02.04.08
Temat: Władza
1. Definicja władzy według Maxa Webera
WŁADZA- możliwość decydowania abstrakcyjnych podmiotów i przedmiotów (kogokolwiek o kimkolwiek) o zachowaniu (np. działalność, praca). Władza jest wtedy i tylko wtedy, kiedy można przezwyciężyć opór (wbrew oporowi podwładnych), ponieważ jeśli istnieje opór władza jest wyposażona w sankcje.
A lub B
subiekt - a/b - obiekt
Ponoć wszelka władza jest asymetryczna (nie ma równości między stronami).
2. Wedle tej definicji wszelka władza jest przechodnia.
Władze formalne określane prawnie nie przechodzą z rąk do rąk na tej zasadzie przechodności, ponieważ ta władza jest gwarantowana.
Uniwersalność- nie ma społeczeństwa bez podziału na rządzących i zarządzanych.
Źródła władzy:
- uprawomocnienie (np. Sołtys, prezydent, premier)
- władza oparta na szczególnych cechach jednostki- charyzma
- władza wynikająca z dostępów do zasobów (np. kapitał)
Dziedziczenie- w stosunkach gospodarczych nie ma problemów w przepisaniu, np. fabryki lub gospodarstwa na syna właściciela.
Źródłem władzy jest też wiedza i dostęp do zasobów informacyjnych.
3. Rodzaje władzy
a) - indywidualne
- zbiorowe
b) - formalna (autorytet)- ta, która pochodzi z mocy przepisów
- nieformalna
c) - demokratyczna
- autokratyczna (władza w jednym ręku, zaufanie jest zastąpione przez siłę)
d) - scentralizowana
- zdecentralizowana
09.04.08.
Temat: Zmiana
1. Definicja zmiany
- przeobrażenie ze stanu A w stan B
- możemy zmieniać
* struktury, np. formalne organizacje
* stosunki społeczne traktowane reistycznie (nie widać tych stosunków, ale one istnieją), np. matka z córką
* systemy
Na ogół mówimy o wielkich zmianach całych społeczeństw lub zmianach dużych struktur społecznych.
2. Typologia czynników zmian
a) czynniki egzogenne (wewnętrzne)
b) czynniki endogenne (zewnętrzne)
- czynnik kulturowy
- czynnik ekonomiczny (siły wytwórcze i stosunki produkcji)
- czynnik technologiczny (technologia)
- czynniki społeczne (wszelkie postawy, świadomość, potrzeby)
3. Podejścia
a) podejście ewolucyjne- krok po kroku coś się zmienia, zmiany są stopniowe i powolne
b) podejście rewolucyjne- zmiany są bardzo szybkie, gwałtowne, skokowe
4. Typy społeczeństw
a) tradycyjne (wspólnota pierwotna)
b) rolnicze- społeczeństwo oparte na gospodarce rolnej
c) przemysłowe (industrialne)
- panowanie systemu fabrycznego
- dominacja klasy robotników produkcyjnych
- wzrost poziomy zamożności całego społeczeństwa
- decentralizacja funkcji wykonawczych organów państwa
- urbanizacja
- narodziny wielkich związków zawodowych
- dominacja przemysłu w sektorach zatrudnienia
- rewolucja technologiczna
d) postindustrialne
- dominacja pracowników usług
- radykalne zmniejszenie zatrudnienia w rolnictwie
- wiek nowoczesnych technologii
- społeczeństwo przemysłowe jest na najwyższym poziomie społeczeństwa
- podnosi się poziom wykształcenia
W Polsce zamiast wielkiej zmiany mamy transformacje (wielowymiarowe zmiany).
* Wymiar 1- polityczny (przejście od ponoć totalitarnego socjalizmu do demokracji)
* Wymiar 2- geopolityczny (przesunięcie się od Układu Warszawskiego do NATO)
* Wymiar 3- ekonomiczny (przejście od socjalistycznej gospodarki nakazowo- rozdzielczej do społeczno- rynkowej)
Zmiana struktury społecznej- redukcja zatrudnienia wytwórczego w rolnictwie i przemyśle.
Zmiana struktury własności w rolnictwie, przemyśle i usługach- prywatyzacja.
* Wymiar 4- kulturowy (zmiana systemu akcjonormatywnego- zmiany wartości i norm społecznych, regulujących zachowania)
* Inne wymiary
- prawny, np. zmiana graniczności na bezgraniczność państwa
16.04.08
Temat: Konflikty społeczne
1. Definicja
* konflikt to załamanie mechanizmu podejmowania decyzji, polega na niemożności znalezienia rozwiązania rozbieżnych dążeń
* sprzeczność interesów co najmniej dwóch stron, polegająca na zaspokojeniu interesów jednej ze stron kosztem drugiej; konflikt interesów jest najczęściej o rzadkie zasoby
2. Rozbieżność poglądów na konflikty
- Marks
- Coser
- Zimer
- Darendarf
- Mucha
Konfliktowyc:
- wszelkie stosunki społeczne są sprzeczne
- systemy społeczne stale wytwarzają konflikty
- źródłem konfliktów jest nierówny podział dóbr rzadkich ( władza, prestiż, zasoby materialne- własność kapitałów i podobnych dóbr materialnych)
- konflikty mają charakter strukturalny i psychiczny
- konflikty jako stałe SA nierozwiązywalne
- konflikty są czynnikiem zmian
3. Fazy konfliktowości
I faza- potencjalna opozycja interesów i ukryty konflikt
II faza- ujawnienie konfliktów i ich personalizacja
III faza- faza otwartej walki
IV faza- kończenie konfliktu, rozwiązanie sprzeczności
3 sposoby logicznego rozwiązywania konfliktu:
- wycofanie się jednej ze stron
- znalezienie rozwiązania satysfakcjonującego obie strony
- pozoracja kończenia
Metody rozwiązania konfliktów:
1) perswazja
2) negocjacje (rokowania zbiorowe, zawieranie układów zbiorowych)
3) pakty i kontrakty
4) dominacja
5) wycofanie się jako metoda
6) uczenie się, czyli nabieranie kultury
7) metoda rozwiązywania siłą
4. Efekty
- dysfunkcjonalne
- funkcjonalne
gosicka