Dowody osobiste i paszportyDowody osobiste i paszporty to podstawowe dokumenty którymi posługuje się obywatel polski.Oba dokumenty nie są decyzjami administracyjnymi tylko dokumentami urzędowymi. ;Są czynnościami materialnotechnicznymi, uregulowanymi przepisami prawa powszechnie obowiązującego.• Odmowa wydania paszportu lub dowodu osobistego powinna posiadać charakter decyzji administracyjnej ( możliwość złożenia środków odwoławczych)• Posiadanie dowodu osobistego wraz z osiągnięciem określonego wieku• Upowszechnienie się paszportu w związku z turystyką, rozwojem kontaktów międzynarodowych w różnych dziedzinach działalności gospodarczejDowody osobiste- ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych (DZ.U. z 1984 r nr 32)• obywatele polscy oraz osoby zamieszkałe w kraju, których obywatelstwo polskie nie zostało stwierdzone , mają obowiązek posiadania dokumentu tożsamości• dokumenty tożsamości to przede wszystkim dowody osobiste, tymczasowe dowody osobiste i tymczasowe zaświadczenia tożsamości• obowiązek posiadania dowodu osobistego dotyczy obywateli polskich zamieszkałych w kraju wraz z ukończeniem 18 lat • osoby w wieku 16 lat do 18 lat mają obowiązek uzyskania tymczasowego dowodu, gdy pozostają w stosunku pracy lub nie zamieszkują wspólnie z osobami sprawującymi władze rodzicielska• forma fakultatywna- osoby w wieku 13-18 lat w innych sytuacjach mogą otrzymać dowód tymczasowy• osoba, której obywatelstwo nie zostało stwierdzone, uzyskuje tymczasowe zaświadczenia tożsamości• dowód osobisty wydaje się na czas nieoznaczony, podobnie tymczasowe zaświadczenie tożsamości• dowód tymczasowy wydaje się na okres ukończenia 18 lat• ustawa ustala obligatoryjną treść dowodów osobistych i tymczasowych zaświadczeńZakazuje się:• zatrzymywania dokumentów stwierdzających tożsamość (przy przyjmowaniu do pracy lub jako zabezpieczenie wykonani świadczeniaUstala się obowiązki:wymiany dowodu osobistego lub dowodu tymczasowego w sytuacjach gdy:• nastąpiła zmiana nazwiska i imienia• dokument został uszkodzony• upłynął okres jego ważności (tymczasowe)• nastąpiła utrata dokumentu( obowiązek powiadomienia organu gminy o utracie dokumentu w ciągu 24 godzin)• wydaje się zaświadczenie o utracie dokumentu• w przypadku znalezienia należy złożyć ten dokument najbliższemu organowi gminy• należy zwrócić dowód osobisty lub tymczasowe zaświadczenie tożsamości w razie utraty obywatelstwa• w przypadku zgonu posiadacza dowodu zwrotu dokumentu dokonuje osoba zobowiązana do zgłoszenia zgonu w świetle prawa przepisów prawa o aktach stanu cywilnegoPaszporty: (ustawa o paszportach (DZ.U.1991 r)Paszport - dokument urzędowy, który uprawnia do przekroczenia granicy i pobytu za granicą polskiego obywatela, a także poświadcza jego obywatelstwo oraz tożsamość osób w nim wskazanych. paszportów:1) paszport „zwykły"2) dyplomatyczny3) służbowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych4) blankietowy• paszporty dyplomatyczne i służbowe wydaje, wznawia i dokonuje w nich zmian Minister Spraw Zagranicznych ( wznawiać ich ważność i dokonywać w nich zmian za granicą może konsul)• Konsul wydaje paszporty blankietowe za granicą i to obywatelom polskim nie posiadającym paszportu wydanego w Polsce w celu umożliwieniapowrotu do kraju• pozostałe paszporty wydaje wojewoda, .chodź wyjątkowo za granica może to uczynić konsul, a w wyjątkowych przypadkach paszport może wydaćMinister spraw Wewnętrznych i Administracji.• Wojewoda może wydać polski dokument podróży cudzoziemcowi przebywającemu na terytorium RP i nie posiadającego dokumentu swojego państwa (dokument podróży uprawnia do przekroczenia granicy RP.Prawo otrzymania paszportu jest rodzajem prawa podmiotowego obywatela RP- pozbawienie lub ograniczenie tego prawa może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych ustawą.Forma obligatoryjna - kiedy należy odmówić wydania paszportu:• organ powinien odmówić wydania paszportu na wniosek określonych organów• czyni to na wniosek sady lub, gdy toczy się przeciwko danej osobie postępowanie karne lub cywilne• na wniosek organów prowadzących postępowanie przygotowawcze lub wykonawcze w sprawie karnej ściganej z oskarżenia publicznego lub wsprawie karno-skarbowej . na wniosek Prokuratora Generalnego, jeżeli przeciwko danej osobie podjęto czynności związane z popełnieniem przestępstwa przez nią zagranicąForma fakultatywna- dotycząca odmowy wydania paszportu:• gdy zachodzi obawa niewykonania ustawowego obowiązku, potwierdzonego orzeczeniem sadu lub decyzją uprawnionego organu• gdy skazano osobę ubiegającą się o paszport za przestępstwo popełnione za granicą( a czyn jest jednocześnie karany w Polsce)• lub, gdy uzyskano informację, że popełnił przestępstwo lub wykroczenie z chęci zysku (przeszkoda czasowa)W sprawach uzasadnionych ważnym interesem osoby ubiegającej się o paszport - mimo przesłanek uzasadniających odmowę paszportu- można wydać paszport uprawniający do jednokrotnego przekroczenia granicy.Unieważnienie paszportu (przesłanki), obowiązują tutaj postanowienia KPA o unieważnieniu decyzji oraz o wznowieniu postępowania.• unieważnienie na wskutek utraty obywatelstwa polskiego przez osobę posiadającą paszport• obowiązek zwrotu paszportu organowi bez względy na sposób unieważnienia, który rrwże być wymuszony na podstawie przepisów o egzekucji.Ewidencja ludności: (ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz.U. nr 32 póz. 176)Ustawa określa: • obowiązek meldunkowy obywateli także cudzoziemców .• określone czynności materialnotechniczne organów gminy• nakłada określone obowiązki na najemców, właścicieli domów, lokali, administratorów, dozorców domów, zakłady pracy czy sołtysów.
gosicka