Poradnik_BAT_2009.pdf

InstytutMechanikiPrecyzyjnej

Warszawa

NajlepszeDostępneTechniki(BAT)

Wytycznedlapowierzchniowejobróbkimetali

itworzywsztucznych

Opracowanie:

PracownicyInstytutuMechanikiPrecyzyjnej:

mgrinŜ.ElŜbietaRubel

drinŜ.PiotrTomassi

JakubZiółkowski

Konsultacjeiopiniowanie:

mgrinŜ.KrzysztofGaleja–GALEJATechnikaiTechnologia

prof.drhab.AleksanderNakonieczny–InstytutMechanikiPrecyzyjnej

mgrinŜ.ElŜbietaBłachowicz–IMPUREXChemicznaObróbkaMetali

SfinansowanoześrodkówNarodowego

FunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnej

pochodzącychzopłatrejestracyjnychnazamówienieMinistraŚrodowiska

Warszawa–styczeń2009

Aktualizacjastyczeń2009

SPISTREŚCI

Najlepszedostępnetechniki(BAT)wytyczne

dlapowierzchniowejobróbkimetaliitworzywsztucznych

1Wprowadzenie.............................................................................................................. 7

1.1Celizakresporadnika .............................................................................................. 7

1.2Podstawaopracowania.............................................................................................. 8

1.3DyrektywaIPPC,progiwydajności,pozwoleniazintegrowane .............................. 8

1.4DokumentyreferencyjneBREF's............................................................................. 11

1.5Innowacyjnośćtechnologiczna................................................................................. 12

2OgólnacharakterystykabranŜy(analizagłównychtechnologiiitechnik

stosowanychwbranŜy)............................................................................................... 13

2.1UwaginatematstanubranŜy.................................................................................... 13

2.2Mechaniczneprzygotowaniepowierzchni ............................................................... 16

2.3Mycieiodtłuszczanie............................................................................................... 17

2.3.1Mycieiodtłuszczanierozpuszczalnikowe........................................................... 17

2.3.2Mycieiodtłuszczaniewodne .............................................................................. 17

2.4Trawienie.................................................................................................................. 19

2.4.1Trawieniemetali.................................................................................................. 19

2.4.2Trawienietworzywsztucznych........................................................................... 19

2.5Cynkowanieinakładaniestopówcynku .................................................................. 19

2.5.1Cynkowaniecyjankowe....................................................................................... 19

2.5.2Cynkowaniealkaliczne,bezcyjankowe............................................................... 19

2.5.3Cynkowaniesłabokwaśne................................................................................... 20

2.5.4Nakładaniestopowychpowłokcynkowych........................................................ 20

2.6Miedziowanieinakładaniestopówmiedzi.............................................................. 20

2.6.1Miedziowaniecyjankowe.................................................................................... 20

2.6.2Miedziowaniekwaśne–siarczanowe.................................................................. 20

2.6.3Miedziowaniepirofosforanowe........................................................................... 21

2.6.4Mosiądzowanieibrązowanie .............................................................................. 21

2.6.5Miedziowanieautokatalityczne(bezprądowe).................................................... 21

2.7Kadmowanie............................................................................................................. 21

2.8Niklowanie................................................................................................................ 22

2.8.1NiklowaniawkąpielachtypuWatts'a ................................................................. 22

2.8.2Niklowaniewkąpieliamidosulfonianowej......................................................... 22

2.8.3Niklowanieautokatalityczne(bezprądowe) ........................................................ 22

2.8.4Innekąpieledoniklowania.................................................................................. 22

2.9Chromowanie............................................................................................................ 23

2.9.1ChromowaniewelektrolitachchromuCr(VI)..................................................... 23

2.9.2ChromowaniewelektrolitachchromuCr(III)..................................................... 23

2.10Cynowanieinakładaniestopówcyny.................................................................. 23

2.11Nakładaniemetaliszlachetnych ........................................................................... 24

2.11.1Srebrzenie.......................................................................................................... 24

2.11.2Złocenie............................................................................................................. 24

2.11.3Palladowanie,rodowanieiplatynowanie.......................................................... 24

2.12Polerowaniechemiczneielektrochemiczne......................................................... 25

2.13Anodowanieibarwieniealuminium..................................................................... 25

2.14Fosforanowanie..................................................................................................... 25

2.15Chromianoweibezchromianowepowłokikonwersyjne...................................... 26

2.15.1PowłokiopartenachromieCr(VI).................................................................... 26

2.15.2PowłokiopartenachromieCr(III) .................................................................... 26

2.16Czernienie(oksydowanie)stali............................................................................. 27

2.17Usuwaniewadliwychpowłok............................................................................... 27

3NajwaŜniejszeaspektyśrodowiskowebranŜy........................................................... 27

3.1Uwagiogólne............................................................................................................ 27

3.2Woda......................................................................................................................... 28

3.3Energia...................................................................................................................... 28

3.4Emitowanesubstancje .............................................................................................. 28

3.4.1Metale.................................................................................................................. 28

3.4.2Cyjanki................................................................................................................. 30

3.4.3Chloran(I)iAOX................................................................................................ 30

3.4.4Substancjepowierzchniowoczynne(SPC)......................................................... 30

3.4.5Związkikompleksotwórcze................................................................................. 30

3.4.6Kwasyialkalia .................................................................................................... 30

3.4.7AnionyróŜnychsoli............................................................................................. 31

3.4.8Rozpuszczalnikiorganiczne................................................................................ 31

3.4.9Pyły...................................................................................................................... 31

3.4.10Odpady............................................................................................................... 31

3.5Inneemisje................................................................................................................ 32

3.5.1Hałas.................................................................................................................... 32

3.5.2Zapach.................................................................................................................. 32

4ZuŜywanesurowceicharakterystykaemisjidoposzczególnychkomponentów

środowiska................................................................................................................... 32

4.1Uwagiogólne............................................................................................................ 32

4.2ZuŜycieenergii......................................................................................................... 33

4.3ZuŜyciewody............................................................................................................ 33

4.4ZuŜyciemateriałówichemikaliów........................................................................... 34

4.5Emisjezanieczyszczeń.............................................................................................. 35

4.5.1Ścieki................................................................................................................... 35

4.5.2Odpady................................................................................................................. 35

4.5.3Zanieczyszczenialotne........................................................................................ 36

4.5.4Hałas.................................................................................................................... 36

5NajwaŜniejszesposobyzapobieganiaiograniczaniaoddziaływaniainstalacjina

środowiskotechnologiestanowiącepodstawęBAT............................................... 36

5.1Technikizarządzaniaśrodowiskiem......................................................................... 36

5.1.1Uwagiwstępne..................................................................................................... 36

5.1.2Główneelementysystemówzarządzaniaśrodowiskowego................................ 37

5.1.3Minimalizacjaryzyka.......................................................................................... 38

5.1.4Minimalizacjaliczbybraków .............................................................................. 38

5.1.5Optymalizacjadziałaniainstalacji....................................................................... 38

5.2Projektowanieibudowanowychinstalacjiorazicheksploatacja............................ 39

5.2.1Niektórezasadyogólne........................................................................................ 39

5.2.2Magazynowanieiskładowaniemateriałów......................................................... 39

5.2.3Hermetyzacja....................................................................................................... 39

5.2.4Wstępneuwagieksploatacyjne............................................................................ 40

5.3Modyfikacjaprocesówtechnologicznych................................................................ 40

5.3.1Uwagiwstępne..................................................................................................... 40

5.3.2Zamiennikicyjanków.......................................................................................... 40

5.3.3Zamiennikikadmu............................................................................................... 41

5.3.4ZamiennikichromuCr(VI).................................................................................. 41

5.3.5Zamiennikiniklu.................................................................................................. 42

5.3.6Zamiennikiwęglowodorówchlorowanych......................................................... 43

5.3.7ZamiennikiEDTAiinnychzwiązkówkompleksotwórczych............................. 43

5.3.8Zamiennikitoksycznychzwiązkówpowierzchniowoczynnych......................... 43

5.3.9Zamiennikipolerowania...................................................................................... 43

5.3.10Modyfikacjemechanicznegoprzygotowaniapowierzchni ............................... 43

5.3.11Modyfikacjeidobórkąpielidomyciaiodtłuszczania...................................... 44

5.3.12Modyfikacjeprocesówfosforanowania............................................................. 44

5.4Regeneracjaroztworówtechnologicznych............................................................... 45

5.4.1Uwagiwstępne..................................................................................................... 45

5.4.2Filtracjakąpieli.................................................................................................... 45

5.4.3Oczyszczaniekąpielinawęgluaktywnym.......................................................... 46

5.4.4Oczyszczaniekąpieliprzezkrystalizację............................................................. 46

5.4.5Oczyszczaniekąpielinajonitach......................................................................... 46

5.4.6Elektrochemiczneoczyszczaniekąpieli .............................................................. 46

5.4.7Oczyszczaniekąpielimetodąelektrodializy........................................................ 47

5.4.8Regeneracjaalkalicznychkąpielidoodtłuszczania............................................. 47

5.4.9Regeneracjakwaśnychroztworówdotrawieniametali ...................................... 47

5.4.10Oczyszczanieiregeneracjakąpielidofosforanowania..................................... 48

5.5Minimalizacjastratroztworówtechnologicznychprzezwnoszenieiwynoszenie.. 48

5.5.1Uwagiwstępne..................................................................................................... 48

5.5.2Odpowiednidobórskładuroztworów ................................................................. 49

5.5.3Czynnikizwiązanezpokrywanymwyrobem...................................................... 49

5.5.4Czynnikizwiązanezrodzajemiskłademroztworu............................................ 50

5.5.5Czynnikizwiązanezwarunkamipracy............................................................... 50

5.6Technologiapłukaniaibezpośredniodzyskwynoszonychroztworów ................... 51

5.6.1Uwagiwstępne..................................................................................................... 51

5.6.2Płukaniezanurzeniowe........................................................................................ 51

5.6.3Płukanienatryskowe............................................................................................ 52

5.6.4Płukaniechemiczneipłukaniewobiegachrecyrkulacyjnych............................ 52

5.6.5Regeneracjawody................................................................................................ 53

5.6.6Bezpośredniodzyskwynoszonychroztworów.................................................... 53

5.7Innemetodyodzyskuroztworówtechnologicznychiichskładników..................... 58

5.7.1Uwagiwstępne..................................................................................................... 58

5.7.2Metodywymianyjonowej................................................................................... 58

5.7.3Metodyelektrochemiczne.................................................................................... 59

5.7.4Metodymembranowe.......................................................................................... 59

5.7.5Metodywyparne.................................................................................................. 59

5.8Gospodarkaenergią,wodąiinnymisurowcami....................................................... 60

5.8.1Ogrzewaniekąpielitechnologicznych................................................................. 60

5.8.2Odparowanieichłodzeniekąpieli ....................................................................... 60

5.8.3Mieszaniekąpieli................................................................................................. 60

5.8.4InnemoŜliwościzmniejszeniazuŜyciaenergii.................................................... 61

5.8.5Gospodarkawodą................................................................................................ 61

5.8.6OptymalizacjazuŜyciainnychsurowców ........................................................... 62

5.9Oczyszczanieścieków.............................................................................................. 62

5.9.1Uwagiwstępne..................................................................................................... 62

5.9.2Oczyszczalnieścieków........................................................................................ 64

5.9.3Rozdziałścieków:................................................................................................ 64

5.9.4Usuwanieolejówitłuszczówześcieków............................................................ 65

5.9.5Oczyszczanieściekówcyjankowych................................................................... 65

5.9.6Oczyszczanieściekówchromowych................................................................... 65

5.9.7Oczyszczanieściekówzawierającychazotany(III)............................................. 66

5.9.8Neutralizacjaściekówiwytrącaniemetali.......................................................... 66

5.9.9Wpływzwiązkówkompleksotwórczych............................................................. 67

5.9.10Wytrącanieniektórychanionów........................................................................ 67

5.9.11Końcoweoczyszczanieścieków........................................................................ 67

5.9.12Zamknięteobiegimateriałoweitechnikibezściekowe..................................... 68

5.9.13Monitoringikońcowakontrolaodprowadzanychścieków............................... 68

5.10Gospodarkaodpadamiciekłymiistałymi............................................................ 68

5.10.1Uwagiogólne..................................................................................................... 68

5.10.2Zagęszczanieiodwadnianieosadów................................................................. 69

5.10.3Wykorzystanie,unieszkodliwianieiskładowanieosadów................................ 69

5.11Minimalizacjaiusuwanieemisjizanieczyszczeńlotnych.................................... 70

5.11.1Uwagiogólne..................................................................................................... 70

5.11.2Sposobyograniczaniaemisji............................................................................. 70

5.11.3Systemywyciągowe.......................................................................................... 70

5.11.4Oczyszczanieodciąganegopowietrza............................................................... 71

5.12Hałas..................................................................................................................... 72

6NajwaŜniejszewymaganiacharakteryzująceBAT .................................................. 72

6.1Systemzarządzaniaśrodowiskowego....................................................................... 72

6.2Projektowanieibudowanowychinstalacjiorazicheksploatacja............................ 72

6.3Minimalizacjastratkąpielitechnologicznychprzezwnoszenieiwynoszenie,

technologiapłukaniaiodzysksurowców ................................................................. 73

6.4Oszczędnośćenergii,wodyiinnychsurowców....................................................... 73

6.5Substytucjaiograniczaniesubstancjitoksycznych.................................................. 74

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: