadną kwotę wykazaną

w fakturze, ale niekiedy uniemożli-

wiającą dokonanie odliczenia, np.

brak oznaczenia faktury VAT

ZPChr (wyrok z 20 stycznia 2000

r., III SA 292/99, niepublikowany).

W innym wyroku NSA zauwa-

żył ponadto, że zwrot „jakakol-

wiek informacja wiążąca się z na-

bywcą” oznacza możliwość kory-

gowania pomyłek w sposobie

określenia nabywcy, np.: błąd

w nazwie, adresie lub numerze

identyfikacyjnym itp. Mogą być

prostowane w tym trybie pomyłki

dotyczące tego konkretnego po-

datnika. W ocenie sądu nie można

natomiast na drodze wystawienia

noty korygującej zmienić podmio-

tu umowy sprzedaży z jednego ist-

niejącego realnie na drugi mający

również swój byt cywilno-prawny

i podatkowy (wyrok NSA z 27

października 1999 r., III SA

7685/98 niepublikowany).

Nota odsetkowa

Odrębnym sposobem, który

może posłużyć do weryfikacji do-

kumentów – tym razem w zakre-

sie księgowości – jest nota odset-

kowa. Do tej kwestii odniósł się

NSA, orzekając, że adnotacja na

nocie odsetkowej o uwzględnieniu

odmowy zapłaty odsetek przez

kontrahenta nie jest równoznacz-

na z anulowaniem noty, a jedynie

stanowi podstawę do wystawienia

stosownego dowodu księgowego

(wyrok NSA z 29 października

1997 r., III SA 799/96, niepubliko-

wany).

Not. Aleksandra Tarka

PODSTAWA PRAWNA

◗

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodo-

wym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54,

poz. 654 z późn. zm.).

◗

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodo-

wym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14,

poz. 176 z późn. zm.).

ZGŁOŚ SWÓJ PROBLEM: ksiegowosc@infor.pl

Aleksandra Tarka

◗

Ewidencje

KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE

JAKIE EWIDENCJE

U RYCZAŁTOWCÓW

U stawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od

Ewidencja w biurze

Prowadzenie ewidencji można przekazać do wyspecjalizowane-

go biura rachunkowego. W takim przepadku to biuro powinno

przechowywać ewidencję. W ciągu 7 dni od dnia zawarcia umo-

wy z biurem rachunkowym podatnik musi zawiadomić o tym

fakcie właściwego naczelnika urzędu skarbowego. W zawiado-

mieniu należy wskazać nazwę i adres biura oraz miejsce przecho-

wywania ewidencji i dowodów związanych z jej prowadzeniem.

niektórych przychodów osiąganych przez osoby fi-

zyczne nakazuje podatnikom i spółkom, których

przychody podlegają temu podatkowi, prowadzenie

kilku rodzajów ewidencji. Najważniejsza z nich to

prowadzona odrębnie za każdy rok podatkowy ewi-

dencja przychodów. Pozostałe wykazy dotyczą środ-

ków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz wyposa-

żenia. Obowiązek prowadzenia ewidencji przychodów nie dotyczy po-

datników osiągających przychody (pieniądze, wartości pieniężne, war-

tości świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń) z tytułu

umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów

o podobnym charakterze. Wysokość tych przychodów musi jednak wy-

nikać z umowy zawartej w formie pisemnej. Podatników tych nie doty-

czy także obowiązek prowadzenia ewidencji wyposażenia. Jeżeli po-

datnicy osiągają zarówno przychody z najmu, jak i przychody z poza-

rolniczej działalności gospodarczej, obowiązek prowadzenia ewidencji

wyposażenia obejmie wyłącznie wyposażenie związane z działalnością

gospodarczą.

Ewidencja przychodów

Ewidencję oraz dowody, na podstawie których są dokonywane wpisy

do ewidencji, a także dowody zakupu towarów należy przechowywać

w miejscu wykonywania działalności. Jeśli działalność jest prowadzona

w formie spółki, ewidencję należy przechowywać w miejscu wskazanym

przez podatnika lub podatników – jako jej siedziba.

Szczegółowe warunki, jakie powinna spełniać ewidencja prowadzona

na potrzeby zryczałtowanego podatku, określa rozporządzenie ministra

finansów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji

przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych

i prawnych (Dz.U. nr 219, poz. 1836 z późn. zm.). Rozporządzenie okre-

śla nie tylko sposób prowadzenia ewidencji przez podatników, którzy wy-

brali opodatkowanie podatkiem ryczałtowym, ale także opisuje szczegó-

łowe warunki, jakim powinna ona odpowiadać, aby stanowiła dowód

w postępowaniu podatkowym. W rozporządzeniu tym można znaleźć

także informacje na temat sposobu dokumentowania przychodów i ob-

liczania należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz

wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Przepisy rozporządzenia zobowiązują podatników – „ryczałtowców” do

prowadzenia ewidencji według wzoru, który umieszczono w załączniku

do rozporządzenia. Minister określił przypadki, w których należy prowa-

dzić jedną, wspólną ewidencję dla kilku podatników. Otóż zgodnie z par.

2 pkt 1 rozporządzenia dokumentację taką będą prowadzić podatnicy

wykonujący działalność w formie spółki cywilnej osób fizycznych lub

spółki jawnej osób fizycznych.

Zgodnie z pkt 2 tego samego paragrafu, wspólną ewidencję muszą

także prowadzić małżonkowie, między którymi istnieje wspólność mająt-

kowa, osiągający przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierża-

wy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Przepis

ten nie będzie miał jednak zastosowania, jeżeli małżonkowie złożyli

oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodu przez jednego z nich.

Podatnicy dokonujący odliczeń od przychodów powinni wykazywać

je w odrębnych pozycjach ewidencji i zmniejszyć o te kwoty wartość

przychodu stanowiącego podstawę opodatkowania. Po zakończeniu mie-

siąca, do 20 dnia następnego miesiąca, należy podsumować zapisy, obli-

czyć i wpisać do ewidencji kwotę ryczałtu od przychodów ewidencjono-

wanych, a także kwoty przysługujących obniżek oraz ulg od tego ryczał-

tu. W przypadku prowadzenia więcej niż jednej ewidencji, sumy mie-

sięczne zapisów z poszczególnych ewidencji należy przenieść do jednej

z nich i podsumować. Jeżeli podatnik musi dokonać doliczeń do podat-

ku, doliczenia takie powinno się wykazać w ewidencji. O kwoty doliczeń

należy też zwiększyć wartość przychodu podlegającego opodatkowaniu

lub należny ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

RADZIMY

Pamiętajmy o tym, by zbroszurować ewidencję i kolejno po-

numerować jej karty. Oznacza to, że poszczególne strony ewi-

dencji nie mogą być luźne. Aby urząd skarbowy nie miał za-

strzeżeń, należy je zszyć choćby zwykłym zszywaczem.

imiona i nazwiska lub nazwy sprzedawcy i nabywcy (lub nazwy skróco-

ne nabywcy i sprzedawcy) oraz ich adresy,

◗ numery identyfikacyjne lub numery tymczasowe sprzedawcy i nabywcy,

◗ numer kolejny faktury,

◗ dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę

wystawienia,

◗ nazwę towaru i usługi,

◗ jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych

usług,

◗ ceny jednostkowe netto towarów lub usług,

◗ wartość netto sprzedanych towarów lub wykonanych usług,

◗

kwotę podatku naliczoną od sumy wartości sprzedaży netto towarów,

◗ wartość sprzedanych towarów lub wykonanych usług wraz z podatkiem

(brutto),

◗ kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem,

◗ imiona i nazwiska lub podpisy osób uprawnionych do wystawienia i od-

bioru faktury.

Faktura powinna być wystawiona co najmniej w dwóch egzempla-

rzach. Oryginał otrzymuje nabywca, a kopia zostaje u sprzedawcy. Pod-

mioty korzystające ze zwolnienia z VAT nie wystawiają faktur, lecz ra-

chunki, które nie zawierają aż tak szczegółowych danych jak faktury. Ra-

chunki muszą posiadać następujące dane:

◗ imiona i nazwiska, nazwę lub firmę,

◗ adres sprzedawcy i nabywcy lub wykonawcy i odbiorcy usługi,

◗ datę wystawienia i numer rachunku,

◗ rodzaj i ilość towarów lub usług oraz ich cenę jednostkową,

◗ sumę należności,

◗

podpis wystawcy i jego pieczątkę.

W przypadku sprzedaży bez faktur wpisów do ewidencji dokonuje się

na podstawie wystawionego na koniec dnia dowodu wewnętrznego. Do-

wód taki zawiera jedną kwotę, która wykazuje wartość przychodów za

dzień z podziałem na przychody objęte poszczególnymi stawkami ry-

czałtu od przychodów ewidencjonowanych.

RADZIMY

Dla celów podatkowych kopie wszystkich dokumentów księ-

gowych, a więc zarówno faktur, jak i rachunków muszą być

przechowywane przez co najmniej 5 lat.

Zgodnie z par. 4 rozporządzenia w sprawie prowadzenia ewidencji

przychodów w przypadku przychodów określonych w art. 14 ust. 2 usta-

wy o podatku dochodowym od osób fizycznych (czyli np. przychodów

z odpłatnego zbycia składników majątku wykorzystywanego do działal-

CZEKAMY NA OPINIE I PYTANIA CZYTELNIKÓW

☎

530 49 68

marcin.musial@infor.pl

GAZETA PRAWNA NR 103 (1468) 30 MAJA 2005

Wybór opodatkowania przychodów podat-

kiem zryczałtowanym pociąga za sobą obo-

wiązek prowadzenia kilku ewidencji. Gra mo-

że się jednaki, okazać warta świeczki. Obo-

wiązki ewidencyjne podatników opłacających

ryczałt są bowiem znacznie mniej uciążliwe niż

w przypadku innych form opodatkowania.

Dokumenty będące podstawą wpisów do ewidencji

Rozporządzenie do ustawy mówi, że dowodami, na podstawie któ-

rych dokonuje się wpisów w ewidencji, są faktury VAT (w szczególności

faktur VAT marża, faktur VAT RR, faktur VAT MP), dokumenty celne,

rachunki oraz faktury korygujące, noty korygujące – zwane potocznie

fakturami. Dokumenty te muszą odpowiadać warunkom określonym

w odrębnych przepisach. I tak np. faktury VAT powinny zawierać przy-

najmniej:

◗

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: