ZAGROŻENIA TRWAŁOŚCI I BEZPIECZEŃSTWA OBIEKTÓW EKSPLOATOWANYCH PONAD TRZYDZIEŚCI LAT BEZ REMONTÓW NA PRZYKŁADZIE GALERIOWCA W RZESZOWIE.pdf

Dr in Ŝ . Krystyna WRÓBEL, wrobel@prz.edu.pl

Dr in Ŝ . Wiesław KUBISZYN, wkubisz@prz.edu.pl

Politechnika Rzeszowska

Katedra Konstrukcji Budowlanych

ZAGRO ś ENIA TRWAŁO Ś CI I BEZPIECZE Ń STWA OBIEKTÓW

EKSPLOATOWANYCH PONAD TRZYDZIE Ś CI LAT BEZ

REMONTÓW NA PRZYKŁADZIE GALERIOWCA W RZESZOWIE

DURABILITY AND SAFETY OF THE STRUCTURE AFTER OVER THIRTY YEARS OF EXPLOITATION

WITHOUT REPAIRING TAKING AS AN EXAMPLE GALLERY-ACCESS BUILDING IN RZESZOW

Streszczenie Przedmiotem artykułu jest XII kondygnacyjny budynek mieszkalny zlokalizowany na jednym

z rzeszowskich osiedli mieszkaniowych. Jest to tzw. galeriowiec, w którym rozwi ą zania funkcjonalne

zaadaptowano z regionu ś ródziemnomorskiego (wej ś cia do mieszka ń na poszczególnych kondygnacjach

usytuowane s ą wzdłu Ŝ galerii zewn ę trznych). W artykule przeanalizowano przyczyny złego stanu technicznego

obiektu i przedstawiono rozwi ą zania pozwalaj ą ce na przywrócenie jego sprawno ś ci u Ŝ ytkowej.

Z zastosowaniem tych rozwi ą za ń został przeprowadzony kompleksowy remont obiektu.

Abstract The subject of the paper is about twelve above-ground storeys building situated on one of Rzeszow

housing estates. It is gallery – access block of flats (with access to flats from external terrace on the same floor).

Functional solutions were adapted from Mediterranean region. The causes of poor technical condition of object

were analyzed. The ways of reprofitting of them were determined. The proposed solutions were realized during

the complex repair of building.

1. Wprowadzenie

Trwało ść obiektów budowlanych determinuj ą :

projektant poprzez wła ś ciwe przyj ę cie rozwi ą za ń materiałowo-konstrukcyjnych

i funkcjonalnych w oparciu o przewidywane czynniki mog ą ce oddziaływa ć na budowl ę i

ich skutki,

wykonawca poprzez swoj ą kultur ę wykonawcz ą , stosowanie materiałów wła ś ciwej jako ś ci,

przestrzeganie re Ŝ imów technologicznych,

u Ŝ ytkownik, którego obowi ą zkiem jest eksploatacja obiektu zgodna z jego

przeznaczeniem, systematyczna kontrola stanu technicznego, usuwanie uszkodze ń

powstaj ą cych w trakcie bie Ŝą cej eksploatacji zgodnie z zało Ŝ onym poziomem utrzymania.

795

2. Opis ogólny obiektu

Analizowany budynek jest budynkiem mieszkalnym, wielorodzinnym zlokalizowanym na

terenie Rzeszowa. Jest to obiekt o dwunastu kondygnacjach nadziemnych, całkowicie

podpiwniczony.

Na cz ęś ci przyziemia stworzono prze ś wit o wysoko ś ci ponad 3.0 m. W tej cz ęś ci budynek

oparty jest na słupach. Pierwsz ą kondygnacj ę całkowicie zabudowan ą stanowi pi ę tro

techniczne. Nad nim znajduje si ę dziesi ęć kondygnacji mieszkalnych. Komunikacj ę

wewn ę trzn ą zapewnia klatka schodowa i dwie windy osobowe. Budynek ten jest budynkiem

o układzie galeriowym – posiada wej ś cia do cz ęś ci mieszka ń ka Ŝ dej kondygnacji

bezpo ś rednio z galerii zewn ę trznych. Obiekt eksploatowano od 1972 roku bez jakichkolwiek

remontów.

3. Opis konstrukcji budynku

Budynek posadowiony jest na Ŝ elbetowym fundamencie skrzyniowym. Grubo ść ś cian

fundamentowych wewn ę trznych i płyty dolnej wynosi 50 cm, grubo ś ci ś cian zewn ę trznych –

40 cm. Strop nad piwnicami to płyta krzy Ŝ owo

zbrojona o grubo ś ci 15 cm.

Cz ęść nadziemna jest konstrukcj ą szkieletow ą .

W poziomie parteru stanowi ą j ą słupy monolityczne

o przekroju b x h = 50 x 75 cm rozstawione co 4.2m

w kierunku poprzecznym i co 6.0m w kierunku

podłu Ŝ nym budynku. Na słupach opieraj ą si ę belki

Ŝ elbetowe monolityczne, a na nich strop DZ-3.

W poziomie pi ę tra technicznego konstrukcja jest

konstrukcj ą Ŝ elbetow ą monolityczn ą zbudowan ą ze

ś cian podłu Ŝ nych i poprzecznych o grubo ś ci 40 cm

z pogrubionymi pilastrami o wymiarach przekroju

poprzecznego jak słupy parteru, strop DZ-3.

Konstrukcj ę kondygnacji mieszkalnych stanowi ą

Ŝ elbetowe prefabrykowane ramy typu „H”

ustawionych w kierunku poprzecznym budynku.

Przekrój słupów ram b x h = 26 x 50 cm, rygli b x h

= 26 x 50 cm. Rygle maj ą wspornikowe

przewieszenia o wysi ę gu 1.25 m poza zewn ę trzne

lico słupa. Stropy to płyty kanałowe,

prefabrykowane. W ś rodkowej osi podłu Ŝ nej

pomi ę dzy osiami poprzecznymi „3” i „5” ś ciany s ą

ś cianami Ŝ elbetowymi prefabrykowanymi.

Stanowi ą one ł ą cznie ze ś cianami w osiach ram „3”

i „5” usztywnienie budynku.

Pozostałe ś ciany s ą ś cianami osłonowymi lub działowymi wymurowanymi z ró Ŝ nych

materiałów po wzniesieniu szkieletu Ŝ elbetowego.

Przekrycie zasadniczej bryły budynku stanowi stropodach wentylowany. Schemat

konstrukcji budynku pokazano na rys 1.

+ 3 3. 60

+ 3 0. 80

+ 2 8. 00

+ 2 5. 20

+ 2 2. 40

+ 1 9. 60

+ 1 6. 80

+ 1 4. 00

+ 1 1. 20

+ 8 .4 0

+ 5 .6 0

+ 0 .0 0

- 2 .8 0

- 3 .9 0

4 20

4 2 0

42 0

Rys.1. Schemat konstrukcyjny budynku

796

4. Uszkodzenia i wady techniczne obiektu

Galerie i elewacja zachodnia – widok ogólny elewacji przedstawia rys. 2a.

a) b)

Rys. 2. Elewacja zachodnia budynku

Kraw ę dzie zewn ę trzne wszystkich płyt galerii s ą w mniejszym, b ą d ź wi ę kszym stopniu

skorodowane. Na dolnej kraw ę dzi płyty no ś nej galerii X pi ę tra sól skrystalizowała si ę w

formie stalaktytów (rys. 2b.).

Najwi ę ksze uszkodzenia korozyjne powstały w otoczeniu odwodnie ń galerii w postaci

rurek. Korozja obj ę ła równie Ŝ dolne kraw ę dzie Ŝ elbetowych płyt balustrad od strony

wewn ę trznej przy poł ą czeniu płyta galerii – balustrada. Zaobserwowano niebezpieczne

zjawisko polegaj ą ce na całkowitym wykruszeniu si ę betonu balustrad w miejscach ich

mocowania do słupków stalowych. Nast ą piła deformacja pr ę tów balustrad, za które zało Ŝ one

były ś ruby mocuj ą ce balustrady (rys. 2c.).

Rys. 3. Uszkodzenia korozyjne wsporników podpieraj ą cych płyty galerii

797

Stwierdzono rozległ ą korozj ę wsporników Ŝ elbetowych podpieraj ą cych galerie w

bezpo ś rednim s ą siedztwie ich poł ą czenia ze słupkami stalowymi (rys. 3.). Korozj ę t ę

spot ę gowały zatrzymuj ą ce wilgo ć pn ą cza zasadzone przez lokatorów.

Loggie i elewacja wschodnia - stwierdzono rozwarstwienie we wszystkich elementach

nadpro Ŝ owych loggii polegaj ą ce na oddzieleniu si ę cz ęś ci konstrukcyjnej od ocieplenia.

Zaobserwowano wzmo Ŝ on ą korozj ę stali i betonu prefabrykowanych elementów Ŝ elbetowych

balustrad. Powstały uszkodzenia zamocowa ń balustrad do słupków stalowych i ś cian (rys. 4.).

a) b)

Rys. 4. Elewacja wschodnia

a) widok elewacji przed remontem

b) uszkodzenia korozyjne balustrady

loggii

Balkony i elewacja południowa - stwierdzono uszkodzenia korozyjne płyt balkonowych o

ró Ŝ nym stopniu nasilenia, zarysowania uko ś ne od prawego zewn ę trznego naro Ŝ a drzwi

balkonowych do naro Ŝ a budynku oraz zarysowania od parapetu okna ś rodkowego elewacji w

dół w stron ę balkonu.

Słupy Ŝ elbetowe parteru - stwierdzono korozj ę betonu i stali słupów (rys. 5.) o ró Ŝ nym

stopniu zaawansowania.

Rys.5. Uszkodzenia korozyjne słupa parteru Rys. 6. Korozja nadpro Ŝ a w piwnicy

798

Piwnice - izolacja pionowa ś cian zewn ę trznych piwnic jest nieskuteczna. Powstała

zaawansowana korozja betonu i stali wszystkich elementów Ŝ elbetowych, najbardziej

intensywna w obszarach słabo wentylowanych i w obszarach przemakania ś cian

zewn ę trznych (rys. 6.).

5. Ocena stanu technicznego obiektu

Na podstawie wyników ogl ę dzin, szczegółowych bada ń makroskopowych, wykonanych

odkrywek, bada ń skleromeytrycznych jako ś ci betonu i jego stopnia zoboj ę tnienia, analizy

dokumentacji projektowej oraz ponad rocznej obserwacji stanu technicznego budynku

stwierdzono:

Wytrzymało ść betonu nieskorodowanego na ś ciskanie analizowanych elementów

odpowiada klasom zało Ŝ onym w projekcie lub jest wy Ŝ sza.

Otulina betonowa elementów Ŝ elbetowych w miejscach gdzie jest ona uszkodzona lub o

zbyt małej grubo ś ci nie stanowi ochrony zbrojenia przed korozj ą . Szczególnie niepokoj ą ca

sytuacja powstała w piwnicach, gdzie front karbonatyzacji znajduje si ę gł ę biej ni Ŝ wynika

to z sumy grubo ś ci otuliny i ś rednicy pr ę tów zbrojeniowych. Oznacza to, Ŝ e ochronna rola

betonu w stosunku do zbrojenia uległa zanikowi.

Galerie i elewacja zachodnia

Szczelne zamkni ę cie kraw ę dzi płyta galerii – balustrada, brak skutecznego odprowadzenia

wód opadowych i zaleganie du Ŝ ych ilo ś ci ś niegu w okresach zimowych spowodowały

wzmo Ŝ on ą korozj ę tej kraw ę dzi z wykwitami solnymi, szczególnie w okolicy miejsc

lokalizacji odpływów wody.

Zastosowanie dwóch materiałów o ró Ŝ nej rozszerzalno ś ci termicznej bezpo ś rednio

współpracuj ą cych ze sob ą (poł ą czenie Ŝ elbetowych płyt balustrad ze słupkami stalowymi

na ś ruby, poł ą czenie słupków stalowych z czołami wsporników ram Ŝ elbetowych) stało si ę

przyczyn ą wykruszania si ę betonu w bezpo ś rednim s ą siedztwie elementów stalowych.

Uszkodzone miejsca s ą podatne na destrukcyjne działanie czynników atmosferycznych, co

skraca okres bezawaryjnej pracy tych elementów, zwi ę ksza pracochłonno ść robót

remontowych, a tym samym podra Ŝ a koszt eksploatacji obiektu.

Rozwi ą zanie mocowania balustrad galerii do słupków stalowych na ś ruby zało Ŝ one za

jeden pr ę t pionowy balustrady

6 mm jest rozwi ą zaniem nie zapewniaj ą cym jego

trwało ś ci (beton balustrady zawsze b ę dzie si ę wykruszał w tym miejscu) i bezpiecze ń stwa

(pr ę ty te uległy deformacji).

Rysy powstaj ą ce na ś cianie zewn ę trznej galerii maj ą ró Ŝ ne pochodzenie S ą to rysy

termiczne powstaj ą ce na styku ró Ŝ nych materiałów u Ŝ ytych do murowania ś cian, rysy od

uszkodze ń mechanicznych, rysy powstaj ą ce na styku prefabrykat – ś ciana murowana, rysy

powstałe wskutek złej jako ś ci robót budowlanych (np. zastosowania zbyt słabej zaprawy

do murowania tych ś cian, układania pustaków „na sucho” oraz z zastosowania bardzo

słabego tynku zewn ę trznego i wewn ę trznego).

Wyeliminowanie rys termicznych nast ą pi po termorenowacji obiektu. Rysy od uszkodze ń

mechanicznych mo Ŝ na zminimalizowa ć poprzez odpowiedni ą kultur ę u Ŝ ytkowania obiektu.

Rys na styku prefabrykatów lub prefabrykat – ś ciana murowana wyeliminowa ć si ę nie da. S ą

to rysy charakterystyczne dla tego typu obiektów. Rysy wynikaj ą ce z niefachowego

wymurowania ś cian zlikwidowa ć mo Ŝ na poprzez przemurowanie ich odcinków, lub

wykonanie na nich mocnego tynku cementowego czy torkretu na siatce stalowej (po zdj ę ciu

tynku istniej ą cego).

Elewacja wschodnia

799

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: