Kastraci - kreatorzy włoskiej sztuki operowej w Europie XVII i XVIII wieku - Tomasz Raczkiewicz.pdf - Muzyka - dancistino

Kastraci - kreatorzy włoskiej sztuki operowej

w Europie XVII i XVIII wieku

Kiedy Los, dziwnym swym zrządzeniem, uczynił ze mnie kontratenora, „zrzucając” w

troskliwe pedagogiczne ręce profesora Eugeniusza Sąsiadka, niemal natychmiast wyruszyłem

na poszukiwania. Pragnąłem czym prędzej odnaleźć korzenie tej, jak mi się wówczas wydawało

„akustycznej anomalii”. Nie bacząc na drwiny i niewybredne żarty równie mocno co ja

zdezorientowanych kolegów, starałem się rozwikłać zagadkę mojego „nowego głosu”. Tak oto,

krok po kroku, zacząłem wnikać w tajemniczy świat kastratów.

Pomimo ciekawości i determinacji, praca nie należała do łatwych. Brakowało mi wiedzy i

umiejętności z zakresu technik badawczych. Ogromną barierą okazał się być również język.

Tłumaczenie tekstów włoskich, angielskich, czy niemieckich wymagało biegłej znajomości

archaicznych form i zwrotów idiomatycznych, a na literaturę polskojęzyczną praktycznie nie

mogłem liczyć. Na szczęście powiodła się próba „zarażenia” moją pasją Osób, które nie bacząc

na rozliczne pułapki i meandry przyjęły na siebie rolę przewodników, służąc mi wszechstronnym

wsparciem i w znacznej mierze doprowadzając do powstania tej pracy.

Pomimo, iż badania nad fenomenem śpiewających kastratów trwają na świecie od lat, w

Polsce to wciąż jeszcze temat tabu. Zauważalny brak rodzimych publikacji poświęconych tej

materii skłonił mnie do napisania pracy, której celem nadrzędnym jest przełamanie widocznych

oporów i zwrócenie uwagi na Ludzi, będących niezwykłą oﬁarą złożoną na ołtarzu sztuki przez

próbującą „przekroczyć horyzont” cywilizację europejską.

Sam będąc „człowiekiem sceny” nie mogłem zrozumieć, a uczucie to towarzyszy mi po dziś

dzień, dlaczego tak łatwo przyszło nam pozbawić zasług Artystów, którzy przez bez mała

dwieście pięćdziesiąt lat wprawiali w ruch tą skomplikowaną maszynerię wyzwań i zależności,

jaką jest opera.Pamięć zbiorowa potraﬁ być wybiórcza, okrutna i niesprawiedliwa. Nie wiem

jaką cenę należy zapłacić by sięgnąć szczytu. Ci, którzy na nim byli, twierdzą, że każdą. W

moim przekonaniu pozbawianie śpiewających kastratów należnego im miejsca w historii muzyki

jest niegodziwością, albowiem ludzie ci poświęcili wiele, by żyć sztuką i dla sztuki. Ile? Na to

pytanie nie znam odpowiedzi, choć jestem przekonany, że słowo „wszystko” nie jest dalekie od

prawdy.

Publikacja została wydana przez Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu w serii

wydawniczej Historia Wokalistyki pod redakcją prof.Eugeniusza Sąsiadka w 2004 roku we

Wrocławiu. Wydanie to zostało doﬁnansowane przez Komitet Badań Naukowych. W publikacji

umieszczono ilustracje odtworzone ze stron internetowych.

Carlo Broschi zw. Farinelli

Portret pędzla Corrado Giaquinto, ok. 1750 r.

Museo Bibliograﬁco Musicale, Bologna

Zjawisko eunuchizmu i jego rola w kulturze światowej

Pojawienie się eunuchów w kulturach wschodu

Początki kastrowania mężczyzn giną w zamierzchłej przeszłości. Wg Herodota eunuchizm

był „wynalazkiem” asyryjskim. Historycy uściślając ten pogląd przypisują go panującej ok. 2000

roku przed Chrystusem królowej asyryjsko - babilońskiej Semiramidzie, która po śmierci męża

Ninusa z rozmysłu otoczyła się eunuchami żeby mieć w nich oparcie męskie, a równocześnie

zachować swoją reputację. W świetle innych, relacji rozpustna królowa kazała wytrzebić swoich

licznych kochanków, żeby po niej nie szukali innych kobiet 1 .

Znamienne jest, że choć różnorodnie uwarunkowane, kastrowanie mężczyzn było

wszechobecne w przeważającej większości kultur wschodu. Znane są przykłady obcinania rąk

i genitaliów zwyciężonym żołnierzom po wygranej

bitwie. Prącie, podobnie jak prawa ręka miało

symbolizować siłę i odwagę. Zachowały się teksty i

płaskorzeźby babilońskie i egipskie podające liczbę

(po kilka tysięcy) odciętych członków męskich.

Kastracja była powszechnym, a często wręcz

nieodzownym obrzędem w wielu religiach wschodnich.

Najczęściej poddawali się jej kapłani. Jako pierwsi -

kapłani sumeryjskiej bogini-matki Inany 2 .

Kastracja w starożytnym Egipcie

Płaskorzeźba egipska przedstawiająca obliczanie

obciętych dłoni i członków

Najjaskrawszym

przykładem tych praktyk

był dość powszechny

w zachodniej części

Małej Najjaskrawszym

przykładem tych praktyk

był dość powszechny

w zachodniej Azji kult

bogini Cybeli 3 . Młodzi

aspiranci podczas

dorocznego święta 4 ,

poprzez hałaśliwą

muzykę i długotrwały

taniec popadali w trans.

Następnie pozostając w

stanie ekstazy, na oczach

współwyznawców

d o k o n y w a l i

samookaleczenia

odcinając członki

przy użyciu ostrej,

glinianej skorupy lub

kamienia o zaostrzonych

krawędziach. Kult

Cybeli rozprzestrzenił się

posuwając ku zachodowi.

Dotarł nawet do Rzymu

pozyskując zwolenników

rytualnej autokastracji 5 .

Etykieta dworska w

cesarstwie Chińskim

przewidywała dla

eunuchów miejsce

szczególne. Ponieważ w

pałacach poza cesarzem

nie mogło być innych

mężczyzn, to właśnie

rzezańcom przypadł

zaszczyt usługiwania

monarsze. Otoczony

nimi od najmłodszych

lat władca pozostawał w

całkowitej izolacji.

Bogini Kybele

Eunuchowie dynastii Qing

Chiński eunuch

Ignaz Melin, Sceny z haremu,

Voyage pittoresque de Constantinople et du

Bosphore Paris, 1819 r.

Parma, Biblioteca Palatina.

Kastraci - kreatorzy włoskiej sztuki operowej w Europie XVII i XVIII wieku - Tomasz Raczkiewicz.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: