Ireneusz i Trójjedyny Bóg _ Trynitarianie.pdf

2010-02-17

Ireneusz i Trójjedyny Bóg :: Trynitarianie

· Głowna · Trójca · Świadkowie Jehowy · Racjonalista · Ateizm · Goście · Forum · Linki ·

artykuł z: Świadkowie Jehowy / Ojcowie Kościoła

Ireneusz i Trójjedyny Bóg

Dla antytrynitarzy dość niewygodne są poglądy Ireneusza z Lyonu (ur. 130-40). Jednak i jego nauki o Bogu są czasem

przez nich przedstawiane jako rzekomo potwierdzające ich antytrynitarną wykładnię.

Przykładowo Świadkowie Jehowy w Strażnicy Nr 14, 1990 s. 21-23, w artykule pt. „Przeciw fałszywej wiedzy”, przedstawili

życiorys, niektóre nauki i dorobek Ireneusza. Nie przedstawili jednak tego rzetelnie. Dopuścili się wielu przemilczeń, a

zacytowali z jego dzieł tylko te fragmenty, które nie piętnują tych nauk gnostyków, które są podobne do ich wykładni.

Świadkowie Jehowy w tym artykule nie napisali nic o wierze Ireneusza w Bóstwo Chrystusa i Boga w Trzech Osobach.

Na końcu swego artykułu Świadkowie Jehowy napisali:

„Niemniej wysoko sobie cenimy świadectwo człowieka, który śmiało występował w obronie natchnionego spisanego Słowa

Bożego, przekładając je nad tradycje ludzkie” (j/w. s. 23).

Oby ta opinia obowiązywała wszystkich czytelników Strażnicy i dotyczyła też jego nauk, które poniżej przedstawimy.

Oto czego nauczał Ireneusz:

1) Zrodzony, a nie stworzony i odwieczny Syn Boży.

2) Bóstwo Chrystusa i cześć dla Niego.

3) Osobowość Ducha Świętego.

4) Trójca Święta.

Poniżej przedstawiamy obszerne cytaty z zachowanych dzieł Ireneusza tzn. „Wykład Nauki Apostolskiej” (

apostolicae praedicationis ) i „Przeciw herezjom” ( Adversus haereses ) oraz opinie antytrynitarzy.

Zrodzony, a nie stworzony i odwieczny Syn Boży

Antytrynitarze czasem przywołują Ireneusza jako tego, który rzekomo stosuje do Jezusa tekst Prz 8:22 (np. Świadkowie

Jehowy patrz ich „‘Wieczyste zamierzenie’ Boże odnosi teraz triumf dla dobra człowieka” 1978 s. 27). Sugerują przez to, że

nauczał on o stworzeniu Syna, tak jak oni. Tymczasem Ireneusz wcale tego tekstu nie odnosi do Jezusa lecz do Ducha Św.,

trinitarians.info/…/art_274_Ireneusz-i-Trojje…

1/17

2010-02-17

Ireneusz i Trójjedyny Bóg :: Trynitarianie

„Panem jest Ojciec i Panem jest Syn, Bogiem jest Ojciec, Bogiem jest Syn, bo zrodzony z Boga jest Bogiem [por. J 1:18]. I tak

według substancji, swej mocy i istoty ukazuje się jeden Bóg, zaś wedle porządku naszego zbawienia to Syn i Ojciec” („Wykład

Nauki Apostolskiej” 47).

„Przez stworzenie Słowo objawia Boga jako Stwórcę (...) przez Syna zaś objawia Ojca, który

herezjom” 4:6,6).

„Ten Ojciec Pana naszego Jezusa Chrystusa przez swoje Słowo, którym jest Syn jego, przezeń się się objawia i ukazuje

wszystkim, którym się objawia. Poznają Go bowiem ci, którym objawi się Syn. Zawsze współistniejący

od początku zawsze objawiał Ojca aniołom, archaniołom...” („Przeciw herezjom” 2:30,9).

„Gdyby więc kto zechciał nas zapytać: W jaki sposób Syn został wydany przez Ojca, wówczas odpowiemy mu, że to wydanie,

czy zrodzenie, czy wyniknięcie czy otworzenie czy jakimkolwiek innym słowem określimy je - nikomu nie jest znane, bo jest

niewysłowione. Nie zna go Walentyn, ani Marcjon, ani Saturnin, ani Bazylides, ani aniołowie, ani archaniołowie, ani książęta,

ani moce, lecz zna je tylko sam Bóg Ojciec, który go zrodził i Syn, który został zrodzony. Skoro więc zrodzenie jego jest

niewysłowione, to nie są przy zdrowych zmysłach ci, co próbują opisać Jego narodzenie i wydanie, bo obiecują opowiedzieć w

słowach to, co w słowach wyrazić się nie da” („Przeciw herezjom” 2:28,6).

„Ukazano więc jasno, że Słowo, które było na początku u Boga, Słowo, przez które wszystko się stało i które stale było przy

rodzaju ludzkim, teraz, w ostatnich czasach, w chwili przewidzianej przez Ojca, zjednoczyło się ze swoim stworzeniem i stało

się znoszącym cierpienie człowiekiem. W ten sposób zostaje odrzucone twierdzenie przeciwne, ludzi, którzy mówią: jeśli

Chrystus wtedy się narodził, to nie było Go przedtem. Uzasadniliśmy bowiem, że jako Syn Boży nie zaczął wtedy istnieć,

będąc przecież zawsze przy Ojcu, ale gdy przyjął ciało i stał się człowiekiem” („Przeciw herezjom” 3:18,1).

„Bóg stworzył na początku Adama nie dlatego, że potrzebował ludzi, ale aby mieć kogoś, w kim mógłby złożyć swoje

dobrodziejstwa. Bo nie tylko przed powstaniem Adama, ale także przed wszelkim stworzeniem Słowo wychwalało swego Ojca,

trwając w Ojcu i odbierając chwałę od Ojca, tak jak samo rzekło: ‘Ojcze, otocz mnie tą chwałą, którą miałem u ciebie, zanim

świat powstał’.” („Przeciw herezjom” 4:14,1).

„Nie jesteś człowieku, bytem niestworzonym, nie istniejesz razem z Bogiem jak jego własne Słowo” („Przeciw herezjom”

2:25,3).

„Wprawdzie nie jest to pełna myśl o Ojcu wszystkiego, ale to znacznie godniejszy sposób mówienia, niż mówienie tych

[heretyków], którzy powstanie słowa ludzkiego przenoszą na odwieczne słowo Boże i o Jego początku i pochodzeniu mówią

tak, jak o własnym słowie” („Przeciw herezjom” 2:13,8).

„Nie jest zatem tak, że Słowo (...) nie poznało Ojca, jak uczą ludzie tego rodzaju [gnostycy]. Byłoby to wprawdzie

trinitarians.info/…/art_274_Ireneusz-i-Trojje…

2/17

2010-02-17

Ireneusz i Trójjedyny Bóg :: Trynitarianie

Mojżesz w słowach po hebrajsku: Barasith bara Elovim basan benowam samenthares , a co tłumaczy się (...): ‘Syn (był) na

początku, następnie Bóg stworzył niebo i ziemię’ [Rdz 1:1]. Poświadcza to także (...) mówiąc: przed jutrzenką zrodziłem cię i

przed słońcem trwa imię twoje [Ps 110:3; 72:17]. Jest więc przed stworzeniem świata, gdyż razem ze stworzeniem świata

powstały gwiazdy. (...) Dla Boga bowiem istnieje Syn na początku, przed powstaniem świata; dla nas zaś teraz, gdy się

objawia. Nie był zatem dla nas przedtem, ponieważ nie znaliśmy go. Dlatego też i jego uczeń Jan mówiąc nam kim jest Syn

Boży, który był u Ojca zanim świat powstał i że przez niego wszystko się stało, co się stało, mówi tak:

Słowo i Słowo było u Boga, wszystko przez niego się stało, a bez niego nic się nie stało [J 1:1-3]. Bardzo jasno wskazuje, że

na początku Słowo było razem z Ojcem, przez nie wszystko się stało i tym (Słowem) jest jego Syn” („Wykład Nauki

Apostolskiej” 43).

Nazywając kilkakrotnie Syna i Ducha „Rękami Boga” Ireneusz stwierdza ich współwieczność z Ojcem:

„Przez Ręce Ojca [por. Rdz 2:7] to jest przez Syna i Ducha powstaje człowiek na podobieństwo Boże, a nie tylko część

człowieka” („Przeciw herezjom” 5:6,1). Patrz poniżej rozdział „Trójca Święta”.

Ireneusz wskazuje też na odwieczność Syna, jako Światłości, przez pokazanie pochodzenia światła od jego źródła:

„Bo nawet później zapalona pochodnia nie ma innego światła od palącej się wcześniej. Gdy wszystkie ich płomienie schodzą

się razem, wracają do pierwotnej jedności i stają się znów jednym światłem, które było na początku. I wtedy nie da się już

ustalić, które światło było wcześniej, a które później, bo wszystkie w całości są jednym” („Przeciw herezjom” 2:17,4).

To, że Ireneusz uważał Jezusa za Stwórcę, a nie stworzenie przedstawił też w następujących słowach:

„Prawdziwym Stwórcą świata jest Słowo Boże, to jest Pan nasz, który w ostatecznych czasach stał się człowiekiem i chociaż

przebywał na świecie w niewidzialny sposób, obejmował wszystko, co zostało stworzone, i związany był z całością

stworzenia, ponieważ był Słowem Bożym, zarządzającym wszystkim i porządkującym wszystko. I dlatego przyszło Ono do

swego w sposób widzialny i stało się ciałem" („Przeciw herezjom” 5:18,3).

„A więc ten, ale tylko ten, co wraz ze Słowem wszystko stworzył, powinien słusznie nazywać się Bogiem i Panem, natomiast

wszystko co zostało stworzone, nie może być określane tą sama nazwą” („Przeciw herezjom” 3:8,3).

Gdyby Jezus był stworzeniem nie mógłby być określany tytułami „Pan” i „Bóg”, a jednak Ireneusz tak nazywa Chrystusa, co

zobaczymy poniżej.

Jezus-Człowiek stworzeniem Ojca

Ireneusz Chrystusa nazywa stworzeniem ale wyłącznie, gdy mówi o Jego ludzkiej naturze, gdy został On stworzony jako

człowiek w swym narodzeniu z Maryi.

„Jeśli pierwszy Adam został wzięty z ziemi i ukształtowany przez Słowo Boże, trzeba, żeby to samo Słowo, rekapitulując w

sobie samym Adama, miało podobieństwo z Jego narodzeniem. Dlaczego więc Bóg nie wziął ponownie ziemi, ale z Maryi

dokonał tego stworzenia? Aby nie powstało jakieś inne stworzenie, jak tylko to, które ma być zbawione, przeciwnie, aby

zrekapitulowane zostało to samo stworzenie przy zachowaniu podobieństwa” („Przeciw herezjom” 3:21,10).

trinitarians.info/…/art_274_Ireneusz-i-Trojje…

3/17

2010-02-17

Ireneusz i Trójjedyny Bóg :: Trynitarianie

„‘Ojcowie’ żyjący w II wieku n.e. na przykład Ignacy z Antiochii, lub Ireneusz z Lyonu co prawda głosili poglądy, w których

najwyżej można by się dopatrywać wiary w podwójnego Boga, złożonego z Ojca i Syna” (Strażnica Rok CVI [1985] Nr 3 s.21).

W jeszcze innej publikacji wymieniając np. Ireneusza Świadkowie Jehowy piszą:

„ten i ów pod pewnymi względami zrównuje Ojca z Synem, ale pod innymi uważa Syna za istotę podporządkowaną Bogu

Ojcu” (Strażnica Nr 7, 1992 s.29).

Oczywiście autorzy Strażnicy nie napiszą już, że te „pewne względy”, o których wspominają, to ludzka lub boska natura

Chrystusa.

Zastanowić by się należało też, czy cytowane wypowiedzi Świadków Jehowy dadzą się ze sobą uzgodnić.

Oto nauka Ireneusza:

„Jeśli zaś nikt nie może odpuszczać grzechów, jak tylko sam Bóg, te zaś odpuścił Pan i tak leczył ludzi, to jasne jest, że to on

był Słowem Bożym, które stało się Synem człowieczym, który otrzymał od Ojca władzę odpuszczania grzechów, ponieważ

jednoczesnie był człowiekiem i Bogiem. Jako człowiek cierpiał razem z nami, jako Bóg ulitował się nad nami i odpuścił nasze

winy, gdyż byliśmy winni Stwórcy, naszemu Bogu” („Przeciw herezjom” 5:17,3).

„Ten Ojciec Pana naszego Jezusa Chrystusa przez swoje Słowo, którym jest Syn jego, przezeń się się objawia i ukazuje

wszystkim, którym się objawia. Poznają Go bowiem ci, którym objawi się Syn. Zawsze współistniejący z Ojcem Syn, dawno i

od początku zawsze objawiał Ojca aniołom, archaniołom...” („Przeciw herezjom” 2:30,9).

„Otóż tak samo Słowo Boże z patriarchami przed Mojżeszem rozmawiało z wysokości Bóstwa i chwały; z tymi co byli pod

Prawem, ze stanowiska kapłańskiego, a gdy następnie stał się dla nas człowiekiem zesłał na cały świat dar niebieskiego

Ducha” („Przeciw herezjom” 3:11,8).

„Bóg stał się człowiekiem i sam Pan zbawił nas, dając nam znak [w swoim narodzeniu] z Dziewicy” („Przeciw herezjom”

3:21,1).

„aby [człowiek] mógł oglądać Boga i ogarnąć Ojca, to dlatego Słowo Boże stało się człowiekiem i Synem Człowieczym, żeby

przyzwyczaić ludzi do przyjmowania Boga i żeby Bóg, według upodobania Ojca, przyzwyczajał się do zamieszkiwania w

człowieku” („Przeciw herezjom” 3:20,2).

„aby przed Chrystusem Jezusem, naszym Panem, Bogiem [niektóre przekłady], Zbawicielem i Królem według postanowienia

niewidzialnego Ojca, zgięło się wszelkie kolano istot niebieskich, ziemskich i podziemnych i aby wszelki język go wyznawał”

(„Przeciw herezjom” 1:10,1).

„W końcu Słowo ukazało Ojca w sposób widzialny, niemal dotykalny i chociaż nie wszyscy podobnie w niego wierzyli, to

trinitarians.info/…/art_274_Ireneusz-i-Trojje…

4/17

2010-02-17

Ireneusz i Trójjedyny Bóg :: Trynitarianie

„Będzie również sądził ebionitów. Jak mogą się uratować, jeśli nie jest Bogiem ten, który sprawia ich zbawienie na ziemi? Jak

przyjdzie człowiek do Boga, jeśli to nie Bóg przyszedł na człowieka? (...) Jak więc jest on większy od Salomona i większy od

Jonasza albo Panem wobec Dawida, jeśli nie miałby innej istoty niż oni?” („Przeciw herezjom” 4:33,1-7).

„Teraz, jako że Słowo Boże było człowiekiem, urodzonym z pnia Jessego i synem Abrahama, Duch Boży spoczął na Nim i

został On konsekrowany, by nieść dobrą nowinę maluczkim; jako Bóg zaś nie sądził na podstawie pozorów ani nie potępiał na

podstawie pogłosek” („Przeciw herezjom” 3:9,3).

„Mówi także prorok, że Chrystus po zmartwychwstaniu rozkazuje narodom. Miał bowiem zmarły powstać z martwych, być

wyznawany i w wierze uznawany za Syna Bożego, Króla. Dlatego mówi: A jego powstanie będzie wspaniałe

będzie chwałą. Wówczas został bowiem jako Bóg uwielbiony, gdy powstał z martwych” („Wykład Nauki Apostolskiej” 61).

„A zatem przez tę wypowiedź, że według ciała Chrystus będzie z rodu Dawida, że będzie Synem Bożym, ponieważ zmarły

powstanie, że z wyglądu będzie człowiekiem, ale z mocy Bogiem i w jaki sposób sam będzie Sędzią całego świata i jak sam

będzie Sprawcą sprawiedliwości i Zbawcą, - to wszystko ogłasza Pismo” („Wykład Nauki Apostolskiej” 62).

Różny od archaniołów

Patrz „Przeciw herezjom” 2:28,6 i 2:30,9 (cytowane powyżej w rozdziale „Zrodzony, a nie stworzony i odwieczny Syn Boży”)

oraz „Wykład Nauki Apostolskiej” 9.

Bóg błogosławiony (Rz 9:5)

„I znowu pisząc do Rzymian o Izraelu mówi: do których należą ojcowie i z których jest Chrystus według ciała, który jest

Bogiem ponad wszystkim, błogosławionym na wieki [por. Rz 9:5]. I znowu pisząc List do Galatów mówi: kiedy nadeszła pełnia

czasu, Bóg zesłał swego Syna zrodzonego z niewiasty [por. Ga 4:4]” („Przeciw herezjom” 3:16,3).

Alfa i Omega, Początek i Koniec (Ap 21:6)

W „Przeciw herezjom” 5:35,2 Ireneusz odniósł fragment tekstu Ap 21:6 do Chrystusa.

Bóg (Mt 1:23)

„Mówi bowiem, oto dziewica pocznie i porodzi Syna , a ten istniejąc jako Bóg, będzie z nami ” („Wykład Nauki Apostolskiej” 54).

Jednorodzony Bóg (J 1:18)

„Jego Słowo, stosownie do jego postanowienia i dla pożytku tych, którzy to widzieli, objawiło wspaniałość Ojca i wyjaśniło

trinitarians.info/…/art_274_Ireneusz-i-Trojje…

5/17

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: