Neurorozwojowa analiza wad postawy.pdf

(2553 KB) Pobierz
Microsoft Word - neurorozwojowa_analiza_wad_postawy.doc
Za zgod Ģ autora zamieszczono na naszej stronie
www.pandm.org
Małgorzata Matyja, Anna Gogola
własne artykuły
Neurorozwojowa analiza wad postawy ciała
W koncepcji neurorozwojowej rozwój postawy ciała zwi Ģ zany jest z jako Ļ ci Ģ napi ħ cia
posturalnego. Postawa ciała uwarunkowana jest wieloma czynnikami, w tym tak Ň e regulacj Ģ
o Ļ rodkow Ģ . Jako Ļę regulacji o Ļ rodkowej zwi Ģ zana jest ze stopniowo rozwijaj Ģ cym si ħ w
ontogenezie mechanizmem odruchu postawy(mechanizmem antygrawitacyjnym). Zgodnie z
koncepcj Ģ neurorozwojow Ģ prawidłowo funkcjonuj Ģ cy mechanizm odruchu postawy zawiera
zale Ň ne od siebie składowe: prawidłowe napi ħ cie posturalne, prawidłowe unerwienie
reciprokalne oraz prawidłowe wzorce posturalne i motoryczne.
Prawidłowe napi ħ cie posturalne
Prawidłowe wzorce
postawy i ruchu
Prawidłowe unerwienie reciprokalne
(prawidłowa dystrybucja napi ħ cia)
Ryc.1 Prawidłowy mechanizm odruchu postawy
W przypadku jakiejkolwiek dysfunkcji o.u.n., mechanizm ten ulega zaburzeniu.
Podstawowym problemem jest tu zazwyczaj stan obni Ň onego napi ħ cia posturalnego,
zaburzaj Ģ cy funkcjonowanie pozostałych składowych omawianego mechanizmu.
Stan obni Ň onego napi ħ cia posturalnego
Nieprawidłowe wzorce
postawy i ruchu
Zaburzenia unerwienia reciprokalnego
(Zaburzenia dystrybucji napi ħ cia)
Ryc.2 Nieprawidłowy mechanizm odruchu postawy
Zgodnie z koncepcj Ģ neurorozwojow Ģ hipotonia posturalna powoduje uruchomienie ró Ň nego
rodzaju kompensacji umo Ň liwiaj Ģ cych funkcjonowanie w warunkach grawitacji, tzn.
1
6304604.007.png
Za zgod Ģ autora zamieszczono na naszej stronie
www.pandm.org
umo Ň liwiaj Ģ cych stabilizacj ħ ciała. Kompensacje s Ģ niezb ħ dne, gdy Ň niedobory napi ħ cia
posturalnego utrudniaj Ģ prawidłow Ģ integracj ħ napi ħ cia prostowników i zginaczy
posturalnych.
Próba ustabilizowania ciała zwykle ko ı czy si ħ dominacj Ģ jednego rodzaju napi ħ cia
nad drugim. Mo Ň na zaobserwowa ę :
1) plecy okr Ģ głe- dominacja zgi ħ cia,
2) plecy płaskie- dominacja wyprostu
Czasem w jednych cz ħĻ ciach ciała dominuje zgi ħ cie, w innych wyprost jak w przypadku
1) pleców kołyskowych
2) pleców wkl ħ sło- wypukłych
3) pleców wkl ħ słych
zgi ħ cie
zgi ħ cie
wyprost
zgi ħ cie
wyprost
wyprost
wyprost
zgi ħ cie
wyprost
plecy wkl ħ sło-
wypukłe
plecy
kołyskowe
plecy płaskie
plecy okr Ģ głe
plecy wkl ħ słe
Ryc.3 Dominacja zgi ħ cia i wyprostu w ró Ň nych rodzajach wad postawy
Kompensacje zwi Ģ zane s Ģ równie Ň z przesuni ħ ciem tułowia w przód, w tył lub czasem w bok
od osi długiej.
Ryc. 4 Kompensacyjne przesuni ħ cia tułowia.
A) Prawidłowy liniowy układ segmentów ciała
2
6304604.008.png 6304604.009.png 6304604.010.png 6304604.001.png 6304604.002.png 6304604.003.png
Za zgod Ģ autora zamieszczono na naszej stronie
www.pandm.org
B) Kompensacyjne przesuni ħ cie tułowia w tył
C) Kompensacyjne przesuni ħ cie tułowia w przód
Kompensacje dotycz Ģ wszystkich cz ħĻ ci ciała, a w najwi ħ kszym stopniu miednicy, która jest
najwa Ň niejszym punktem kluczowym dla stabilizacji ciała. W opinii wielu autorów stanowi
wr ħ cz wyznacznik jako Ļ ci postawy.
Obserwuj Ģ c dzieci z wadami postawy przez pryzmat do Ļ wiadczenia w usprawnianiu
neurorozwojowym, trudno nie zauwa Ň y ę , i Ň ich podstawowym problemem jest stan
obni Ň onego napi ħ cia posturalnego i wynikaj Ģ ca z niej zaburzona dystrybucja napi ħ cia
posturalnego. Przyjmuj Ģ c neurorozwojowe podej Ļ cie do etiologii wad postawy, nale Ň ałoby
uzna ę , i Ň przyczyn Ģ wad jest zaburzenie mechanizmu odruchu postawy. Obecnie nie ma
mo Ň liwo Ļ ci dokonania bezpo Ļ redniej oceny wielko Ļ ci napi ħ cia posturalnego. Oceny tej
mo Ň na dokona ę po Ļ rednio poprzez obserwacje dystrybucji napi ħ cia której przejawem jest
sposób ustawienia kluczowych cz ħĻ ci ciała wzgl ħ dem siebie i wzgl ħ dem osi długiej.
Kluczowe cz ħĻ ci ciała to głowa, barki i miednica. W przypadku zaburzenia wielko Ļ ci napi ħ cia
posturalnego, wyst ħ puj Ģ cego w postaci obni Ň onego napi ħ cia, pojawiaj Ģ si ħ kompensacyjne
ustawienia punktów kluczowych ciała ułatwiaj Ģ ce funkcjonowanie w pozycji pionowej.
Praktyka wskazuje, Ň e dzieci z obni Ň onym napi ħ ciem posturalnym cz ħ sto nie potrafi Ģ
utrzyma ę prawidłowej pozycji siedz Ģ cej, maj Ģ te Ň problem z jej przyjmowaniem z le Ň enia
tyłem. Problem ten zwi Ģ zany jest ze słab Ģ kontrol Ģ miednicy, co utrudnia dziecku aktywno Ļę
antygrawitacyjn Ģ . Pozycja siedz Ģ ca jest jednym z przejawów prawidłowego wzorca ruchu,
który wskazuje na prawidłowy rozwój napi ħ cia, czyli pełn Ģ integracj ħ mi ħĻ ni zginaczy i
prostowników. Podstawowy wzorzec ruchu charakteryzuje jako Ļę aktywno Ļ ci
antygrawitacyjnej dziecka. Obserwowany jest w rozwoju kolejno w pozycji supinacyjnej,
siedz Ģ cej, pozycji nied Ņ wiadka oraz w pozycji narciarza.
Ryc.5 Podstawowy wzorzec ruchu.
Pozycja siedz Ģ ca przyjmowana jest w rozwoju najpierw z pozycji pronacyjnej około 8
miesi Ģ ca Ň ycia, a nast ħ pnie z pozycji supinacyjnej z wykorzystaniem podporu na jednej
ko ı czynie górnej ( ok. 9 mies.)..
3
6304604.004.png
Za zgod Ģ autora zamieszczono na naszej stronie
www.pandm.org
Ryc. 6 Przechodzenie do siadu z pozycji czworaczej.
Ryc.7 Siadanie z le Ň enia na plecach z podparciem na jednej ko ı czynie górnej.
Dopiero około 5 roku Ň ycia pojawia si ħ umiej ħ tno Ļę uzyskania siadu z pozycji supinacyjnej
bez u Ň ywania podporu na ko ı czynie górnej.
Prawidłowa kontrola miednicy w pozycji siedz Ģ cej i podczas siadania– w Ļ wietle koncepcji
neurorozwojowej – jest istotnym kryterium jako Ļ ci napi ħ cia posturalnego, a wszelkie
zaburzenia w tym zakresie utrudniaj Ģ lub wr ħ cz uniemo Ň liwiaj Ģ siedzenie i siadanie.
Poni Ň ej przedstawiono zaproponowane przez dr Matyja próby oceny kontroli miednicy w
siadzie i podczas siadania jako kryterium jako Ļ ci napi ħ cia posturalnego.
0. Prawidłowa kontrola miednicy
1. Nieznacznie zaburzona kontrola miednicy
4
6304604.005.png
Za zgod Ģ autora zamieszczono na naszej stronie
www.pandm.org
2. Znacznie zaburzona kontrola miednicy
Ryc. 8 Jako Ļę kontroli miednicy w pozycji siedz Ģ cej w te Ļ cie wg dr Matyja.
0. Siadanie z pozycji supinacyjnej
1. Siadanie z oparciem na łokciu
2. Siadanie z oparciem na dwóch łokciach
5
6304604.006.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin